အာာဖဂန္နစၥတန္မွာ ပထမဆံုးက်င္းပတဲ့ အမ်ဳိးသမီး႐ုပ္႐ွင္ပြဲေတာ္မွာ ႐ုပ္႐ွင္ကားေပါင္း ၄၅ ကား ျပသပါတယ္။ ဒီထဲက "ဆီတာရာဟာ" (ၾကယ္ပြင့္ကေလးမ်ား) ႐ုပ္႐ွင္ကားကို ပရိသတ္က စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ စီးပြားေရးလုပ္ဖို့ သြားၾကတဲ့ အာဖဂန္အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ဇာတ္လမ္း႐ုပ္႐ွင္ပါ။ အမ်ဳိးသမီးတစုနဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ခရီးသြားရင္းနဲ့ ႐ုပ္႐ွင္႐ုိက္ဖို့ စိတ္ကူးေပၚလာတာလို့ ဒါရိုက္တာ အီဘရာဟီမီက ႐ွင္းပါတယ္။ "အဲဒီခရီးက ပထမဆံုး နိုင္ငံျခားခရီးလည္း ဟုတ္တယ္။ တျခားအမ်ဳိးသမီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အတြက္လည္း အတူတူပါပဲ။ အေမရိကားကို ေရာက္တဲ့အခါ အမ်ဳိးသမီးေတြက က်မတို့ထက္ အမ်ားၾကီး တုိးတက္တဲ့လူ့အဖြဲ့အစည္းနဲ့ အလြယ္တကူပဲ အံ၀င္ခြင္က် ျဖစ္နုိင္တာတာကို ေတြ့ခဲ့ရတယ္။" ဒီလိုနဲ့ အာဖဂန္အမ်ဳိးသမီးေတြလည္း အရည္အခ်င္းေတြကို ႐ုပ္႐ွင္ဖန္တီးဖို့ စိတ္ကူးရတာလို့ ဆိုပါတယ္။ "အဲဒီ အမ်ဳိးသမီးေတြက စီးပြားေရးသမားေတြလည္း ျဖစ္နိုင္တယ္။ စီးပြားေရးစီမံကိန္း ခ်မွတ္နိုင္တယ္။ ကိုယ့္ဖာသာလည္း ခရီးသြားနိုင္တယ္။ ကုိယ့္အလုပ္မွာလည္း သတၱိ႐ွိ႐ွိ လုပ္နိုင္ၾကတယ္။" အီဘရာဟီမီဟာ အာဖဂန္နစၥတန္က ႐ွားပါးတဲ့အမ်ဳိးသမီး ႐ုပ္႐ွင္ဒါရိုက္တာေတြထဲက တေယာက္ပါ။ အခုအထိ ႐ုပ္႐ွင္ ၄ ကားကို ႐ုိက္ကူးခဲ့ျပီး၊ အားလံုးက အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ဘ၀အေၾကာင္းေတြ ခ်ည္းပါပဲ။ "မွတ္တမ္း႐ုပ္႐ွင္ကို က်မ စိတ္၀င္စားတယ္။ မွတ္တမ္း႐ုပ္႐ွင္က လူ့အဖြဲ့အစည္းရဲ့ သ႐ုပ္မွန္ကို ထင္ဟပ္နိုင္တယ္" လို့ ေျပာပါတယ္။ သူ့မရဲ့ ပထမဆံုး႐ုပ္႐ွင္က ဘယ္ဘက္ လက္တဖက္တည္း႐ွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ရဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ အခက္အခဲေတြအေၾကာင္း ႐ုိက္ကူးထားတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ပါ။ အခု႐ုပ္႐ွင္ပြဲေတာ္မွာေတာ့ "ဆီတာရာဟာ" (ၾကယ္ပြင့္ကေလးမ်ား) ႐ုပ္႐ွင္ကားကို ျပသပါတယ္။ "ခံစားရတာေတာ့ ေျပာမျပတတ္ေအာင္ပါပဲ၊ ငိုခ်င္ေလာက္ေအာင္ပါပဲ။ က်မအလုပ္အတြက္ အရမ္းဂုဏ္ယူတယ္" လို့ ဒါ႐ုိက္တာ အီဘရာဟီမီက ေျပာပါတယ္။ "႐ုပ္႐ွင္ကတဆင့္ အာဖဂန္အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ ဘ၀သ႐ုပ္မွန္ကို တင္ျပနုိင္တယ္၊ သူတို့ အခက္အခဲေတြနဲ့ သူတို့ရဲ့ အစြမ္းအစေတြကို တင္ျပနုိင္တယ္။" အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ပထမဆံုး အမ်ဳိးသမီး႐ုပ္႐ွင္ပြဲေတာ္ကို နုိင္ငံတကာ အမ်ဳးိသမီးမ်ားေန့မွာ က်င္းပတာပါ။ အာဖဂန္နစၥတန္က ႐ုပ္႐ွင္သမားေတြကို အားေပးခ်င္တာေၾကာင့္ က်င္းပတာလို့ ပြင့္လင္း လူ့အဖြဲ့အစည္း (Open Society