ကမာၻ႔အခ်မ္းသာဆုံး စာရင္းဝင္ မုိက္ခ႐ုိေဆာ့ဖ္ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ ဘီလ္ဂိတ္ဟာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါဒဏ္ ခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ဝန္ႀကီးေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔အတူ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၈ ဘီလီယံ အသုံးျပဳသြားဖို႔ ဧၿပီ ၁၈ ရက္ေန႔က ကတိျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အခုအသုံးျပဳမယ့္ ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေငြေၾကးကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကုသေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သုေတသနနဲ႔ တီထြင္စမ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္သြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မိုက္က႐ိုေဆာ့ဖ္ ကုမၸဏီပို္င္ရွင္ ဘီလ္ဂိတ္ဟာ အဲဒီကတိစကားကို ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ လန္ဒန္မွာလုပ္မယ့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါဆိုင္ရာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္မီ ေျပာၾကားသြားတာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၂၀ အတြင္း ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈႏႈန္းကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျပန္လည္ျမင့္တက္လာတယ္လို႔လည္း ႐ိုက္တာသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ၿဗိတိန္အစိုးရနဲ႔ မိုက္ခ႐ုိေဆာ့ဖ္ကို တည္ေထာင္သူ ဘီလ်ံနာ သူႂကြယ္ႀကီး ဘီလ္ဂိတ္စ္တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး လာမယ့္ ၅ ႏွစ္အတြင္း ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ လူေသဆံုးမႈ အဆံုးသတ္ေရး အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ ဒသမ ၃ ဘီလ်ံ ကူညီဖို႔ ကတိျပဳလိုက္ပါတယ္။ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ ေအာ့စ္ဘံုးက အသံုးစရိတ္ေတြကို ၿဗိတိန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားကူညီေရး အသံုးစရိတ္ကေန ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘီလ္ အန္ ေမလင္ဒါ ဂိတ္စ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကေတာ့ တႏွစ္ကို အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ ႏႈန္း ထည့္ဝင္လႉဒါန္းမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၿဗိတိန္ သိပၸံပညာကိုသံုးၿပီး ကမာၻေပၚကေန ငွက္ဖ်ားပေပ်ာက္ေအာင္ ေပါင္စတာလင္ ၃ ဘီလ်ံ ပူးတြဲလႉဒါန္းဖို႔ ကတိျပဳတယ္လို႔ ၿဗိတိန္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။ အသက္ေတြကို ကယ္ႏိုင္႐ုံသာမက ပိုေဘးကင္းလံုၿခံဳတဲ့ ကမာၻကို ဖန္တီးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔လည္း သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။ လီဗာပူး အပူပိုင္းေဒသ ေဆးပညာတကၠသိုလ္ကို ဂိတ္စ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံနဲ႔အတူ လည္ပတ္ရင္း ခုလိုေျပာတာပါ။ ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ တႏွစ္ကို ကမာၻတလႊား ကေလးငယ္ ၆ သိန္း ေသဆံုးေနၿပီး အသက္ ၅ ႏွစ္မတိုင္မီ ကေလးေသဆံုးမႈ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ျဖစ္ေနတာပါ။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ငွက္ဖ်ားေၾကာင့္ လူေသဆံုးႏႈန္းက ၄ သိန္း ၃ ေသာင္း ၈ ေထာင္ထိ က်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီး (ဒဗလ်ဴအိတ္ခ်္အုိ) က ဒီဇင္ဘာလမွာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒါဟာ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ကထက္ ထက္ဝက္နီးပါး ေလ်ာ့က်သြားခဲ့တာပါ။ ကုလသမဂၢကေတာ့ ၂၀၃၀ မတိုင္မီ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ငွက္ဖ်ား ကူးစက္ေသဆံုးမႈကို ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္ေနၿပီး သိပၸံပညာရွင္ေတြကေတာ့ ၂၀၄၀ မွာ ငွက္ဖ်ားပေပ်ာက္ေရး ရည္မွန္းထားၾကပါတယ္။ ကမာၻတလႊား ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ဂိတ္စ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းကို သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ မွာ ဘီလ္ဂိတ္စ္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံက တည္ေထာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။