လူ့အခြင့္အေရးေန့ အခမ္းအနား ပထမဆုံးအၾကိမ္ က်င္းပ
DVB
·
December 9, 2013
၆၅ နွစ္ေျမာက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ့အခြင့္အေရးေန့ အခမ္းအနားကို ပထမဆုံးအၾကိမ္ အျဖစ္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး လိႈင္ျမို့နယ္မွာ ဒီေန့ စတင္က်င္းပေနပါတယ္။
လူ့အခြင့္အေရးဟာ လူတိုင္းရဲ့ အေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ့ ျပည္တြင္းက လူ့အခြင့္ေရး လႈပ္႐ွားတဲ့ အဖြဲ့ေတြ၊ ၈၈ ပြင့္လင္း လူ့အဖြဲ့အစည္းနဲ့ အရပ္ဘက္ လူ့အဖြဲ့အစည္းေပါင္း ၂၀ေက်ာ္ ပူးေပါင္းျပီး ဒီအခမ္းအနားကို က်င္းပေနတာပါ။
[caption id="attachment_48041" align="alignleft" width="300"] ကခ်င္ျပည္နယ္ တိုက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိန္းေ႐ွာင္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္သူမ်ားအား စစ္ေဘးဒုကၡသည္ စခန္းတခုအတြင္း ေတြ့ျမင္ရစဥ္[/caption]
အခမ္းအနားမွာ ပါ၀င္တက္ေရာက္လာသူေတြက အလုပ္႐ုံေဆြးေနြးပြဲပုံစံမ်ိုး အေၾကာင္းအရာ ၈ ခုခြဲ ေဆြးေနြးေနၾကတာျဖစ္ျပီး ဒီဇင္ဘာ ၉ ရက္ေန့ မနက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကေလးအခြင့္အေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္၊ မသန္စြမ္းသူမ်ား အခြင့္အေရး လိင္တူခ်စ္သူမ်ား အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ ၄ ခုကို ေဆြးေနြးခဲ့ပါတယ္။
ေန့လယ္ပိုင္းမွာေတာ့ လယ္သမားအခြင့္အေရး၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ အမ်ိုးသမီး အခြင့္အေရးေတြကို ေဆြးေနြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအခမ္းအနား က်င္းပရျခင္းနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ျပည္တြင္းမွာ လူ့အခြင့္အေရးပညာေရး လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာအဖြဲ့က ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိုးမင္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေဆြးေနြးပဲြ အခမ္းအနား က်င္းပ႐ုံတင္မကပဲနဲ့ အလြွႊာေဒသ အသီးသီးက အေၾကာင္းအရာ ၈ ခုက လူေတြကို က်ေနာ္တို့ စုစည္းျပီးေတာ့ သူတို့ရဲ့ ၾကံုေတြ့ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြကို သူတို့ ကိုယ္တိုင္ ေဆြးေနြးတိုင္ပင္ျပီးေတာ့ အစိုးရကို တင္ျပနိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ဆက္လက္ ဖန္တီးေပးထားတဲ့အတြက္ ဒီဟာက အခမ္းအနားက်င္းပတာထက္ ပိုျပီးေတာ့ လုပ္ငန္းစဥ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္နိုင္မႈကို ပံုေဖာ္နိုင္တဲ့အတြက္ တကယ့္ကို ေကာင္းတဲ့ အခ်က္လို့ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”
အရင္နွစ္ေတြကေတာ့ ဒီလိုပြဲမ်ိုးက်င္းပနုိင္ဖို့ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး႐ွိခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ က်င္းပဖို့ ခြင့္ျပုခ်က္ေတြရခဲ့သလို တခ်ို့ေဒသေတြမွာေတာ့ အခက္အခဲေတြ ႐ွိေနတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာနုိင္ငံရဲ့ လက္႐ွိ လူအခြင့္အေရး အေျခအေနကိုလည္း ဦးေအာင္မ်ိုးမင္းက အခုလို သုံးသပ္ေျပာဆိုပါတယ္။
