၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္တခ်ို့မွာ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြ မပါလုိ့ တန္းတူညီမွ်ရ႐ွိေရးအတြက္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို့ တိုင္းရင္းသားနိုင္ငံေရးပါတီေတြ ေဆြးေနြးခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၀င္ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဇူလုိင္ ၆ ရက္နဲ့ ၇ ရက္ေန့ေတြမွာ အလုပ္ရံုေဆြးေနြးပြဲ က်င္းပခဲ့တာပါ။ [caption id="attachment_41371" align="alignleft" width="300" caption=" ျပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္ကညီေနာင္တုိင္းသားသားပါတီမ်ား ဖက္ဒေရး ေဆြးေနြးပြဲ ျပုလုပ္စဥ္"][/caption] ေဆြးေနြးပြဲမွာ ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက  ဥပေဒအၾကံေပးတဦးျဖစ္တဲ့  ေဒါက္တာ အင္ဒ႐ူးက ဦးေဆာင္ျပီး တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္တဲ့ဥပေဒကို လက္႐ွိ ဥပေဒနဲ့ တိုက္ၾကည့္ျပီးေတာ့ ေလ့လာသံုးသပ္ခဲ့ၾကတယ္လို့ ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ဖက္ဒေရး႐ွင္းရဲ့ ေျပာခြင့္ရ  ဦးေစာသန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။ “လက္႐ွိ ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ လက္႐ွိအေနအထားအထိ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြ မပါဘူး၊ တန္းတူ ညီမွ်မႈ မ႐ွိဘူး။ အဲေတာ့ ျပည္နယ္နဲ့ ျပည္မ၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္နယ္အားလုံးနဲ့ ျပည္မမွာ႐ွိတဲ့ ျပည္သူအားလုံးက တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရး ရရမယ္ဆုိတဲ့ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္။ အခုက တန္းတူညီမွ် မရဘူး။ ျပည္မမွာ စီးပြားေရး၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အားလုံး အၾကီးအက်ယ္ တုိးတက္တယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ျပည္နယ္နဲ့ ေတာင္တန္းေဒသမွာ အင္မတန္ နည္းေသးတယ္။ တန္းတူညီမွ်ဖုိ့လုိတယ္။ ျပည္သူအားလုံး တန္းတူညီမွ်အခြင့္အေရးရဖုိ့ လက္႐ွိ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအတြင္းမွာ ဘယ္လုိ၊ ဘယ္အခ်က္ကုိ လုပ္ေဆာင္ရင္ေကာင္းမလဲဆုိတာ အလုပ္႐ုံေဆြးေနြးပြဲ လုပ္တာပါ။” ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ  တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးနဲ့ ပတ္သက္ရင္ ျပင္ဆင္စရာေတြ အမ်ားၾကီးေတြ့ရေၾကာင္း၊ တခ်ို့က ျပင္ဖို့လြယ္ကူျပီး၊ တခ်ို့က ျပင္ရခက္ေၾကာင္း၊ အားလံုးကို ျပင္ဆင္ဖို့အတြက္ နွစ္အေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ယူရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲတာ နွစ္ေပါင္းရာနဲ့ခ်ီေတာင္ ျပင္လို့ မျပီးေသးေၾကာင္း ေဒါက္တာ အင္ဒ႐ူးက ဥပမာျပု သုံးသပ္သြားတယ္လို့  ဦးေစာသန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြက ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို ဦးတည္တဲ့အတြက္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရာမွာလည္း ဖက္ဒရယ္ေရး၊ တန္းတူေရးကို အေျခခံမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဓိကကေတာ့ အားလံုးက ျပင္ဆင္ဖို့ ဆနၵသေဘာထားကိုက္ညီရင္၊ ျပည္သူေတြကလည္း တခဲနက္ေတာင္းဆိုရင္ ျပင္ဆင္ဖို့ ျဖစ္နိုင္တယ္ ဦးေစာသန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ့ ကိုယ့္လိုလားခ်က္ကို သက္ဆိုင္ရာ မိမိတိုင္းရင္းသားပါတီေတြဆီ တင္ျပ နိုင္ျပီး ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုကို ေလ့လာဖို့လည္း ဦးေစာသန္းျမင့္က တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒထဲက ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ အပိုဒ္ေတြထဲမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာခြဲေ၀မႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အင္းအမ်ိုးသားဖြံ့ျဖိုးတိုးတက္ေရးပါတီ ဥကၠ႒  ဦး၀င္းျမင့္က ခုလိုေျပာပါတယ္။ "ေနာက္ဆက္တြဲဇယား ၁- ၂ - ၃ - ၅ ေတြဟာ ျပည္နယ္နဲ့တိုင္းကို   ခြဲထားေပးတယ္ဆိုေပမယ့္လည္း တကယ္အနွစ္သာရ ၾကီးၾကီးမားမား ခြဲေ၀ေပးထားတာ မ႐ွိဘူးေလ ။ မစို့မပို့ေလးဘဲ ခြဲထားတာ ႐ွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္နယ္ရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို အဲဒီ  ဇယား ၁- ၂- ၃ မွာထက္ ပိုျပီးေတာ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရေအာင္ က်ေနာ္တို့ တင္ျပပါမယ္။ ေနာက္တခုက ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြ ေ႐ြးခ်ယ္တဲ့ခါမွာ   နိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခ်ေပးတဲ့သူ မျဖစ္ဘဲနဲ့ သူ့ျပည္နယ္ ကိုယ္ျပည္နယ္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ဖို့ တင္ျပပါ့မယ္။" တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရး အလုပ္ရံုေဆြးေနြးပြဲမွာ ညီေနာင္တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား ဖက္ဒေရး႐ွင္း အဖြဲ့၀င္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ၀င္ ႐ွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ရခိုင္၊ မြန္၊ ကယန္း၊ အင္း၊ ဓနု၊ ပအို၀္း၊ ပေလာင္နဲ့ ၀ စတဲ့ တိုင္းရင္းသားပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ ျပည္ေထာင္စုလြွႊတ္ေတာ္အဖြဲ့၀င္ေတြ အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။