မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရက်တည်း ကိုဗစ်-၁၉ အတည်ပြုလူနာသစ် ၁,၈၀၀ ကျော်ထပ်တွေ့ပြီး  ကူးစက်ခံ ရသူပေါင်း ၄ သိန်းခွဲကျော်ရှိလာခဲ့ပြီလို့ စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက စက်တင်ဘာ ၂၂ ရက်ညပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒီစစ်ဆေးမှုဟာ အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု(CDM)မှာ ပါဝင်နေကြတဲ့ ဆေးရုံတွေ၊ ဓာတ် ခွဲစမ်းသပ်ခန်းတွေ မပါဝင်ဘဲ စစ်အုပ်စုလက်အောက်ခံ တပ်မတော်ဆေးရုံတွေ အများစုမှာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးခဲ့တာမို့ ရောဂါကူးစက်မှု တိကျတဲ့ ပမာဏအတိုင်းအဆကိုတော့ မ သိနိုင်သေးပါဘူး။

ဝန်ကြီးဌာနထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ဓာတ်ခွဲနမူနာ ၂၀,၁၇၈ ခု ကို စစ်ဆေးခဲ့ရာမှာ ရောဂါကူးစက်မှုအသစ် ၁,၈၁၈ ယောက် တွေ့ရှိခဲ့တာမို့ ပိုးတွေ့နှုန်း ၉ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ရှိနေပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း သေဆုံးသူအသစ်ကတော့ ၆၄ ယောက်ရှိခဲ့ပြီး ရောဂါပြန်လည် ပျောက်ကင်းသက်သာလာလို့ ဆေးရုံက ဆင်းခွင့်ရသူအရေအတွက်ကတော့ ၂,၁၅၉ ယောက်ရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၁၇,၂၆၆ ယောက် နဲ့ ရောဂါကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း ၄၅၁,၆၆၃ ယောက် ရှိနေပါတယ်။

လတ်တလော ရောဂါကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေတာကြောင့် နိုင်ငံတဝန်း စာသင် ကျောင်းတွေ ပိတ်ထားသလို ရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ အများပြည်သူရုံးပိတ်ရက်အဖြစ် အခုစက်တင်ဘာလကုန်အထိ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။  ဒါ့အပြင် ရောဂါကူးစက်မှုများတဲ့ နိုင်ငံတဝန်း မြို့နယ်ပေါင်း ၁၂၀ ကျော်ကိုလည်း Stay At Home အမိန့်ထုတ်ထားပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံကို စင်ကာပူနိုင်ငံကနေ AstraZeneca ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေး ၁၂၀,၀၀၀ ပေးပို့လာဖို့ ရှိနေတယ်လို့ နေးရှင်းသတင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။

ဒါဟာ နှစ်နိုင်ငံ ကာကွယ်ဆေးလဲလှယ်ရေး အစီအစဉ်အရ သဘောတူညီခဲ့တာဖြစ်ပြီး ကာကွယ်ဆေး ၁၂၂,၄၀၀ ဟာ လာမယ့်စနေနေ့မှာ ရောက်ရှိလာမယ်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံ ခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ထနီး ဆန်းဂရတ်က ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စင်ကာပူနိုင်ငံက ကာကွယ်ဆေးတွေအပြင် Rapid Antigen Test Kits ၂ သိန်းနဲ့ Nasopharyngeal Swabs ၅ သိန်းကိုလည်း သဘောတူညီမှုတစိတ်တပိုင်းအနေနဲ့ ပေး ပို့သွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ်လတုန်းကလည်း ဘူတန်နိုင်ငံနဲ့ အလားတူသဘောတူညီမှုရရှိခဲ့ပြီး AstraZeneca ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေး ၁ သိန်းခွဲ လက်ခံရရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံတဝန်းမှာတော့ လက်ရှိအချိန်ထိ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ခံရသူပေါင်း ၁ သန်းခွဲကျော်၊ သေဆုံးသူ ၁၅,၀၀၀ ကျော်နဲ့ အာရှဒေသတွင်း ကူးစက်မှုအမြင့်ဆုံး ၁၀ နိုင်ငံစာရင်းထဲမှာ ပါဝင်နေပါတယ်။

ကိုဗစ်-၁၉ တတိယလှိုင်း ကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီးသူ အရေအတွက်ဟာ ၆ သန်းကျော် ရှိခဲ့ပြီလို့ စစ်ကောင်စီကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထား ပါတယ်။

အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်မှာတော့ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ပြည်နယ်အလိုက် ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးကို ဦးတည်အုပ်စုတွေအလိုက် ထိုးနှံပေးနေပြီး စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ကာကွယ်ဆေး ၁ ကြိမ်ထိုးနှံပြီးသူ ၂ ဒသမ ၅၇ သန်းကျော်၊ အကြိမ်ပြည့်ထိုးနှံပြီးသူ ၃ ဒသမ ၅၈ သန်းကျော်နဲ့ စုစုပေါင်း ၆ ဒသမ ၁၅ သန်းကျော်ရှိခဲ့ပြီလို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စစ်ကောင်စီဟာ တရုတ်နိုင်ငံကနေ Sinopharm ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေး ၂၄ သန်း သန်းမှာယူထားခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၁၂ ရက်မှာတော့ ပထမအသုတ်အနေနဲ့ ၄ သန်း ရောက်ရှိလာခဲ့တာပါ။

ဒါပေမဲ့ ပြည်သူတွေကြားမှာတော့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီကို မယုံကြည်ကြတာမို့ ကာ ကွယ်ဆေးသွားရောက်ထိုးနှံသူအရေအတွက်ဟာ နည်းပါးတယ်လို့ သိရပါတယ်။

နိုင်ငံတဝန်းမှာတော့ လက်ရှိအချိန်ထိ ရောဂါကူးစက်ခံရသူပေါင်း ၄ သိန်းခွဲကျော်နဲ့ သေဆုံးသူ ၁၇,၀၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပြီလို့ စစ်ကောင်စီကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖော်ပြပါတယ်။

ဒီစစ်ဆေးမှုဟာ အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု(CDM)မှာ ပါဝင်နေကြတဲ့ ဆေးရုံတွေ၊ ဓာတ် ခွဲစမ်းသပ်ခန်းတွေ မပါဝင်ဘဲ စစ်အုပ်စုလက်အောက်ခံ တပ်မတော်ဆေးရုံတွေ အများစုမှာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးခဲ့တာမို့ ရောဂါကူးစက်မှုတိကျတဲ့ ပမာဏအတိုင်းအဆကို မသိနိုင်သေးပါဘူး။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီက မတရားအာဏာသိမ်းယူထားခဲ့တာ ၇ လခွဲကျော် ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်ကာ ဒီကာလတွေအတွင်း နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုတွေနဲ့အတူ စီး ပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေမှာ အဘက်ဘက်က ကျဆင်းနေခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG)က ထုတ်ပြန်တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုဆိုင်ရာ စစ်တမ်းမှာတွေ့ရှိရတဲ့ အထောက်အထားတွေအရ ဆေးရုံမှာစောင့်ရှောက်ကုသဖို့ လိုအပ်တဲ့ လူနာတွေ ဆေးရုံမတက်ရောက်နိုင်တာ၊ အွန်လိုင်းကသာ ကုသမှုခံယူနေကြရတာ၊ စစ်ကောင်စီက အမှန်တကယ် သေဆုံးနှုန်းကို မဖော်ပြနိုင်တာ စတဲ့အချက်တွေဟာ ထင်ရှားနေတာမို့ စစ်ကောင်စီဟာ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသမှုလုပ်ငန်းတွေမှာ မှားယွင်းညံ့ဖျင်းစွာ စီမံနေတယ်လို့ သုံးသပ်ထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ တတိယလှိုင်းကာလမှာ သေဆုံးသူတွေရဲ့ ၇၃ ရာခိုင်နှုန်းက လိုအပ်တဲ့ ဆေးရုံတွေမှာ တက်ရောက်ကုသခွင့်မရဘဲ နေအိမ်တွေမှာ သေဆုံးခဲ့ကြတယ်လို့ ဖော်ပြပါတယ်။

တရုတ်အစိုးရဟာ ဒီနှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ တကမ္ဘာလုံးအတွက် ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး ထိုးဆေး ၂ ဘီလီယံ ပံ့ပိုးသွားဖို့ ရည်မှန်းထားတယ်လို့ စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ ပြောတဲ့ ရုပ်သံမိန့်ခွန်းမှာ တရုတ်ခေါင်းဆောင် ရှီကျင့်ဖျင်က ကတိပြု ပြောပါတယ်။

နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေးအတွင်း တရုတ်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေကိုလည်း သူက အလေးပေး ပြောဆိုပါတယ်။

တရုတ်ဟာ သူတပါးအပေါ် ဘယ်တော့မှ အနိုင်ကျင့်တာ ကျူးကျော်တာမျိုးလုပ်မှာ မဟုတ်သလို လွှမ်းမိုးဗိုလ်ကျတာမျိုးလုပ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ကုလသမဂ္ဂမှာ မနေ့က ပထမဆုံးပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းအတွင်း စစ်အေးတိုက်ပွဲအသစ်မပါတဲ့ အားပြိုင်မှုခေတ်သစ်ကို မြေပုံထုတ် ပြောဆိုအပြီးမှာ ရှီကျင့်ဖျင်က ခုလို ပြောဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ လာမယ့် ကျောင်းဖွင့်ရာသီအမီ ဆရာဆရာမဦးရေ ၂ သိန်းကနေ ၄ သိန်းကြား၊ စုစုပေါင်းဦးရေရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီး ဖြစ်တယ်လို့ အခြေခံပညာရေးကော်မရှင်ရုံး(အိုဘီအီးစီ)က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

လာမယ့် နိုဝင်ဘာ ၁ ရက် ကျောင်းတွေမဖွင့်ခင်မှာ အခြေခံပညာရေး ဆရာ၊ ဆရာမတွေအားလုံး ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီးစီးဖို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်လို့ အိုဘီအီးစီရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး အန်ဖွန် ဖီနာဆာက ပြောပါတယ်။

“ကျောင်းပြန်ဖွင့်တဲ့ရက်မှာ ကျောင်းသားတွေအားလုံးကို ကျောင်းတက်ဖို့ ဖိအားပေးသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ်လို့များ မိဘတွေက သူတို့ကလေးတွေရဲ့ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို စိုးရိမ်တယ်ဆိုရင် အိမ်ကနေပဲ သင်ယူမှုကို ဆက်လုပ်နိုင်ဦးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။”

ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်မှု အန္တရာယ်ရှိ အနီရောင်ဇုန်တွေထဲက စာသင်ကျောင်းတွေကိုလည်း ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံ့မှု လျှော့ချနိုင်ရေးအတွက် ဖွင့်လှစ်နိုင်မယ့်ရက်ကို ဆုံးဖြတ်မှာဖြစ်ပြီး ခရိုင်ဒေသအလိုက် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာစည်းမျဉ်းစည်းကမ်း အကြံပြုချက်တွေနဲ့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားသွားမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတဝန်း စာသင်ကျောင်း‌တွေက ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေကိုလည်း ကျောင်းဖွင့်ချိန်အမီ ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးထိုးကမ်ပိန်းကို စတင်နေပြီး မှတ်ပုံတင်ထားတဲ့ ကျောင်းသားအားလုံးကို ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးစီးတဲ့အထိ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမှာ ဖြစ်ကာ လာမယ့် အောက်တိုဘာလလယ်လောက်မှာ ပြီးစီးနိုင်မယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

လာမယ့် ၂၀၂၁ ပညာသင်နှစ်၊ ဒုတိယနှစ်ဝက်အဖြစ်  ဖွင့်လှစ်မယ့် အချိန်မတိုင်မီ ကာကွယ်ဆေး တကြိမ်ထိုးနှံမှုကိုတော့ အန္တရာယ်ရှိ အနီရောင်ဇုန်နယ်မြေ ၂၉ ခုက ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေကို ဦးစားပေးဖို့  ထိုင်းပညာရေးဝန်ကြီးဌာနက စီစဉ်ထားပါတယ်။

အဆိုပါ အန္တရာယ်ရှိ အနီရောင်ဇုန် နယ်မြေ ၂၉ ခုထဲမှာတော့ စာသင်ကျောင်းပေါင်း  ၁၅,၄၆၅ ခု ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ ထိုင်းနိုင်ငံတဝန်းမှာတော့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ခံရသူပေါင်း ၁ သန်းခွဲကျော်၊ သေဆုံးသူ ၁၅,၀၀၀ ကျော်ရှိနေပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူဦးရေဟာ စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့ စာရင်းအရ လူပေါင်း ၆၇၈,၀၀၀ ကျော်သွားပြီဖြစ်လို့ အမေရိကန် သမိုင်းမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် လူသေဆုံးမှုအများဆုံး ကပ်ရောဂါ ဖြစ်လာပါတယ်။

