ေနာ္ေ၀ေရာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နွင့္ ေတြ့ဆုံေမးျမန္းခ်က္ ၁
DVB
·
February 28, 2013
ဥေရာပ ၅ နုိင္ငံခရီးစဥ္အျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၆ ရက္ေန့က ေနာ္ေ၀နုိင္ငံကုိ ေရာက္႐ွိေနပါတယ္။ သမၼတရဲ့ ခရီးစဥ္အေျခအေန၊ အျငင္းပြားေနတဲ့ ဖြဲ့စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကိစၥ၊ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈကိစၥ၊ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡ စတဲ့အေျခအေနေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဒီမုိကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ ဒု-ညြွႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးခင္ေမာင္၀င္းက ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၇ ရက္ေန့မွာ ေတြ့ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။
[caption id="attachment_36980" align="alignleft" width="150" caption="ဦးခင္ေမာင္၀င္း"][/caption]
ဥေရာပခရီးစဥ္ ၅ နုိင္ငံထဲကမွ ဘာေၾကာင့္ ေနာ္ေ၀နုိင္ငံကုိ ပထမဆုံး ခရီးအေနနဲ့ ေ႐ြးရသလဲဆုိတာ ႐ွင္းျပေပးပါ။
[caption id="attachment_36982" align="alignright" width="150" caption="ဦးသိန္းစိန္"][/caption]
“ပထမေနာ္ေ၀၊ ဖင္လန္၊ ဩစၾတီးယား၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ့ ေနာက္ဆံုးက အီတလီ။ ဒီ ၅ နုိင္ငံမွာမွာ ေနာ္ေ၀ကုိ ဘာလို့ပထမဆံုးခရီးစဥ္အျဖစ္ေ႐ြးရလဲဆုိေတာ့ ေနာ္ေ၀နုိင္ငံဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး မ်ားစြာအကူအညီေပးခဲ့တဲ့ နုိင္ငံ။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ့ဆုိင္တဲ့ကိစၥေတြ အင္းေလးကန္ထိန္းသိမ္းဖို့ ေငြေၾကးစုိက္ထုတ္ေပးခဲ့တာေတြ႐ွိတယ္။ ေနာက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးတို့နဲ့ ပတ္သက္ျပီး အကူအညီေပးတာေတြ ႐ွိပါတယ္။ ေနာက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရျပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ဖို့အတြက္ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ ဖြင့္ထားပါတယ္။ အလႉ႐ွင္နုိင္ငံေတြ ႐ွာရာမွာလည္း ေနာ္ေ၀ကေန ကမကထလုပ္ ဦးေဆာင္ျပီးေတာ့မွ အလႉ႐ွင္ေတြရေအာင္ ၀ို္င္း၀န္းၾကိုးပမ္းေပးတာေတြလည္း ႐ွိတယ္။ အထူးျခားဆံုးကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ တင္က်န္ေနတဲ့ ေၾကြးျမီေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ပဲရစ္ကလပ္နုိင္ငံေတြနဲ့ က်ေနာ္တုိ့ဆီက ဘ႑ာေရး၀န္ၾကီးေတြနဲ့ လာေရာက္ေတြ့ဆံုတယ္။ ေၾကြးျမီေတြ ေလ်ာ္ေရးနဲ့ပတ္သက္လို့ ညွိနိႈ္င္းေဆြးေနြးၾကတဲ့အခါ သူတုိ့ေပးနုိင္တဲ့ ရာခုိင္နႈန္းရယ္ ေနာက္ထပ္ေပးဖုိ့လည္း သူတို့၀န္ေလးေနတာ ေတြ့ရပါတယ္။ အဲအခ်ိန္မွာ ေနာ္ေ၀နို္င္ငံက ေနဦးေဆာင္ျပီး ပထမဆံုး ၅၀ ရာခုိင္နႈန္း အရင္ဆံုးေလွ်ာ္ေပးတာအျပင္ ေနာက္ထပ္တင္႐ွိေနတဲ့အေၾကြးထဲကေန ၅၀ ရာခုိင္နႈန္း ရာနႈန္းျပည့္ေလွ်ာ့လုိက္တ့ဲအတြက္ က်န္တဲ့နုိင္ငံေတြကလည္း လိုက္လံေလွ်ာ့ေပးတာေတြ့ရတယ္။”
