စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ သမၼတက လုပ္ေပးသတဲ့လား
DVB
·
August 8, 2013
အခုရက္ပိုင္းအတြင္း ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ရက္နဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း ၂ ဖဲြ့ ပူးေပါင္းျပီး စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ) က ေရးဆဲြထားျပီးျဖစ္တဲ့ “သတင္းမီဒီယာ” ဥပေဒၾကမ္းကို လြွႊတ္ေတာ္တင္ျပီး အတည္ျပုခ်က္ရဖို့၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနက ေရးဆဲြျပီး ျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္က အတည္ျပုကာ လက္႐ွိ အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္ကို ေရာက္ေနျပီးျဖစ္တဲ့ “ပံုနွိပ္-ထုတ္ေ၀” ဥပေဒၾကမ္းကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ျပင္ဆင္ဖို့ မီဒီယာသမားေတြနဲ့ ျပည္သူလူထု ရဲ့ ဆနၵသေဘာထားလက္မွတ္ေတြ ေကာက္ခံသြားျပီး သက္ဆိုင္ရာေတြဆီ ေပးပို့သြားမယ့္ လႈပ္႐ွားမႈတခု လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ေနၾကပါတယ္။
အျခားတဖက္မွာေတာ့ သမၼတရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္႐ွိသူလည္းျဖစ္၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဒု၀န္ၾကီးလည္း ျဖစ္တဲ့ ဦးရဲထြဋ္က လက္႐ွိ မီဒီယာလြတ္လပ္မႈဟာ ေတာင္းဆိုလို့ မဟုတ္ပဲ သမၼတၾကီးရဲ့ အသိအမွတ္ျပု လုပ္ေပးျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို့ မက္စင္ဂ်ာ ဂ်ာနယ္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုပါတယ္။ လက္႐ွိ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ဘယ္ေလာက္႐ွိသလဲ၊ ဒီလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ဦးရဲထြဋ္ ေျပာသလို သမၼတက အသိအမွတ္ျပု သနားသျဖင့္ ေပးထားလို့ ရေနတာလား၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ တိုက္ပဲြ၀င္လို့ ရခဲ့တာလား ဆိုတာ ခုတပတ္ ေဆြးေနြးတင္ျပသြားမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ျ
မန္မာနိုင္ငံရဲ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနကို ၾကည့္ရင္ ေရဒီယိုနဲ့ ႐ုပ္သံ ထုတ္လြွႊင့္ခြင့္ ပုဂၢလိကပိုင္းက လံုး၀ လုပ္ခြင့္ မရေသးသလို လြတ္လပ္ခြင့္လည္း လံုး၀ မ႐ွိပါဘူး။ ဥပေဒ မျပ႒ာန္းရေသးဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ့ ေရဒီယို၊ ႐ုပ္သံလုပ္ငန္း ပုဂၢလိကကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးသလို ဘယ္အခ်ိန္ ေပးနိုင္မလဲဆိုတာကိုလည္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနက စကားတခြန္းမွ မဟေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္နဲ့ မဂၢဇင္းဆိုတဲ့ ပံုနွိပ္ ထုတ္ေ၀ေရး လုပ္ငန္းမွာေတာ့ အရင္ စစ္အစိုးရေခတ္ကနဲ့ မတူျခားနားမႈေတြ ႐ွိလာပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးစနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ေရးသား ထုတ္ေ၀ခ်င္တာေတြ ဘယ္သူကိုမွ မတင္ျပဘဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးသား ထုတ္ေ၀လာနုိင္တာ၊ သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ျပုလာတာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းနဲ့ အျခား ထုတ္ေ၀ခြင့္လိုင္စင္ေတြကိုလည္း အရင္ေခတ္ေတြကလို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္မထားဘဲ ထုတ္ေပးလာတာေတြက ထူးျခားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ နွစ္ေလာက္ကစ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ႐ွိလာတယ္ ဆိုတာက ထူးျခားပါတယ္။
