၁၉၉၀ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေတြထက္ ပိုခက္ခဲတဲ့ အေျခအေန ရွိတယ္ - ဦးဟန္ေရႊ
DVB
·
May 10, 2015
လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ေလာက္မွာ က်င္းပဖို႔ရွိေနတဲ့ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီအေနနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္ ၅၀၀ ေလာက္၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပဳိင္ဖို႔ ရွိေနၿပီး အႏိုင္ရဖို႔အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေတြထက္ ခက္ခက္ခဲခဲ ယွဥ္ၿပဳိင္ရမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္တယ္လို႔ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဦးဟန္ေရႊက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္ အျပည့္အစံုကို ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
တုိင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီအေနနဲ႔ မၾကာခင္ က်င္းပေတာ့မယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ဖို႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီလား။
“က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ ေဆာင္ရြက္လို႔ ျပင္ဆင္လို႔ ၿပီးေနၿပီေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ၂ ပိုင္း ပိုင္းထားတာေပါ့။ အခုကေတာ့ ဇူလိုင္လအထိကို ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလေပါ့၊ ၿပီးေတာ့ ၾသဂုတ္၊ စက္တင္ဘာ၊ ေအာက္တုိဘာကိုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ အနီးကပ္ကာလ ဆုိၿပီး ၂ ပုိင္းပိုင္းၿပီးလုပ္ထားတာရွိပါတယ္။ အႀကဳိကာလမွာေတာ့ အနီးကပ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ပြဲ အတြက္ကို ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္တဲ့ဟာ ရွိပါတယ္။”
ပါတီအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအေရအတြက္ ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ၀င္ၿပိဳင္ဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားပါသလဲ။
“ေလာေလာဆယ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြက အားလံုးေပါင္းဆိုရင္ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၁၄၂ ၿမိဳ႕နယ္မွာ အားျပည့္၀င္မယ္၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အေရအတြက္ကေတာ့ အားလံုးဆိုရင္ ၄၀၀ ေက်ာ္ ၅၀၀ ေလာက္ရွိလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။ ၁၄၂ ၿမိဳ႕နယ္ကေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၁၄၂ ေယာက္ပဲ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကေတာ့ တြက္လို႔မရေသးဘူး၊ ေနာက္တခုကေတာ့ ၁၄၂ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ျပည္နယ္တိုင္း မဲဆႏၵနယ္ ၂ ခုရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ၂ ခုစလံုး ၁၄၂ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ၀င္မယ္။ ေနာက္တခု ပီအာစနစ္ကလည္း အမ်ဳိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဥပေဒၾကမ္းတင္ဖို႔ ဘာညာလုပ္ေနတယ္ၾကားေနတယ္။ ပီအာစနစ္က်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက မဲဆႏၵနယ္ေတြ ျပန္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အခင္းအက်င္း ျပန္လုပ္ရမယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အၿပီးအျပတ္ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးဘူး။”
ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး ပါတီအေနနဲ႔ ျပင္ဆင္ခ်င္တဲ့ အပိုင္းေတြ မေက်နပ္တဲ့ အခ်က္ေတြေရာ ဘာေတြရွိဦးမလဲ။
“ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒကေတာ့ ဒီေလာက္မရွိဘူး၊ နည္းဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ၂ ႀကိမ္ေလာက္လုပ္ၿပီးၿပီး ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏို္င္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ေတြ႔ၿပီးေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔က ဘာမေက်နပ္လဲ ဆိုရင္ ဥပမာဆိုပါေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမွတ္ပံုတင္ရင္ က်ပ္ေငြ ၅ သိန္းေပးရမယ္ဆိုတဲ့ဟာ မ်ားတယ္ဆိုၿပီး ခု ၃ သိန္းျဖစ္သြားတာေပါ့ေလ။ ဒီဟာလည္းပဲ မွတ္ပံုတင္ေၾကးဟာ အၿပီးေပးလုိက္ရတဲ့သေဘာ မဟုတ္ပဲနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းက ဆႏၵမဲ ၁၂ ဒသမ ၅ ရာခ္ိုင္ႏႈန္းရရင္ ႏိုင္ငံေတာ္က ျပန္ေပးပို႔ ဆိုၿပီး ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက လုပ္တဲ့ပံုမ်ဳိး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ေဆြးေႏြးတဲ့တြက္ ျပင္ေပးတာေတြရွိတယ္။ ထို႔အတူပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္ကာလကို ရက္ေပါင္း ၃၀ ပဲေပးတယ္ က်ေနာ္တို႔က ၆၀ ေျပာလို႔ ရက္ေပါင္း ၆၀ တိုးေပးတယ္။ နည္းဥပေဒျပင္လို႔ရတဲ့အပုိင္းကိုေတာ့ ျပင္ေပးတာေတြရွိပါတယ္။ ဥပေဒက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္က ျပင္မွရတာ၊ ထပ္ျပင္ခုိင္းဖို႔ေတာ့ မရွိေသးဘူး။”
