ပါကစၥတန္က ကေလးေတြၾကားမွာ အိုစမာဘင္လာဒင္လို့ နာမည္ေပးထားတဲ့ ကေလးကစားစရာ ေသနတ္ဟာ အလြန္လူသိမ်ား ထင္႐ွားေနပါတယ္။ အိုစမာေသနတ္ေတြကို ကရာခ်ီျမို့ ေဈးကြက္မွာ ေရာင္းခ်ေနတာ ျဖစ္ျပီး ၀ယ္လိုအားလည္း ျမင့္မားလာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသနတ္ကို ဒီနွစ္ ရာမဒန္ ဥပုသ္လအတြင္း စျပီး ေရာင္းခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ျပီး ဥပုသ္လရဲ့ နိဂံုး အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေရာင္းခ်ခဲ့ရတာာပါ။ အသက္ ၅ နွစ္႐ွိျပီျဖစ္တဲ့ ဘီလားလ္ဟာ သူအိမ္နားက ပန္းျခံထဲမွာ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ့ ကစားေနပါတယ္။ သူတို့က ၂ ဖြဲ့ ခြဲျပီး သူခိုး၊ ပုလိပ္ လုပ္တန္း ကစားေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးတိုင္းက သူတို့ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ကစားစရာ ေသနတ္ေတြကို ကိုင္ေဆာင္ထားၾကပါတယ္။ ဘီလားလ္ရဲ့အေမျဖစ္သူ ရာဟီလာခန္က “က်မ က ဘီလားလ္ လိုခ်င္တာ ဘာမဆို ၀ယ္ေပးဖို့ ၾကိုးစားပါတယ္။ ႐ွင္တို့ က်မတို့ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေျခအေနကို သိပါတယ္။ က်မတို့က က်မတို့ ကေလးေတြအတြက္ ကစားစရာ ေကာင္းေကာင္းေတြ ၀ယ္မေပးနုိင္ၾကဘူးေလ။” ကရာခ်ိက ေဈးတိုင္းလိုလိုမွာ ကေလးကစားစရာ ေသနတ္ ေရာင္းတဲ့ဆိုင္ ၂၀ နဲ့ ၃၀ ေလာက္ေတာ့ ႐ွိပါတယ္။ ကေလးကစားစရာ ေသနတ္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ နွစ္ကတည္းက ေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့ အူမာ႐ွားက “ကစားစရာ ေသနတ္ရဲ့ ၀ယ္လိုအားက ျမင့္တက္ေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အိဒ္း ပြဲေတာ္ကာလ ဒါမွမဟုတ္ တျခားအထိမ္းအမွတ္ပြဲေတြမွာေပါ့ဗ်ာ။ မိဘေတြက သူတို့ကေလးေတြ ေခၚျပီး လာ၀ယ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ေဈးအေပါဆံုးေသနတ္က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ေဒၚလာ ေတာင္မ႐ွိပါဘူး။ ေဈးအၾကီးဆံုးကေတာ့ ၁၃ ေဒၚလာ ၀န္းက်င္ ေလာက္႐ွိပါတယ္” လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ကရာခ်ိတကၠသိုလ္ စိတ္ပညာဌာနက လက္ေထာက္ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ဆမ္မန္႐ွာဇတ္က ဒီကိစၥကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ နွစ္ ကတည္းက သုေတသနတခ်ို့လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူက ပါကစၥတန္မွာ တရားဥပေဒနဲ့ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ အေျခအေနက ကေလးေတြအေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈ အၾကီးအက်ယ္ ႐ွိပါတယ္။ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈေတြ၊ ဦးတည္ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ့ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈေတြက