အလြတ္သတင္းေထာက္ ကိုပါႀကီး ေသဆံုးမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးရရွိေစဖို႔နဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေစဖို႔ နယ္ဘက္ဆိုင္ရာ တရားရံုးေတြမွာ အမႈစစ္ေဆးဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္ေရးေကာ္မရွင္က အၾကံျပဳဳတိုက္ တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးအၿပီးသတ္စံုစမ္းေတြ႔ရွိခ်က္အစီရင္ခံစာကို လူ႔အခြင့္ေရး ေကာ္မရွင္က ဒီဇင္ဘာလ၂ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အစီရင္ခံစာကို သမၼတထံ မေန႔က တင္သြင္းလိုက္ၿပီလို႔ ေကာ္မရွင္က စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးစစ္ၿမဳိင္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ “လက္ရွိေတာ့ အစီရင္ခံစာ က်ေနာ္တို႔ တင္လိုက္ပါၿပီ။ ေစာလ်င္စြာ တင္ျပရန္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၁ လ ၾကာပါတယ္။ ေနာက္ သက္ေသ ၄၇ ဦးနဲ႔ စစ္ေဆးမႈ အႀကိမ္ေပါင္း ၉၀ က်ေနာ္တို႔ စစ္ခဲ့တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၄၇ ပါ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးကို ရရွိခံစားႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာရွိဖို႔အတြက္ နယ္ဖက္ တရားရံုးမွာ စစ္ေဆးဖို႔ အၾကံျပဳတာ ဒါအဓိကပါပဲ”လို႔ ဦးစစ္ၿမိဳင္က ေျပာပါတယ္။ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ကိုပါႀကီး ေခၚ ကိုေအာင္ႏိုင္ဟာ ေကေကအို ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔၀င္လို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ ခုိင္မာတဲ့အေထာက္အထား မရွိဘဲ အလြတ္သတင္းေထာက္ ဆိုတာ မွန္ကန္တယ္ ဒါေပမယ့္ ကိုပါႀကီးဟာ မွတ္ပံုတင္ အတု ကိုင္ေဆာင္ထားသူျဖစ္တယ္လို႕ ေကာ္မ၇ွင္က ဆိုပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ရဲ႕အစီရင္ခံစာထဲမွာ ကိုပါႀကီးဟာ အေစာင့္တပ္သားဆီက ေသနတ္လုဖို႔ ႀကဳိးစားခဲ့လို႔ အနီးနားက ဒုတပ္ၾကပ္က ေသနတ္နဲ႔ ၂ ခ်က္ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားထားေပမယ့္ စစ္တပ္က ကိုပါႀကီီးကို ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းထားစဥ္မွာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္္ရာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္သည့္ သက္ေသထြက္ဆိုခ်က္ေတြ မရွိဘူးလို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ကုိပါႀကီးအမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒအရ လုိက္ပါကူညီေပးတဲ့ ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္ဆန္းေအာင္ ကလည္း လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ အစီရင္ခံစာကို လက္မခံႏုိင္ဘူး လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ “ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္တာကုိ မ်က္ျမင္သက္ေသ မရွိဘူးလုိ႔ သူက ဆုိတယ္။ ေနာက္ဆရာ၀န္ရဲ့ ေဆးစစ္ခ်က္မွတ္တမ္းကလည္း နံရုိးေတြက်ဳိးတာ၊ ညိဳ႕သက်ည္းက်ဳိးတာ၊ ေနာက္ေက်ာမွာ ေသနတ္ဒဏ္ရာမရွိတာ ေမ့ေစ့ထိတာ။ ဦးေခါင္းထိပ္တည့္တည့္ကေန ေအာက္ကုိဆင္းတဲ့ အရာေတြ ဒါက ဘားအံခရုိင္ဆရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္ခင္ေမာင္ဦးကိုယ္တုိင္ က်ေနာ့္ကုိ ျပလုိ႔ ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့အခ်က္။ ဆုိေတာ့ အဲဒါေတြနဲ႔ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လူေကာင္းပကဓိတေယာက္ဟာ သာမန္အေနအထားနဲ႔ အဲဒီလုိ ဒဏ္ရာမ်ဳိး ရစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ အခုဟာက ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္လုိ႔ ရတယ္ဆုိတာကုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိ ေကာက္ယူႏုိင္ပါရဲ့နဲ႔ အဲလုိ မဟုတ္ဘဲ အဓိပၸါယ္ေဖာ္ျပတဲ့အတြက္ ဒီဟာကုိ က်ေနာ္တုိ႔က လက္မခံႏုိင္ဘူး။” ကုိပါႀကီးရဲ႕ဇနီး ေဒၚသႏၱာကလည္း လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး “ဒီထဲမွာေတာ့ အဓိကအေရးႀကီးတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံမွာပါတဲ့ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ရမယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ေနာက္ဆုံးပိတ္မွာ နည္းနည္းေရးပဲေရးထားတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကုိလည္း မပါသေလာက္ထည့္ထားတယ္။ အဓိက ျပထားတာ အဲဒီ က်ဳိက္မေရာေဒသမွာ ဘယ္လုိတုိက္ပြဲေတြျဖစ္တယ္ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ဟာပဲ အဓိက ေဖာ္ျပထားတယ္။ အမွန္တကယ္က တုိက္ပြဲျဖစ္စဥ္ဆုိတာထက္ ကုိပါႀကီးဘာေၾကာင့္ ေသဆုံးသြားတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ဘယ္လုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးပဲ ေျပာရမွာ။ ဒါေပမယ့္ ၁၆ မ်က္ႏွာေလာက္ရွိထဲအထဲမွာ ပထမ ၁၀ မ်က္ႏွာေလာက္က ကုိပါႀကီးနဲ႔ လုံး၀တုိက္ဆုိင္တဲ့ တုိက္ပြဲျဖစ္စဥ္ေတြခ်ည္း ေျပာထားတယ္ဆုိေတာ့ ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဘာကုိ ထုတ္ျပန္ခ်င္လဲ ဆုိတာကုိ က်မ ေတာ္ေတာ္စဥ္းစားရတယ္” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ကိုပါႀကီးကို မသကၤာဖြယ္ရာ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ က်ဳိက္မေရာၿမိဳ႕ေပၚမွာ ဖမ္းဆီးခဲ့ေပမယ့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က နယ္ထိန္း အစီရင္ခံစာ ေရးသားတင္သြင္းတာနဲ႔ မသကၤာမႈနဲ႔ မွတ္တမ္းတင္တာမရွိဘူးလို႕ေရးပါတယ္။ ထပ္မေတာ္အေနနဲ႔လည္း ကိုပါႀကီးဟာ ဒီေကဘီေအနဲ႔ ေကေကအိုအဖြဲ႔၀င္ေတြ ဟုတ္မဟုတ္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းဖို႔အခြင့္အေရးရွိေပမယ့္ ဆံုးခန္းတိုင္စိစစ္မႈေတြ မလုပ္ခဲ့ဘူးတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဖမ္းဆီးရာမွာ ေသဆံုးသြားျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ ပြင့္လင္းျမတ္သားစြာ သတင္းထုတ္ျပန္ခ့ဲတာ မရွိဘူးလို႔ ေထာက္ျပေ၀ဖန္ထားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သမၼတထံ အျမန္ဆံုးတင္သြင္းဖို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ ကိုပါႀကီးေသဆံုးၿပီး ၁ လအၾကာမွာ သမၼတရံုးက ညြန္ၾကားထားတာျဖစ္ပါတယ္။