မေန့ကသတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခ်က္အရ သံ႐ုံးေတြဖြင့္ေတာ့မယ္။ သံ႐ုံးေတြဖြင့္ဖုိ့အလားအလာေရာ ဘယ္လုိ႐ွိပါလဲ။ ဘယ္ေတာ့ေလာက္ဖြင့္နုိင္မယ္ထင္ပါလဲ။
“ျမန္မာျပည္မွာ ေနာ္ေ၀သံ႐ုံးဖြင့္ျပီးျပီ။ ေနာ္ေ၀၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ပဲ ခရီးစဥ္တခုမွာ လာေရာက္ဖြင့္ေပးသြားတယ္။ သုိ့ေသာ္ သံအမတ္ထားတဲ့အဆင့္မေရာက္ေသးဘူး။ သံအမတ္လည္း မၾကာခင္ထားဖို့ အစီအစဥ္႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့နုိင္ငံမွာ အဂၤလန္သံအမတ္ကေနတဆင့္ တာ၀န္ယူေနရပါတယ္။ ေနာ္ေ၀နဲ့ဆက္စပ္ေနတဲ့ ဒိန္းမတ္၊ ဖင္လန္နဲ့ ဆြီဒင္တို့ ဒီ ၄ နုိင္ငံ သံအမတ္ထားဖုိ့ကုိ ေနာ္ေ၀မွာထားမယ္လုိ့ စဥ္းစားေနတဲ့အဆင့္ျဖစ္တယ္။ ေသခ်ာဆံုးျဖတ္ခ်က္ မခ်ရေသးဘူး။”
ေနာ္ေ၀ကုမၸဏီေတြ စီးပြားေရးရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈနဲ့ပတ္သက္လို့ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ေနာ္ေ၀ကုမၸဏီေတြကုိ ျမန္မာအစုိးရဘက္ကပဲ အထူးအခြင့္အေရးေတြေပးမလားဆုိတဲ့ စိုးရိမ္စိတ္၊ သံသယေတြ႐ွိတယ္။ ေနာ္ေ၀ကုမၸဏီေတြ စီးပြားေရးရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈအလားအလာ ဘယ္လုိ႐ွိပါလဲ။
“ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈအပိုင္းနဲ့ပတ္သက္လုိ့ ဥပေဒအတုိင္းပဲ ေဆာင္႐ြက္ရတာျဖစ္တယ္။ နုိင္ငံျခားရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈဥပေဒလည္း ထြက္ျပီးျဖစ္တယ္။ ေနာ္ေ၀မွ အခြင့္အေရးတိုးေပးတယ္ဆုိတာမ်ိုး မ႐ွိပါဘူး။ ဥပေဒနဲ့အညီ အားလံုးက တန္းတူပဲလုပ္ကိုင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေနာက္ အေျခခံဥပေဒပိုင္းျပင္ဆင္ေရးကိစၥေမးခ်င္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနဲ့ ပတ္သက္လို့ အစိုးရပုိင္းကလည္းေျပာတာ ၾကားဖူးတယ္။ ၀န္ၾကီး ဦးစိုးသိန္းဆုိလည္း အေျခခံဥပေဒျပင္သင့္တယ္ဆိုတာမ်ိုး ေျပာဖူးတယ္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ေရးနဲ့ပတ္သက္လုိ့ အစိုးရရဲ့ သေဘာထားေပါ့။ အစိုးရက လြွႊတ္ေတာ္ထဲအမ်ားဆံုးအနုိင္ရတဲ့ပါတီကလာတဲ့ ပုဂၢိုလ္ေတြျဖစ္ေတာ့ ျပည္ခုိင္ျဖိုးပါတီရဲ့ ေထာက္ခံမႈမ႐ွိဘဲ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးမျဖစ္နုိင္ဘူးလုိ့ အမ်ားကျမင္ေနၾကတယ္။ ဒါနဲ့ပတ္သက္လုိ့ေရာ သမၼတၾကီး ဘယ္လို႐ွင္းျပလို့ရမလဲ။
“အေျခခံဥပေဒျပင္ေရး မျပင္ေရးဟာ အစုိးရရဲ့အဆံုးအျဖတ္ေပၚ မူမတည္ပါဘူး။ လြွႊတ္ေတာ္ထဲက ကုိယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ ဆနၵေပၚ မူတည္တယ္။ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ျပည္သူကေ႐ြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားတာဆုိေတာ့ ျပည္သူ့ဆနၵေပၚမူတည္ပါတယ္။ ျပင္ဖို့ မျပင္ဖို့နဲ့ပတ္သက္ျပီး အစိုးရဘက္က ဘာမွေ၀ဖန္ခ်က္ေပးစရာမ႐ွိပါဘူး။ အမ်ားသေဘာတူတယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို့ကလည္း သေဘာတူရမွာပဲ။”
ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကုိ နုိင္ငံတကာက အားေပးေထာက္ခံတာေတြ႐ွိတယ္။ တျပိုင္နက္တည္းမွာ ကခ်င္နဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပြားတဲ့ ပဋိပကၡေတြ ဒါေတြကို ေရ႐ွည္မွာ ဘယ္လိုမ်ိုးနည္းလမ္းေတြ႐ွာျပီး ေဆာင္႐ြက္ေနသလဲဆုိတာ ႐ွင္းျပေပးလုိ့ရမလား။
