သယံဇာတလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔မ်ားကုိ အသိမွတ္ျပဳရန္ ေတာင္းဆို
ပိုင်စိုး
·
October 14, 2014
သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖိို႔ လုပ္ငန္းစဥ္ (EITI) မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ထည့္သြင္းေပးဖို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီေန႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
[caption id="attachment_67751" align="alignright" width="300"]
အရပ္ဘက္အဖြဲ႔မ်ား ေဆြးေႏြးေနစဥ္[/caption]
သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ ငန္းေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖိို႔ လုပ္ငန္း စဥ္ ေဖာ္ေဆာင္္ေရး ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ျပည္တြင္း က အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ၇၀ ေက်ာ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မွာ ေအာက္တိုဘာ ၁၁ ရက္ေန႔ကေန ၁၃ ရက္ အထိ ၃ ရက္တာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ၿပီးေနာက္ ခုလို ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
ႏိုင္ငံတကာ EITI လိုအပ္ခ်က္ စံခ်ိိန္စံညႊန္း ၁.၃ မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစံုကို ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းေနာက္ဆက္တြဲမွာ တရား၀င္ ထည့္သြင္းထုတ္ျပန္ေပးဖို႔န႔ဲ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရယႏၱရားအဆင့္ဆင့္မွာ က်င့္သံုးလာဖို႔အတြက္လည္း ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တိုက္္တြန္းထားပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး EITI ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔က အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚမိုးမိုးထြန္းက ဒီဗီြဘီကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္း ၁.၃ ဆိုတာက အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပါ၀င္မႈကို အထူး အေလးထားၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ကိစၥပါ။ အဲဒီမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ လုပ္ရမယ့္အပိုင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ထည့္ေပးျခင္းအားျဖင့္ နယ္ေဒသေတြ ေရာက္လုိ႔ရွိရင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ေႏွာင့္ယွက္မယ္၊ ၿခိမ္းေျခာက္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ပါထားတယ္။ အစိုးရကလည္္း အသိ အမွတ္ျပဳထားတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမွန္ေတာ့ အဲလိုကို ျပန္ေပးစရာ မလိုဘူး။ ၁.၃ သည္ ဒါကို လိုက္နာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ EITI အဖြဲ႔၀င္ေလာင္းႏိုင္ငံအျဖစ္ လက္ခံလိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒါကို ေအာက္ေျခမွ သိမေနတဲ႔အတြက္ သိေအာင္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ျပန္တမ္းထဲကို ထည့္ခိုင္းတာပါ။”
ဒါျပင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက အေႏွာင့္အယွက္ ေပးတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ေဒၚမိုးမိုးထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“အခု က်မတို႔ရဲ႕ အဓိကအခက္အခဲက ဘာလဲဆိုေတာ့ EITI အျမင္ဖြင့္ သင္တန္းေတြ ေပးတဲ႔အခါ နယ္ေတြမွာ က်မတို႔ တားဆီး ပိတ္ပင္ခံရတယ္ေပါ့။ EITI အျမင္ဖြင့္ သင္တန္း ေပးေနစဥ္ အတြင္းမွာကို၊ ေပးေနတုန္း တန္းလန္းမွွာကို ရပ္လိုက္ပါ။ EITI မသိခ်င္ဘူးဆိုတဲ႔ ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အာဏာပိုင္ေတြကပါ။ အဓိက ဆိုလို႔ရွိရင္ အခု လတ္တေလာမွာ ျဖစ္တာဆိုရင္ မေကြးတိုင္း၊ ေစတုတၱရာ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ျဖစ္သြားပါတယ္။”
အလားတူ ေႏွာင့္ယွက္တာကို ကိုယ္တိုင္ႀကံဳခဲ႔ရတဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ အေနာက္ဘက္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုး တက္ေရး အင္အားစု တာ၀န္ခံ ဦးသန္႔စင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေစတုတၱရာမွာ ေက်ာက္မီးေသြးေတြ ထုတ္ေနေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ႔ ေဒသခံအဖြဲ႔ေတြကေနၿပီးေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ EITI နဲ႔ ပတ္သက္တာ ေျပာဖို႔။ ၁၉ ရက္ေန႔ သြားၿပီးေတာ့ ၂၀ ရက္ေန႔ က်ေတာ့ ေစတုတၱရာ။ အေရွ႕ဖအိုင္းရြာ လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီမွာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက တားလို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ရပ္ေက်းက တားတာ။ သူတို႔ကို ႀကိဳေျပာထားၿပီးသား။”
