အမ်ိုးသားဒီမုိကေရစီအင္အားစုပါတီ(အန္ဒီအက္ဖ္) က ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ေရးနဲ့ စပ္လ်ဥ္းတဲ့ သေဘာထားတရပ္ကို ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီရဲ့ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀း ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ့ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ [caption id="attachment_39817" align="alignleft" width="300" caption="ဦးခင္ေမာင္ေဆြ"][/caption] အမ်ဳိးသားနိုင္ငံေရး ေဆာင္႐ြက္မႈအခန္းက႑မွာ တပ္မေတာ္က ျပည္သူ့ဆနၵနဲ့အညီ ပါ၀င္ဖို့ လြွႊတ္ေတာ္မွာ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ပါ၀င္မႈကို ေလ်ာ့ခ်ဖို့၊ သမၼတကို စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ ခန့္အပ္ေပးဖုိ့ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အန္ဒီအက္ဖ္ ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ့ အခန္းက႑ ေလွ်ာ့ခ်ရမယ္ဆုိတဲ့သေဘာမ်ဳိး ေၾကညာခ်က္မွာပါေနတယ္၊ ေျပာျပေပးပါ။ “ေ႐ြးေကာက္ပြဲသစ္ေတြ က်င္းပျပီး ေပၚေပါက္လာတဲ့ လာမယ့္အနာဂတ္ လြွႊတ္ေတာ္ေတြမွာ တပ္မေတာ္ရဲ့အခန္းက႑ ၂၅ ရာခုိင္နႈန္းဆုိတာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ဘူး။ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့သြားရမယ္။ ၁၀ ျဖစ္မလား၊ ၁၅ ရာခုိင္နႈန္းျဖစ္မလား၊ သတ္မွတ္ဖုိ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ့က လမ္းေၾကာင္းေပးထားတာ။ အဲေတာ့ ၾကိုက္သလုိ အမ်ားဆနၵနဲ့ ဆုံးျဖတ္ေပါ့။ နံပါတ္ ၁ က ေလွ်ာ့ေပါ့ရမယ္၊ နံပါတ္ ၂ က ရာခုိင္နႈန္း ဘယ္ေလာက္သတ္မွတ္မယ္ဆုိတာေတာ့ အားလုံးပါ၀င္တဲ့ ေဆြးေနြးမႈေတြကေန သတ္မွတ္ဖုိ့ပါ။” သမၼတကုိလည္း စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ေပးဖုိ့လည္း ပါတယ္။ ျဖစ္နုိင္တဲ့ အလားအလာ ႐ွိလား။ “႐ွိပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ သမၼတဟာ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ေနရာ ယူထားပါတယ္။ ဒါက ဒီမုိကေရစီစနစ္နဲ့ ကုိက္ညီတာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကုိ လုံျခံုေရးေကာင္စီကေနျပီး သမၼတအျဖစ္ ခန့္အပ္နုိင္တယ္ဆုိတာ ဥပေဒမွာ ပါျပီးသား။ ခန့္အပ္နုိင္တယ္ဆုိရင္ ျဖစ္နုိင္တဲ့ဟာေတြ ႐ွိပါတယ္။ သမၼတဟာ ကာလုံရဲ့ေထာက္ခံခ်က္နဲ့ ခန့္နုိင္တယ္၊ ျဖုတ္နုိင္တယ္ဆုိရင္ တပ္ခ်ဳပ္ရဲ့အထက္မွာ သမၼတဟာ နုိင္ငံရဲ့ အၾကီးအကဲ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအၾကီးအကဲအျဖစ္ ႐ွိအပ္တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမၼတဟာ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ျဖစ္ရမယ္ဆုိျပီး က်ေနာ္တုိ့ ထည့္သြင္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။” ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ တပ္မေတာ္ရဲ့ အခန္းက႑ကုိ ေလွ်ာ့ခ်မယ္ဆုိတာက အရင္ရက္ပုိင္း သမၼတ အေမရိကန္ခရီးစဥ္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္ဟာ နုိင္ငံေရးအခန္းက႑မွာ ဆက္႐ွိေနမယ္ဆုိျပီး ေျပာခဲ့ေတာ့ ဆန့္က်င္ဘက္ ျဖစ္မေနဘူးလား။ “မဆန့္က်င္ပါဘူး။ ဆက္႐ွိရမယ္ေျပာတာ၊ ေလွ်ာ့ခ်လည္း ႐ွိေနတာပဲ။ ဒါက ေယဘုယ် စကားေျပာတာ။ တပ္မေတာ္ရဲ့ အခန္းက႑ဟာ ႐ွိေနသင့္တယ္၊ က်ေနာ္တုိ့က အန္းက႑မ႐ွိဘူးလုိ့ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ တပ္မေတာ္ရဲ့ အမ်ဳိးသားနုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈဟာ ျပည္သူ့ဆနၵနဲ့အညီ ႐ွိရမယ္ဆုိတာ အေျခခံဥပေဒမွာ တင္ထားျပီးသားပါ။ တပ္မေတာ္ရဲ့ အခန္းက႑ ပါ၀င္မႈဟာ ျငင္းပယ္စရာမ႐ွိပါဘူး။ လုိအပ္ေနဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီအစစ္ကုိသြားခ်င္ရင္ေတာ့ ေလွ်ာ့ခ်ရမယ္။” ႐ွိရင္းစဲြ တုိင္းနဲ့ျပည္နယ္ ၇ ခုကုိ ျပည္နယ္ ၁၄ ခုအျဖစ္ ပုိင္းျခားသတ္မွတ္ဖုိ့၊ အဲဒါက တုိင္းရင္းသားအဖြဲ့ေတြက ၈ ျပည္နယ္လုိ့ ေျပာေနတဲ့ မူ၀ါဒနဲ့ ဆန့္က်င္ဘက္ ျဖစ္မေနဘူးလား။ “၈ ျပည္နယ္လုိ့ ေျပာတာက သူတုိ့ လုိလားခ်က္ပဲ။ က်ေနာ္က ႐ွိရင္းစြဲကုိ ေျပာေနတာပါ၊ ၈ ျပည္နယ္ကုိ ေထာက္ျပေနတာမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္ေျပာတာက ႐ွိရင္းစြဲ ၇ တုိင္း၊ ၇ ျပည္နယ္ကုိ အားလုံးကို တေျပးညီ ျပည္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္သင့္တယ္လုိ့ တင္တာပါ။ ၈ ျပည္နယ္ကိစၥက သူတုိ့ရဲ့ လုိလားခ်က္ပါ။ ဒါက ျဖစ္နုိင္၊ မျဖစ္နုိင္ဆုိတာက အေျခေနနဲ့ အခ်ိန္ခါနဲ့ ဆုိင္ပါတယ္။” သမၼတရဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ျပင္ဖုိ့လည္း ေျပာထားပါတယ္။ ျပင္ဆင္ခ်က္က နုိင္ငံသားမဟုတ္တဲ့သူေတြနဲ့ သက္ဆုိင္တဲ့ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ဳိးလည္း ႐ွိပါတယ္။ အဲဒါကုိ ဘာအတြက္ ထည့္သြင္းထားတာလဲ။ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒမွာ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္ဟာ တစုံတေယာက္ကုိ ဦးတည္ျပီး သတ္မွတ္ထားသလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ အေျခခံဥပေဒ ၄၇ နဲ့ ၇၄ မွာ သားသမီး ဇနီးခင္ပြန္းအထိ လုိက္သတ္မွတ္ထားတာလည္း မ႐ွိပါဘူး။ အဲဒါက လူတေယာက္ကုိ တည့္တည့္ၾကီး သာမန္ကေလးတေယာက္ေတာင္ စဥ္းစားနုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒဟာ နုိင္ငံသားအားလုံးကုိ လြွႊမ္းျခံုျပီး နုိင္ငံေတာ္ အက်ဳိးစီးပြားကုိ ၾကည့္ရမယ့္ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ လူတဦးတေယာက္ကုိၾကည့္ျပီး ကန့္သတ္တယ္ဆုိတာမ်ဳိးဟာ အေျခခံဥပေဒရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာအရည္အခ်င္းနဲ့ မကုိက္ညီပါဘူး။ ေနာက္ အေျခခံဥပေဒမွာလည္း နုိင္ငံသားမဟုတ္တဲ့သူေတြ လာျပီး သမၼတျဖစ္မွာမ်ဳိး၊ နုိင္ငံသားတေယာက္ဟာ သူ့ရဲ့ အိမ္ေထာင္ဘက္ဟာလည္း နိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေနတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ ဒါမ်ဳိးျဖစ္မယ္ဆုိရင္လည္း နုိင္ငံေတာ္လုံျခံုေရးနဲ့ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားကုိ ထိခုိက္မွာ မလုိလားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခုလုိ ျပင္ဆင္ခ်က္ ထည့္သြင္းတာျဖစ္ပါတယ္။” ဘာမ်ားျဖည့္စြက္ျပီး ေျပာခ်င္တာ ႐ွိလဲခင္ဗ်။ “က်ေနာ္တုိ့က ဒီမုိကေရစီပုံစံက်တာမ်ဳိးကုိ လုိခ်င္ပါတယ္။ ေနာင္ တပ္မေတာ္သားေတြက ၅ နွစ္အတြင္းမွာ တခါတည္း ေရးေပးရမယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြက တုိင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ေတြမွာ လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္ကလုိ တပ္တြင္းမွာ ေ႐ြးခ်ယ္ျပီးေတာ့ လာတဲ့သူေတြကုိ တပ္ခ်ဳပ္ကေန လြွႊတ္ေတာ္ကုိ တင္ေပးရမယ္။ ဒါမွ တျခားျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ တန္းတူအခြင့္အေရးကုိ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ညီညြတ္မွ်တတဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ျဖစ္မယ္။ ဒီမုိကေရစီက်မယ္။ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ျဖစ္ရမယ္။ တရားစီရင္ေရးမွာလည္း နုိင္ငံသားတေယာက္ဟာ တရားလြွႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကုိ အယူခံခြင့္႐ွိတယ္။ တရားလြွႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ တရားေရးမွာ အျမင့္ဆုံး ဌာနၾကီးျဖစ္တယ္ဆုိျပီးေတာ့  အေျခခံဥပေဒခုံ႐ုံးနဲ့ စစ္ခုံ႐ုံးတုိ့မွအပ သိပ္ျပီးေတာ့ နားေထာင္လုိ့ သိပ္မေကာင္းပါဘူး။ စစ္ခုံ႐ုံးတုိ့က ဘယ္လုိ့ပဲ ဆုံးျဖတ္ဆုံးျဖတ္ အတည္ျပုသည္ျဖစ္ေစ၊ နုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ့ အခြင့္အေရးဟာ ႐ွိေနဦးမယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ ျမင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မည္သူမဆုိ စာခၽြန္ေတာ္မႈနဲ့ ပတ္သက္ရင္ တရားလြွႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကုိ တင္ခြင့္႐ွိတယ္ဆုိတာ လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ တရားစီရင္ေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ က်ေနာ္တုိ့ မီးေမာင္းထုိးျပထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ခြင့္ရလုိ့ ျပင္ၾကမယ္ဆုိရင္ နုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ က်ေနာ္တုိ့ ဗဟုိဦးစီးညီလာခံၾကီး ျပီးတဲ့အခါမွာ အတည္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်ရင္ လြွႊတ္ေတာ္နွစ္ရပ္ကုိ နွစ္ေစာင္ပုိ့ျပီး သမၼတကုိ တေစာင္ပုိ့ျပီး ဘယ္အခ်ိန္ ျပင္မယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ ေစာင့္မွာျဖစ္ပါတယ္။”