အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထုိးရန္ မေသခ်ာေသးဟု ေကအုိင္ေအ ေျပာ
နော်နိုရင်း
·
October 3, 2013
ေအာက္တုိဘာ ၈ ရက္ကေန ၁၀ အထိ က်င္းပဖုိ့႐ွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေနြးပြဲမွာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထုိးဖုိ့ မေသခ်ာေသးဘူးလုိ့ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) က ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးပြဲေတြအတြက္ ေကအိုင္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအဖြဲ့နဲ့ အစုိးရ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီက လုပ္ငန္းအဖဲြ့ေတြ ျမစ္ၾကီးနားမွာ ဒီကေန့ ေဆြးေနြးပြဲအျပီး ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
ေကအုိင္ေအ လုပ္ငန္းေကာ္မတီအဖြဲ့ရဲ့ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဒါင္ခါးက “လက္မွတ္ထိုးနိုင္တဲ့အဆင့္ဆိုတာ ဒီလို က်ေနာ္႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္းေျပာခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို့က အစည္းအေ၀းတိုင္းမွာ အျမဲတမ္း လက္မွတ္ထိုးတာေတာ့ရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သဘာတူညီခ်က္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဒီတေခါက္လည္း အဲဒီအပိုင္းေတာ့ ေဆြးေနြးေကာင္း ေဆြးေနြးမယ္။ လက္မွတ္ထိုးမယ္၊ မထိုးဘူးဆိုတဲ့ဟာက သေဘာတရားက လုပ္ေနၾကဆိုရင္ အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းမွာ က်ေနာ္တို့ အျမဲလက္မွတ္ထိုးတယ္။ ဒါေပမယ့္ တနိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ဆိုတာမ်ဳိးေတာ့ အစိုးရကလည္း ေၾကညာထားျပီး သားပဲ။ ဒါက အားလံုးပါတဲ့ အေျခအေနမွာမွ လုပ္ၾကမယ္။”
ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္နဲ့ ၃ ရက္ေန့က အစုိးရနဲ့ေအအုိင္ေအ လုပ္ငန္းအဖြဲ့ေတြရဲ့ ၂ ရက္တာ ေဆြးေနြးပြဲမွာ ျပည္တြင္းကခ်င္ အုိင္ဒီပီ ဒုကၡသည္ကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မူတခု က်တဲ့အထိ ေဆြးေနြးဖုိ့၊ တပ္ပုိင္းဆုိရာ ကိစၥေတြေဆြးေနြးဖို့၊ နုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ စတာေတြ ေဆြးေနြး ညိွနႈိင္းခဲ့ၾကတာပါ။
တနုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ့ ၾကိုးစားေနမႈဟာ အစုိးရရဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚထားတဲ့ သေဘာထားေပၚမူတည္ျပီး ျဖစ္ေပၚလာနုိင္တယ္လုိ့ ဦးေဒါင္ခါးက ေျပာပါတယ္။
“အလုပ္အဖဲြ့အေနနဲ့ က်ေနာ္ေျပာမယ္ဆိုရင္ အစိုးရရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ (တနိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္) ဆိုတဲ့ဟာက နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ လုပ္သြားရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြျဖစ္တယ္။ ဆုိေတာ့ အေနွးနဲ့ အျမန္ဆိုဟာက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုနဲ့ အစိုးရၾကား ဘယ္ေလာက္အထိ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္လို့ရလဲ။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သြားမယ့္ နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ ေျဖ႐ွင္းသြားမယ့္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ပြင့္လင္းျမင္သာျပီးေတာ့ ရိုးသားမႈ႐ွိလဲ။ နွစ္ဘက္ယံုၾကည္မႈ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ တည္ေဆာက္လို့ရတယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ အေျခခံသြားမွာပါ။ အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တို့ ဦးတည္ခ်က္ခ်င္းတူတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ့အစည္း ေတြအားလံုးကလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးဦးတည္ခ်င္တယ္။ နိုင္ငံေရးအရ ေျဖ႐ွင္းခ်င္တဲ့ သေဘာထားေတြ အျမဲတမ္း ေဖာ္ျပလ်က္႐ွိတယ္။ အစိုးရေကာ ဒီဘက္ေကာ ေဖာ္ျပေနတဲ့ အပိုင္းေတြ အမ်ားၾကီးေတြ့ရပါတယ္။ အေနွးနဲ့ အျမန္ေတာ့ ျဖစ္သြားမွာပါ။”
ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ့ ေကအိုင္အို ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္မယ့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးပြဲေတြကို ေအာက္တုိဘာလ ၈ ရက္ကေန ၁၀ အထိ ျမစ္ၾကီးနားမွာ က်င္းပဖို့လည္း အခုအစည္းအေ၀းမွာ အတည္ျပု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအဟာ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထိုးခဲ့ျပီးေနာက္ အစိုးရက ေကအုိင္ေအကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းဖုိ့ ဖိအားအေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လမွာ တုိက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။