ဒီ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဘယ္လိုရလာသလဲ ဆိုတာကို စူးစမ္းၾကည့္ရင္ သမၼတက ေစတနာနဲ့ ေပးတာလား၊ ေတာင္းဆို တိုက္ပဲြ၀င္လို့ ရလာတာလား ဆိုတာ နားလည္နုိင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ကေန သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ေျပာင္းလဲျပီးေနာက္ပိုင္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနဟာ စာနယ္ဇင္းထုတ္ေ၀မႈမွာ နဂို စာေပစိစစ္ေရးကို တင္ျပျပီးမွ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပုတဲ့စနစ္ကေန ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ထုတ္ေ၀ျပီးမွ စိစစ္တဲ့ “ထုတ္ - တင္” စနစ္ က်င့္သံုးဖို့ အဆင့္အလုိက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာပဲ စာနယ္ဇင္း ေလာကကို ဆက္ျပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားနိုင္ဖို့ “ပံုနွိပ္ဥပေဒ” ၾကမ္းတခု အဆင္သင့္ ေရးဆဲြ ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူေတြကိုေတာ့ ခ်မျပပါဘူး။ အဲဒီ ဥပေဒၾကမ္းမွာ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီတခု ဖဲြ့စည္းရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနဟာ သူတို့ ေရးဆဲြထားတဲ့ “ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္း” ကို ထုတ္ျပန္လာတဲ့အျပင္ သူတို့ စိတ္တိုင္းက် “ အျမုေတ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ” ဆိုတာကိုလည္း ဖဲြ့စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္တိုက္ပဲြဟာ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ စ ျပီး အ႐ွိန္ ျမင့္လာပါတယ္။
အစိုးရသစ္ ေျပာင္းျပီးေနာက္ ဖဲြ့စည္းထားတဲ့ စာနယ္ဇင္းအသင္း၊ စာနယ္ဇင္းကြန္ရက္၊ စာနယ္ဇင္းသမဂၢ စတဲ့အဖဲြ့အားလံုးက အစိုးရ ဖဲြ့စည္းေပးတဲ့ အျမုေတ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကို လက္မခံေၾကာင္း သေဘာထား ထုတ္ျပန္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအဖဲြ့ထဲ နာမည္စာရင္း သြင္းခံထားရသူေတြကိုယ္တိုင္ သူတို့ မပါ၀င္ဘူးဆိုျပီး သေဘာထား ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ သမၼတ လက္မွတ္ေရးထိုး ဖဲြ့ေပးတဲ့ အျမုေတစာနယ္ဇင္းေကာင္စီဆိုတာ ပ်က္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စာနယ္ဇင္းအဖဲြ့ေတြနဲ့ ညွိနိႈင္းျပီး ယာယီစာနယ္ဇင္းေကာင္စီဆိုတာကို ဖဲြ့မွသာ ဒီေန့ထက္ထိ တည္ျမဲေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္းနဲ့ ပတ္သက္ရင္လည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ အရင္ စစ္အာဏာ႐ွင္ ဦးေန၀င္း လက္ထက္ စာနယ္ဇင္းေလာကကို ဖိနွိပ္ဖို့ ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ၁၉၆၂ ပံုနွိပ္ဥပေဒကို နည္းနည္းပါးပါး ျပုျပင္ထားတာေလာက္ပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ စာနယ္ဇင္းေလာကသားေတြ လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒီအတြက္ အဲဒီဥပေဒၾကမ္းကို ကန့္ကြက္ေၾကာင္း သေဘာထား ထုတ္ျပန္ၾကပါတယ္။ ဒါတင္မက လူငယ္စာနယ္ဇင္းသမားေတြ လမ္းေပၚထြက္ လမ္းေလွ်ာက္ျပီး သေဘာထား ထုတ္ေဖာ္တာမ်ဳိးအထိ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ အဲဒီဥပေဒၾကမ္းကို ႐ုပ္သိမ္းသြားျပီး ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္းတခုကို ယာယီစာနယ္ဇင္းေကာင္စီကပဲ ဦးေဆာင္ေရးဆဲြဖို့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနက သေဘာတူခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စာနယ္ဇင္းသမားေတြက သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေတာင္းတာေတြ လုပ္လာေတာ့ မတတ္နိုင္တဲ့အဆံုး ၂၀၁၃ ဧျပီလကစျပီး သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပုခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ၾကည့္ရင္ သမၼတက စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေစတနာနဲ့ ေပးဖို့ ေနေနသာသာ အစိုးရဘက္က ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ့ တဆင့္ျပီး တဆင့္ ဖိနွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို့ လုပ္လာတာကို စာနယ္ဇင္းသမားေတြက တခုျပီးတခု တြန္းလွန္ ဆန့္က်င္ ေတာင္းဆို တိုက္ပဲြ၀င္ရင္း လက္႐ွိ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနထိ ေရာက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန့ ရလာတဲ့ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ ဦးရဲထြဋ္ေျပာသလို သမၼတက သနားညွာတာျပီး ေပးလို့ရတာ မဟုတ္၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ တိုက္ယူရင္း ရလာတာသာ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
မန္မာနိုင္ငံရဲ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနကို ၾကည့္ရင္ ေရဒီယိုနဲ့ ႐ုပ္သံ ထုတ္လြွႊင့္ခြင့္ ပုဂၢလိကပိုင္းက လံုး၀ လုပ္ခြင့္ မရေသးသလို လြတ္လပ္ခြင့္လည္း လံုး၀ မ႐ွိပါဘူး။ ဥပေဒ မျပ႒ာန္းရေသးဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ့ ေရဒီယို၊ ႐ုပ္သံလုပ္ငန္း ပုဂၢလိကကို လုပ္ကိုင္ခြင့္ မေပးသလို ဘယ္အခ်ိန္ ေပးနိုင္မလဲဆိုတာကိုလည္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနက စကားတခြန္းမွ မဟေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္နဲ့ မဂၢဇင္းဆိုတဲ့ ပံုနွိပ္ ထုတ္ေ၀ေရး လုပ္ငန္းမွာေတာ့ အရင္ စစ္အစိုးရေခတ္ကနဲ့ မတူျခားနားမႈေတြ ႐ွိလာပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးစနစ္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ေရးသား ထုတ္ေ၀ခ်င္တာေတြ ဘယ္သူကိုမွ မတင္ျပဘဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးသား ထုတ္ေ၀လာနုိင္တာ၊ သတင္းစာေတြ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ျပုလာတာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းနဲ့ အျခား ထုတ္ေ၀ခြင့္လိုင္စင္ေတြကိုလည္း အရင္ေခတ္ေတြကလို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ခ်ဳပ္ကိုင္မထားဘဲ ထုတ္ေပးလာတာေတြက ထူးျခားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ နွစ္ေလာက္ကစ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ႐ွိလာတယ္ ဆိုတာက ထူးျခားပါတယ္။
ဒီ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ဘယ္လိုရလာသလဲ ဆိုတာကို စူးစမ္းၾကည့္ရင္ သမၼတက ေစတနာနဲ့ ေပးတာလား၊ ေတာင္းဆို တိုက္ပဲြ၀င္လို့ ရလာတာလား ဆိုတာ နားလည္နုိင္ပါတယ္။ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ကေန သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ ေျပာင္းလဲျပီးေနာက္ပိုင္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနဟာ စာနယ္ဇင္းထုတ္ေ၀မႈမွာ နဂို စာေပစိစစ္ေရးကို တင္ျပျပီးမွ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပုတဲ့စနစ္ကေန ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္ထုတ္ေ၀ျပီးမွ စိစစ္တဲ့ “ထုတ္ - တင္” စနစ္ က်င့္သံုးဖို့ အဆင့္အလုိက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာပဲ စာနယ္ဇင္း ေလာကကို ဆက္ျပီး ထိန္းခ်ဳပ္ထားနိုင္ဖို့ “ပံုနွိပ္ဥပေဒ” ၾကမ္းတခု အဆင္သင့္ ေရးဆဲြ ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူေတြကိုေတာ့ ခ်မျပပါဘူး။ အဲဒီ ဥပေဒၾကမ္းမွာ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီတခု ဖဲြ့စည္းရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနဟာ သူတို့ ေရးဆဲြထားတဲ့ “ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္း” ကို ထုတ္ျပန္လာတဲ့အျပင္ သူတို့ စိတ္တိုင္းက် “ အျမုေတ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ” ဆိုတာကိုလည္း ဖဲြ့စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္တိုက္ပဲြဟာ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ စ ျပီး အ႐ွိန္ ျမင့္လာပါတယ္။
အစိုးရသစ္ ေျပာင္းျပီးေနာက္ ဖဲြ့စည္းထားတဲ့ စာနယ္ဇင္းအသင္း၊ စာနယ္ဇင္းကြန္ရက္၊ စာနယ္ဇင္းသမဂၢ စတဲ့အဖဲြ့အားလံုးက အစိုးရ ဖဲြ့စည္းေပးတဲ့ အျမုေတ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီကို လက္မခံေၾကာင္း သေဘာထား ထုတ္ျပန္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအဖဲြ့ထဲ နာမည္စာရင္း သြင္းခံထားရသူေတြကိုယ္တိုင္ သူတို့ မပါ၀င္ဘူးဆိုျပီး သေဘာထား ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ သမၼတ လက္မွတ္ေရးထိုး ဖဲြ့ေပးတဲ့ အျမုေတစာနယ္ဇင္းေကာင္စီဆိုတာ ပ်က္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စာနယ္ဇင္းအဖဲြ့ေတြနဲ့ ညွိနိႈင္းျပီး ယာယီစာနယ္ဇင္းေကာင္စီဆိုတာကို ဖဲြ့မွသာ ဒီေန့ထက္ထိ တည္ျမဲေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္းနဲ့ ပတ္သက္ရင္လည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ။ အရင္ စစ္အာဏာ႐ွင္ ဦးေန၀င္း လက္ထက္ စာနယ္ဇင္းေလာကကို ဖိနွိပ္ဖို့ ျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ၁၉၆၂ ပံုနွိပ္ဥပေဒကို နည္းနည္းပါးပါး ျပုျပင္ထားတာေလာက္ပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ စာနယ္ဇင္းေလာကသားေတြ လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒီအတြက္ အဲဒီဥပေဒၾကမ္းကို ကန့္ကြက္ေၾကာင္း သေဘာထား ထုတ္ျပန္ၾကပါတယ္။ ဒါတင္မက လူငယ္စာနယ္ဇင္းသမားေတြ လမ္းေပၚထြက္ လမ္းေလွ်ာက္ျပီး သေဘာထား ထုတ္ေဖာ္တာမ်ဳိးအထိ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ အဲဒီဥပေဒၾကမ္းကို ႐ုပ္သိမ္းသြားျပီး ပံုနွိပ္ဥပေဒၾကမ္းတခုကို ယာယီစာနယ္ဇင္းေကာင္စီကပဲ ဦးေဆာင္ေရးဆဲြဖို့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီးဌာနက သေဘာတူခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း စာနယ္ဇင္းသမားေတြက သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေတာင္းတာေတြ လုပ္လာေတာ့ မတတ္နိုင္တဲ့အဆံုး ၂၀၁၃ ဧျပီလကစျပီး သတင္းစာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပုခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ၾကည့္ရင္ သမၼတက စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကို ေစတနာနဲ့ ေပးဖို့ ေနေနသာသာ အစိုးရဘက္က ပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ့ တဆင့္ျပီး တဆင့္ ဖိနွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ဖို့ လုပ္လာတာကို စာနယ္ဇင္းသမားေတြက တခုျပီးတခု တြန္းလွန္ ဆန့္က်င္ ေတာင္းဆို တိုက္ပဲြ၀င္ရင္း လက္႐ွိ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနထိ ေရာက္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန့ ရလာတဲ့ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ ဦးရဲထြဋ္ေျပာသလို သမၼတက သနားညွာတာျပီး ေပးလို့ရတာ မဟုတ္၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ တိုက္ယူရင္း ရလာတာသာ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။