ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူက လြန္ခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥစ္ယန္ဟီးလီအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခ်ဳိးႏွိမ္ေစာ္ကားတဲ့ စကားလုံးေတြ သုံးႏႈန္းၿပီး ပုဂိၢဳလ္ေရးတိုက္ခိုက္မႈအေပၚ ျပတ္ျပတ္သားသားရႈတ္ခ်ၾကဖို႔ ကုလသမဂၢက ျမန္မာ့ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ မစၥစ္ ယန္းဟီးလီ (ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္) ကို ဘုန္းဘုန္း ေ၀ဖန္မိန္႔ၾကားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက ကန္႔ကြက္ၾကဖို႔ ကုလသမဂၢက တိုက္တြန္းတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သေဘာထား ေျပာျပပါဘုရား။ “ဘုန္းဘုန္းလည္း ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လူမ်ဳိးစု ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တိုက္တြန္းခ်င္တာကေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ကိုယ္စားလွယ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကို လာၿပီး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးရင္ ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ တြန္းလွန္ၾကပါလို႔။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာကို တစိမ္းေတြလာေရာက္ ဖန္တီးတာကို လုံး၀လက္မခံၾကပါနဲ႔လို႔ပဲ သူတို႔ကို ျပန္တိုက္တြန္းပါတယ္။” ဗီြဒီယိုဖိုင္ထဲမွာ တပည့္ေတာ္တို႔ ေတြ႔တာက မစၥယန္ဟီးလီနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မိန္႔ၾကားခ်က္က ေဒါပါသြားသလို ျဖစ္တယ္လို႔ နားေထာင္မိတယ္ဘုရား။ ဒီအေပၚမွာ ေနာင္တ ရမိသလား ဒီ မိန္႔ၾကား ခဲ့တဲ့ အသုံးအႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့။ (စကားခ်ပ္- “-သည္မ” ဟု သုံးႏႈန္းမိန္႔ၾကားခဲ့ျခင္း) “ေနာင္တရတယ္ဆိုတာကေတာ့ မဟုတ္တာေျပာမွ၊ မမွန္တာေျပာမွ၊ မဟုတ္တာလုပ္မွ၊ မမွန္တာ လုပ္မွေလ။ ဦးဇင္းတို႔က်ေတာ့ ဘာသာ၊ သာသနာကို ကာကြယ္တာဆိုေတာ့ ဒီစကားတခြန္းနဲ႔ ကာကြယ္လိုက္ႏိုင္တယ္၊ ဒီစကားတခြန္းအတြက္ အက်ဳိးရွိတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဦးဇင္းတို႔ေတြက ဂုဏ္ေတာင္ ယူရဦးမွာေလ။ ဒကာႀကီး ဦးဇင္းအေနနဲ႔ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာကို ဂုဏ္ယူပါတယ္။” ေစာင့္ၾကည့္သူေတြ၊ သုံးသပ္သူေတြ ေျပာတာက အရွင္၀ီရသူက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးကို လုပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ေဟာတယ္၊ အမုန္းတရားေတြ ျဖန္႔ခ်ိေနတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ စြပ္စြဲ ေျပာဆို ေရးသားတာေတြ ရွိတယ္။ ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာအစ္ရွဴးကို ကိုင္တာလား၊ မြတ္စလင္အစ္ရွဴးကို ကိုင္တာလား ဘုရား။ ဘယ္လိုမ်ဳိးလဲ။ သဲသဲကြဲကဲြ မိန္႔ၾကားေပးပါ ဘုရား။ “ဦးဇင္းကေတာ့ ဂ်ီဟတ္၀ါဒီေတြ အကုန္လုံးကို ရည္ရြယ္တာပါ။ မြတ္စလင္အကုန္လုံးကို ရည္ရြယ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း ဂ်ီဟတ္၀ါဒီေတြပဲ။ အစၥလာမ္ အစြန္းေရာက္ေတြလည္း