နုိင္ငံတ၀န္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ နုိင္ငံေရးပုဒ္မေတြနဲ့ ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရျပီး ျပန္လြတ္လာတဲ့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းတခ်ဳိ့ဟာ ေထာင္တြင္းဒဏ္ရာေတြေၾကာင့္ ေသဆံုးသူေတြ႐ွိသလုိ ေဆး႐ုံမွာ ကုသမႈခံေနရတဲ့သူေတြလည္း ႐ွိေနပါတယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္နွစ္မွာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံရျပီး ၂၀၀၀ ျပည့္နွစ္က ျပန္လြတ္လာတဲ့ နုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ဦးမ်ဳိးမင္းဟာ ဒီေန့မနက္ ၆ နာရီ ၂၀ မိနစ္က ေနအိမ္မွာ ေထာင္တြင္းကပါလာတဲ့ အာ႐ုံေၾကာအားနည္းတဲ့ ေရာဂါနဲ့ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။ ဦးမ်ဳိးမင္းရဲ့ ဇနီးျဖစ္သူ မမ်ဳိးစုသနၱာကိုက “ေထာင္ထဲမွာ ဒဏ္ရာကေတာ့ သူက ညဘက္ေတြဆို မအိပ္ဘူး။ အျမဲတမ္းပဲ အေၾကာဆဲြေနတယ္ ေျခေထာက္ေတြ၊ အာ႐ုံေၾကာအားနည္းတာေပါ့။ ေလထိုးတယ္ဆိုျပီး ေဆးခန္းသြားျပတယ္။ ျပျပီးေတာ့ ျပန္လာတယ္။ ေကာင္းသြားတယ္။ မနက္ပိုင္းမွာ အိမ္ေ႐ွ့မွာ လမ္းေလွ်ာက္တယ္။ လမ္းေလွ်ာက္ရင္းကေန အန္ခ်လိုက္တယ္။ အိမ္ထဲကို ျပန္၀င္မယ့္အခ်ိန္မွာပဲ လဲျပီးေတာ့ သတိလစ္ျပီး အသက္မ႐ွိေတာ့ဘူး” လို့ ေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ေမလက ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦးမွ ဗဟုိေကာ္မတီေဟာင္းတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအးမင္းနိုင္ဟာလည္း  ေထာင္တြင္းနွိပ္စက္ခံခဲ့ရတဲ့ နံရိုးနွစ္ေခ်ာင္းေၾကျပီး က်ီးေပါင္းတက္ေနတာေၾကာင့္ ေဆး႐ုံတက္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနရပါတယ္။ ဦးေအးမင္းနုိင္က "နိုင္ငံေရးသမားေတြဆိုတာက ေခတ္ေတြေျပာင္းေအာင္၊ တိုင္းျပည္ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ခဲ့တဲ့သူေတြပဲ။ ဒီလိုလူမ်ဳိးေတြကို ေထာင္ေတြ စစ္ေၾကာေရးေတြထဲမွာ ရက္ရက္စက္စက္ လူမဆန္ေအာင္ ရိုက္နွိက္ နွိပ္စက္ လိုက္တာေတြၾကေတာ့ လူသားအခ်င္းခ်င္း ရက္စက္တယ္လို့ေတာင္ ေျပာလို့မရေတာ့ဘူး၊ အျငိုးအေတးၾကီးၾကီးနဲ့ လုပ္တယ္လို့ပဲ ျမင္တယ္" လို့ ေျပာပါတယ္။ စစ္ေၾကာေရးနဲ့ ေထာင္တြင္း နွိပ္စက္ခံခဲ့ရမႈေတြေၾကာင့္ အခုလို နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ေဆး႐ုံတက္ ကုသခံယူမႈေတြနဲ့ ေသဆံုးမႈေတြ ျဖစ္ေနရျပီး အစုိးရအေနနဲ့ တာ၀န္ယူေပးဖုိ့ လိုတယ္လို့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား ကူညီေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအသင္း အတြင္းေရးမႉး ဦးတိတ္နိုင္က ေျပာပါတယ္။ "အက်ဥ္းေထာင္ထဲက လြတ္လာျပီးတဲ့သူေတြနဲ့ ေသဆံုးမႈေတြ ေဆး႐ုံတက္ရတဲ့ကိစၥေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ ၾကားေနရတာနဲ့ ေတြ့ေနရတာေတြ ႐ွိပါတယ္။ မေန့ကဆိုရင္ ဦးေအးမင္းနိုင္က ေဆး႐ုံတက္ရပါတယ္။ ဦးမ်ဳိးမင္း ေသဆံုးသြားတယ္။ ဒီ ၂ ေယာက္စလံုးက ဆိုလို့႐ွိရင္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲ မေရာက္ခင္ စစ္ေၾကာေရးမွာရယ္၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာရယ္ အဲဒီ ညွဥ္းပန္းနွိပ္စက္မႈဒဏ္ေတြေၾကာင့္ အခုလိုမ်ဳိး ေဆး႐ုံတက္ရတဲ့အေနအထားမ်ဳိးေတြနဲ့  အသက္ ဆံုး႐ႈံးရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးေတြ ျဖစ္သြားတာပါ။ သို့ေပမယ့္ လက္႐ွိအစိုးရက ဒီကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘယ္လုိ အေရးယူေဆာင္႐ြက္မႈမ်ဳိးမွ လုပ္ေပးတာကို က်ေနာ္တို့ မေတြ့ရပါဘူး။ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ့ အက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးေနတဲ့ အင္အားစု ေတြကပဲ သူတို့ကို အေရးတယူလုပ္ေပးေနတဲ့ ကိစၥေတြပဲ ေတြ့ရပါတယ္။ ဒါေတြက တကယ္ေတာ့ နိုင္ငံေတာ္က တာ၀န္ယူ ေစာင့္ေ႐ွာက္ကုသေပးရမယ့္ ကိစၥမ်ဳိးေတြပါ။ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ ဒီကိစၥေတြ မလုပ္ေပးဘူးဆိုတာ တာ၀န္မဲ့ရာ က်တယ္လို့ ျမင္ပါတယ္။" ၁၉၈၈ ခုနွစ္ကေန ၂၀၁၃ ခုနွစ္တြင္း နိုင္ငံေရးမႈေတြေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရစဥ္နဲ့ အက်ဥ္းက်ခံရျပီး ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္း ေသဆံုးခဲ့သူမ်ားနဲ့ ေသဆံုးသူ ၁၅၁ ဦး ႐ွိေၾကာင္း နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား ကူညီေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအသင္း (ျမန္မာနိုင္ငံ)က ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထားပါတယ္။