ထိုင္းႏိုင္ငံ တာ့ခ္ခ႐ုိင္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြ  ခုိလႈံေနထုိင္ၾကတဲ့ မယ္လ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္သတ္ေသမႈေတြ တရွိန္ထိုးျမင့္တက္လာေနတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအဖြဲ႔ (အိုင္အိုအမ္)က သတိေပးထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ က်ေရာက္တဲ့ ကမာၻ႔ဒုကၡသည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္သတိေပးလိုက္တာျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း မယ္လဒုကၡသည္စခန္းမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသသူ ၂၈ ဦးနဲ႔ ေသေၾကာင္းႀကံစည္သူ ၆၆ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ဒါဟာ ကမၻာမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသတဲ့ ႏႈန္းထက္ ၃ ဆေက်ာ္ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မယ္လဒုကၡသည္ေက္ာမတီဥကၠ႒ ဆရာေအာနက္ကေတာ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္း မိမိကုိယ္ကုိ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ ၅၄ မႈ ရွိခဲ့ၿပီး အမ်ားစုက လူငယ္ေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ “မိမိကုိယ္ကုိ ေသေၾကာင္းၾကံစည္မႈအမ်ားစုဟာ မိသားစုအခက္အခဲေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ လူငယ္ေတြၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း မူးယစ္ေဆး အလြန္အကြ်န္သုံးစြဲၿပီး မိမိကုိယ္ကုိ အဆုံးစီရင္မႈေတြ မ်ားတယ္။ မိသားစု အခက္အခဲဆုိတဲ့ေနရာမွာ ရန္ျဖစ္တာေတြလည္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မိသားစု၀င္ေငြ အဆင္မေျပမႈေတြေၾကာင့္ အခ်င္းမ်ားရာကေန မိမိကုိယ္ကုိ ေသေၾကာင္းႀကံစည္ၾကတာမ်ားတယ္။ လူငယ္ေတြကိုၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမ်ားစုက မူယစ္ေဆး၀ါးေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ” အခု ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္းမွာလည္း မိမိကုိုယ္ကုိ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ ၄ မႈ ရွိခဲ့ၿပီး ၂ မႈမွာ ေသဆုံးသြားေၾကာင္းနဲ႔ ေသဆုံးသူ ၂ ဦးမွာ ဇန္၀ါရီလနဲ႔ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းျဖစ္ခဲ့တာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ မိမိကုိယ္ကုိ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈမွာ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ကေန ၇၀ ၾကားျဖစ္ၿပီ အမ်ားစုကေတာ့ ၁၆ ႏွစ္ကေန ၂၅ ႏွစ္ၾကား လူငယ္ေတြျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဆရာေအာနက္က ေျပာပါတယ္။ ေသေၾကာင္းႀကံလုိ႔ မေသဘဲ က်န္ေနသူေတြကုိ အေရးယူေဆာင္ရြက္တာမရွိေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေကာ္မတီနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းက မိသားစုေတြအတြင္း သြားေရာက္ပညာေပး တာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ “ေသေၾကာင္း ႀကံစည္မႈေတြကုိ အေရးယူမႈေတြေတာ့ မရွိဘူး။  မိသားစုေတြကုိ သြားေရာက္ပညာေပးတာေတြေတာ့ သြားလုပ္တယ္။ အခုဆုိရင္ IRC ကေနၿပီး အဲလုိအဖြ႔ဲေတြဖြဲ႔ၿပီး ပညာေပးတာေတြ လုပ္ေဆာင္တာေတြရွိသလုိ ၂၀၁၆ ခုတြင္းမွာ  KRC နဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းက က်န္းမာေရးဌာနေတြကလည္း လူထုပညာေပးတာေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ” မယ္လစခန္းမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၁၃ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ေသေၾကာင္းႀကံစည္ေပမယ့္ အသက္မေသသူနဲ႔ စခန္းတာ၀န္ရွိသူေတြထံ စာရင္းမေရာက္တဲ့ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈေတြလည္း ရွိေနေၾကာင္း ဆုိပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိတ္ေသာကေတြကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးႏိုင္ဖို႔ အျမန္အဆံုး အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ အိုင္အိုအမ္အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ တာ့ခ္ခ႐ုိင္၊ ကန္ခ်နပူရီ၊ ရာ့ခ်္ပူရီနဲ႔ မယ္ေဟာင္ေဆာင္ခ႐ုိင္မွာ ဒုကၡသည္စခန္း စုစုေပါင္း ၉ ခုရွိၿပီး တာ့ခ႐ုိင္မွာရွိတဲ့ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းဟာ အႀကီးဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ မယ္လဒုကၡသည္စခန္းဟာ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေလၽွာက္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက အႀကီးဆုံးစခန္းျဖစ္ၿပီး လူဦးေရ ၅ ေသာင္းေလာက္ ေနထုိင္ေနပါတယ္။ ဓာတ္ပံု- TBC