ေ႐ြွႊလက္နဲ့ ေခၚလို့မလာတဲ့ ေကအိုင္ေအကို Bullet (က်ည္ဆန္) ပဲ ေပးလိုက္ရင္ေကာင္း မယ္လို့ ဇန္န၀ါရီ ၂၄ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္မွာ အာဏာရ ၾက့ံခိုင္ေရးပါတီက ေဆြးေနြးသြားခဲ့ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ထာ၀ရျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ဖို့ နွစ္ဦးနွစ္ဘက္ ယံုၾကည္မႈရ႐ွိမယ့္ ခိုင္မာတဲ့အေျခခံမူမ်ား ခ်မွတ္ေပးေရးအဆိုကို အမတ္ ၁၆ ဦးက ၀ိုင္းေဆြးေနြးခဲ့ၾကရာမွာ မေကြးတိုင္းေဒသၾကီး မဲဆနၵနယ္ အမွတ္ ၁၂ က ဂန့္ေဂါျမို့နယ္ အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးလွေဆြက ေဆြးေနြးခဲ့တာပါ။ အမ်ိုးသားလြွႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္တဲ့ ဦးလွေဆြဟာ တပ္မေတာ္မွာ ဒုတိယဗိုလ္မႉးၾကီးအဆင့္အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးလွေဆြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ အမ်ဳိးသားလြွႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ပတ္သက္ျပီး ေဆြးေနြးရာမွာ ေကအုိင္အုိကုိ အျပီးသတ္ေခ်မႈန္းျပီးမွ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေနြးရင္ေကာင္းမယ္ဆုိျပီး ဦးလွေဆြ ေဆြးေနြးသြားတယ္လို့ သိရပါတယ္၊ ဟုတ္ပါသလား။ “ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာတာက ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ဖုိ့အတြက္ဆုိရင္  ေသခ်ာေပါက္လုပ္ရမွာက အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးကုိ လက္ခံရမွာေပါ့။ သူက အခု လက္မခံဘူးေျပာတယ္။ လက္မခံေတာ့ က်ေနာ္က ေ႐ြွႊလက္နဲ့ေခၚတုန္းကုိ လာပါ၊ Bullet (က်ည္ဆန္) ေတာ့ မလြွႊတ္ခ်င္ဘူးလုိ့ ေျပာလုိက္တယ္။ အခုလက္႐ွိ ကမာၻမွာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြအကုန္လုံးကုိ လုိက္ၾကည့္လုိက္ပါ။ အခုေနာက္ဆုံးအျဖစ္အပ်က္ ျပင္သစ္က မာလီကုိ ၀င္တုိက္တယ္ဆုိရင္ သူတုိ့ ညွိမရလုိ့ တုိက္တာ။ ကုိလံဘီယာမွာ နွစ္ ၅၀ ေလာက္ လုပ္လာတယ္၊ အဲဒါလည္း မရဘူး။ မရေတာ့ ကုိလံဘီယာသမၼတက မညွိဘူးလုိ့ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္ဆုိလုိတာက ေကအုိင္ေအဟာ စုစုေပါင္း ေပါင္းလုိက္ရင္ ၂ ေသာင္းေလာက္႐ွိမွာေပ့ါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာဆုိရင္လည္း ၁၀ သိန္း ၉ ေသာင္းေလာက္႐ွိတယ္။ အဲ ၁၀ သိန္း ၉ ေသာင္းမွာ ေကအုိင္ေအက ၂ ေသာင္းေလာက္ဆုိေတာ့ ၂ ရာခုိင္နႈန္းေလာက္ပဲ႐ွိတယ္။ က်န္တာ ၉၈ ရာခုိင္နႈန္းက တျခားလူမ်ဳိးေတြပဲ။ ေကအုိင္ေအမွာ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းက ဂ်ိန္းေဖာကပဲ။ က်န္တဲ့ လီဆူး႐ြာေတြကုိပဲ မီး႐ႈိ့ေနတယ္။ ဒါေတြက ဒီနွစ္ ေဆြးေနြးတဲ့အထဲမွာ အကုန္ပါတယ္။ ႐ြာေတြကုိ မီး႐ႈိ့တဲ့ထဲမွာ ဂ်ိန္းေဖာ႐ြာမပါဘူး။ လူမ်ဳိးေရးတရပ္ကုိ သူတုိ့ပဲ ခြဲျခားေနတာ။ အထူးသျဖင့္ ျဖစ္တာက ႐ွမ္းနီေတြကုိ ပုိနွိပ္ကြပ္တယ္။ ႐ွမ္းနီေတြက မေျပာရဲဘူး။ သူတုိ့က ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကုိ လုံး၀ မလုိခ်င္ဘူး။ မလုိခ်င္ဘူးဆုိတာက သူတုိ့က အရသာကုိ သိသြားျပီ။ လုံး၀ ေတာင္ယာျပန္မခုတ္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္က သတၱု ၂ သယံဇာတ ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ဆုိေတာ့ ဖားကန့္မွာ ကုမၸဏီ ၇၀၀ ႐ွိတယ္။ တခုကုိ သိန္း ၅၀၀၀ ေပးရတယ္။ သူတုိ့ရတာ ၃၅၀ ထရီလီယံ႐ွိတယ္။ သူတုိ့စီးတဲ့ ဖိနပ္ေတြက မုိင္းမကြဲတဲ့ အစၥေရးက လာတာေတြကုိ စီးတယ္။ ေမွာင္ခုိမွာ ၀ယ္လုိ့ရတယ္။ သူတုိ့က အဲလုိေတြ စီးတယ္။ ရီမုကြန္ထ႐ုိးနဲ့ မုိင္းခြဲတယ္။ ဒါေတြ ၀ယ္နုိင္တယ္။ အဲဒါေတြမကဘူး ေမာ္ေတာ္ေလးေတြ၊ ပဲ့ေထာင္ေလးေတြ၊ အဲဒါေလးေတြကအစ မလြတ္ေစရဘူး။ ေနာက္ဆုံးပိတ္  ကြမ္းယာဆုိင္မွာ တယ္လီဖုန္းေထာင္ထားရင္ တယ္လီဖုန္း ဆက္လုိ့ ရတယ္။ အဲလုိမ်ဳိးဆုိရင္ ၁ ေသာင္းေကာက္တယ္။ အဲဒါေတြကုိ ေဒသခံ ျပည္သူေတြက အကုန္ေျပာတယ္။ ဆုိေတာ့ ဒါေတြကုိ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ “အဲေတာ့ က်ေနာ္က ေျပာတယ္။ အေမရိကန္ ေနာက္ဆုံးပိတ္ ဒုတိယကမာၻစစ္ျပီးတာ ဘာေၾကာင့္ျပီးလဲ။ အနုျမူဗုံး ၂ လုံး ၾကဲလုိက္တယ္။ အဲဒီမွာ ဟုိေကာင္က ခ်က္ခ်င္းလာျပီး စစ္သေဘၤာၾကီးေပၚမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ပါျပီဆုိျပီးေတာ့ လက္မွတ္ထုိးသြားတယ္။ “သီရိလကၤာ ဂ်က္ဖနာမွာ အျပတ္တုိက္တယ္။ တုိက္တဲ့အခါမွာ စစ္အသံုးစရိတ္ေတြက အရမ္းမ်ားေနေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္က စစ္အသံုးစရိတ္ေတြအရမ္းမ်ားတယ္ ေလွ်ာ့ပါဦးဆုိေတာ့ သမၼတက နာမည္ေျပာင္းလုိက္တယ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈလုိ့ ေျပာင္းလုိက္တယ္။ မွန္တယ္ေလ၊ ဂ်က္ဖနာမွာ တုိက္ခုိက္ေနရတာ Peace Investment ပဲ။ ေနာက္ထပ္ လူမေသေအာင္ အေမရိကန္သမၼတ ထ႐ူးမင္းေျပာသလို၊ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ အနုျမူဗံုး ၂ လံုးၾကဲလုိက္တယ္။ အခု သူတို့က ခြန္ဥကၠာနဲ့ေပါင္းျပီး ေဆြးေနြးမယ္တဲ့။ ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအျပင္မွာ ေဆြးေနြးမယ္တဲ့။ ေနာက္ သမၼတၾကီးလမ္းညြွႊန္တဲ့ လြွႊတ္ေတာ္ထဲေတြ့ရေအာင္ဆုိေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္ထဲ မလာဘူး၊ ေတြ့စရာမလိုဘူးတဲ့။ အဲ ၂ ခ်က္ေျပာတယ္။ အဲေတာ့ ဒီလူေတြဟာ ေ႐ြွႊလက္နဲ့ေခၚလို့ လာမယ့္သူေတြ မဟုတ္ဘူး။ ေ႐ြွႊလက္နဲ့ေခၚလုိ့မလာတဲ့အတြက္ Bullet ပဲေပးလိုက္ရင္ေကာင္းမယ္လို့ က်ေနာ္က အဲလိုေဆြးေနြးလုိက္တာ။” ကခ်င္နဲ့ ျဖစ္တဲ့ကိစၥမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေျပာတာက ေစ့စပ္ေဆြးေနြးဖုိ့ အၾကိမ္ၾကိမ္ညွိနိႈင္းဖို့။ သမၼတကလည္း အခုထိ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကမ္းလွမ္းထားတုန္းဆုိေတာ့၊ အဲလိုအေျခအေနမွာ ဦးလွေဆြက အခုလို ထျပီး ေကအုိင္ေအကို အျပီးသတ္ေခ်မႈန္းလုိက္တာ အေကာင္းဆံုးပဲဆုိတာ ေဆြးေနြးဖို့ စိတ္ကူးရလာတာဟာ ခုနကေျပာတဲ့ အေတြးအေခၚေတြေပၚ မူတည္ေနတာေပါ့။ ဒီလိုေဆြးေနြးလုိ့ ဦးလွေဆြကို ကန့္ကြက္မယ့္သူမ်ားတယ္။ တစံုတေယာက္ကမ်ား ငါကိုဘာေျပာမလဲဆုိတာမ်ိုး စိတ္ကူးထဲမေပၚမိဘူးလား။ ေဆြးေနြးဖို့ ရဲရဲရင့္ရင့္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာလား။ “က်ေနာ္တေယာက္တည္း အယူအဆနဲ့ ဆံုးျဖတ္တာ။ က်ေနာ့္ကို ဘယ္သူမွလည္း ဒီလိုေဆြးေနြး ဒီလိုေဆြးေနြးလုိ့ လာမေျပာဘူး။ သုိ့ေသာ္ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြေတြ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေ႐ြွႊကူျမို့နယ္မွာ႐ွိတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္ေျပာတယ္။ မနၱေလးနဲ့ ရန္ကုန္ကိုလာတုိက္မွ အျပတ္ေခ်မႈန္းမွာလား။ က်ေနာ္တုိ့က အကယ္ဒမီတက္လုိက္၊ ဖိုးခ်စ္ဇာတ္ပြဲၾကည့္လုိက္နဲ့ သာယာေနတာ၊ က်ေနာ့္သူငယ္ခ်င္းေတြ ေျပးလြွႊားပုန္းေအာင္းေနရတာ။ တပ္ကလည္း ဇာတ္နာေအာင္လုပ္ေနတာ က်ေနာ္မေျပာခ်င္ဘူး။ ရထားလမ္းဗံုးခြဲတယ္ ဗံုးခြဲတယ္။ တံတား ၁ စင္းကိုပဲ ၄ ခါျပန္ခြဲတာ႐ွိတယ္။ ဘာလို့ ဒီလိုလြွႊတ္ထားလဲ၊ ဇာတ္နာေအာင္လုပ္ထားတာ။ က်ေနာ္က ဒါမ်ိုးက် မၾကိုက္ဘူး။ လာရင္လာ ျပန္ခ်လုိက္ေပါ့။ မခ်ေတာ့ ဟိုကလာခြဲေရာ။ အဲေတာ့ ဘယ္သူနာလဲ။ ရိကၡာပို့တာၾကာေတာ့ ေဈးတက္တယ္၊ ျမစ္ၾကီးနားေဒသခံေတြ ခံရတာေပါ့။ အမွန္က ထုိက္သင့္တဲ့ လံုျခံုေရးက လုပ္ကို လုပ္ရမယ္။ လာရင္ ရထားလမ္းေၾကာင္းကလာရင္ အကုန္ပစ္လုိက္။ ရထားလမ္းက အထိမခံနဲ့ေလ။ ျမစ္ၾကီးနားရထားက ဒီ ၁ လမ္းပဲ႐ွိတာ။ တခုခုျဖစ္ျပီဆုိတာနဲ့ ဆားေဈးေတြတက္ျပီ။ တကယ္က်ေတာ့ ကခ်င္လူမ်ိုးေတြအကုန္လုံးကုိ ေကအုိင္ေအက ကုိယ္စားမျပုဘူး။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဘာျဖစ္တယ္၊ ညာျဖစ္တယ္။ ဖက္ဒရယ္ေတြ ၾကိုက္သလုိေျပာ။ တကယ္က ဘာမွမဟုတ္ဘူး။ လက္နက္ကိုင္ရတဲ့အရသာကို သူတုိ့ေတြ့သြားတာ။ ဟိုေန့က ေကအုိင္ေအလြွႊတ္ေတာ္ထဲ အမ်ားၾကီးလာေလ့လာတာ။ အဲဒါမ်ိုး အမ်ားၾကီးျမင္ခ်င္တယ္။ ကခ်င္ေတြအမ်ားၾကီး ျမင္ခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တုိ့စိတ္ထဲ စိတ္ရင္းခံအမွန္အဲလုိ႐ွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညွိလို့မရဘူးေလ။ ညွိမရေတာ့ အျပတ္တုိက္တာေကာင္းတယ္။ လူထပ္မေသေအာင္ အျပတ္တုိက္ရမယ္။ ဒီနည္းလမ္းပဲ႐ွိတယ္။ ဘယ္တုိင္းျပည္က သူတုိ့သူပုန္ေတြကို ေဆြးေနြးသလဲ။ တူရကီက kurds သူပုန္ကုိ ေဆြးေနြးသလား။ ေနတုိးအဖြဲ့၀င္ပဲ။ ဖိလစ္ပိုင္မွာ သမၼတ အကြီနိုက မိုရိုအစၥလာမ္မစ္ကုိ အျပတ္ခ်ျပီးမွ အခုမွ နန္းေတာ္ထဲေရာက္ေဆြးေနြးေနတာ။ ညွိပါတယ္ဆိုတဲ့ တုိင္းျပည္ျပပါ၊ ၂၀၁၃ ထဲမွာ ဘယ္တိုင္းျပည္က သူပုန္နဲ့ ဘယ္သူညွိေနတယ္ဆုိတာ က်ေနာ့္ကိုျပ။ ျမန္မာျပည္တျပည္ပဲ႐ွိတာ။”