ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တလွ်ာက္က ျမန္မာ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းလုပ္သားေတြနဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡ သည္ေတြကုိ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈေပးေနတဲ့ မယ္ေတာ္ေဆးခန္း တည္ေထာင္သူ ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္ကုိ ဆစ္ဒနီ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာင္ေဒး႐ွင္းကေန ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမင့္လုိက္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ကတည္းက မယ္ေတာ္ေဆးခန္းကုိ တည္ေထာင္ျပီး နယ္စပ္တေလွ်ာက္ က ျမန္မာ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းလုပ္သားေတြနဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကုိ က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေပးေနတဲ့ ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္ကုိ ဆစ္ဒနီ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာင္ေဒး႐ွင္းကေနျပီး ေဒါက္တာ ၂၀၁၃ ဆစ္ဒနီျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေပးဖို့ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ နုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္ေန့မွာ က်င္းပဖို့ ႐ွိေနတဲ့ ဆုေပးပြဲအခမ္းအနားမွာ တက္ေရာက္ ဆုလက္ခံယူဖို့ ဆစ္ဒနီမွာ ေရာက္႐ွိေနတဲ့ ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္က ဒီဆုရ႐ွိတဲ့အေပၚ ခုလိုေျပာပါတယ္။ “အထူးသျဖင့္ လူထုအေျချပုအဖဲြ့အစည္းေတြကို ေဆာက္႐ြက္ေနတဲ့ က်န္းမာေရး လုပ္ငန္းေတြ ပညာေရး လူမႈဖြံ့ျဖိုးမႈလုပ္ငန္းေတြဟာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆုကို က်န္းမာေရး ပညာေရး လုပ္ငန္းေတြကို ေရ႐ွည္ ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ့ လူထုေတြကို ေရ႐ွည္ အက်ဳိးျပုမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအတြက္ အဓိက အသံုးျပုသြားမွာပါ။” လာမယ့္ ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနားမွာ သူအေနနဲ့ နယ္စပ္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ကိစၥေတြ၊ နယ္စပ္မွာ ႐ွိတဲ့ လူထု အေျချပုအဖြဲ့ေတြရဲ့ ၾကိုးစားအားထုတ္မႈနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ေဒသအလုိက္ ေရ႐ွည္ ဖြ့ံျဖိုးတုိးတက္ျပီး က်န္းမာေရးနဲ့ ပညာေရး အခြင့္အလမ္းတြ လူထု လူတန္းစားအားလုံး လက္လွမ္းမီဖုိ့နဲ့ အေျခခံအခြင့္အေရး ျပည့္စုံဖုိ့ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္းေတြကုိ ေျပာဆုိသြားမယ္လုိ့လည္း ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္က ေျပာပါတယ္။ ဆစ္ဒနီျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုအျဖစ္ ေဒၚလာ ၅ ေသာင္းနဲ့ ဖန္သားဖလားတခု ရ႐ွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆစ္ဒနီခရီးစဥ္ျပီးရင္ေတာ့ ဩစေၾတးလ်အစိုးရ ရံုးစိုက္ရာ ကင္ဘာရာျမို့ ကုိ သြားေရာက္ျပီး အစုိးရဌာနေတြကို နယ္စပ္ေဒသအေျခအေနေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ႐ွင္းလင္း သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္နဲ့ အတူ ကရင္အမ်ဳိးအသမီးအစည္းအ႐ုံးက ေနာ္ကေညာေဖာနဲ့ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ့က ေဂ်စီကာတုိ့ လုိက္ပါသြားပါတယ္။ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္ရဲ့ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းဟာ နွစ္စဥ္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္က လူနာ ၁ သိန္းခြဲကုိ အခမဲ့ ေဆးကုသေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လာမဲ့နွစ္မွာ ေဆးခန္းကုိ နွစ္စဥ္ ေထာက္ပ့့ံေနတဲ့ ဩစေၾတးလ်နို္င္ငံကလည္း သူရဲ့ အကူအညီေတြ ျဖတ္ေတာက္ဖုိ့ ႐ွိတဲ့အတြက္ လူနာတခ်ဳိ့နဲ့ ၀န္ထမ္းေတြ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းနဲ့ ရင္ဆိုင္ရဖို့ ႐ွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ “၂၀၁၃ ခုနွစ္ကုန္ရင္ေတာ့ က်မတို့ သေဘာတူညီထားခ်က္က ျပီးေျမာက္သြားျပီ ျဖစ္တယ္။ လာမယ့္နွစ္ေတြအတြက္ ဆက္လက္ရ႐ွိဖို့အတြက္ မေသခ်ာတဲ့ သေဘာမွာလည္း ႐ွိသလို။ ဒုကၡသည္ေတြေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေပၚမွာ ဦးစားေပးျပီး စဥ္းစားေပးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ နယ္စပ္ေဒသမွာ႐ွိတဲ့ က်န္းမာေရးအဖဲြ့အစည္းေတြအေနနဲ့ တိုက္ရိုက္ရံပုံေငြေတြကို လက္ခံရ႐ွိနိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုျပီးနည္းသြားမယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ လက္႐ွိလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ က်န္းမာေရးစနစ္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြရဲ့ စြမ္းအား ျမွင့္တင္ေရး အရည္အေသြး တိုးျမွင့္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ထိခိုက္သြားနိုင္ေစတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါကို ျပန္လည္ျပီး ပံ့ပိုးကူညီနိုင္ဖို့အတြက္ ဆက္လက္ ၾကိုးစားသြားမွာပါ။ ဒီ ဩစေတးလ် အစိုးရ ပံ့ပိုးတဲ့ အကူအညီထဲမွာ အထူးသျဖင့္ေတာ့ မိခင္ကေလး က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ လုပ္ငန္းနဲ့ အိတ္အိုင္ဗီြ ေရာဂါ ကာကြယ္ေရးနဲ့ ကုသေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပုေနတာျဖစ္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ မ်က္စိခဲြစိတ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြနဲ့ က်န္းမာေရး သင္တန္း ေတြမွာ အသံုးျပုခဲ့တာျဖစ္တယ္။” ေဒါက္တာ စင္သီယာေမာင္ဟာ အာ႐ွတိုက္ရဲ့ နိုဘယ္လ္ဆုလို့ တင္စား ေခၚေ၀ၚတဲ့ ေရမြန္မက္ေဆးေဆးဆု၊ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းရဲ့ အာ႐ွသူရဲေကာင္းဆု၊ ဆြစ္ဇာလန္နဲ့ အေမရိကန္ က်န္းမာေရးအဖြဲ့ေတြက ခ်ီးျမွင့္တဲ့ ဂ်ိုနသန္ မန္း (Jonathan Mann Award) ဆုေတြကိုလည္း ရ႐ွိထားတာျဖစ္ပါတယ္။