ကုလသမဂၢ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ့အခြင့္အေရး  အထူးသံကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟးကင္တားနားဟာ  အခ်က္အလက္႐ွာေဖြေရး ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေရာက္႐ွိေနရာမွာ ဒီေန့ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲ စစ္ေတြနဲ့ ေျမပံုျမုိ့နယ္မွာ႐ွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာပါတယ္။ ကုလသမဂၢ လူ့အခြင့္အေရး  အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပဋိပကၡေၾကာင့္ ေ႐ွာင္တိမ္း ခိုလံႈေနၾကသူေတြထဲက မြတ္စလင္ ၄ ေထာင္ေလာက္ ခုိလံႈေနတဲ့ ေျမပုံဒုကၡသည္စခန္းကို ဒီေန့သြားေရာက္ ေမးျမန္းပါတယ္။ [caption id="attachment_20660" align="alignright" width="150" caption="ေသာမတ္စ္အိုေဟး ကင္​တာ​နား​"][/caption] မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြက ပဋိပကၡအတြင္း အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ့ ရန္ကို ခါးစီးခံခဲ့ရပုံ ႐ွင္းျပခဲ့သလို ဒီစခန္းမွာ မေနရဲေတာ့ေလာက္ေအာင္ ေၾကာက္႐ြံ့ေနတယ္ဆိုတာေတြကို တင္ျပခဲ့ၾကျပီး ဒီေနရာကေန ေျပာင္းေ႐ြွႊ့ေပးဖို့ တင္ျပခဲ့ၾကတယ္လို့ ဒီေတြ့ဆုံပဲြ တက္ေရာက္ခဲ့သူတဦးက ေျပာပါတယ္။ “ဒီေနရာမွာ မေနရဲေတာ့ပါ။ ျပဿနာထပ္ျဖစ္လာရင္ ေျပးစရာေနရာလည္း မ႐ွိေတာ့ပါ။ က်ေနာ္တုိ့ရဲ့ အသက္လံုျခံုေရးအတြက္ က်ေနာ္တုိ့ကုိ စစ္ေတြ သို့မဟုတ္ ျမန္မာျပည္ ျပည္မတေနရာကိုပို့ေပးဖုိ့ လက္မွတ္ထိုးထားတာ ႐ွိပါတယ္။ အုိးအိမ္တိုက္တာ အေဆာက္အအံုေတြလည္း ဆံုး႐ႈံးျပီးျပီ။ နွစ္ခါ႐ႈံးျဖစ္တာခ်င္းအတူတူ အသက္လံုျခံုမႈပို႐ွိတဲ့ေနရာကုိ လုိခ်င္တယ္ဆုိတာကို ႐ြာသားေတြအကုန္လံုးက တင္ျပပါတယ္။” ျပီးခဲ့တဲ့ နို၀င္ဘာက အာဏာပိုင္ေတြက ဒီ႐ြာမွာ ဆက္လက္ေနထိုင္လိုစိတ္႐ွိ၊ မ႐ွိ ေမးျမန္းခဲ့တုန္းကလည္း စခန္းလုံးကြ်တ္က ဒီ႐ြာမွာ မေနရဲေတာ့ပါဘူးဆိုတာကို လက္မွတ္ထုိး တင္ျပခဲ့ၾကတာကိုလည္း တင္ျပလိုက္တယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူတို့ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ေျပာလိုက္ၾကတယ္လို့ ဆုိပါတယ္။ လက္႐ွိကာလမွာ သူတို့အတြက္ အေျခခံစား၀တ္ေနေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ့ လုံျခုံေရး လိုအပ္ခ်က္ေတြကို တင္ျပလိုက္ၾကတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “အခုထိ က်ေနာ္တုိ့ ကမာၻ့စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ့ (WFP) က ေပးတဲ့  ဆန္၊ ဆီ၊ ဆား အဲဒါေလာက္နဲ့ စခန္းသြားေနရတယ္။ က်န္းမာေရးမွာလည္း အရမ္းကုိ အခက္အခဲ ႐ွိပါတယ္။  အခုထက္ထိ လုံျခံုတဲ့အေနအထားမွာ မ႐ွိေသးဘူး။ ေထာင္က်ေနသလုိပဲ ဒီမွာ က်ေနာ္တုိ့ ေခ်ာင္ပိတ္မိေနပါတယ္။” မစၥတာကင္တားနားအဖြဲ့နဲ့အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီး ဗိုလ္မႉးၾကီးထိန္လင္းနဲ့ ဥပေဒခ်ဳပ္ ဦးလွသိန္းလည္း လိုက္ပါလာေပမယ့္ မစၥတာကင္တားနားတို့ လြတ္လပ္စြာ ေမးျမန္းေျဖဆိုခြင့္ရေအာင္ ဒုကၡသည္ေတြနဲ့ ေမးျမန္းပြဲကို မတက္ဘူးလို့ ဆိုပါတယ္။ မစၥတာကင္တားနားနဲ့ အဖြဲ့ဟာ ေျမပုံဒုကၡသည္စခန္းကေန အျပန္မွာ စစ္ေတြက ဒုကၡသည္စခန္းတခုကို သြားေရာက္ၾကပါတယ္။ သူတို့အဖြဲ့ စစ္ေတြမေရာက္ခင္မွာ နိုင္ငံတကာက ပုဂိၢုလ္ေတြ လာေရာက္ေလ့႐ွိတဲ့အခါ ကူညီ႐ွင္းလင္းျပတဲ့ စစ္ေတြျမို့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဦးေမာင္၀င္းဆိုသူကို စစ္ေတြရဲစခန္းက ဒီေန့ ေခၚယူထိန္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ရဲစခန္းကို မသူေတာ္ေတြရဲ့ ေဘးအနၱရာယ္က ကင္းလြတ္ေအာင္ ခဏထိန္းသိမ္းခဲ့တာသာျဖစ္ျပီး   ျပန္လည္ လြွႊတ္ေပးလိုက္ပါျပီလို့ ညေနေစာင္းမွာ စစ္ေတြရဲစခန္းက ေျဖပါတယ္။ မစၥတာကင္တားနားဟာ ဒီေန့ စစ္ေတြေထာင္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းေၾကာင့္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရတဲ့ ယူအန္မွ ေဒါက္တာထြန္းေအာင္ကို သြားေရာက္ေတြ့ခဲ့ျပီးေတာ့ ညေနပိုင္းမွာ ရန္ကုန္ကို ျပန္လည္ထြက္ခြာပါတယ္။ မစၥတာကင္တားနားဟာ မနက္ျဖန္မွာ အင္းစိန္ေထာင္ကို သြားေရာက္ေလ့လာဖုိ့႐ွိျပီး ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေတြ၊ နိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ကုလသမဂၢအမႈထမ္းေတြနဲ့ လူထုအေျချပု အဖြဲ့အစည္းေတြက ပုဂိၢုလ္ေတြနဲ့လည္း ေတြ့ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တေန့မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရအဖြဲ့၀င္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးေတြနဲ့ လြွႊတ္ေတာ္အၾကီးအကဲေတြအျပင္ ရခုိင္ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မ႐ွင္၊ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္အေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မ႐ွင္ေတြနဲ့လည္း ေတြ့ဆံုဖို့ အစီအစဥ္႐ွိပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း သြားေရာက္ေလ့လာျပီးရင္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၆ ရက္ေန့မွာ  ျမန္မာနိုင္ငံက ျပန္လည္ထြက္ခြာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။  ု ျမန္မာခရီးစဥ္အျပီး ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ လူ့အခြင့္အေရးအေျခအေနကို ၂၀၁၃ မတ္လမွာ က်င္းပမယ့္ လူ့အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံမွာ အစီရင္ခံ တင္ျပရမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။