ျမန္မာအေပၚ အီးယူပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈ တရား၀င္႐ုပ္သိမ္း
DVB
·
April 23, 2013
ဥေရာပသမဂၢ(အီးယူ) အဖြဲ့၀င္အစိုးရေတြက ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ လက္နက္ပိတ္ဆို့မႈကလြဲျပီး က်န္တဲ့ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အားလံုး႐ုပ္သိမ္းလိုက္ျပီလို့ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
အီးယူနိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးေတြ လူဇင္ဘတ္နိုင္ငံမွာ ဧျပီ ၂၂ ရက္ေန့က ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးျပီးေနာက္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အသိအမွတ္ျပုတဲ့အေနနဲ့ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းဖို့ အားလံုး သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္လုိက္တာပါ။
အီးယူ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးမူ၀ါဒဆိုင္ရာ အၾကီးအကဲ ကတ္သရင္းအက္႐ွ္တန္က “ဒီကေန့ ျမန္မာနိုင္ငံနဲ ့က်မတို့ရဲ့အၾကား အလြန္႐ွည္ၾကာတဲ့ ဆက္ဆံေရးက႑တခုကို နိုင္ငံေရးနဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ပိတ္သိမ္းလိုက္ပါျပီ။ လက္နက္ေတြ တင္ပို့မႈ တားဆီးတာပဲ ဆက္က်န္ပါမယ္။ လူ့အခြင့္အေရးကိစၥ၊ ဒီမိုကေရစီေရး၊ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ့ ေရ႐ွည္ျငိမ္ခ်မ္းေရး ေအာင္ျမင္မႈရဖို့ လုပ္စရာေတြအမ်ားၾကီး က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာ က်မတို့ သိပါတယ္။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို က်မတို့ ေလ်ာ့မတြက္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္ဟာ ေစ့စပ္ညွိနိႈင္းမႈေတ ပိုလုပ္ျပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ေ႐ွ့ဆက္သြားေအာင္ ကူညီရမယ့္အခ်ိန္လို့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြအားလံုးဟာ ပြင့္လင္းတဲ့ဒီမိုကရက္တစ္ လူ့အဖြဲ့အစည္းမွာမွ ေျပာလို့ဆုိလုိ့ေကာင္းပါတယ္။ ျပီးေတာ့ က်မတို့အေနနဲ့ အစိုးရနဲ့ တျခားသက္ဆိုင္တဲ့ လူပုဂိၢုလ္အဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ျပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ဖို့ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ ့ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈကို အလို႐ွိေနပါတယ္။ ဒါေတြကိုသူတို့ ခံစားရသင့္ပါတယ္။” လို့ ေျပာပါတယ္။
အီးယူဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ျပုလုပ္လာရာက သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရတက္ျပီးေနာက္ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္တုိက္ေဖာ္ေဆာင္ လာျပီးေနာက္ ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈအေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆိုင္းငံ့ထားခဲ့တာပါ။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ့တိုက္ပြဲေတြ၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ ့ပဋိပကၡေတြ လတ္တေလာျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အီးယူ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေတြလုပ္နိုင္ေအာင္ အခုလုိ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျဗိတိန္ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ၀ီလ်ံဟိတ္ကေတာ့ “က်ေနာ္တို့ ဒီပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြနဲ့ ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲကို အေထာက္အကူျပုခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ တနွစ္ေလာက္က က်ေနာ္တို့ရဲ့ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားခဲ့တယ္။ အခုဆံုးျဖတ္ခ်က္က ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈကို တရား၀င္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ျပီး၊ ဒီပိတ္ဆို့မႈေတြ ဘယ္လိုနည္းနဲ့မွ သက္ေရာက္မႈ မ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ္တို့ လက္နက္ပိတ္ဆို့မႈကို ဆက္ျပီးထိန္းထားမယ္။ တစံုတခုအေပၚ ပိတ္ဆို့မႈေတြ၊ တားဆီးမႈေတြဟာ နိုင္ငံတြင္းဖိနွိပ္မႈေတြအတြက္ အသံုးျပုနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ေတြရလာတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ လုပ္ဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရတဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြလုပ္ခဲ့တာမ်ိုး သိသာထင္႐ွားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ခ်ိန္ေရာက္ပါျပီ။ ဒီေျပာင္းလဲမႈ အတိုင္းအတာကို အသိအမွတ္ျပုရပါမယ္။” လို့ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရ နိုင္ငံျခားေရးဌာနကေတာ့ အီးယူရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၀မ္းေျမာက္စြာၾကိုဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဒီလို႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာဟာ ျမန္္မာ-အီးယူဆက္ဆံေရးကို အားေပးရာ ေရာက္တဲ့အျပင္ ပိုမိုနက္႐ွိူင္းက်ယ္ျပန္တဲ့ နွစ္ဘက္ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈကို အက်ဳိးျပုေစမယ္လို့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခုလို အီးယူရဲ့ ပိတ္ဆို့ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့အေပၚ ၾကုိဆိုတယ္လို့ ဘီဘီစီ ကမၻာ့တလြွႊားသတင္းဌာနကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြနဲ့ ဖြဲ့စည္းထားတဲ့ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (ယူအန္အက္ဖ္စီ)ကေတာ့ ကခ်င္နဲ့ ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ပြားေနတာကို ေထာက္ျပျပီး အစိုးရနဲ့ ျပီးျပည့္စံုတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ စစ္တပ္အေနနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္ထားလုပ္ေဆာင္လာတဲ့အထိ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို မ႐ုပ္သိမ္းဘဲ အရင္အတိုင္း ဆက္ဆိုင္းငံ့ထားဖို့ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပီး ျပင္းထန္စြာ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျဗိတိန္အေျခစိုက္ ဘားမားကန္ပိန္း(ယူေက)အဖြဲ့ကလည္း အီးယူဟာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ မလြတ္ေျမာက္ေသးဘဲ က်န္႐ွိေနေသးတဲ့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အေရးကို ပစ္ပယ္ျပီး ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ အီးယူရဲ့လုပ္ရပ္ကို ႐ႈတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။
အီးယူရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အလားတူပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဆိုင္းငံထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုလည္း ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းလာေအာင္ ဖိအားတရပ္ျဖစ္လာေစမယ္လုိ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရက ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့မႈေတြ ဆိုင္းငံ့ေပးခဲ့ျပီး အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြကိုလည္း ရင္းနွီးျမႈပ္နွံခြင့္ ခြင့္ျပုေပးခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးသမားေတြကေတာ့ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အားလံုး႐ုပ္သိမ္းေပးဖု့ိ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။
အီးယူ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးမူ၀ါဒဆိုင္ရာ အၾကီးအကဲ ကတ္သရင္းအက္႐ွ္တန္က “ဒီကေန့ ျမန္မာနိုင္ငံနဲ ့က်မတို့ရဲ့အၾကား အလြန္႐ွည္ၾကာတဲ့ ဆက္ဆံေရးက႑တခုကို နိုင္ငံေရးနဲ့ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ပိတ္သိမ္းလိုက္ပါျပီ။ လက္နက္ေတြ တင္ပို့မႈ တားဆီးတာပဲ ဆက္က်န္ပါမယ္။ လူ့အခြင့္အေရးကိစၥ၊ ဒီမိုကေရစီေရး၊ ဆင္းရဲမႈတိုက္ဖ်က္ေရးနဲ့ ေရ႐ွည္ျငိမ္ခ်မ္းေရး ေအာင္ျမင္မႈရဖို့ လုပ္စရာေတြအမ်ားၾကီး က်န္ေနေသးတယ္ဆိုတာ က်မတို့ သိပါတယ္။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို က်မတို့ ေလ်ာ့မတြက္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္ဟာ ေစ့စပ္ညွိနိႈင္းမႈေတ ပိုလုပ္ျပီး အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ေ႐ွ့ဆက္သြားေအာင္ ကူညီရမယ့္အခ်ိန္လို့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြအားလံုးဟာ ပြင့္လင္းတဲ့ဒီမိုကရက္တစ္ လူ့အဖြဲ့အစည္းမွာမွ ေျပာလို့ဆုိလုိ့ေကာင္းပါတယ္။ ျပီးေတာ့ က်မတို့အေနနဲ့ အစိုးရနဲ့ တျခားသက္ဆိုင္တဲ့ လူပုဂိၢုလ္အဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ျပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ဖို့ ေမွ်ာ္လင့္ ထားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ ဒီမိုကေရစီ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ ့ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈကို အလို႐ွိေနပါတယ္။ ဒါေတြကိုသူတို့ ခံစားရသင့္ပါတယ္။” လို့ ေျပာပါတယ္။
