ဆန္စပါးအထူးျပုကုမၸဏီေတြနဲ့ စိုက္ပ်ိုးေရးကုမၸဏီေတြဟာ လယ္သမားေတြနဲ့ ေပါင္းျပီး ေပါင္းစည္းလယ္ယာ စနစ္နဲ့ လာမယ့္မိုးရာသီမွာ လယ္ဧက ၁ သန္းေက်ာ္ စတင္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို့ ျမန္မာနိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။ မတ္ ၁၃ ရက္က ရန္ကုန္ျမို့မွာ  ျပုလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ-ထိုင္း-ဗီယက္နမ္ ဆန္စပါးလုပ္ငန္း႐ွင္ေတြ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးပြဲမွာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္တာ  ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ န၀တ၊ နအဖ စစ္အစိုးရေခတ္က ျပုလုပ္ခဲ့တဲ့ ေပါင္းစည္းလယ္ယာစနစ္ေၾကာင့္ လယ္သမားေတြ လယ္ယာလက္လြတ္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရဖူူးပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လယ္ လက္လြတ္ ဆံုး႐ွံူးခဲ့ၾကရတာလဲ။ ဘယ္လိုလယ္ေျမေတြမွာ ေပါင္းစည္းလယ္ယာစနစ္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသလဲ။ ေပါင္းစည္းလယ္ယာစနစ္နဲ့ လယ္မဲ့ယာမဲ့ေတြကို ဘာေတြလုပ္ေပးဖို့ လိုမလဲ ဆိုတာေတြကို သိရေအာင္ စိုက္ပ်ိုးေရးပညာ႐ွင္ ဦးဘဟိန္းကို ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံဆန္စပါးလုပ္ငန္းအသင္းခ်ဳပ္က ေပါင္းစည္းလယ္ယာစနစ္ကုိ ျပန္လုပ္မယ္ေပါ့။ အရင္ န၀တ၊ နအဖ ေခတ္တုန္းကလည္း လုပ္လာတာပဲ။ အဲတုန္းကလည္း ေပါင္းစည္းဆုိျပီး ကုမၸဏီေတြက လယ္သမားေတြလယ္သိမ္းျပီး အခု ျပဿနာေတြတက္ေနၾကတယ္။ အခုလည္း ျမန္မာနုိင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က ျပန္လုပ္မယ္ဆုိျပီးေျပာေနၾကတယ္။ အဲဒါနဲ့ပတ္သက္ျပီး ဆရာအျမင္သိပါရေစ။ “ေပါင္းစည္းလယ္ယာလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ ေျမယာမွာ ေနရာေဒသကုိေ႐ြးသင့္တာကေတာ့ ေရၾကီးကြင္း၊ ေရနက္ကြင္းလိုေတြမွာ ေပါင္းစည္းလယ္ယာမျဖစ္မေန လုပ္ေပးသင့္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က မုိးေတာ္၊ ေရေတာ္ တကယ္ေသခ်ာေရရာတဲ့ေနရာမ်ိုးေတြမွာဆုိရင္ တကယ့္ ေျမမဲ့ယာမဲ့ေတြကုိ ဦးစားေပးျပီးေတာ့ ေမြးျမူေရးတို့လိုမ်ိုး က်ေနာ့္အေနနဲ့ဆုိရင္ေတာ့ အဲလိုလုပ္ေပးခ်င္တယ္။” ျပီးခဲ့တဲ့ေခတ္မွာ ေပါင္းစည္းလယ္ယာဆိုျပီး ကုမၸဏီေတြနဲ့ လယ္သမားေတြလုပ္ၾကတာ ေနာက္ဆံုး ကုမၸဏီေတြက တဖက္လွည့္နဲ့ လယ္သိမ္းသြားသလိုမ်ိုးျဖစ္သြားၾကတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သြားတာပါလဲ။ “က်ေနာ္သိသေလာက္က ေရနက္ကြင္းေတြ၊ ေရၾကီးကြင္းေတြမွာ ေပါင္းစည္းလယ္ယာဆိုျပီး ေခၚၾကတယ္။ ပထမေတာ့ လယ္သမားအတြက္ လုပ္ေပးေသးတယ္၊ ငါးကန္ေတြေပါ့။ ငါးကန္ကုိ ေက်ာက္ျပင္ပံုစံျမင္ၾကည့္ပါ။ ေက်ာက္ျပင္ပံုစံမ်ိုးတူးလုိက္တာ။ ပတ္ပတ္လည္မွာ သနပ္ခါးရည္စီးက်တဲ့ အပုိင္းထဲေရထည့္ျပီး ငါးေမြးတာ။ ေက်ာက္ျပင္ သနပ္ခါးတံုးေသြးတဲ့ေနရာမ်ိုးကုိ စပါးစုိက္တာ။ ေက်ာက္ျပင္နႈတ္ခမ္းက ေဘာင္မွာက ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ သစ္သီး၀လံ နွစ္႐ွည္ပင္ေတြ စိုက္တယ္။ ပထမေတာ့ တကယ့္လယ္သမားေတြကုိ ဦးစားေပးေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေရၾကီးကြင္းေရနက္ကြင္းေတြမွာ လယ္သမားေတြ လုပ္ကြက္ေတြ ႐ွိတယ္။ အဲလုပ္ကြက္ေတြက လယ္သမားေတြက သူတုိ့ကုိယ္တုိင္ေဖာ္ထုတ္ထားတဲ့ ေျမေတြ။ အဲေျမေတြကုိ ေျမစာရင္းက လယ္သမားေတြဆီကေန ေျမခြန္သေဘာမ်ိုးေကာက္တာ။ လယ္သမားေတြက ေျမခြန္ေပးရတာေပါ့။ သုိ့ေသာ္လည္း အဲေျမခြန္ေတြက တရား၀င္ေကာက္တဲ့ ေျမခြန္မဟုတ္ဘူး။ နုိင္ငံေတာ္ရဲ့ အခြန္ထဲ ၀င္သြားတာမဟုတ္ဘူး။ ေျမစာရင္းက မသိတဲ့ လယ္သမားေတြကုိ ေခါင္းပုံျဖတ္တာေပါ့ဗ်ာ။ ေျမစာရင္းက လုပ္စားတာ။ သူတို့က ေျမခြန္ေတာ့ေကာက္တယ္၊ နုိင္ငံေတာ္ကိုေတာ့ မသြင္းဘူးေပါ့။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ လုပ္ငန္း႐ွင္ေတြကုိ ေပးေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ အဲေျမေတြကုိ သိမ္းေပးေတာ့ လယ္သမားေတြဆီမွာလည္း တရား၀င္ေျပစာျဖတ္ပုိင္းကလည္း မ႐ွိေတာ့ လယ္သမားေတြက ငုတ္တုတ္ခံလုိက္ရတာေပါ့။ သိမ္းတယ္ သူတို့ကုိေပးလုိက္တယ္ အဲနည္းနဲ့ လယ္သမားေတြက လက္လြတ္ဆံုး႐ွံူးသြားတာ။” အဲေတာ့ အစုိးရကေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာနုိင္ငံဆန္စပါးအသင္းက အခုျပန္လုပ္မယ္ ဆုိေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္သင့္လဲ ဆရာ။ ေပါင္းစည္းလယ္ယာလုပ္မယ္ဆုိရင္။ “လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရၾကီးကြင္း ေရနက္ကြင္း ေျမယာေတြကုိ စပါး ၅ မ်ိုး၊ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ သစ္သီး၀လံ၊ နွစ္႐ွည္ပင္ေတြကုိ ခုနက က်ေနာ္ေျပာတဲ့ပံုစံမ်ိုးနဲ့ ေမြးျမုေရးေရာ ဘဲ၊ ငါး စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဒါမ်ိုးကုိ ျပဿနာ႐ွိတဲ့ ေရၾကီးကြင္း၊ ေရနက္ကြင္းေနရာေတြမွာ လုပ္သင့္တယ္။ ေနာက္ ေရေတာ္၊ မုိးေတာ္ ေျမယာမ်ိုးေတြက်ေတာ့ လယ္သမားေတြက မဆုိးဘူးေပါ့။ သူတို့ ၀င္ေငြေလးေတြက ထိုက္သင့္သေလာက္ ေကာင္းေသးတာေပါ့။ သုိ့ေသာ္ အဲမွာ႐ွိေနတဲ့ ေျမမဲ့ယာမဲ့ေပါ့၊ ေျမမဲ့ယာမဲ့ကုိ က်ေနာ္တုိ့က ဥေပကၡာျပုေနတယ္လို့ ထင္တယ္။ ေျမမဲ့ယာမဲ့ကုိ ဥေပကၡာမျပုသင့္ဘူး။ ဘာလုိ့လဲဆုိေတာ့ ေက်း႐ြာ တ႐ြာမွာ ေျမမဲ့ယာမဲ့နဲ့ ေျမယာ႐ွိက ထက္၀က္စီေလာက္႐ွိေနတယ္။ ေျမမဲ့ကို က်ေနာ္တုိ့က ကူညီပံ့ပုိးေပးမွ။ ဥပမာ ေအာက္ျပည္ေအာက္႐ြာမွာဆိုရင္ စပါးရိတ္ခ်ိန္နဲ့ စုိက္ခ်ိန္ ဒီ ၂ ခ်ိန္ေလာက္ပဲ သူတို့မွာ အလုပ္မယ္မယ္ရရ႐ွိတယ္။ က်န္တဲ့အခ်ိ္န္ေတြမွာ သိပ္မ႐ွိဘူး။ ဥပမာ ေနြစပါးစုိက္ခ်ိ္န္ဆိုရင္ေတာ့ အလုပ္နည္းနည္းပုိတာေပါ့။ က်န္တဲ့အခ်ိန္မွာဆုိရင္ သူတုိ့က ေျမပုိင္ယာပုိင္ေတြဆီမွာ ေခါက္စားဆိုတဲ့ပံုစံမ်ိုးနဲ့ ေငြေခ်းျပီး သူတုိ့ရဲ့ ၀မ္းေရးကုိျဖည့္ရတယ္။ ေခါက္စားဆုိတာက ေကာက္စုိက္ခ်ိန္မွာ ေကာက္စုိက္ခက တရက္ကုိ ၁၅၀၀-၂၀၀၀ ရတယ္ဆုိပါေတာ့။ သူတုိ့က ေကာက္စုိက္ခ်ိန္မွာလုိက္လုပ္ပါ့မယ္. အခုေတာ့ ၾကိုေကာက္စုိက္ခ ေပးပါဆိုျပီး ေခ်းရတယ္။ တကယ့္ရာသီခ်ိန္မွာ ေကာက္စိုက္ခ ၁၅၀၀ ေလာက္မွာ သူတို့က ၁၀၀၀ ေလာက္နဲ့ပဲ စားရတာ။ ၂၀၀၀ ဆုိရင္ သူတုိ့ ၁၀၀၀ ေလာက္နဲ့ ေခ်းျပီးစားရတာ။ အဲစရိတ္နဲ့ပဲ သူတုိ့က ေကာက္စုိက္ရတာ။ ဆုိလုိတာက ေျမမဲ့ယာမဲ့ေတြကုိ နည္းနည္း ဦးစားေပးသင့္တယ္။ ၀က္ေမြးတာ၊ ဘဲေမြးတာနဲ့ ငါးေမြးတာ စသည္ျဖင့္ေပါ့ေလ။”