၂၀၁၃ ေမလမွာေတာ့ ေကအုိင္အုိနဲ့ အစုိးရအၾကား ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးပြဲျပုလုပ္ခဲ့ျပီး နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ့၊ နွစ္ဖက္တပ္ေတြ ပစ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို့၊ တုိက္ပြဲေတြ ထပ္မံမျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို့၊ နွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္တဲ့ ေစာင္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈ ေရးအဖြဲ့ဖြဲ့ဖုိ့၊ ေနရပ္စြန့္ခြာ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းသူေတြအတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖုိ့ စတဲ့ အခ်က္ ၇ နွစ္ခ်က္ကုိ သေဘာတူလက္မွတ္ထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးပြဲေတြအတြက္ ေကအိုင္ေအ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအဖြဲ့နဲ့ အစုိးရ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီက လုပ္ငန္းအဖဲြ့ေတြ ျမစ္ၾကီးနားမွာ ဒီကေန့ ေဆြးေနြးပြဲအျပီး ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
ေကအုိင္ေအ လုပ္ငန္းေကာ္မတီအဖြဲ့ရဲ့ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဒါင္ခါးက “လက္မွတ္ထိုးနိုင္တဲ့အဆင့္ဆိုတာ ဒီလို က်ေနာ္႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္းေျပာခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို့က အစည္းအေ၀းတိုင္းမွာ အျမဲတမ္း လက္မွတ္ထိုးတာေတာ့ရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သဘာတူညီခ်က္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဒီတေခါက္လည္း အဲဒီအပိုင္းေတာ့ ေဆြးေနြးေကာင္း ေဆြးေနြးမယ္။ လက္မွတ္ထိုးမယ္၊ မထိုးဘူးဆိုတဲ့ဟာက သေဘာတရားက လုပ္ေနၾကဆိုရင္ အစည္းအေ၀းမွတ္တမ္းမွာ က်ေနာ္တို့ အျမဲလက္မွတ္ထိုးတယ္။ ဒါေပမယ့္ တနိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ဆိုတာမ်ဳိးေတာ့ အစိုးရကလည္း ေၾကညာထားျပီး သားပဲ။ ဒါက အားလံုးပါတဲ့ အေျခအေနမွာမွ လုပ္ၾကမယ္။”
ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္နဲ့ ၃ ရက္ေန့က အစုိးရနဲ့ေအအုိင္ေအ လုပ္ငန္းအဖြဲ့ေတြရဲ့ ၂ ရက္တာ ေဆြးေနြးပြဲမွာ ျပည္တြင္းကခ်င္ အုိင္ဒီပီ ဒုကၡသည္ကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မူတခု က်တဲ့အထိ ေဆြးေနြးဖုိ့၊ တပ္ပုိင္းဆုိရာ ကိစၥေတြေဆြးေနြးဖို့၊ နုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ စတာေတြ ေဆြးေနြး ညိွနႈိင္းခဲ့ၾကတာပါ။
တနုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖုိ့ ၾကိုးစားေနမႈဟာ အစုိးရရဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚထားတဲ့ သေဘာထားေပၚမူတည္ျပီး ျဖစ္ေပၚလာနုိင္တယ္လုိ့ ဦးေဒါင္ခါးက ေျပာပါတယ္။
“အလုပ္အဖဲြ့အေနနဲ့ က်ေနာ္ေျပာမယ္ဆိုရင္ အစိုးရရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ (တနိုင္ငံလံုးအတုိင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္) ဆိုတဲ့ဟာက နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ လုပ္သြားရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြျဖစ္တယ္။ ဆုိေတာ့ အေနွးနဲ့ အျမန္ဆိုဟာက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုနဲ့ အစိုးရၾကား ဘယ္ေလာက္အထိ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္လို့ရလဲ။ အေကာင္အထည္ ေဖာ္သြားမယ့္ နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္၊ ေျဖ႐ွင္းသြားမယ့္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ပြင့္လင္းျမင္သာျပီးေတာ့ ရိုးသားမႈ႐ွိလဲ။ နွစ္ဘက္ယံုၾကည္မႈ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ တည္ေဆာက္လို့ရတယ္ဆိုတဲ့အေပၚမွာ အေျခခံသြားမွာပါ။ အဓိကေတာ့ က်ေနာ္တို့ ဦးတည္ခ်က္ခ်င္းတူတယ္။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖဲြ့အစည္း ေတြအားလံုးကလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးဦးတည္ခ်င္တယ္။ နိုင္ငံေရးအရ ေျဖ႐ွင္းခ်င္တဲ့ သေဘာထားေတြ အျမဲတမ္း ေဖာ္ျပလ်က္႐ွိတယ္။ အစိုးရေကာ ဒီဘက္ေကာ ေဖာ္ျပေနတဲ့ အပိုင္းေတြ အမ်ားၾကီးေတြ့ရပါတယ္။ အေနွးနဲ့ အျမန္ေတာ့ ျဖစ္သြားမွာပါ။”
ဦးေအာင္မင္းေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ့ ေကအိုင္အို ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္မယ့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးပြဲေတြကို ေအာက္တုိဘာလ ၈ ရက္ကေန ၁၀ အထိ ျမစ္ၾကီးနားမွာ က်င္းပဖို့လည္း အခုအစည္းအေ၀းမွာ အတည္ျပု ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအဟာ ၁၉၉၄ ခုနွစ္မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ထိုးခဲ့ျပီးေနာက္ အစိုးရက ေကအုိင္ေအကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းဖုိ့ ဖိအားအေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ ဇြန္လမွာ တုိက္ပြဲေတြ ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။
၂၀၁၃ ေမလမွာေတာ့ ေကအုိင္အုိနဲ့ အစုိးရအၾကား ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးပြဲျပုလုပ္ခဲ့ျပီး နုိင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈေတြ ဆက္လုပ္ဖုိ့၊ နွစ္ဖက္တပ္ေတြ ပစ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို့၊ တုိက္ပြဲေတြ ထပ္မံမျဖစ္ပြားေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို့၊ နွစ္ဖက္ကုိယ္စားလွယ္ေတြပါ၀င္တဲ့ ေစာင္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈ ေရးအဖြဲ့ဖြဲ့ဖုိ့၊ ေနရပ္စြန့္ခြာ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းသူေတြအတြက္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ေဆာင္ဖုိ့ စတဲ့ အခ်က္ ၇ နွစ္ခ်က္ကုိ သေဘာတူလက္မွတ္ထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။