အီးယူဟာ စစ္အစိုးရလက္ထက္က နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ျပုလုပ္လာရာက သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရတက္ျပီးေနာက္ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္တုိက္ေဖာ္ေဆာင္ လာျပီးေနာက္ ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈအေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆိုင္းငံ့ထားခဲ့တာပါ။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ့တိုက္ပြဲေတြ၊ မြတ္စလင္ေတြနဲ ့ပဋိပကၡေတြ လတ္တေလာျဖစ္ပြားခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အီးယူ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေတြလုပ္နိုင္ေအာင္ အခုလုိ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျဗိတိန္ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ၀ီလ်ံဟိတ္ကေတာ့ “က်ေနာ္တို့ ဒီပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြနဲ့ ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲကို အေထာက္အကူျပုခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ တနွစ္ေလာက္က က်ေနာ္တို့ရဲ့ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားခဲ့တယ္။ အခုဆံုးျဖတ္ခ်က္က ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈကို တရား၀င္ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ျပီး၊ ဒီပိတ္ဆို့မႈေတြ ဘယ္လိုနည္းနဲ့မွ သက္ေရာက္မႈ မ႐ွိေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ္တို့ လက္နက္ပိတ္ဆို့မႈကို ဆက္ျပီးထိန္းထားမယ္။ တစံုတခုအေပၚ ပိတ္ဆို့မႈေတြ၊ တားဆီးမႈေတြဟာ နိုင္ငံတြင္းဖိနွိပ္မႈေတြအတြက္ အသံုးျပုနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ေတြရလာတာ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ လုပ္ဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရတဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြလုပ္ခဲ့တာမ်ိုး သိသာထင္႐ွားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ခ်ိန္ေရာက္ပါျပီ။ ဒီေျပာင္းလဲမႈ အတိုင္းအတာကို အသိအမွတ္ျပုရပါမယ္။” လို့ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရ နိုင္ငံျခားေရးဌာနကေတာ့ အီးယူရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ၀မ္းေျမာက္စြာၾကိုဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဒီလို႐ုပ္သိမ္းလိုက္တာဟာ ျမန္္မာ-အီးယူဆက္ဆံေရးကို အားေပးရာ ေရာက္တဲ့အျပင္ ပိုမိုနက္႐ွိူင္းက်ယ္ျပန္တဲ့ နွစ္ဘက္ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈကို အက်ဳိးျပုေစမယ္လို့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခုလို အီးယူရဲ့ ပိတ္ဆို့ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းတဲ့အေပၚ ၾကုိဆိုတယ္လို့ ဘီဘီစီ ကမၻာ့တလြွႊားသတင္းဌာနကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြနဲ့ ဖြဲ့စည္းထားတဲ့ ညီညြတ္ေသာတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (ယူအန္အက္ဖ္စီ)ကေတာ့ ကခ်င္နဲ့ ႐ွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ပြားေနတာကို ေထာက္ျပျပီး အစိုးရနဲ့ ျပီးျပည့္စံုတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ စစ္တပ္အေနနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးကို အေလးအနက္ထားလုပ္ေဆာင္လာတဲ့အထိ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို မ႐ုပ္သိမ္းဘဲ အရင္အတိုင္း ဆက္ဆိုင္းငံ့ထားဖို့ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပီး ျပင္းထန္စြာ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ျဗိတိန္အေျခစိုက္ ဘားမားကန္ပိန္း(ယူေက)အဖြဲ့ကလည္း အီးယူဟာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ မလြတ္ေျမာက္ေသးဘဲ က်န္႐ွိေနေသးတဲ့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ အေရးကို ပစ္ပယ္ျပီး ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ အီးယူရဲ့လုပ္ရပ္ကို ႐ႈတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။
အီးယူရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အလားတူပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဆိုင္းငံထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကိုလည္း ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းလာေအာင္ ဖိအားတရပ္ျဖစ္လာေစမယ္လုိ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရက ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္က ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို့မႈေတြ ဆိုင္းငံ့ေပးခဲ့ျပီး အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြကိုလည္း ရင္းနွီးျမႈပ္နွံခြင့္ ခြင့္ျပုေပးခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးသမားေတြကေတာ့ ပိတ္ဆို့ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အားလံုး႐ုပ္သိမ္းေပးဖု့ိ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။