ဂ်ီဟတ္၀ါဒီေတြပဲ။ ေနာက္ ဦးဇင္းတို႔ႏိုင္ငံကို ၇၈၆ ဆိုင္းဘုတ္ ေထာင္ၿပီးေတာ့ ၀ါးၿမိဳဖို႔ စီမံကိန္းေတြ ေရးဆဲြေနတဲ့သူေတြလည္း ဂ်ီဟတ္၀ါဒီေတြပဲ။ အဲဒီအတြက္ပဲ ရည္ရြယ္တာပါ။ ဦးဇင္းတို႔က လူေကာင္း သူေကာင္းေတြ၊ ေအးေအးေဆးေဆးေနတဲ့သူေတြကို မရည္ရြယ္ပါဘူး။” မႏၱေလးတိုင္းသာသနာေရးပုဂိၢိဳလ္ေတြ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္ကို မေန႔က လာၾကၿပီး ဆရာေတာ္ႀကီးကို ေလွ်ာက္တာ ဘုန္းဘုန္းကို ပုဒ္မ ၂ ခုနဲ႔ စြဲဖို႔ လာေလွ်ာက္ၾကတာဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အြန္လိုင္းမွာ တက္လာလို႔။ ဟုတ္လားဘုရား။ “မႏၱေလးတိုင္းက သာသနာေရးအရာရွိေတြ လာသြားတာေတာ့ ဟုတ္ပါတယ္။ မေန႔က ေန႔ဆြမ္းစားၿပီးခ်ိန္ ၁၁ နာရီခြဲေလာက္ လာသြားတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းအရာေတာ့ ဦးဇင္းလည္း ဆရာေတာ္နဲ႔ မေတြ႔ေသးဘူး။ ဆရာေတာ္လည္း ဦးဇင္းကို ေခၚေျပာတာေတြ မရွိဘူး။” သာသနာေရးဦးစီးဌာနက လာတဲ့အရာရွိႀကီးေတြက ဘာလာလုပ္တာလို႔ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္မိလဲ။ ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေၾကာင့္ လာေရာက္ေမးျမန္း ေလွ်ာက္ထားတာေကာ မျဖစ္ႏိုင္ ဘူးလား။ “အခု အဲလို ယူဆေနၾကတာေပါ့ေနာ္။ ဦးဇင္းကလည္း ဆရာေတာ္ကုိ မေလွ်ာက္ရဲဘူး။ ဆရာေတာ္နဲ႔ လည္း အခန္းထဲမွာ ေတြ႔တာဆိုေတာ့ေလ ဘာေတြ ေျပာတယ္ဆိုတာ ဦးဇင္းမသိဘူး။” ဘုန္းဘုန္းတို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ (မဘသ) ကေနၿပီးေတာ့ သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက မပတ္သက္ဘူးဆိုၿပီးေတာ့ အထူးေၾကညာခ်က္ ထုတ္ပါတယ္ ဘုရား။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘုန္းဘုန္းတို႔ရဲ႕ မဘသ အဖြဲ႔မွာ အားမယုတ္သြားဘူးလား။ ဘယ္လို မိန္႔ၾကားခ်င္လဲဘုရား။ “ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက သူကိုယ္တိုင္ မိန္႔ပါတယ္။ ခရီးကျပန္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ႏုတ္ထြက္တာ မွန္ေသာ္လည္းပဲ လုံး၀ပတ္သက္မႈ မရွိဘူးဆိုတာကေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ ဆရာေတာ္ကေတာ့ ဦးဇင္းတို႔နဲ႔ တစိတ္တည္း၊ တ၀မ္းတည္း၊ တေသြးတည္း၊ တသားတည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ေတာ့ ဦးဇင္းတို႔က လုံး၀ အားမနည္းပါဘူး။” ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ေၾကညာတိုက္တြန္းတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူးတလည္ မိန္႔ၾကားစရာ ရွိပါေသးသလားဘုရား။ “ေျပာလိုက္ပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာအစ္ရွဴးဟာ အစိုးရတခုတည္းရဲ႕ သေဘာထား မဟုတ္ဘူး။ တႏိုင္ငံလုံး၊ တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ သေဘာထား ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္ေနာင္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္တာ ျမင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အလိမ္အညာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးရဲ႕ စကားလုံးကို လုံး၀ မသုံးစဲြမိပါေစနဲ႔လို႔။”