ပြင့္လင္းခါစ ျမန္မာျပည္ထဲကို ပါ၀ါၾကီးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္နဲ့ အိနၵိယတို့ ေျခကုပ္ရဖုိ့ တုိး၀င္လာၾကတဲဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္မွာ ႐ွိနွင့္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ့ စီးပြားေရးနဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအုတ္ျမစ္လည္း ခနုိးခနဲ့ ျဖစ္လာတယ္လို့ သံုးသပ္သူေတြက ဆုိၾကပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ အေျခခံလူူထုေတြၾကားထဲမွာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြ တဖြားဖြား ေပၚေပါက္လာေနတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္အတြက္ "ဘံု"ေပ်ာက္မယ့္ အေျခအေနေတြ အခုထက္ ပိုဆိုးဖို့လည္း ႐ွိေနပါတယ္။ အေျခအေနကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရအတြက္ေတာ့ စိန္ေခၚမႈတရပ္ပါပဲ။ အရင္ဆံုး နိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီမွာ မဇြွႊိ်မပဋိပဒါလမ္းကို ေ႐ြးဖို့လိုပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြ ဖံုးမရ၊ အုပ္မရ ေပါက္ကြဲထြက္မသြားဖို့ ထိန္းသိမ္းရမွာလည္း ႐ွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ားဆံုး ရင္းနွီးျမႈပ္နွံထားတဲ့ နိုင္ငံျဖစ္သလို၊ ဒုတိယအၾကီးဆံုး ကုန္သြယ္ဖက္ နိုင္ငံလည္း ျဖစ္ေနလို့ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ နိုင္ငံေရးနဲ့ စီးပြားေရး ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေျခလွမ္းေတြ စလွမ္းေနျပီ ျဖစ္လို့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း Cobra Gold  နွစ္စဥ္ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမွာ ေလ့လာသူအေနနဲ့ တက္ဖို့ ျမန္မာအရာ႐ွိေတြကို ကမ္းလွမ္းထားပါတယ္။ အာ႐ွပစိဖိတ္ေဒသမွာေတာ့ Cobra Gold  စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈက အေမရိကန္ၾကီးမႉးျပုလုပ္ေနတဲ့ သက္တမ္းအ႐ွည္ၾကာဆံုးနဲ့ အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး စစ္ေရးပူးတြဲေလ့က်င့္မႈပါပဲ။ အေမရိကန္စစ္တပ္၊ ထုိင္းစစ္တပ္နဲ့ စင္ကာပူတို့လို အာ႐ွေဒသက စစ္တပ္ေတြ အင္အား ေထာင္ခ်ီျပီး ပူးတြဲေလ့က်င့္ၾကမယ့္ အစီအစဥ္ပါ။ ဒါ့အျပင္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းက ျမန္မာျပည္မွာ က်ဆံုးသြားတဲ့ အေမရိကန္ ေလတပ္သား ၁၂၀၀ ၀န္းက်င္ကို ႐ွာေဖြမယ့္ အစီအစဥ္ကလည္း မၾကာခင္မွာျပန္လည္စတင္ဖိို့ ႐ွိေနပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုနွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ျပည္သူေတြရဲ့ ဆနၵကို လိုက္ေလ်ာတဲ့အေနနဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္က ေဆာက္လက္စ ျမစ္ဆံု ေရကာတာ စီမံကိန္းကို ဆုိင္းငံ့ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို တ႐ုတ္ဩဇာကို "ဟန့္" လုိက္တဲ့ အခ်က္ေပးမႈအေနနဲ့ ျမင္သူေတြ ႐ွိသလို၊ လူထုအေျချပု အဖြဲ့အစည္းေတြကလည္း ေထာက္ခံအားေပးၾကပါတယ္။ မၾကာခင္တုန္းကပဲ ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီတို့ ပူးတြဲရင္းနွီးျမႈပ္နွံ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ စီမံကိန္းကိစၥမွာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြကို ၀န္ၾကီးတေယာက္က အမွတ္တမဲ့ ဆြေပးလိုက္ျပန္ပါတယ္။ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အနီးအနားက ေဒသခံေတြက  စီမံကိန္းေၾကာင့္ ဖယ္ေပးလိုက္ရတဲ့ သူတို့ ေျမေတြကို ပိုျပီး မွ်မွ်တတ ေဆာင္႐ြက္ေပးဖို့ ေတာင္းဆုိေနၾကပါတယ္။ စီမံကိန္း ဧရိယာထဲမွာ ပါေနတဲ့ သမုိင္း၀င္ သာသနိက အေဆာက္အဦ မဖယ္႐ွားရေရးကိုလည္း   လုိလားေနၾကပါတယ္။ စီမံကိန္းဧရိယာထဲကို သြားၾကည့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သမၼတ ရံုး၀န္ၾကီး ဦးေအာင္မင္းက တ႐ုတ္က