ေဆာင္းရာသီ ေန့ခင္း ၂ နာရီအခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဘူးလ္ျမို့ထဲက ဘက္သယား ပန္းျခံထဲမွာ လူ ၁ ေထာင္ေလာက္ စုရံုးေနၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ့ေတြက အေနြးထည္ေတြ ၀တ္ထားၾကသလိုနဲ့ ေစာင္ျခံုထားသူေတြလည္း ႐ွိပါတယ္။ ဒီလူေတြအားလံုးက ပန္းျခံထဲမွာ ေခြးနွစ္ေကာင္ကိုက္တဲ့ပြဲကို ၾကည့္ဖို့ ေရာက္ေနၾကတာပါ။ ပရိသတ္ေတြထဲမွာ အလြွႊာစံုပါပဲ။ တခ်ဳိ့ အစုိးရအရာ႐ွိေတြလည္း ေခြးနွစ္ေကာင္ကိုက္တဲ့ပြဲကို အားေပးဖို့ ေရာက္ေနပါတယ္။ တာလီဘန္ေတြေခတ္တုန္းကေတာ့ ဒီလို ကစားနည္းမ်ဳိးဟာ အစၥလာမ္ဘာသာရဲ့ အဆံုးအမေတြနဲ့ မညီညြတ္တာေၾကာင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ နွစ္တုန္းက တာလီဘန္ေတြေခတ္ နိဂံုးခ်ဳပ္သြားတဲ့အခါမွာ ေခြးတုိက္ပြဲေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေခတ္စားလာပါတယ္။ ေလာင္းေၾကးေငြေတြကလည္း အေမရိကန္ေဒၚလာနဲ့ေတာင္ ေသာင္းခ်ီ႐ွိပါတယ္။ ဒီေန့ ေခြးတိုက္ပြဲမွာ အသက္ ၃၂ နွစ္အ႐ြယ္ နာရတ္အာမက္ရဲ့ ေခြးနဲ့ ေနာက္ေခြးတေကာင္နဲ့ ကိုက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ "တာလီဘန္ေတြေခတ္တုန္းက ေခြးတုိက္ပြဲကို ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ ဒီမုိကေရစီရသြားျပီ၊ လူတုိင္းက ကိုယ့္၀ါသနာနဲ့ ကိုယ္ၾကိုက္တာ လုပ္လုိ့ရသြားျပီ"  လို့ နာရတ္ အာမက္က  ေျပာျပပါတယ္။ "အစိုးရအရာ႐ွိေတြေတာင္မွ ေခြးတိုက္ပြဲမွာ ပါၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၉ ေထာင္ ေက်ာ္ေက်ာ္ေတာင္ ေလာင္းေၾကးထပ္သြားေသးတယ္" လို့ ဆုိပါတယ္။ ကဘူးလ္ျမို့မွာ အပတ္စဥ္ ေသာၾကာေန့တုိင္း ေခြးတိုက္ပြဲ ႐ွိပါတယ္။ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ ဘုရား၀တ္ျပုတဲ့ရက္လည္း ျဖစ္သလို အားလပ္ရက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေခြးတုိက္ပြဲမွာ  ပြဲခ်င္းျပီး ေသတဲ့အထိ မကိုက္ၾကေပမယ့္ ရသြားတဲ့ ဒဏ္ရာေတြကေတာ့ ေသေလာက္ပါတယ္။ စီးပြားေရးသမား ဇယ္ေမး အာဇာရီကေတာ့ တုိက္ေခြးေမြးရတာ အကုန္အက်မ်ားတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ "တုိက္ေခြးတေကာင္ ေမြးထားရင္ ေခြးကို တုိက္ပြဲမ၀င္ခင္ ေလ့က်င့္ေပးရတာ အကုန္အက် မ်ားတယ္ဗ်။ က်ေနာ့္ ေခြးက ႐ႈံးမွာေပါ့ဗ်။ တဖက္က ေခြးက က်ေနာ့္ေခြးထက္ ၂ ဆေလာက္ ၾကီးေနတယ္။" ေခြးကို တေန့မွာ ၅ ေဒၚလာဖုိးေလာက္ ေကြ်းရတယ္လို့လည္း ေျပာပါတယ္။ ေန့စဥ္ ၾကက္ဥ ၁၀ လံုးနဲ့ နြားနို့ ၁ လီတာ ပံုမွန္တုိက္ရသလုိ ေလ့က်င္ခန္းအေနနဲ့ ပန္္းျခံထဲမွာ ပံုမွန္ေျပးခုိင္းရတာမ်ဳိးလည္း ႐ွိပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ေခြးတုိက္ပြဲေတြကို ပိတ္ပင္သင့္တယ္လုိ့ ဆုိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိရစၦာန္ေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို့ စည္း႐ုံးလႈပ္႐ွားတဲ့အဖြဲ့ေတြေတာ့ မ႐ွိပါဘူး။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ရိုဟူးလာ အမင္းက "အခုနွစ္ေတြအတြင္းမွာ ေခြးတုိက္ပြဲေတြက ပိုျပီးေတာ့ ေခတ္စားလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါမ်ဳိးပြဲေတြ အင္မတန္ဆုိး႐ြားျပီး အင္မတန္ လူသားမဆန္တ့ဲ အျပုအမူေတြနဲ့ ၀ါသနာေတြပါဗ်ာ” လို့ ေျပာပါတယ္။ "က်ေနာ္တိ္ု့ကိုးကြယ္တဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာတရားကလည္း ဒီလို၀ါသနာမ်ဳိးကို လံုး၀ ပိတ္ပင္ထားပါတယ္။ တိရစၦာန္ေတြကို အတင္းအက်ပ္ တုိက္ခုိ္က္ခုိင္းတာကို အကုသုိလ္တရားလို့ တမန္ေတာ္ မိုဟာမက္က ဆံုးမထားပါတယ္။" အရင္တုန္းကေတာ့ ေခြးတုိက္ပြဲေတြ နယ္ဘက္က ေဒသေတြေလာက္မွာပဲ ႐ွိခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ ကဘူးလ္ျမို့က လူေနရပ္ကြက္ေတြအနားအထိ ေရာက္လာတာပါ။ ေခြးတုိက္ပြဲေတြလုပ္တဲ့ ပန္းျခံနားမွာ ေနတဲ့  မူဂ်ပ္ ဘာရက္စ္က "ဒီမွာ လူစုလူေ၀းနဲ့ ဆူညံေနတာပဲဗ်ာ။ ေခြးတိုက္ပြဲ လာၾကည့္ၾကတဲ့ လူေတြက မ်ားလြန္းသေလာက္ ပတ္၀န္းက်င္က လူေတြကို ဒုကၡေပးတယ္ဗ်၊၊ က်ေနာ္တို့ ကေလးေတြနဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြဆုိရင္ အနီးအနားက မျဖတ္ရဲၾကေတာ့ဘူး။ ေခြးပို္င္း႐ွင္ေတြက အာၾကမ္းလ်ာၾကမ္းနဲ့ ေအာ္ဟစ္၊ ဆဲဆုိေနၾကတာကလည္း ကေလးေတြအတြက္ မေကာင္းပါဘူးဗ်ာ" လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ပန္းျခံနားမွာ ေနတဲ့ အသက္ ၃၀ အ႐ြယ္ ဆလီဟာ မိုဟာမက္ကလည္း "ပန္းျခံထဲမွာ ေခြးတုိက္ပြဲ လုပ္ေနေတာ့ လူေတြက အမ်ားၾကီးပဲ။ မိန္းကေလးေတြ ျဖတ္သြားရင္ သူတို့က ေစာ္ကားေမာ္ကားနဲ့ ေလွာင္ေျပာင္တာ ထံုးစံပဲ။ က်မကို မဟုတ္မတရားေတြ ေျပာျပီးေတာ့ ေစာ္ကားတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေခြးတုိက္ပြဲေတြကို ခြင့္မျပုဖို့ အစိုးရကို က်မ ေတာင္းဆုိပါတယ္"   လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ကဘူးလ္ျမို့က ရဲမႉးၾကီး ဇာဟာကေတာ့ လူေတြေနတဲ့ အနီးအနားမွာ ေခြးတုိက္ပြဲေတြ မလုပ္ေအာင္ အျမန္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္မယ္လု့ိ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုနည္းနဲ့ ေခြးတိုက္ပြဲေတြကို ပိတ္ပင္မလဲဆုိတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကေတာ့ မ႐ွိေသးပါဘူး။ အသက္ ၃၅ နွစ္အ႐ြယ္ ေခြးပိုင္႐ွင္္ ဇိယဲလ္ဟတ္ ရာဇာဆုိရင္ ကီလိုမီတာ ၂၅၀ ေလာက္ေ၀းတဲ့ ေနရာကေန ကဘူးလ္ျမို့ကို ေခြးတုိက္ဖို့ လာခဲ့ပါတာလုိ့ ဆုိပါတယ္။ "ေခြးတုိက္ပြဲေတြကို ပိတ္လုိက္ရင္ အစိုးရအရာ႐ွိေတြလည္း သူတို့ေခြးေတြကို တုိက္လို့ ဘယ္ရေတာ့မလဲ၊ လူတုိင္းက ကိုယ့္၀ါသနာနဲ့ ကိုယ္ပဲေလ၊ က်ေနာ့္ ၀ါသနာက ေခြးတုိက္တာ၊ က်ေနာ့္ စီးပြားေရးကလည္း ဒါပဲ။" ( Ghayor Waziri ေရးသည့္ Afghan’s Weekly Dog Fights on the Rise သတင္းေဆာင္းပါးကို ဘာသာျပန္ပါသည္။)