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အဆင့္ဆင့္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္တပ္က လူေဟာင္းေတြပါ၀င္ေနတယ္။ ႀကံ့ခုိင္ေရးပါတီနဲ႔ နီးစပ္လြန္းတယ္တို႔ စသျဖင့္ ေကာ္မရွင္အေပၚမွာ အမ်ားယံုၾကည္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ ေ၀ဖန္ေနၾကတာ ရွိပါတယ္။ တစညပါတီအေနနဲ႔ေရာ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္ရွင္မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြအေပၚမွာ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေနအထားရွိပါသလား။
“၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်ေနာ္တုိ႔ ၀င္ခဲ့တာကိုး၊ အဲဒီမွာ အမ်ားႀကီးေတြ႔ခဲ့ရတာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီဟာလည္း ေျပာတာဆိုတာေတြရွိတယ္။ အခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တျခားႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြေရာ ညိ္ႇလို႔ရတာ ဘာလဲဆိုရင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈေပါ့ေလ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒရွိတယ္။ နည္းဥပေဒရွိတယ္ ေကာ္မရွင္ဥပေဒရွိတယ္ ဒီဟာေတြနဲ႔အညီ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔က လက္မခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ အမိန္႔ေပးတဲ့စနစ္နဲ႔ တပ္မေတာ္က အဟာင္းျဖစ္ျဖစ္ လက္ရွိ တာ၀န္ရိွ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူျဖစ္ျဖစ္ ဒီလိုလုပ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံဘူး၊ သို႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြအေနနဲ႔ က်င့္၀တ္စည္းကမ္းလုပ္ဖို႔ ရွိပါတယ္၊ အဲဒီမွာ ေကာ္မရွင္ကေန လုိက္နာရမယ့္ ဟာေတြလည္းပါေအာင္ ေဆြးေႏြးေနတာရွိပါတယ္၊ ဒါကေတာ့ လုပ္ေနတုန္းပဲရွိေသးတယ္ မၿပီးေသးဘူး၊ ေနာက္တခုက ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ကလည္း ဖိတ္ေခၚေနတာ ရွိပါတယ္။ မီဒီယာေတြေရာ အန္ဂ်ီအိုေတြေရာ ၀ုိင္းၿပီးေတာ့ ေျပာပါၾကည့္ပါလို႔ ေျပာတဲ့ဟာလည္းရွိတယ္၊ ေနာက္ တခုက ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ျပည္တြင္းေရး ျပည္ပေရာ ျပည္ပကလည္းဖိတ္မယ္၊ ဖိတ္ၿပီးေတာ့ တကယ့္ အေကာင္အထည္ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သိပ္ေျပာစရာမရွိဘူး၊ ဒီဟာတ တခ်ဳိ႕ ဥပေဒကို ၀ိနည္းလြတ္လုပ္တဲ့ သေဘာေပါ့ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီက ထြက္ခုိင္းထြက္ခုိင္းၿပီး ဒီမွာလုပ္ ဒါေတြ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံပါဘူး။ မႀကိဳက္ပါဘူး။ တကယ္ ေကာ္မရွင္ထဲမွာ ပါသင့္တဲ့ပုဂိၢဳလ္ အရည္အခ်င္းေတြ ဘာေတြဆုိတဲ့ဟာ ဥပေဒမွာျပ႒ာန္းထားၿပီးသားပဲ၊ အဲဒါကိုက္တဲ့ဟာဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔က လက္ခံပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘူးဆုိရင္ အရပ္သားပဲလုပ္လုပ္ တပ္မေတာ္သားေဟာင္းပဲလုပ္လုပ္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မွာပဲ။”
လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တစညပါတီရဲ႕ အဓိက ၿပဳိင္ဘက္ဟာ ၾကံ့ခုိင္ေရးပါတီ ျဖစ္မလား ၁၉၉၀ တုန္းကလိုပဲ အမ်ဳိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ျဖစ္မလား ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေတြအေပၚ သင္ခန္းစာယူၿပီး အႏိုင္ရေအာင္ ဘယ္လို ျပင္ဆင္ထားပါသလဲ။
“က်ေနာ္တို႔ အဓိက ၿပဳိင္ဘက္ကေတာ့ ၂ ပါတီစလံုးျဖစ္မွာပါပဲ။ အခုက ၃ ပါတီျဖစ္တဲ့သေဘာမ်ဳိးျဖစ္တဲ့ အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာ္ေတာ္ကို ႀကဳိးပမ္းရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ ၂ ပါတီဆိုေတာ့ သူလား ကိုယ္လား ၂ ခုရွိတာေပါ့။ အခု ၃ပါတီဆိုေတာ့ ပိုမ်ားလာတဲ့ အေနအထားရွိတယ္။ ေနာက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြဖြဲ႕တဲ့ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြ အေနနဲ႔ကလည္း သူ႔နယ္ေျမ၊ သူ႔လူမ်ဳိး သူ႔ေဒသအလုိက္ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ၀င္ၾကျပဳၾကဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီေတြအေနနဲ႔ကလည္း နည္းနည္း အဲလိုျပည္နယ္ေတြက်ရင္ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခက္ခဲခဲ ၀င္ရမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ၁၉၉၀ နဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲေတြထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ပါတီက သံုးသပ္ပါတယ္။”