Organization) အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ့က ဇာရာ မိုတာကာက ေျပာပါတယ္။ "ဒီနွစ္မွာေတာ့ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ သတၱိေတြကို ျပသမယ္။ ႐ုပ္႐ွင္ကားေပါင္း ၄၅ ကားကို လက္ခံရ႐ွိပါတယ္။ အားလံုးက အမ်ဳိးသမီးဒါရိုက္တာေတြ ႐ုိက္ကူးထားတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ေတြခ်ည္းပါပဲ။" "႐ုပ္႐ွင္ေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ အာဖဂန္အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္က ျမင့္မားတယ္ဆုိတာကို ေတြ့ရပါတယ္။" အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြအထိ ႐ုပ္႐ွင္ဇာတ္ကားေပါင္း ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တာလီဘန္ေတြနဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္တဲ့အခါ ႐ုပ္႐ွင္လုပ္ငန္းလည္း ပ်က္စီးသြားရတယ္။ တာလီဘန္ေခတ္မွာ တီဗြီီနဲ့ ႐ုပ္႐ွင္ရံုေတြကိုလည္း ပိတ္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ တာလီဘန္ေတြရဲ့ေခတ္ က်ဆံုးသြားတဲ့အခါမွာ အေျခအေနေတြ တုိးတက္လာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္အနည္းငယ္ကစလို့ ႐ုပ္႐ွင္ေလာကထဲမွာ အမ်ဳိးသမီးဒါ႐ုိက္တာေတြ ျပန္ေပၚလာပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီး႐ုပ္႐ွင္ပြဲေတာ္ဟာ အာဖဂန္လူ့အဖြဲ့အစည္းအတြက္ အခ်ဳိးအေကြ့လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခက္အခဲေတြ အေျမာက္အျမား ႐ွိေနေသးတယ္လို့ ႐ုပ္႐ွင္ဒါရိုက္တာ အီဘရာဟီမီကေတာ့ ေျပာပါတယ္။ "လူေတြက ႐ုပ္႐ွင္ေတြကို တီဗြီလို္င္းေတြကေန ျပဖို့အတြက္ ေတာင္းဆုိၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မ မျပခ်င္ဘူး၊ ေ႐ွး႐ုိးစြဲ လူ့အဖြဲ့အစည္းက တုံ့ျပန္လာမွာကို ေၾကာက္တယ္။ က်မအတြက္ေရာ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြရဲ့ လံုျခံုေရးအတြက္ပါ စိုးရိမ္ရတယ္။" တကယ္တမ္းက်ေတာ့ သူ့မိသားစုထဲက တခ်ဳိ့ကေတာင္ သူ့႐ုပ္႐ွင္ကို လက္မခံနုိင္ေသးဘူးလို့ ေျပာပါတယ္။ "ဒီပြဲမွာ ျပလုိက္ေတာ့ ပရိသတ္ရဲ့ တံု့ျပန္တာေတြကို ရင္ဆုိင္ဖို့ အဆင္သင့္ျဖစ္သြားပါျပီ။" အသက္ ၂၃ နွစ္အ႐ြယ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ နာဘီလာ ခူးရက္စ္ကေတာ့ အမ်ဳိးသမီး ႐ုပ္႐ွင္ဒါရိုက္တာေတြ အားလံုးကို အထူးေလးစားတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ "႐ုပ္႐ွင္ဒါရိုက္တာေတြက ဒီလိုပဲ ဖန္တီးသြားမယ္ဆုိရင္ လူ့အဖြဲ့အစည္းထဲမွာ အမ်ားၾကီး ေျပာင္းလဲသြားမယ္လို့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ႐ုပ္႐ွင္က လူ့အဖြဲ့အစည္းအေပၚ အမ်ားၾကီး သက္ေရာက္နို္င္ပါတယ္။" (Afghanistan Hosts First Women’s Film Festival by Ghayor Waziri, Kabul, Afghanistan)