အမေရိကန်မှာ ၁၉၁၈ ခုနှစ်က ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ စပိန်တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူဦးရေကို ကျော်တက်သွားတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

၁၉၁၈ ကနေ ၁၉၂၀ အတွင်း စပိန်တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါ ကူးစက်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း သေဆုံးသူ ဦးရေဟာ ၆၇၅,၀၀၀ လောက်သာ ရှိခဲ့တာလို့ ရောဂါထိန်းချုပ်ဟန့်တားရေးဌာန  CDC က ဆိုပါတယ်။

စပိန်တုပ်ကွေးကပ်ရောဂါဟာ ၂၀ ရာစုအတွင်း လူသေဆုံးမှု အများဆုံး ကပ်ဘေး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ သုံးပုံတပုံ ဖြစ်တဲ့ လူဦးရေ သန်း ၅၀၀ လောက် စပိန်တုပ်ကွေး ကူးစက်ခံခဲ့ရဖူးပြီး ကမ္ဘာတလွှား ကူးစက်ခံ သေဆုံးသူ ဦးရေ သန်း ၅၀ ထက်မနည်းဘူးလို့ CDC က ပြောပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်က ဒေသစံတော်ချိန် ည ၁၁ နာရီမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူဦးရေ ၆၇၈,၄၀၅ ရှိခဲ့ပြီလို့ ဂျွန်ဟော့ပ်ကင်းတက္ကသိုလ်က ခြေရာကောက်ထားတဲ့ စာရင်းအင်းတွေက ဆိုပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း ကာကွယ်ဆေးမထိုးရသေးတဲ့ လူတွေအကြား ဒယ်လ်တာဗီဇမျိုးကွဲ ကူးစက်ခံရလို့ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက် သေဆုံးမှုတွေဟာ ဇွန်လကစပြီး တဟုန်ထိုး မြင့်တက်လာပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရက်တည်း ကိုဗစ်-၁၉ အတည်ပြုလူနာသစ် ၁,၆၀၀ ကျော်နဲ့ ၇၃ ယောက် ထပ်မံသေဆုံးခဲ့တယ်လို့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်ညပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒီစစ်ဆေးမှုဟာ အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု(CDM)မှာ ပါဝင်နေကြတဲ့ ဆေးရုံတွေ၊ ဓာတ် ခွဲစမ်းသပ်ခန်းတွေ မပါဝင်ဘဲ စစ်အုပ်စုလက်အောက်ခံ တပ်မတော်ဆေးရုံတွေ အများစု မှာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးခဲ့တာမို့ ရောဂါကူးစက်မှု တိကျတဲ့ ပမာဏအတိုင်းအဆကိုတော့ မ သိနိုင်သေးပါဘူး။

ဝန်ကြီးဌာနထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၄ နာရီအတွင်း ဓာတ်ခွဲနမူနာ ၂၀,၅၈၈ ခု ကို စစ်ဆေးခဲ့ရာမှာ ရောဂါကူးစက်မှုအသစ် ၁,၆၈၇ ယောက် တွေ့ရှိခဲ့တာမို့ ပိုးတွေ့နှုန်း ၈ ဒသမ ၁၉ ရာခိုင်နှုန်းကျော် ရှိနေပါတယ်။

ရောဂါပြန်လည်ပျောက်ကင်းသက်သာလာလို့ ဆေးရုံက ဆင်းခွင့်ရသူအရေအတွက်က တော့ ၂,၁၅၂ ယောက်ရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၁၇,၂၀၂ ယောက်နဲ့ ရောဂါကူးစက်ခံရသူ စုစုပေါင်း ၄၄၉,၈၄၅ ယောက် ရှိနေပါတယ်။

လတ်တလော ရောဂါကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေတာကြောင့် နိုင်ငံတဝန်း စာသင် ကျောင်းတွေ ပိတ်ထားသလို ရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ အများပြည်သူရုံးပိတ်ရက်အဖြစ် အခုစက်တင်ဘာလကုန်အထိ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။  ဒါ့အပြင် ရောဂါကူးစက်မှုများတဲ့ နိုင်ငံတဝန်း မြို့နယ်ပေါင်း ၁၂၀ ကျော်ကိုလည်း Stay At Home အမိန့်ထုတ်ထားပါတယ်။