စိတ္ဆုိးသြားလို့ မျဖစ္ဘူးလို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္နွစ္ေတြမွာ ဗမာျပည္ကြန္ျမူနစ္ပါတီရဲ့ သူပုန္ထမႈေတြကို အဆံုးသတ္သြားေအာင္ တ႐ုတ္အစိုးရက ေက်းဇူးျပုခဲ့တာကို ျပန္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးေအာင္မင္းရဲ့ မွတ္ခ်က္ကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ပြင့္လင္းခါစ ျမန္မာ မီဒီယာေတြမွာ တ႐ုတ္ကိ္ု ခယရိုက်ဳိးေနရတဲ့ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့အျဖစ္ကို ကာတြန္းေတြနဲ့ သေရာ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲျဖစ္သြားတဲ့ (မနွစ္ နို၀င္ဘာ ၂၉ ရက္ေန့) ေၾကးနီးစီမံကိန္းသပိတ္ကို ျဖိုခြင္းမႈမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဆုိးဆိုး႐ြား႐ြား မီးေလာင္သြားပါတယ္။ သပိတ္ကို နွိမ္နင္းတဲ့ေနရာမွာ အသံုးျပုတဲ့ မ်က္ရည္ယိုဗံုးေတြ၊ မီးခိုးဗံုးေတြဟာ တ႐ုတ္လုပ္ေတြ ဆုိတာ ေျပာၾကပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဆုိတာကလည္း ေကာလာဟလေတြရဲ့ အားေကာင္းတဲ့ တုိင္းျပည္ မဟုတ္လား။ ဒီလိုနဲ့ သမုိင္းေၾကာင္းအရ တအံုေနြးေနြး႐ွိေနခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေခါင္းေထာင္ဖို့ ျဖစ္လာပါတယ္။ ရန္ကုန္က အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ နုိင္ငံေရးသံုးသပ္သူတေယာက္က အီးေမးနဲ့ အခုလို ေျဖပါတယ္။ “ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္အတြက္ ဘံုေပ်ာက္သြားေတာ့မယ္လုိ့ ေျပာမယ္ဆုိရင္ အေျခအေနကို ေလွ်ာ့တြက္ရာ ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြက တ႐ုတ္ကို ဘယ္လုိပဲ မနွစ္ျမို့ခဲ့ေပမယ့္ အစိုးရနဲ့ အေစးကပ္ခဲ့တယ္ဆုိတာကို မေမ့ပါနဲ့၊ ဒါက ၾကာပါျပီ။” တ႐ုတ္ဘက္က စိုးရိမ္ေနတာကလည္း  အံ့ဩစရာမ႐ွိပါဘူး။ Yunnan နဲ့ Xiamen တကၠသိုလ္ေတြက အဖြဲ့ေတြ ဒီလထဲမွာပဲ ရန္ကုန္နဲ့ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္၊  ျမန္မာျပည္သူေတြဆီကို တ႐ုတ္က "နိုင္ငံတကာ တာ၀န္႐ွိမႈထံုးတမ္း" အရ ဘယ္လုိ အကူအညီေတြ ေပးသင့္သလဲဆုိတဲ့ ကိစၥကို ေဆြးေနြးၾကဖို့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလထဲမွာပဲ တ႐ုတ္ကြန္ျမူနစ္ပါတီပိုင္ Global Times မွာ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ပါလာပါတယ္။ ေဆာင္းပါး႐ွင္ Yu Jincui က "တခ်ဳိ့ သံုးသပ္သူေတြရဲ့အဆိုအရ တ႐ုတ္ျပည္ေနာက္ေဖးနားမွာ မီးေလာင္ေနျပီ။ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြကလည္း တဖြားဖြားေပၚေနျပီ" လို့ ေရးသားထားပါတယ္။ ရန္ကုန္က သံုးသပ္သူကလည္း ဒါကို သေဘာတူပါတယ္။ "တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရးက တအံုေနြးေနြး ျဖစ္လာေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူထုအေျချပုအဖြဲ့အစည္းတခ်ဳိ့နဲ့ ေအာက္ေျခ လူထုလႈပ္႐ွားမႈေတြကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာတယ္" လို့ ဆုိပါတယ္။ အစိုးရပိုင္းကေတာ့ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ကိစၥမွာ ကြန္ျမူနစ္ေတြက ေနာက္ကေန ေသြးထုိးေျမွာက္ပင့္ခဲ့တယ္လို့ အျပစ္ဖုိ့ပါတယ္။ တဖက္မွာ ရဲေတြေၾကာင့္ အေျခအေန ပိုဆုိးခဲ့ရတယ္ဆုိတာကိုလည္း လက္ခံပါတယ္။ အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ျမန္မာျပည္က သဘာ၀သယံဇာတ ထုတ္ယူေရးမွာ တ႐ုတ္နဲ့ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈစာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ႐ွႈပ္႐ွႈပ္ေထြးေထြး ႐ွိခဲ့သလဲဆုိတာ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းက နမူနာတခုပါပဲ။ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ သံုးသပ္သူကလည္း "ျမန္မာ ကြန္ျမူနစ္ေတြဟာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရးသမားေတြျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္ထဲက