ကမၻာေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးသံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ လူ ၇ သန္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၇ ေသာင္း ေသဆံုးေနရသည္ဟု ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးေဖာင္ေဒးရွင္း ဥကၠ႒ ေဒါက္တာသန္းစိန္က ဒီဗီြဘီႏွင့္ သီးျခား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ ေျပာသည္။ ေမ ၃၁ ရက္သည္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ ျဖစ္ၿပီး ယခုႏွစ္ေဆာင္ပုဒ္မွာ “အဆုတ္က်န္းမာေအာင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ကြမ္းယာေရွာင္" ျဖစ္သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး ကုလသမဂၢက ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ကို ေမ ၃၁ ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ႏွစ္စဥ္လိုလို ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားမ်ားကို ပံုမွန္က်င္းပေလ့ရွိသည္။ ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ကြမ္းယာ ေရွာင္ၾကဥ္ၾကရန္ တာဝန္ရွိသူတို႔က တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ေလ့ရွိေသာ္ျငား ေဆးလိပ္ႏွင့္ကြမ္းယာ သံုးစြဲမႈႏႈန္းက ျမင့္တက္လ်က္ပင္ ရွိေနသည္။ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အထက္ အမ်ိဳးသားတိုင္း၏ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲေနၾကၿပီး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးထု၏ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကလည္း ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲေနသည္။ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးရသည္ဟု မယူဆၾကဘဲ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေသသည္၊ အဆုတ္ေရာဂါေၾကာင့္ ေသသည္ဟုပင္ မွတ္ယူေနၾကသည္။ သို႔ေၾကာင့္ပင္ က်န္းမာေရးေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး သံုးစြဲမႈေၾကာင့္ ကင္ဆာလိုေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီး ေသဆံုးတတ္ေၾကာင္း လူထုကို ပညာေပးေနရသည္။ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီးေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည့္ ေရာဂါမ်ားတြင္ အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါသည္ အျဖစ္အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ အဆုတ္ေရာဂါ အမ်ိဳးမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ပြားသည္ဟု ေဆးပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေနသည္။ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး မသံုးစြဲပါဘဲ တဆင့္ခံ ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားတြင္ အဆုတ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနျခင္းမ်ိဳးလည္း ရွိသည္။ အမ်ားျပည္သူသြားလာသည့္ လမ္းမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ ႐ုပ္ရွင္႐ုံမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္းမ်ားကို ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒႏွင့္အညီ စစ္ေဆးအေရးယူရန္ အစိုးရတြင္ တာဝန္ရွိသည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အမ်ားျပည္သူၾကား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ကြမ္းစားသူမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္အေရးယူသည္ဟု တႀကိမ္တခါမွ မၾကားမေတြ႔ရျခင္းသည္ အစိုးရ၏ ေပါ့ေလ်ာ့မႈဟု ဆိုရမည္။ လက္ရွိအစိုးရလက္ထက္ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေဒသတခ်ဳိ႕တြင္ ေဆးလိပ္ကင္းစင္နယ္ေျမမ်ား သတ္မွတ္၍ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ကို ျမင္ေတြ႔ေနၿပီး အေျခခံပညာ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္လည္း ေဆးလိပ္ကင္းစင္နယ္ေျမမ်ား သတ္မွတ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိေနသည္မွာ ႀကဳိဆိုရမည့္ကိစၥ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကေလးသူငယ္မ်ား အပါအဝင္ အမ်ားျပည္သူမ်ား အပန္းေျဖရာ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕လယ္ေခါင္ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံကဲ့သို႔ ေနရာမ်ဳိးတြင္ ေဆးလိပ္မေသာက္ရ ကင္းစင္နယ္ေျမဟု ဆိုင္းဘုတ္ႀကီး ေထာင္ထားေသာ္လည္း ဆိုင္းဘုတ္ေအာက္မွာပင္ ျမန္္မာတို႔ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး ေဆးလိပ္ေသာက္ေနၾကသည္ကို ျမင္ေတြ႔ရသည္မွာ စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းလွသည္။ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္မေသာက္ရဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ေနရာတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္မိပါက ေစာင့္ၾကည့္ေနသည့္ ထိုင္းရဲက ခ်က္ခ်င္းဖမ္းၿပီး ဒဏ္ေငြ ဘတ္ ၂၀၀၀ ေပးေဆာင္ေစသည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးရြက္ႀကီးသံုးစြဲမႈ၏ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ကေလးသူငယ္မ်ားအား ငယ္စဥ္ကပင္ သင္ယူေစခဲ့ၿပီး ထိုင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးမႈ ေလ်ာ့က်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ အထက္တန္း ေက်ာင္းသားဘဝေလာက္ကပင္ အတုျမင္ အတတ္သင္ၿပီး ေဆးလိပ္ စေသာက္ၾကသည္။ ကြမ္းစမ္းဝါးၾကသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားက အစျပဳ၍ ေဆးလိပ္ပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဇာက္ခ်လုပ္ရန္ လုိအပ္ၿပီး အမ်ားျပည္သူ သြားလာရာေနရာမ်ားတြင္ ေဆး၊ ကြမ္း သံုးစြဲသူမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အျပစ္ေပး အေရးယူရမည္ျဖစ္သည္။ ေမ ၃၁ ရက္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ အခ်ိန္ေရာက္မွသာ ေဆးလိပ္ ေဆးရြက္ႀကီး မသံုးစြဲရန္ တႏွစ္တခါ ပညာေပး႐ုံျဖင့္ မလံုေလာက္ေတာ့ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။