တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ (အန္စီစီတီ) အစည္းအေ၀းကို လာမယ့္ ေမလ ၂၅၊ ၂၆၊ ၂၇ မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပမယ္လို႔  အန္စီစီတီ အဖြဲ႔၀င္ ဗိုလ္မႉးႀကီးခြန္ဥကၠာက ေျပာပါတယ္။ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔တုန္းက အန္စီစီတီနဲ႔ အစိုးရျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔အၾကား တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ (မူၾကမ္း) Single Text ကို လက္မွတ္ထိုးၿပီးတဲ့ေနာက္ က်င္းပတဲ့ အစည္းအေ၀းျဖစ္ပါတယ္။ အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ထိပ္သီး ေခါင္းေဆာင္ေတြ အစည္းအေ၀းကိုေတာ့  ကရင္အမ်ဳိးသားအစည္းအရုံးထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေလာခီးလာမွာ ဇြန္လ ၂ ရက္ကေန ၆ ရက္ထိ က်င္းပၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေလာခီးလာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမတိုင္ခင္ ခ်င္းမိုင္မွာက်င္းပမယ့္ေဆြးေနြးပြဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အန္စီစီတီ အဖြဲ႔၀င္ ဗိုလ္မႉးႀကီးခြန္ဥကၠာကို ေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေမး)  လာမယ့္ရက္ပိုင္းအတြင္း ခ်င္းမုိင္မွာ က်င္းပမယ့္ အန္စီစီတီအစည္းအေ၀းမွာ ဘာအေၾကာင္းအရာေတြကို ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ဖို႔ရွိပါသလဲခင္ဗ်ာ။ ေျဖ) ဒီအစည္းအေ၀းက Summit (တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ)အတြက္ ျပင္ဆင္တဲ့အစည္းအေ၀းအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ နိဂုံးခ်ဳပ္တဲ့ အပိုင္းလည္း ပါတာေပါ့။ ေမး) ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းအဖြဲ႔က ပုဂိဳၢလ္တခ်ဳိ႔လည္း လာေရာက္မယ္လို႔ ၾကားေနရပါတယ္။ ဟုတ္ပါသလား။ ေျဖ) သူတို႔ကေတာ့ အစည္းအေ၀းတက္ဖို႔ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ေခါင္းေဆာင္ေတြ စုံရင္ သူတို႔လည္းလာေတြ႔ၿပီးေတာ့ လိုအပ္တာညိႇႏိႈင္းတာ၊ က်ေနာ္တို႔ အျပန္အလွန္ညိႇႏိႈင္းတာ ရွိၾကတာကိုး။ အဲဒီအတြက္ လာတယ္နဲ႔တူပါတယ္။ ေမး) မတ္ ၃၁ ရက္ေန႔က လက္မွတ္ထိုးခဲ့တဲ့ တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ NCA (မူၾကမ္း) Single Text မွာ စကားလုံးအသုံးအႏႈန္း နည္းနည္းပါးပါးအပါအ၀င္ ျပင္စရာရွိတာေလးေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ အမ္ပီစီကပုဂိၢဳလ္ေတြခရီးစဥ္အတြင္း ညိႇၾကမယ္ဆိုတဲ့သေဘာလား။ ေျဖ) က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ Single Text ကိုေတာ့ မကိုင္ေတာ့ဘူးထင္တယ္ဗ်။ အဲဒါ သိပ္ခက္တယ္၊ သိပ္ၾကာတယ္။ Single Text မွာ အေၾကာင္းအရာတခု ေျပာလိုက္ရင္ MPC နဲ႔က မလုံေလာက္ဘူးဗ်။ UPWC ျပန္သြားတယ္။ UPWC ထဲမွာလည္း မလုံေလာက္ဘူးဗ်။ တပ္မေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြက သူတို႔တပ္မေတာ္ သက္ဆိုင္ရာကို ျပန္သြားတယ္။ စာလုံးတလုံးျပင္ဖို႔၊ သည္တို႔၊ ၏တုိ႔။ ၍တို႔ ျပင္ဖို႔ ေျပာင္းလဲဖို႔ေတာင္မွ သူတို႔မွာ ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင့္ Single Text ကို ျပန္ထိရင္ေတာ့ အခ်ိန္က ျပန္ၾကာသြားႏိုင္တယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ Single Text ကလည္း တစုံတရာ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးပမ္းထားတဲ့သေဘာျဖစ္ေနေတာ့ Single Text ကို အေသးစိတ္ စာသားေတြျပန္ၾကည့္ဖို႔ထက္ကုိ ဒီ NCA တခုလုံးေပၚမွာ ဆက္သြားရမယ့္လမ္းေၾကာင္းကို ညိႇႏႈိင္းဖို႔ေတာ့ ပိုမ်ားမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တာပဲ။ ေမး) ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးပါတီဌာနခ်ဳပ္ ပန္ဆန္းထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက အခုက်င္းပမယ့္ အန္စီစီတီအစည္းအေ၀းအေပၚ အရိပ္လႊမ္းတာ၊ သက္ေရာက္မႈရွိတာမ်ဳိး ရွိမလား။ ေျဖ) တိုက္ရိုက္ႀကီးေတာ့ မရွိပါဘူးခင္ဗ်။ ဒီ NCA လုပ္ငန္းကို၊ ျဖစ္စဥ္ကို အားလုံးက ေထာက္ခံၾကပါတယ္။ ဆက္သြားသင့္တယ္၊ ဆက္လုပ္ရမယ္ဆိုတာေတာ့ သေဘာထား က်တယ္။ သို႔ေသာ္ ပါႏိုင္တဲ့၊ ပါေနတဲ့အဖြဲ႔ကေတာ့ ဆက္ပါေပါ့ဗ်ာ။ မပါေသးတဲ့အဖြဲ႔ကေတာ့ မပါေသးဘူးေပါ့။ သူ႔ရဲ႕Process နဲ႔သူ၊ သူ႔ရဲ႕ေဖာ္ျမဴလာနဲ႔သူသြားမွာေပါ့။ အဲဒီသေဘာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NCA ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးေႏွာင့္ေႏွးေအာင္၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ၾကန္႔ၾကာေအာင္ ဟန္႔တားကန္႔ကြက္တဲ့၊ အခ်ိန္ဆဲြမယ့္ အဖြဲ႔အစည္းေတာ့မရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္ေတြ႔ရပါတယ္။ ေမး) ကိုးကန္႔တပ္မေတာ္ကို အစိုးရက ေတာ္ေတာ္တူးတူးခါးခါးျဖစ္ပုံရတယ္။ ပစ္ခတ္တဲ့လက္နက္ေတြလည္း ေတာ္ေတာ္သုံးတာေတြ႔ရတယ္။ ကိုးကန္႔ကလည္း အန္စီစီတီအဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ အေရးတႀကီးေဆြးေႏြးဖို႔ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္လဲ။ ေျဖ) က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ထုံးစံအတိုင္းေပါ့ ေမတၱာရပ္ခံရမွာပဲ။ ဒီ NCA ကို တကယ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူလာဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ကိုးကန္႔ကိစၥကလည္း အခရာက်တယ္ဗ်။ အနိမ့္ဆုံးအဆင့္ေတာ့ ကိုးကန္႔ကို ထိုးစစ္ဆင္ေနတာေတြေတာ့၊ တိုက္ပြဲေတြေတာ့ ရပ္ေပးဖို႔ေတာ့လိုတယ္။ ေလွ်ာ့ေပးဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ ထိုးစစ္ေတြ၊ တိုက္ပြဲေတြ မရပ္ဘဲနဲ႔ေတာ့ ဘယ္ေခါင္းေဆာင္ကမွ အန္စီေအကို တႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို သေဘာတူပါတယ္လို႔ ေျပာမွာမဟုတ္ဘူးဗ်။ ဒါက သူတို႔ကိုယ္က်င့္တရားအရ လုပ္ရမွာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ တိုက္ပဲြေတြကေတာ့ ေလွ်ာ့ရမယ္၊ ရပ္ရမယ္ဗ်။ ဒီကိစၥကေတာ့ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ေတာင္းၾကမွာပဲဗ်။ ဒီေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္လိုက္ေလ်ာႏိုင္လဲေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ အန္စီေအရဲ႕ အဆုံးအျဖတ္ျဖစ္လာမွာ။ ေမး) အစိုးရဘက္ ယူပီဒဗလ်ဴစီကေျပာေနတာက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ စကားေျပာေနတယ္။ ေနာက္ထပ္အဖဲြ႕ေတြ (အန္စီေအထိုးဖို႔ကိစၥမွာ) ထပ္မတိုးဘူး။ ဒီစာခ်ဳပ္မွာ မထုိးဘူးေပါ့ေနာ္။ ဗိုလ္မႉးႀကီးတို႔ ရပ္တည္တဲ့ ၁၆ ဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရေျပာတဲ့ ၁၆ ဖြဲ႕က အတူတူပဲလား။ ေျဖ) မတူဘူးဗ်။ မတူတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘယ္အဖြဲ႔မွ မခ်န္ေရးမူ။ အားလုံးပါ၀င္ေရးမူကိုပဲ ဆုံးျဖတ္ထားတယ္။ အန္စီေအထဲက ျပဌာန္းခ်က္တခုမွာလည္း အဲဒါပါတယ္။ အားလုံးပါ၀င္ေရးဆိုတာပါေတာ့ အစိုးရက အန္စီေအကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ သေဘာတူတယ္ဆိုရင္သူက အားလုံးပါ၀င္ေရးကို သူက လက္ခံရမွာျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ အားလုံးပါ၀င္တဲ့ေနရာမွာ တျပိဳင္နက္တည္း ျဖစ္မျဖစ္ဆိုတာေတာ့ ေမးခြန္းတခါ ထပ္ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခ်န္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ခ်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြဟာ နံပါတ္ (၁) ရာသက္ပန္ခ်န္တာမ်ဳိး၊ နံပါတ္ (၂) ခ်န္ထားၿပီးေတာ့ စစ္ေရးအရ စစ္ေရးကိုအသုံးျပဳၿပီးေတာ့ ေခ်မႈန္းမယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး အဲဒါမ်ဳိးကေတာ့ ဘယ္သူမွ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္ေရးအရေခ်မႈန္းဖို႔ ခ်န္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ Sorry ပဲ ဒါေတာ့ ဘယ္သူမွ ဒါကို လက္မခံတဲ့အတြက္ ဘယ္အဖြဲ႔ကမွာ ပါ၀င္လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ခက္သြားမယ္။ ဒီ ခ်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ပါ၀င္ဖို႔ အာမခံခ်က္ရွိဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ ညိႇႏႈိင္းဖို႔လိုတဲ့အတြက္ ခ်န္တယ္၊ စစ္ေရးအရ မေခ်မႈန္းဘူး၊ စစ္ေရးထိုးစစ္ေတြကို လည္း ရပ္ဆိုင္းဖို႔ အာမခံခ်က္ေတာ္ေတာ္လိုတယ္ဗ်။ အဲဒါေတြ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီအတိုင္း အသားလြတ္ခ်န္ထားတာကေတာ့ လက္ခံဖို႔ အင္မတန္ခက္မယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခ်န္ပုံခ်န္နည္းနဲ႔ ေနာက္ သူတို႔ပါလာပုံပါလာနည္းေပါ့ဗ်ာ ဒါကိုေတာ့ အႀကိတ္အနယ္ ညိႇႏႈိင္းရမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ေမး) အစိုးရဘက္က ေျပာတဲ့ ၁၆ ဖြဲ႔ဆိုတာက ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေတြမွာ လက္မွတ္ထုိးထားၾကေပမယ့္ အန္စီစီတီမွာ မပါ၀င္ၾကတဲ့ ၀ ယူဒဗလ်ဴအက္စ္ေအ၊ မိုင္းလား အထူးေဒသ (၄) ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပိုင္း) ေတြပါ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ပုံ ရတယ္။ ဗိုလ္မႉးႀကီးခြန္ဥကၠာတို႔ တြက္တာက်ေတာ့ ဒီသုံးဖြဲ႔က အန္စီစီတီမွာ မပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခုလက္ရွိတုိက္ပဲြေတြျဖစ္ေနတဲ့ ကိုးကန္႔တပ္၊ တအာင္းပေလာင္တပ္၊ ရခိုင္တပ္ စတဲ့ ၃ ဖြဲ႔ကို ထည့္သြင္းေရတြက္တယ္လို႔ အဲလို နားလည္ရမွာလား။ ေျဖ) ၃ ဖြဲ႔မကဘူး ခင္ဗ်။ တျခားေတြရွိေသးတယ္။ အန္စီစီတီထဲမွာပါတဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီးေတာ့ အစိုးရစာရင္းမွာမပါတာေတြရွိေသးတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္မွာ မထိုးထားေသာ္လည္း အစိုးရစာရင္းမွာပါတာက ပေလာင္နဲ႔ ကခ်င္ျဖစ္တယ္ခင္ဗ်။ ျပည္နယ္အဆင့္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လက္မွတ္ထိုးထားတာ ၁၄ ဖြဲ႔ပဲရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္အစိုးရ ၁၆ ဖြဲ႔ေျပာတာက ဒီ ပေလာင္နဲ႔ ကခ်င္ကို ထည့္တြက္ၿပီးေျပာတာ။ သို႔ေသာ္ အန္စီစီတီမွာပါတာနဲ႔ တပ္ေပါင္းစုေတြမွာပါေနတဲ့အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ က်န္တာေတြလည္း ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က တျပိဳင္နက္တည္း မျဖစ္တာေတာင္ က်န္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ ပါလာႏိုင္တဲ့ အာမခံခ်က္ကို မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဆုံးျဖတ္ရခက္မယ္ဗ် ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔။ ေမး) မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔က တႏိုင္ငံလုံးပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မူၾကမ္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေရွ႕ေမွာက္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၾက တယ္။ ေနာက္ လပိုင္းအၾကာမွာ ကိုးကန္႔တပ္ကို မီးကုန္ယမ္းကုန္တိုက္ခိုက္တာေတြ႔ရတယ္။ ကခ်င္ဘက္မွာ အခု ေလယာဥ္၊ ရဟတ္ယာဥ္သုံးၿပီးတိုက္ခိုက္ေနတာ ၾကားရတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ေတြအရ အစိုးရက္မႈစစ္ေရးစြမ္းရည္ျပဖိအားဟာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ NCA လက္မွတ္ထုိးေရးကို ဘယ္ေလာက္ သက္ေရာက္မႈရွိသလဲ။ ေျဖ) က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အဲဒီလို စစ္ေရးစြမ္းရည္ျပတာက NCA ကို ေႏွာင့္ေႏွးေစတယ္ဗ်။ NCA က တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ဆိုင္းဘုတ္တင္ထားေတာ့ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ စစ္ေရးစြမ္းရည္ျပေနတာေတြကေတာ့ ရပ္နားမွပဲ အဓိပၸာယ္ ေပါက္ေတာ့မွာေပါ့။ အဓိပၸာယ္ ျပည့္၀မွာေပါ့။ တေထာင့္တေဒသမွာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၊ အဖြဲ႔အစည္းတခုကို သြားၿပီးေတာ့ သာလြန္အင္အားနဲ႔ ရွိသမွ် စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြ တိုက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တႏိုင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ႀကီး ခ်ဳပ္ပါၿပီဆိုရင္ အဲဒါက လူရယ္စရာႀကီးျဖစ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကေတာ့ မျဖစ္သင့္တဲ့ဟာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ကို ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔က တကယ္ပဲ ရပ္သြားဖို႔ေတာ့လိုတယ္။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုရမယ့္ Condition ေပါ့ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတာင္းဆိုရမယ့္ အခ်က္တခု ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။