ဒီမွာ ေန့တိုင္း ျဖစ္ေနတာပဲလို့ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြက ပညာေရးဆိုင္ရာ ကစားစရာေတြ ၀ယ္ရမယ့္ေနရာမွာ ကစားစရာေသနတ္ေတြ ၀ယ္တာကို ပိုျပီး နွစ္သက္လာၾကတာ ျဖစ္တယ္လို့ ဆုိပါတယ္။ “အေျခခံ တာ၀န္႐ွိမႈကေတာ့ မိဘေတြေပၚမွာပါပဲ။ သူတို့က သူတို့ ကေလးရဲ့ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးကို သိသင့္ပါတယ္။ သူဘာ ၾကိုက္လဲ၊ ဘာမၾကိုက္ဘူးလဲ၊ ဘယ္လို သူငယ္ခ်င္းမ်ိုးေတြ ႐ွိေနလဲ သိရမယ္ေလ။ မိဘေတြက သူတို့ကေလးရဲ့ ေမြးေန့လက္ေဆာင္အျဖစ္ ကစားစရာေသနတ္ ၀ယ္ေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒါဟာ အနၱရာယ္ ျဖစ္ေစသလို ထိတ္လန့္စရာလည္း ျဖစ္တယ္ဗ်။ အဲဒီ လားရာကို ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ဖို့ က်ေနာ္တို့က ကေလးေတြအတြက္ ၀န္းက်င္ေကာင္းတခုကို ဖန္တီးေပးရမယ္ေလ။ က်ေနာ္တို့က မိဘေတြကို သူတို့ကေလးေတြကို ကစားစရာ ေသနတ္အစား စာအုပ္ေတြ ၀ယ္ေပးဖို့ ပညာေပးရမယ္။” ကရာခ်ိမွာ ေရာင္းေနတဲ့ ကစားစရာေသနတ္ေတြရဲ့ တ၀က္ေလာက္ဟာ နုိင္ငံျခားက တင္သြင္းလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကရာခ်ိ အစိုးရ ေကာ္မ႐ွင္နာ ႐ြွႊိုက္ အာမက္ ဆစ္ဒစ္က သူ့အေနနဲ့ မၾကာခင္မွာ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအဖြဲ့ကို ကစားစရာ ေသနတ္ေတြ တင္သြင္းမႈကို ကာကြယ္တားဆီးဖို့ ေဆြးေနြးမယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “အေျခအေနကို မိဘေတြ သိျမင္နားလည္ဖို့ က်ေနာ္တို့ လုပ္ပါမယ္။ က်ေနာ္တို့ အဲဒါနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးအဖြဲ့ကို စကားေျပာပါမယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ကစားစရာ ေသနတ္ ၆၀ ရာခိုင္နႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္ဟာ နိုင္ငံျခားက တင္သြင္းတာေတြပါ။ ေနာက္ က်ေနာ္တို့ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒ ျပုဖို့ စလုပ္ပါမယ္။ ေနာက္ျပီး ကစားစရာ ေသနတ္တင္သြင္းမႈကို ပိတ္ပင္ တားဆီးပါမယ္။ ကေလးေတြက က်ေနာ္တို့ တိုင္းျပည္ရဲ့ အနာဂတ္ပါ။ က်ေနာ္တို့က သူတို့ကို အၾကမ္းဖက္သူေတြနဲ့ သည္းမခံတတ္တဲ့လူေတြ ျဖစ္မလာေစခ်င္ပါဘူးဗ်ာ။” ကေလး ၃ ေယာာက္ရဲ့ မိခင္ အတီးမီဟာက သူ့ကေလးေတြ ကစားစရာေသနတ္ေတြနဲ့ ကစားေနတာကို သူ တားလို့ မရဘူးလို့ ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီ အစား သူက ကေလးေတြနဲ့ အတူ ကစားေပးျပီး ေသနတ္ေတြရဲ့ အနၱရာယ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပညာေပးပါတယ္။ “ကေလးေတြမွာ ေျဖေဖ်ာ္ေရး ဒါမွမဟုတ္ လႈပ္႐ွားမႈေတြ မ်ားမ်ားစားစား မ႐ွိၾကပါဘူး။ ဒီေတာ့ အေကာင္းဆံုးအေျဖကေတာ့ ကေလးေတြ ဘာလုပ္ေနၾကတယ္ဆိုတာကို အနီးကပ္ စစ္ေဆး ၾကည့္႐ႈဖို့ပါ။” ခါ၀ါခန္က အာ႐ွေဒသ သတင္းေဆာင္းပါးက႑အတြက္ ပါကစၥတန္နိုင္ငံ ကရာခ်ိျမို့ကေန သတင္း ေပးပို့ ထားပါတယ္။