“တခ်ဳိ့အခ်က္ေတြက ေျပာမယ္ဆိုရင္ တလိုင္းေပါက္နဲ့ ဖားေကာက္ေနတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးျဖစ္ေနတာ ေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္။ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ လြတ္လပ္စြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္န့ဲ ပတ္သက္ျပီး အေျခခံ အခြင့္အေရးတရပ္အေနနဲ့ ေဖာ္ျပထားျပီးသားပါ။ ဒါေပမယ့္ ဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့ လြတ္လပ္စြာ စီတန္း လွည့္လည္ခြင့္ကို က်င့္သံုးလို့ ပုဒ္မ ၁၈ နဲ့ အဖမ္းခံထိတဲ့ ေနာက္ပိုင္းအမႈေတြ ထပ္႐ွိေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ရဲ့ မိတ္ေဆြေတြ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္တာေၾကာင့္မို့လို့ အပစ္စီရင္ဒဏ္ခံဖို့ ေစာင့္စားေနရတဲ့အျဖစ္က အေ႐ွ့က အခြင့္အေရး ျပထားေပမယ့္ ေနာက္မွာ ပစ္မႈတခုအေနနဲ့ ျပန္လည္ ဖမ္းဆီးမႈျဖစ္ေနတဲ့ ျပဿနာေတြ က်ေနာ္တို့ ေတြ့ရတယ္။ ေနာက္တခုက ေျမယာ သိမ္းဆည္းမႈေတြ ျပဿနာေတြ အခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္ေပၚေနေပမယ့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ အေရးယူနိုင္တဲ့အဆင့္ကို ပူးေပါင္းနိုင္တဲ့သူေတြက ပူးေပါင္းနိုင္သင့္သေလာက္ မပူးေပါင္းတဲ့ အတြက္ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ဆက္လက္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ႐ွိေနတုန္းပဲ။ တခ်ိန္တည္းမွာတင္ အမ်ဳိးသမီးနဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြအတြက္ ဆိုး႐ြားေနတဲ့ အေျခအေနက သတင္းစာေတြ မီဒီယာေတြက အမ်ားၾကီး ပါေနတုန္းပဲ။ အဲဒီေတာ့ တိုးတက္လာသလို ႐ွိေပမယ့္ တကယ္တမ္းၾကရင္ တိက်တဲ့ အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ အားနည္းေနတုန္းပဲ။”
ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန့မွာလည္း ရန္ကုန္မွာ လူ့အခြင့္အေရး အခမ္းအနား ဆက္လက္က်င္းပသြားဖို့ ႐ွိသလို မေကြး၊ ကသာ၊ လြိုင္ေကာ္၊ သာဂရ၊ ဥသွ်စ္၊ ေပါင္၊ ကေလး စတဲ့ျမို့ေတြမွာ လည္းဒီအခမ္းအနားကို က်င္းပသြားဖို့ ႐ွိေနပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန့မွာ က်င္းပမယ့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ့အခြင့္အေရးမ်ားေန့ကို သြားတက္ေရာက္တဲ့ ၈၈ မ်ိုးဆက္ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ ပြင့္လင္းလူ့အဖြဲ့ အစည္းက ဦးျမေအးကေတာ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့ ဘ၀ကို စာနာတဲ့အတြက္ အခုလို သြားတက္ေရာက္တာ ျဖစ္တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ လူ့အခြင့္အေရးဆိုမွေတာ့ လူမ်ဳိးေရးအရခဲြျခားမႈေတြ၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ဖိနွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ၊ လူမ်ဳိးေရးအရ ကန့္သတ္ထားမႈေတြ အကုန္လံုးမ႐ွိရဘူးလို့ က်ေနာ္နားလည္ ထားတယ္ခင္ဗ်။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ေဒသမွာ စစ္ျဖစ္ေနတာ အားလံုးအသိပါ။ ဒီမွာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ နစ္နာဆံုး႐ႈံးေနတဲ့ အခြင့္အေရးေတြဟာ လူမ်ဳိးေရးအရ ခြဲျခားခံရလို့ဆိုတာ ထင္႐ွားေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လူ့အခြင့္အေရးေန့ကို သြားတက္ေရာက္တဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ ဘ၀ကို စာနာလို့ျဖစ္တယ္၊ ေထာက္ထားလို့ျဖစ္တယ္၊ ေနာက္တခုက က်ေနာ္သူတို့နဲ့ တတန္းတစားတည္း ျဖစ္တယ္၊ အတူတူပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျပသခ်င္လို့ ျဖစ္တယ္ခင္ဗ်။”
လူ့အခြင့္အေရးေန့ အခမ္းအနားေတြမွာ ျမန္မာျပည္မွာ လက္႐ွိ လူ့အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဘာေတြ အဓိက ႐ွိေနသလဲ၊ အစိုးရအေနနဲ့ ဘာေတြ လုပ္သင့္သလဲဆိုတာေတြကို ဦးတည္ေဆြးေနြးမႈေတြ လုပ္ေနတာျဖစ္ျပီး ေဆြးေနြးပြဲက ရလာတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို စုေဆာင္းကာ လူ့အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူေတြက ကုလသမဂၢ တာ၀န္႐ွိသူေတြဆီ တင္ျပသြားဖို့ ႐ွိေနပါတယ္။