လာမယ့္ ၂၀၁၅ - ၂၀၁၆ ပညာသင္ႏွစ္ကစၿပီး သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြကို မိခင္ဘာသာစကားနဲ႔ ျပ႒ာန္းသင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ တိုင္းရင္းသားစာေပအသီးသီးက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသက ကေလးေတြကို မိမိေဒသသံုး မိခင္ဘာသာစကားနဲ႔ စာေပပညာ သင္ၾကားေပးရင္ ပိုၿပီး နားလည္တတ္ေျမာက္ေစတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ သင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမၻာေအးဘုရားလမ္း မီကာဆာဟိုတယ္မွာ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၃ ရက္ကေန ၅ ရက္ေန႔ထိ ၃ ရက္တာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ လက္ေတြ႔က်တဲ့ ပညာေရးျမႇင့္တင္မႈ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရး အစီအစဥ္တရပ္ ျဖစ္ၿပီး တိုင္းရင္းသား စာေပပညာရွင္ေတြပါ ဖိတ္ေခၚ ေဆြးေႏြးေနတာလို႔ ရွမ္းစာေပပညာရွင္ ေဒါက္တာစိုင္းဆန္ေဖက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ “ဒီကေလးေတြ နားလည္ဖို႔ဆိုတာက မိခင္ဘာသာစကားနဲ႔ သံုးမယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီး နားလည္ လာမယ္လို႔ သူတို႔သိလာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ပညာေရးမူ၀ါဒမွာ အဲဒါေတြ ထည့္္သြင္းဖို႔ ျဖစ္လာတာပါ။ က်ေနာ္တို႔အပိုင္းကေတာ့ သူတို႔ခ်မွတ္ထားတဲ့ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြ က်လာၿပီ ဆိုရင္ ကေလးေတြ နားလည္ဖို႔ ေဒသခံစကား၊ မိခင္စကားနဲ႔ သံုးႏႈန္းႏိုင္ဖို႔၊ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ေခၚယူေဆြးေႏြးတာပါ။” မိခင္ဘာသာစကားနဲ႔ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းကို သူငယ္တန္းကေန အရင္ဆံုး ျပ႒ာန္းသြားဖို႔ ရွိၿပီး ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကို ဦးတည္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျပ႒ာန္းသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြကို ျပည္တြင္းနဲ႔ ျပည္ပပညာရွင္ေတြ၊ အာဆီယံေဒသ ပညာရွင္နဲ႔ ကုလသမဂၢ ပညာေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအစီအစဥ္က ပုဂၢိဳလ္ေတြ ညိႇႏိႈင္းေရးဆြဲထားၿပီး ျဖစ္ၿပီး ကေလးတို႔ သိသင့္တဲ့ ဗဟုသုတ၊ လူမႈဆက္ဆံေရး၊ စာရိတၱျမႇင့္တင္ေရးနဲ႔ ျပႆနာေျဖရွင္းျခင္း အေလ့ အက်င့္ကို ပ်ိဳးေထာင္ေပးေရးေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ ေဒါက္တာ စိုင္းဆန္ေဖက ဆက္ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေဒါက္တာသိန္းလြင္၊ ေဒါက္တာ ခင္မ်ိဳးျမင့္ၾကဴ၊ ေဒါက္တာ ၀င္းေအာင္၊ ေဒၚေအးေအးမြန္ဦး၊ ေဒၚႏြယ္ႏြယ္ေအးနဲ႔ ေဒၚခင္ခ်ိဳခ်ိဳတို႔က သူငယ္တန္းအရြယ္ ကလးမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး နည္းလမ္းေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ကေလးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ စိတ္ပညာ၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့အေလ့အက်င့္၊ တိုင္းရင္းသားအသီးသီးရဲ႕ ဘာသာစကားဖြဲ႔စည္းပံု၊ ဘာသာစကား သံုးၿပီး သင္ၾကားရာမွာ ကူညီပံ့ပိုးေပးႏိုင္မႈ၊ သင္ၾကားၿပီးတဲ့ေနာက္ ရရွိလာမယ့္အရည္အေသြး၊ ကေလးမ်ားအတြက္ ပံုျပင္၊ ကဗ်ာ၊ သီခ်င္းနဲ႔ စာအုပ္ေတြ ေရးသားရာမွာ ရွိသင့္ရွိထိုက္တဲ့ စံႏႈန္းေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားစာေပ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္ကလည္း မိမိေဒသက ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးသင္ယူမႈ အခက္အခဲ၊ ဆရာနဲ႔ ဆရာမ မလံုေလာက္မႈစတဲ့အေၾကာင္းေတြပါ ျဖည့္စြက္ တင္ျပခဲ့တာမွာ ပညာေရးဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြက လိုအပ္ခ်က္ေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျဖည့္ဆည္းေပးသြားမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဒီ ေဆြးေႏြးပြဲကို ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနလက္ေအာက္ရွိ ပညာေရးစီမံကိန္းနဲ႔ ေလ့က်င့္ေရး ဦးစီးဌာနက ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (ယူနီဆက္ဖ္)နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္ၿပီး ပညာေရးဌာနက တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ၿငိမ္းေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ယူနီဆက္ဖ္နဲ႔ Save the Children အဖြဲ႔ကိုယ္စားလွယ္၊ ကခ်င္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ပအို၀္း၊ ဓႏု၊ ၀၊ ပေလာင္၊ ကယန္း၊ နာဂနဲ႔ ၿမိဳ ေခၚ ခမိ အစရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားစာေပပညာရွင္အသီးသီးပါ စုစုေပါင္း ၁၀၀ ေလာက္ တက္ေရာက္ခဲ့ တယ္လို႔ ေဒါက္တာ စိုင္းဆန္ေဖက ေျပာသြားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္ အစိုးရအဆက္ဆက္ကတည္းက သင္ရိုးညႊန္းတမ္းနဲ႔ ဖတ္စာအုပ္ေတြကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ တေျပးညီျပ႒ာန္းခဲ့ရာမွာ ျမန္မာစကား နားမလည္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ေဒသက ကေလးေတြအေနနဲ႔ ဘာသာရပ္ရဲ႕အဓိပၸာယ္ကို နားမလည္ဘဲ စာေမးပြဲ ေအာင္ဖို႔ ႏႈတ္တိုက္က်က္မွတ္ခဲ့ၾကရေၾကာင္း အၿငိမ္းစား ပညာေရးမွဴးတဦးျဖစ္သူ ႏိုင္ေငြသိမ္းက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။