“အခုလက္႐ွိ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္႐ြက္ေနတယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ ၁၁ ဖြဲ့႐ွိတယ္။ ၁၀ ဖြဲ့နဲ့ကေတာ့ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ျပီးေတာ့ တခ်ို့ကိစၥေတြမွာ ေဆြးေနြးသေဘာတူညီခ်က္ရထားတာေတြ႐ွိတယ္။ ဥပမာ အဓိကက်တဲ့ ျပည္ေထာင္စုထဲကခြဲမထြက္ဘဲနဲ့ တုိင္းရင္းသားအားလံုးဟာ ရာသက္ပန္အတူတကြေနထိုင္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္။ ေနာက္ ဒုိ့တာ၀န္အေရးသံုးပါးနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ။ ဒါေတြလည္း ညွိနိႈင္းရ႐ွိျပီးျဖစ္တယ္။ နုိင္ငံေရးအရ ေဆြးေနြးညွိနိႈင္းရမွာေတြလည္း အမ်ားၾကီးက်န္ေသးတယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ႐ုံနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရျပီလို့ ေျပာလုိ့မရဘူး။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲ႐ုံနဲ့ ေရ႐ွည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို့ဆုိတာ မလံုေလာက္ေသးဘူး။ ေနာက္ထပ္ေဆြးေနြးဖို့ ႐ွိေသးတယ္။ အဲအတြက္လည္း မၾကာခင္မွာ ေမွ်ာ္မွန္းထားတာေတာ့ နုိင္ငံေရးအရစကားေျပာဖို့႐ွိတယ္။ ေဆြးေနြးတဲ့အခါ အစိုးရကေန တာ၀န္ယူ ကမကထလုပ္ ေဆြးေနြးတာမ်ိုး မဟုတ္ဘဲ လြွႊတ္ေတာ္ကေန သင့္တင့္တဲ့အဖြဲ့အစည္းေတြလည္းပါမယ္။ အစိုးရအဖြဲ့ကလည္းပါမယ္။ လြွႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေတြလည္း ပါမယ္။ လူထုလူတန္းစားအဖြဲ့အစည္းေတြလည္းပါမယ္။ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြလည္းပါမယ္။ လူမ်ိုးစု ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္းပါမယ္။ ဒီလိုအဖြဲ့ဖြဲ့ျပီးေတာ့ ဆက္ေဆြးေနြးသြားဖို့ အစီအစဥ္႐ွိတယ္။”
အဲအစီအစဥ္ကိုေရာ လြွႊတ္ေတာ္နဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ့အစည္းေတြကုိေရာ ခ်ျပေဆြးေနြးျပီးျပီလား။ စဥ္းစားခ်က္ပဲ႐ွိေသးတာလား။
“ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဆင့္ ၃ ဆင့္နဲ့ ေဆြးေနြးမယ္။ တုိင္းေဒသၾကီးနဲ့ျပည္နယ္မွာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥ အရင္လုပ္မယ္။ ဒုတိယအဆင့္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္အေနနဲ့ သူတို့နဲ့ ထိေတြ့မယ္။ သေဘာတူနုိင္တဲ့အခ်က္ေလးေတြ လက္မွတ္ထိုးထားမယ္။ တတိယအဆင့္ကေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္ကေန တာ၀န္ယူလုပ္ေပးဖုိ့ဆုိျပီး အစုိးရအေနနဲ့ အတိအလင္း ေျပာထားျပီးသားျဖစ္တယ္။ အဖြဲ့အစည္းဖြဲ့တဲ့အခါမွာလည္း လြွႊတ္ေတာ္ကိုပဲဖြဲ့ခုိင္းရမယ္။ လြွႊတ္ေတာ္ကဖြဲ့ေပးျပီးမွ ဘာလုိ့လဲဆုိေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု၊ ကုိယ္စားလွယ္ေပါင္းစံု႐ွိတယ္ေလ။ လြွႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပုျပီး ေဆာင္႐ြက္သြားရမယ့္ ကိစၥလို့ သေဘာထားပါတယ္။”
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။