ပါကစၥတန္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ လူ့အခြင့္အေရး သင္ၾကားေပးမည္
DVB
·
December 9, 2013
၂၀၁၅ ခုနွစ္ကစျပီး ပါကစၥတန္ေက်ာင္းေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရးကို ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ အျဖစ္ သင္ၾကားေပးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ေသြးၾကြေတြ ခြဲထြက္ေရး၀ါဒီေတြနဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ကာလ ႐ွည္ၾကာ နာက်င္ခံစားခဲ့ရတဲ့ ဆင္းျပည္နယ္မွာ ပထမဆံုး စတင္သင္ၾကားေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
[caption id="attachment_47979" align="aligncenter" width="300"] Photo by Reuters[/caption]လူ့အခြင့္အေရးစီမံခ်က္ ေဆာင္႐ြက္သူေတြကေတာ့ အဲဒီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၾကိုဆို လိုက္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့လက ဆင္းျပည္နယ္ တရားရံုးခ်ဳပ္က အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရးကို ဘာသာရပ္တခုအျဖစ္ စျပီး သင္ၾကားေပးဖို့ အစိုးရကို အမိန့္ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာသာရပ္အသစ္ ကို ၂၀၁၅ ခုနွစ္မွာ ၅ တန္းကစျပီး သင္ၾကားေပးပါလိမ့္မယ္။
ေက်ာင္းေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရးကို စတင္သင္ၾကာေပးဖို့ အစိုးရကို ေမတၱာရပ္ခံလြွႊာ တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ေ႐ွ့ေန ဇူဘိုင္ရာ အလီ ခတ္႐ွ္ဟယ္လီ က “ပါကစၥတန္ေက်ာင္းေတြရဲ့သင္ရိုးကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒီလိုမ်ိုး အေျခခံ လူ့အခြင့္အေရး အယူအဆမ်ိုး မေတြ့ရပါဘူး။ အဲဒါမ႐ွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္က တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ျမွင့္တင္ေပးဖို့ အဲဒါဟာ လိုအပ္တယ္လို့ ထင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာလို့ဆိုေတာ့ လူေတြက သူတို့ရဲ့ အခြင့္အေရးကို သိလာတဲ့အခါ သူတို့က အဲဒါကို နားလည္သေဘာေပါက္လာျပီး တကယ္ ရ႐ွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာေတြ ႐ွိလာပါလိမ့္မယ္” လို့ ေျပာပါတယ္။
ေ႐ွ့ေန ဇူဘိုင္ရာ အလီခတ္႐ွ္ဟယ္လီကေတာ့ လူ့အခြင့္အေရးကို အေစာပိုင္းကစျပီး သိျမင္နားလည္ေအာင္ လုပ္ထားတာဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ သည္းခံ လိုက္ေလ်ာတတ္မႈေတြကို ျမွင့္တင္ေပးနိုင္လိမ့္မယ္လို့ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“အသက္ငယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ သင္ယူရတဲ့ဟာ တခုခုဟာ သူတို့ရဲ့ စရိုက္လကၡဏာ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ျဖစ္မွပဲ သူတိုဟာ အဲဒါကို လိုလိုလားလား႐ွိလာေအာင္ ေထာက္ခံ ေျပာဆိုဖို အဆင္သင့္ ႐ွိလာၾကမွာပါ။”
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ့ၾကီးက ပရမ္းပတာ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းတာ၊ နွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းတာ၊ ဖမ္းဆီးထားတဲ့အခ်ိန္အတြင္း ေသဆံုးတာ၊ အင္အားသံုး ေပ်ာက္ဆံုးသြား ေအာင္ လုပ္တာေတြနဲ့ တရားစီရင္ဆံုးျဖတ္မႈ မ႐ွိဘဲ သုတ္သင္႐ွင္းလင္းပစ္တာေတြ အနံွ့အျပား ျဖစ္ေနတဲ့ ပါကစၥတန္နိုင္ငံက လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾက ျဖစ္ခဲ့တာ ၾကာျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ပါကစၥတန္ လူ့အခြင့္အေရး၀န္ၾကီးဌာနက လြန္ခဲ့တဲ့လ ၂၀ ကာလအတြင္း အထူးသျဖင့္ ဆင္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္တဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ိုးေဖာက္မႈေပါင္း ၈ ေထာင္ေက်ာ္ကို အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ပါကစၥတန္နိုင္ငံ လူ့အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ရဲ့ ဥကၠ႒ ဇိုရာယူဆြတ္ က “က်မတို့ နွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ကေလးေတြ၊ အမ်ိုးသမီးေတြနဲ့ အလုပ္သမားေတြစတဲ့ အခြင့္အေရးတိုင္းရဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္မွာ ျဖစ္ေနတာေတြ၊ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္းဖြဲ့စည္းခြင့္မွာ ျဖစ္ေနတာေတြကို တင္ျပထားပါတယ္။ ဒီေတာ့ အခြင့္အေရး ပံုသ႑ာန္ေတြ အားလံုးကို ေနာက္ကြယ္က ခ်ိုးေဖာက္ေနတယ္လို့ က်မ ထင္ပါတယ္။ လူေတြဟာ စစ္ေသြးၾကြလို့ သံသယ႐ွိခံရလို့ ဖမ္းဆီးခံရျပီး ေဖ်ာက္ဖ်က္ခံၾကရပါတယ္႐ွင္။ ဆ၀ပ္ေဒသမွာဆိုရင္ စစ္တပ္က စစ္ဆင္ေရးအျပီး ေပ်ာက္သြားတဲ့သူေတြ အမ်ားၾကီး ႐ွိခဲ့ပါတယ္” လို့ ေျပာပါတယ္။
ေကာ္မ႐ွင္က တရားရံုးရဲ့ စီရင္ဆံုးျဖတ္မႈျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္႐ြက္ဖို့ ေလးေလးနက္နက္ အားထုတ္တာကို ေတြ့ျမင္ခ်င္ပါတယ္လုိ့ ဆုိပါတယ္။
“သင္ရိုးကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရကို အၾကံေပးတိုက္တြန္းဖို့ ဒီအယူအဆေတြကို သင့္ေတာ္တဲ့အဆင့္အထိ ထည့္သြင္းေပးဖို့၊ ဘယ္အဆင့္မွာ ဘာေတြ စတင္ သင္ၾကားေပးရမယ္ဆိုတာေတြကို အၾကံေပးဖို့ အဖြဲ့ကေလးတဖြဲ့ ႐ွိသင့္ပါတယ္။ ေနာက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ညီလာခံေတြ အမ်ားၾကီးလည္း စျပီးလုပ္ေပးဖို့ လိုအပ္မယ္လို့ က်မ ထင္ပါတယ္။ က်မတို့က ဒီလက္ဦးေဆာင္႐ြက္မႈေတြကို ေထာက္ခံပါတယ္။”
ဆင္းလူ့အခြင့္အေရး၀န္ၾကီး နာဒီးယားဂါဘိုးလ္က အစိုးရက လက္ဦး ေဆာင္႐ြက္မွႈေတြကို လုပ္ေနတာ နွစ္အေတာ္ၾကာေနျပီလို့ ေျပာပါတယ္။
“က်မတို့က ပညာေရးနိမ့္က်တဲ့ လူလတ္တန္းစားေတြ သူတို့အခြင့္အေရးကို နားမလည္တဲ့ သူေတြကို လူ့အခြင့္အေရး သိျမင္နားလည္မႈ ပ်ံ့နွံ့ေအာင္ လုပ္ေပးဖို့ လိုပါတယ္။ က်မက ၀န္ၾကီးကို စကားေျပာျပီး လူလတ္တန္းစားေတြရဲ့ကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားေနတဲ့ အစိုးရေက်ာင္းေတြမွာ လူ့အခြင့္အေရး ဘာသာရပ္ကို သင္ရိုးထဲမွာ ထည့္သြင္းဖို့ ေသခ်ာေအာင္ ေျပာမွာပါ။”
ဆရာမတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ႐ွာဘာနာမာဂ်စ္က သူတို့ေတြ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနျပီလို့ ေျပာပါတယ္။
“ဒါက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေကာင္းတခုပါ။ အဲဒါက ေက်ာင္းသားေတြကို ငယ္ငယ္႐ြယ္႐ြယ္မွာ သူတို့ရဲ့ အခြင့္အေရးကို သိျမင္ေအာင္ လုပ္ေပးပါလိမ့္မယ္။ က်မတို့က သူတို့ကို ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေနထိုင္ဖို့နဲ့ ပတ္သက္ျပီးလည္း သင္ေပးပါတယ္႐ွင္။ ဒါေပမယ့္ က်မတို့ သင္ေနတာေတြက ပံုစံေဟာင္းေတြ ျဖစ္ေနပါျပီ။ သင္ရိုးထဲမွာ ဒီကေန့ စိန္ေခၚလာတာေတြကို ေျဖ႐ွင္းနိုင္ဖို့ အေၾကာင္းအရာသစ္ေတြကို ထည့္သြင္းေပးရပါမယ္။”
အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးအစီအစဥ္အတြက္ နာအင္းမ္ဆာဟိုတာရာက ႐ွာဒီခန္ဆိုင္အိဖ္နဲ့အတူ ပါကစၥတန္နုိင္ငံ ကရာခ်ီျမို့ကေန သတင္းေပးပို့ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။