ႏိုင္ငံသားစိစစ္ဆဲ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ (၀ိႈက္ကတ္) ကုိင္ေဆာင္ထားသူေတြကို ျပည္လံုးကြၽတ္ ဆႏၵခံယူပြဲမွာ မဲေပးခြင့္ျပဖုိ႔ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ခဲ့မႈအေပၚ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီနဲ႔ ရခိုင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုးၿပီး အျပင္းအထန္ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ ရက္ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ခိုး၀င္ဘဂၤါလီေတြ ကိုင္ေဆာင္တဲ့ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ထားသူေတြ မဲေပးခြင့္မရဖို႔ မေလ်ာ့စတမ္း တိုက္ပြဲ၀င္သြားမယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးဘိုးမင္းက လိုအပ္ရင္ လူထုနဲ႔ လမ္းေပၚထြက္တိုက္ပြဲ၀င္သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကဆံုးျဖတ္လိုက္တဲ့ကိစၥ ေနာက္တခါ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကေန ပါတီမေထာင္ရ၊ ပါတီ၀င္မျဖစ္ေစရလို႔ ေျပာထားတာကို မဲေပးခြင့္ေပးတယ္ဆိုတာ တခုနဲ႔တခု ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတယ္။ အခု လႊတ္ေတာ္မွာ ေကာ္မရွင္ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ထပ္တင္ထားတာ ရွိတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို ဘာမွ ေဆြးေႏြးခြင့္ မရဘူးဆိုရင္ ပါတီဗဟိုေကာ္မတီစည္းေ၀းေခၚၿပီးေတာ့ လိုအပ္ရင္ လမ္းေပၚထြက္ဆႏၵျပရမွာေပါ့ဗ်ာ။” ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္ထားသူေပါင္း ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေျဖၾကားခဲ့ဖူးေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ ဦးဦးသာပြင့္ကေတာ့ ျပည္နယ္ထဲရွိ ရခိုင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇ ရက္ စည္းေ၀းပြဲေခၚၿပီးေတာ့ ဘယ္ပံုဘယ္နည္း ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၾကမယ္ဆိုတာ ဆံုးျဖတ္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ “ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မလား၊ ဆႏၵျပတဲ့အခါ ၿမိဳ႕နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႕နယ္ ကိုယ့္ၿမိဳ႕နဲ႔ ကိုယ္ လုပ္ၾကမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တၿမိဳ႕နဲ႔တၿမိဳ႕ လမ္းေလွ်ာက္ဆႏၵျပၾကမလား၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္တဲ့အဆင့္အထိ လုပ္မလား၊ အဲ့ဒါေတာ့ အစည္းအေ၀းဆံုးျဖတ္ၿပီးမွ ေျပာလို႔ရမယ္။” သမၼတဦးသိန္းစိန္က လႊတ္ေတာ္ဆီျပန္ေပးပို႔ခဲ့တဲ့ “ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္) ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္း အတည္ျပဳေရး ျပည္လံုးကြၽတ္ ဆႏၵခံယူပြဲ ဥပေဒၾကမ္း” နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂ ရက္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီးတဲ့ေနာက္ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူေတြကို မဲေပးခြင့္ျပဳဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီဆႏၵခံယူပြဲဥပေဒၾကမ္း ပုဒ္မ၁၁ (က) မွာ ၀ႈိက္ကတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြ မဲေပးခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပ႒ာန္းထားၿပီး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က မဲေပးခြင့္မျပဳဖို႔ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဥပေဒၾကမ္းကို သမၼတထံေပးပို႔လိုက္ၿပီး သမၼတက ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ထားသူေတြ မဲေပးခြင့္ျပဳဖို႔ လႊတ္ေတာ္ထံ သေဘာထားမွတ္ခ်က္နဲ႔ ျပန္လည္ေပးပို႔ခဲ့ရာမွာ လႊတ္ေတာ္က ခြင့္ျပဳဖို႔ ျပန္လည္ျပင္ဆင္အတည္ျပဳလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္က တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီက “ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒနဲ႔ ျပည္နယ္တိုင္းလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒဆိုၿပီး ဥပေဒ ၃ ခုရွိတယ္။ အဲ့ဒီဥပေဒ ၃ ခုစလံုးမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ (၀ႈိက္ကတ္) ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြ မဲေပးခြင့္ရွိတယ္။  ျပည္လံုးကြ်တ္ ဆႏၵခံယူပြဲဥပေဒျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ မဲေပးခြင့္ရွိတဲ့ထဲမွာ ၀ႈိက္ကတ္သမား ပါမလာေတာ့ဘူး။ အဲ့ဒီေတာ့ ဥပေဒႏွစ္ခုက ဆန္႔က်င္သြားတာေပါ့ဗ်ာ။ ေရွ႕ ျပဌာန္းတဲ့ဥပေဒနဲ႔ ေနာက္ ျပ႒ာန္းတဲ့ ဥပေဒမညီဘူးေပါ့။ ဒါကို သမၼတက ေထာက္ျပတယ္၊ ေနာက္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒနဲ႔ ၾကည့္ရင္လည္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိင္ေဆာင္သူဆိုတာဟာ ေနာင္ မ်ားမၾကာမီ စိစစ္ၿပီးရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ အလားအလာရွိသူေတြကို ေပးတာပါ။ ႏိုင္ငံျခားသားကို ေပးတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒါ မွန္ကန္ပါတယ္၊ဒီတိုင္းပဲ လုပ္ရမွာပါ” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္သူေတြမဲေပးခြင့္ရွိေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တုန္းက ေထာက္ခံသူ ၃၀၀ ေက်ာ္၊ ကန္႔ကြက္သူ ၇၀ ေက်ာ္နဲ႔ ၾကားေနသူ ၁၀ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းမဲမေပးမီ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတုန္းက ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြက ကန္႔ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး၊ ၀ ကိုးကန္နဲ႔ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ေတြက ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂ ရက္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တက္ခဲ့တဲ့ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက အဲ့ဒီေန႔က ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီတင္ျပခ်က္ေတြ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ “ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီက သမၼတရဲ႕ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ကို ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားမွတ္ခ်က္အတိုင္းသာ အတည္ျပဳေပးပါဆိုၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီအတြင္းေရးမွဴး ဦးေစာလွထြန္းက တင္တယ္။ အဲ့ဒီမွာ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္၊ ဦးေရႊေမာင္၊ ၀နဲ႔ ကိုးကန္႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြက သမၼတ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံေဆြးေႏြးၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ပါတီကိုယ္စားလွယ္ ေလးေယာက္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္းပဲ ေထာက္ခံပါတယ္လို႔ ေျပာေတာ့ သေဘာက ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီကလည္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတိုင္းပဲ တင္ျပခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ မဲမေပးမီ ရပ္နားခ်ိန္ မိနစ္ ၃၀ ေပးၿပီး ျပန္စေတာ့ ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီက နဂုိတင္ျပထားတာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္လုပ္ၿပီး သမၼတ သေဘာထားအႀကံျပဳမွတ္ခ်က္က ပိုၿပီး ဆီေလ်ာ္မွန္ကန္ပါတယ္ဆိုၿပီး ဦးေစာလွထြန္းက ျပန္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေပၚ မူတည္ၿပီး မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာပါ။” ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီမွာ ပါ၀င္သူေတြကို အသိမေပးဘဲနဲ႔ ေကာ္မတီရဲ႕ သေဘာထားလို႔ ေျပာဆိုတင္ျပခ်က္အေပၚ ေက်ာက္ျဖဴကိုယ္စားလွယ္ ဦးဘရွိန္က ကန္႔ကြက္ခဲ့ေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္နာယက က တစံုတရာမွတ္ခ်က္မေပးဘဲ မဲခြဲခဲ့တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ ဥပေဒၾကမ္းပူးေပါင္းေကာ္မတီအတြင္းေရးမွဴးရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ တင္ျပခ်က္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္းရဲ႕ ဖိအား ပါ၀င္တယ္လို႔လည္း ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက စြပ္စြဲ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ “ဦးေစာလွထြန္းဆိုတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ဟာ ဦးေရႊမန္းရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ကို မရဘဲနဲ႔ အကၡရာစာစဥ္ထားတဲ့ကိစၥတခုလံုးကို ေျပာင္းျပန္လွန္ပစ္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဦးေစာလွထြန္းရဲ႕ တင္ျပခ်က္အေပၚမွာလည္း နာယကႀကီးက ဘာတခုမွ ေ၀ဖန္ခဲ့တာ မရွိဘူး။ အစည္းအေ၀းစကတည္းက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သေဘာထားမွတ္ခ်က္လို႔ တင္ျပၿပီးေတာ့ နားခ်ိန္ မိနစ္ ၃၀ ေပးၿပီးမွ ေကာ္မတီစည္းေ၀း ထိုင္တာလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူတဦးတည္းသေဘာနဲ႔ ျပင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါဟာ နာယကႀကီးရဲ႕ ဖိအား ပါေနလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။” ရခိုင္ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄ ပါ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာသည္ ႏိုင္ငံသားမ်ားထံမွ ဆင္းသက္သည္ ဆိုတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း ႏိုင္ငံသားမဟုတ္တဲ့သူေတြကို မဲေပးခြင့္မေပးဖို႔နဲ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ အလားတူအခြင့္အေရးမေပးဘူးလို႔ ဆုပ္ကိုင္ ေဆြးေႏြး ေျပာဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ “ျပည္ေထာင္စုသမၼတ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္) ကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္း အတည္ျပဳေရး ျပည္လံုးကြၽတ္ ဆႏၵခံယူပြဲ ဥပေဒၾကမ္း”ကို သမၼတထံ ျပန္လည္ေပးပို႔ၿပီး သမၼတက လက္မွတ္ထိုးထုတ္ျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ (၀ိႈက္ကတ္) ကုိင္ေဆာင္ထားသူေပါင္း ၁ သန္းခြဲေလာက္ ရွိပါတယ္။