သဘာ၀သယံဇာတလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံ ျပည္သူေတြဆီကို သတင္း အခ်က္ အလက္ေတြ အခ်ိန္မီ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အလြယ္တကူ သိရွိႏိုင္မယ့္ သတင္းအခ်က္အလက္ ထုတ္ျပန္ေရးဌာနေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တည္ေဆာက္ေပးဖို႔လည္း အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။
အရပ္ဘက္အဖြဲ႔မ်ား ေဆြးေႏြးေနစဥ္[/caption]
သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးလုပ္ ငန္းေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိဖိို႔ လုပ္ငန္း စဥ္ ေဖာ္ေဆာင္္ေရး ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ ျပည္တြင္း က အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ၇၀ ေက်ာ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မွာ ေအာက္တိုဘာ ၁၁ ရက္ေန႔ကေန ၁၃ ရက္ အထိ ၃ ရက္တာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက ၿပီးေနာက္ ခုလို ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
ႏိုင္ငံတကာ EITI လိုအပ္ခ်က္ စံခ်ိိန္စံညႊန္း ၁.၃ မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ ျပ႒ာန္းခ်က္ အျပည့္အစံုကို ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းေနာက္ဆက္တြဲမွာ တရား၀င္ ထည့္သြင္းထုတ္ျပန္ေပးဖို႔န႔ဲ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရယႏၱရားအဆင့္ဆင့္မွာ က်င့္သံုးလာဖို႔အတြက္လည္း ေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တိုက္္တြန္းထားပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး EITI ညြန္႔ေပါင္းအဖြဲ႔က အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚမိုးမိုးထြန္းက ဒီဗီြဘီကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္း ၁.၃ ဆိုတာက အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ပါ၀င္မႈကို အထူး အေလးထားၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပထားတဲ႔ကိစၥပါ။ အဲဒီမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ လုပ္ရမယ့္အပိုင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ထည့္ေပးျခင္းအားျဖင့္ နယ္ေဒသေတြ ေရာက္လုိ႔ရွိရင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ေႏွာင့္ယွက္မယ္၊ ၿခိမ္းေျခာက္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ပါထားတယ္။ အစိုးရကလည္္း အသိ အမွတ္ျပဳထားတယ္။ တကယ္ေတာ့ အမွန္ေတာ့ အဲလိုကို ျပန္ေပးစရာ မလိုဘူး။ ၁.၃ သည္ ဒါကို လိုက္နာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ EITI အဖြဲ႔၀င္ေလာင္းႏိုင္ငံအျဖစ္ လက္ခံလိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒါကို ေအာက္ေျခမွ သိမေနတဲ႔အတြက္ သိေအာင္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ျပန္တမ္းထဲကို ထည့္ခိုင္းတာပါ။”
ဒါျပင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက အေႏွာင့္အယွက္ ေပးတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ေဒၚမိုးမိုးထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“အခု က်မတို႔ရဲ႕ အဓိကအခက္အခဲက ဘာလဲဆိုေတာ့ EITI အျမင္ဖြင့္ သင္တန္းေတြ ေပးတဲ႔အခါ နယ္ေတြမွာ က်မတို႔ တားဆီး ပိတ္ပင္ခံရတယ္ေပါ့။ EITI အျမင္ဖြင့္ သင္တန္း ေပးေနစဥ္ အတြင္းမွာကို၊ ေပးေနတုန္း တန္းလန္းမွွာကို ရပ္လိုက္ပါ။ EITI မသိခ်င္ဘူးဆိုတဲ႔ ဟာမ်ိဳးေတြေပါ့။ အာဏာပိုင္ေတြကပါ။ အဓိက ဆိုလို႔ရွိရင္ အခု လတ္တေလာမွာ ျဖစ္တာဆိုရင္ မေကြးတိုင္း၊ ေစတုတၱရာ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ျဖစ္သြားပါတယ္။”
အလားတူ ေႏွာင့္ယွက္တာကို ကိုယ္တိုင္ႀကံဳခဲ႔ရတဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ အေနာက္ဘက္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုး တက္ေရး အင္အားစု တာ၀န္ခံ ဦးသန္႔စင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေစတုတၱရာမွာ ေက်ာက္မီးေသြးေတြ ထုတ္ေနေတာ့ ေဒသခံေတြနဲ႔ ေဒသခံအဖြဲ႔ေတြကေနၿပီးေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ EITI နဲ႔ ပတ္သက္တာ ေျပာဖို႔။ ၁၉ ရက္ေန႔ သြားၿပီးေတာ့ ၂၀ ရက္ေန႔ က်ေတာ့ ေစတုတၱရာ။ အေရွ႕ဖအိုင္းရြာ လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီမွာ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက တားလို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ရပ္ေက်းက တားတာ။ သူတို႔ကို ႀကိဳေျပာထားၿပီးသား။”
သဘာ၀သယံဇာတလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသခံ ျပည္သူေတြဆီကို သတင္း အခ်က္ အလက္ေတြ အခ်ိန္မီ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အလြယ္တကူ သိရွိႏိုင္မယ့္ သတင္းအခ်က္အလက္ ထုတ္ျပန္ေရးဌာနေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တည္ေဆာက္ေပးဖို႔လည္း အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။