ျမန္မာျပည္မွာ ပံုနွိပ္နဲ့ အသံလြွႊင့္မီဒီယာလုပ္ငန္း ရင္းနွီးျမႈပ္နွံလုပ္ကိုင္ခြင့္ကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ သေဘာထားမွတ္ခ်က္နဲ့ ခြင့္ျပုမယ္လို့ ျမန္မာနိုင္ငံရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေကာ္မ႐ွင္က အမိန့္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီ ၃၁ ရက္စြဲနဲ့ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေကာ္မ႐ွင္ရဲ့ အမိန့္ေၾကညာခ်က္မွာ နိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈဥပေဒအရ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အမ်ိုးအစားေတြ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲ့ဒီမွာ လုပ္ကိုင္ခြင့္မျပုတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ိုးအစားေတြ၊ နိုင္ငံသားနဲ့ ဖက္စပ္စနစ္ ခြင့္ျပုမယ့္ အမ်ိုးအစားေတြနဲ့ သီးျခားျပ႒ာန္းထားတဲ့ အေျခအေနတရပ္ရပ္နဲ့ လုပ္ခြင့္ျပုမယ့္ အမ်ိုးအစားေတြ ဆိုျပီး ၃ မ်ိုးခြဲျပီး ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ့ရပါတယ္။ တခါ ေနာက္ဆံုးတမ်ိုးျဖစ္တဲ့ သီးျခား ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အေျခအေနတရပ္ရပ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ၾကီးဌာနရဲ့သေဘာထားမွတ္ခ်က္နဲ့ ခြင့္ျပုမယ္ဆိုတဲ့အထဲ မီဒီယာလုပ္ငန္းေတြ ပါ၀င္ေနတာပါ။ ပံုနွိပ္နဲ့ အသံလြွႊင့္မီဒီယာလုပ္ငန္းကို ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ျခင္းနဲ့ ျမန္မာအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသားဘာသာနဲ့ ထုတ္ေ၀တဲ့ အခ်ိန္မွန္ထုတ္ စာနယ္ဇင္း ပံုနွိပ္ျဖန့္ခ်ိျခင္းမ်ား စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈလုပ္ကိုင္လိုသူေတြဟာ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ သေဘာထားမွတ္ခ်က္နဲ့ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရယူၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ့ပတ္သက္ျပီး စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ(ယာယီ) အဖြဲ့၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုေဇာ္သက္ေထြးက လာမယ့္ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမွာ ေခါင္းစဥ္တခုအေနနဲ့ ထည့္သြင္း ေဆြးေနြးသြားမယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ့သြားမယ့္ လမ္းေၾကာင္းမွာ စိတ္အေနွာင့္အယွက္ျဖစ္မိတယ္။ ေနာက္တခုက ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးကိုယ္တုိင္ကေန မီဒီယာဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲပါ။ သူကိုယ္တုိင္ကလည္း နိုင္ငံတကာစံနႈန္းေတြနဲ့ညီတဲ့ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကုိပဲ ျမန္မာနုိင္ငံမွာလိုခ်င္ပါတယ္လို့ ေျပာထားေတာ့ သူ့ရဲ့စကားကုိယူျပီးေတာ့မွ ေသေသခ်ာခ်ာ ဒီကိစၥေတြကုိ ေဆာင္႐ြက္ေနတာျဖစ္တယ္။ အခုလုိ ပံုနွိပ္ေရးကိစၥေတြ၊ ထုတ္ေ၀ေရးကိစၥေတြနဲ့ အသံလြွႊင့္မီဒီယာလုပ္ငန္းကိစၥေတြကုိ ဒီလိုျပန္လုပ္လာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ့သြားေနတဲ့ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကိစၥမွာ ဒါဟာ အေနွာင့္အယွက္ အတားအဆီးသဖြယ္ျဖစ္လာနုိင္တယ္လို့ ယူဆတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာမယ့္အစည္းအေ၀းမွာ ေခါင္းစဥ္တခုနဲ့ ျပန္ေဆြးေနြးဖို့ အလားအလာ႐ွိေနတယ္။” ရန္ကုန္တိုင္းမ္မီဒီယာဂ႐ုပ္ရဲ့ အမႈေဆာင္အရာ႐ွိခ်ဳပ္ ဦးကိုကို (စက္မႈတကၠသိုလ္) ကေတာ့ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနတခုတည္း ဆံုးျဖတ္တာထက္ အစိုးရအဖြဲ့အေနနဲ့ ဆံုးျဖတ္ေပးတာ ပိုေကာင္းမယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ယူရမယ္ ေျပာတဲ့အခါမွာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသြားတာေတြ့ရတယ္။ ၀န္ၾကီးဌာနကေပးရင္ရမယ္၊ မေပးရင္မရဘူး။ အဲေတာ့ ၇၀ ျဖစ္မလား၊ ၃၀ ျဖစ္မလား၊ ၄၀ ျဖစ္မလား၊ ၆၀ ျဖစ္မလား ၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ သေဘာထားဆိုတာ ၀န္ၾကီးဌာနက ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈကိုဆံုးျဖတ္တဲ့အခါမွာ အရမ္း လုပ္ပိုင္ခြင့္႐ွိသြားတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။ ဆရာကိုယ္ပုိင္အယူအဆအရ ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းေတြဟာ အင္မတန္ နက္နဲက်ယ္ျပန့္တဲ့လုပ္ငန္းေတြျဖစ္တယ္။ ဒီကိစၥေတြဆံုးျဖတ္တာမွာ ၀န္ၾကီးဌာန တခုတည္းကထက္စာရင္ အစိုးရအဖြဲ့ကေန ဆံုးျဖတ္ေပးတာမွ ေပါင္းစုံေဆြးေနြးနုိင္မယ္လုိ့ ျမင္တယ္။ ေပးမယ္ဆုိတာကုိ ကတ္ဘိနက္က ဆံုးျဖတ္လုပ္ရင္ေတာ့ ပုိေကာင္းမယ္လုိ့ ျမင္တယ္။” ျပည္ပမွာ အေျခစိုက္ေနထိုင္တဲ့ အလြတ္တန္းသတင္းစာဆရာ ဦးဇင္လင္းကေတာ့ နိုင္ငံတကာစံခ်ိန္စံညြွႊန္းေတြနဲ့ အခုလို ေဆြးေနြး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ “တီဗီြ၊ ေရဒီယိုနဲ့ ပတ္သက္လို့ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ၾကပ္တဲ့ ဥပေဒပုိင္းဆုိင္ရာ ဒီလုိအဖြဲ့အစည္းမ်ိုးလည္း တိတိပပ ႐ွိတာမဟုတ္ဘူး။ ဖိနွိပ္တဲ့ ဥပေဒသေဘာမ်ိုးပဲ ႐ွိတာ။ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီေတာင္ အခုမွ ဖြဲ့ရတာဆုိေတာ့ တီဗီြတို့ ေရဒီယိုတို့ဟာ စနစ္တက်၊ ဒီမုိကေရစီလူ့အဖြဲ့အစည္းအတြင္း သြားေတာ့မယ္ဆုိရင္ အစိုးရက ဒါကုိ မထိန္းကြပ္ရဘူး။ ကၽြမ္းက်င္ေသာ လူထုက လက္ခံျပီး ကုိးစားယံုၾကည္ေသာ ပုဂၢိုလ္မ်ားနဲ့ လြတ္လပ္တရားမွ်တျပီး သမာသမတ္႐ွိတဲ့ အဖြဲ့ဖြဲစည္းျပီး အဖြဲ့ကေန ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမယ့္သူေတြကုိ ဘယ္ဟာကေတာ့ ျဖစ္သင့္တယ္။ ဒါေတြကုိ ခြင့္ျပုဖို့ဆုိတာကလည္း မီဒီယာဥပေဒေရးဆြဲဖုိ့ခြင့္ျပုသလိုပဲ။ တီဗီြ၊ အက္ဖ္အမ္နဲ့ပတ္သက္လို့ေရာ ၾကိုတင္ေရးဆြဲဖုိ့လုိေသးတယ္။ က်ေနာ္တုိ့ဆီမွာ ဒါေတြက လံုး၀မ႐ွိေသးဘူး။ “ေစာေစာပုိင္းၾကားေနရတုန္းက စာေပစိစစ္ေရးနဲ့ သတင္းစာဆရာေတြနဲ့ ျပဿနာတက္ေနတုန္းကလည္းပဲ သူတုိ့ေျပာတာက သူတို့ုလုပ္ေနတာ ပံုနွိပ္မီဒီယာတခုတည္းပဲ ႐ွိေသးတယ။ က်န္တာေတြ ဘာမွမပါေသးဘူး။ အသံလြွႊင့္လုပ္ငန္းနဲ့ အင္တာနက္တုိ့ေရာ ဒါေတြမပါေသးဘူးေပါ့။ ဆုိလုိတာက ေၾကညာခ်က္အတုိင္းဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရက ဒီကိစၥေတြကုိ တုိက္ရိုက္ကြပ္ကဲမယ္။ အဲေတာ့ သူတုိ့ေပးခ်င္တဲ့လူကုိပဲ ေပးမယ္။ ေငြေၾကးအင္အားနုိင္တဲ့သူ ဒါမွမဟုတ္ သူတို့နဲ့ အလြမ္းသင့္တဲ့လူေတြေပါ့။ အမ်ားစုကေတာ့ ခရိုနီနဲ့ သူတို့နဲ့နီးစပ္တဲ့လူေတြက ဒီအခြင့္အေရးရဖို့ ပုိနီးစပ္တယ္။ သူတို့က ေငြေၾကးလည္းနုိင္တယ္။ အခ်င္းခ်င္းလည္း ယံုၾကည္မႈ နားလည္မႈပို႐ွိၾကေတာ့၊ အစိုးရလက္ထဲပဲ ဆံုးျဖတ္ပုိင္ခြင့္႐ွိေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းေတြ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံခြင့္ကိစၥမွာ အခုအတုိင္းဆို အစိုးရ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနအဆံုးအျဖတ္ကပဲ အတည္ျဖစ္မယ့္ သေဘာေပါ့။ လူ့အဖြဲ့အစည္းမွာ အသံလြွႊင့္မီဒီယာေတြနဲ့ပတ္သက္လို့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အေျခခံဥပေဒ အပုိဒ္ ၁၉ နဲ့ ညီညြတ္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ဥပေဒဖြဲ့စည္းပံုမ်ိုးလည္း မ႐ွိေသးဘူး။ အကဲျဖတ္ဖို့ ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာ႐ွင္အဖြဲ့အစည္းမ်ိုးလည္း မ႐ွိေသးေတာ့  ေၾကညာခ်က္အတုိင္းဆိုရင္ ဒီကိစၥေတြကုိ အစုိးရကပဲ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာနကပဲ စီမံဆုံးျဖတ္သြားမယ္လို့ ယူဆတယ္။”