ကြန္ျမူနစ္ ေျမေအာက္လႈပ္႐ွားမႈေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေခါင္းေထာင္လာတယ္။ လယ္သမားေတြကလည္း မြဲသထက္မြဲ၊ အလုပ္သမား သပိတ္ေတြ တစခန္းထေနတာ ေကာင္းတဲ့ နိမိတ္ေတာ့ မဟုတ္ဘူး" လို့ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ရဲ့လက္ငုတ္လက္ရာေတြကေတာ့ အထင္အ႐ွား ႐ွိေနတုန္းပါပဲ။ မနွစ္စက္တင္ဘာလက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢရဲ့ အစီရင္ခံစာအရ  ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈေတြဟာ "ယခုနွွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ အဆတိုး အတက္ျပခဲ့ျပီး ၂၀၁၁ ခုနွစ္ အတြင္း ၀င္ေရာက္ခဲ့ေသာ နိုင္ငံျခား တုိက္႐ုိက္ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈ(FDI) အားလံုး၏ ၃၄ ဒဿမ ၅ ရာခုိင္နႈန္း ႐ွိခဲ့သည္" လို့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ကြန္ျမူနစ္ပါတီပိုင္ Global Times ေဆာင္းပါးမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ရဲ့ နက္႐ွိူင္းတဲ့ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈနဲ့ ကုန္သြယ္ေရး အေနွာင္အဖြဲ့ေတြေၾကာင့္ "ပထ၀ီနုိင္ငံေရးနွင့္ စီးပြားေရး ဖလွယ္မႈ" ႐ွိေနတဲ့ ဆက္ဆံေရးက အနၱရာယ္က်ေရာက္နုိင္ဖြယ္မ႐ွိလုိ့ နိဂံုးခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ စင္ကာပူအေျခစုိက္ အေ႐ွ့ေတာင္ အာ႐ွေလ့လာေရးဌာန (Institute of Southeast Asian Studies) က အၾကီးတန္းအဖြဲ့၀င္ ေဒါက္တာ Ian Storey က "တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္ဆုိတာက အျမဲတမ္း ကိန္းေအာင္းေနခဲ့တာပါ၊ နွစ္န့ဲခ်ီျပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ့ စုစည္းရာကေန အခုလို အစိုးရက မီဒီယာကို လြတ္လပ္ခြင့္ေပးလုိက္တဲ့အခါမွာ ပိုျပီး ေပၚလြင္လာတာပါ" လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္ေတြ အလြန္အကြ်ံျဖစ္မသြားေအာင္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္ခ်င္မွာပါလို့လည္း ေဒါက္တာ Ian Storey က ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Global Times ေဆာင္းပါး႐ွင္ ယူ ကေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္နယ္စပ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ စစ္ပြဲေတြ႐ွိေနတာကိုလည္း ေထာက္ျပရင္း အေျခအေနေတြ ဒီထက္ ပို႐ွႈပ္ေထြးနိုင္တာကို သတိေပးထားပါတယ္။  တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁ သိန္းေလာက္ အိုးအိမ္ေတြကေန စြန့္ခြာခဲ့ရပါျပီ။ ဒီဇင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန့မွာ ျမန္မာစစ္တပ္က ဂ်က္ေလယာဥ္ေတြနဲ့ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ) တပ္ေတြကို တို္က္ခုိက္တုန္းကလည္း တ႐ုတ္ဘက္အျခမ္းမွာ ဗံုးသံုးလံုး က်ခဲ့ပါတယ္။ "ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမုိကေရစီထြန္းကားဖို့ အာသီသ ျပင္းျပေနၾကတဲ့ အေနာက္နိုင္ငံေတြက တကယ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္နဲ့ အိမ္နီးခ်င္းေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ဖ႐ုိဖရဲျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေပၚေပါက္လာနိုင္တဲ့  အက်ဳိးဆက္ေတြကိုလည္း သူတို့အတြက္ ပူစရာမလိုပါဘူး။" "ဒါေပမယ့္ ဒီျပဿနာေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ မကိုင္တြယ္နုိင္ရင္ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ဒီမုိကေရစီျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ထိခုိက္လာနိုင္တယ္"လို့ ေဆာင္းပါး႐ွင္ ယူ က သံုးသပ္ေရးသားထားပါတယ္။ (မူရင္း၊ ၊ Anti-China sentiment a challenge for an increasingly open Myanmar  By Nirmal Ghosh, The Straits Times/Asia News Network )