Home
မေးမြန်းခန်း
ငလ်င္ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ဦးစိုးသူရထြန္းကို ေမးျမန္းခ်က္
အေးနိုင်
·
November 12, 2012
စစ္ကိုင္းတိုင္းနဲ့မနၱေလးတိုင္းမွာ နို၀င္ဘာ ၁၁ ရက္ေန့ မနက္ပိုင္းက ၆ ဒဿမ ၈ ရစ္ခ်္တာစေကး ျပင္းအား႐ွိတဲ့ငလ်င္ေၾကာင့္ လူတဒါဇင္ခန့္ ေသဆုံးျပီး ၃၀ ေက်ာ္ အနည္းဆုံး ဒဏ္ရာရခဲ့သလို အေဆာက္အဦေတြ၊ ေစတီေတြ ျပိုက်ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ငလ်င္ေကာ္မတီအတြင္းေရးမႉး ဦးစိုးသူရထြန္းကို စစ္ကိုင္း၊ မနၱေလး ငလ်င္နဲ့ ပတ္သက္တာအျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ငလ်င္ေၾကာေပၚမွာ႐ွိတာ၊ ျပင္ဆင္သင့္တာေတြ ေမးထားပါတယ္။ စစ္ကုိင္းနဲ့မနၱေလးမွာ ငလ်င္လႈပ္တာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပ်က္စီးဆံုး႐ွံႈးမႈေတြက ဘယ္ေလာက္ထိစုိးရိမ္ရလဲ။ ဘာေတြျဖစ္လာနုိင္လဲ။ “အပ်က္အစီး႐ွႈေထာင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ့နဲ့ တုိက္ရိုက္မဆုိင္ဘူး။ က်ေနာ္တို့ကေတာ့ ဘူမိေဗဒကပဲ ငလ်င္အေၾကာင္းပဲ အဓိကေျပာရမွာပါ။ အရင္ေလ့လာမႈေတြအရဆုိရင္ စစ္ကိုင္းေဒသမွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ငလ်င္ေတြက ၇ ဒဿမ ၂ ကေန ၇ ဒဿမ ၅ ေလာက္ထိ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေတြက နွစ္ ၁၀၀၊ ၁၃၀ ေလာက္မွာ တၾကိမ္ျဖစ္တာေပါ့။ အခုေနရာမွာက်ေတာ့ ၁၉၅၆ မွာ စစ္ကုိင္းငလ်င္ၾကီးဆုိတာ လႈပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ အခုက နွစ္ ၆၀ ေလာက္မွာ ျပန္ျဖစ္တဲ့ သေဘာေပါ့ေလ။ ၆.၈ က အျမင့္ဆံုးပမာဏအျဖစ္လုိ့ေတာ့ ယူဆပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ေနာက္ထပ္ ၾကီးၾကီးမားမား မလႈပ္ေသးဘူးလုိ့ေတာ့ ယူဆပါတယ္။ အခုလဲ ကြင္းဆင္းဖုိ့သြားေနတယ္။ ေလ့လာျပီးရင္ေတာ့ ပိုျပီးေျပာနုိင္ပါလိမ့္မယ္။” ၆.၈ ဆုိေတာ့ ႐ွမ္းျပည္မွာ ၂၀၁၁ ေမလကုန္ပုိင္းမွာ လႈပ္သြားတဲ့ ငလ်င္ကေရာ ၆.၈ပဲမလား။ “ဟုတ္ပါတယ္။ အဲတုန္းကလည္း ၆.၈ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲတုန္းက အခုထက္ကို အေသအေပ်ာက္ေရာ၊ အပ်က္အစီးေရာ ပိုမ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တေနရာနဲ့တေနရာက သူ့ရဲ့ ေနထုိင္မႈစနစ္နဲ့ လူဦးေရနဲ့ ျပန့္ပြားမႈအေပၚ မူတည္ျပီး ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈတုိ့၊ အေသအေပ်ာက္က နည္းနည္းကြာမွာေပါ့။” ေမ ၂၀၁၁ ျဖစ္တုန္းက ပညာ႐ွင္ေတြက ၾကိုတင္ခန့္မွန္းတာေတြ ႐ွိခဲ့တယ္။ မနၱေလးနဲ့ ပဲခူးနဲ့ ရန္ကုန္က စိုးရိမ္ရတယ္။ ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္မယ္ဆိုျပီး  အဲတုန္းက သတိေပးခဲ့တာ ႐ွိခဲ့ဖူးတယ္မလား။ “ဟုတ္ပါတယ္။ အျမဲတမ္းလည္း သတိေပးေနပါတယ္။ ေတာက္ေလွ်ာက္လည္း နွစ္စဥ္ ပံုမွန္ ေဟာေျပာတာ၊ ပညာေပးတာ၊ အေဆာက္အအံုေတြ စနစ္တက် ေဆာက္ဖို့ အၾကံေပးတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။” ဘန္ေကာက္မွာအေျချပုတဲ့ Asian Disaster Preparedness Center ကေရာ၊ ဂ်ပန္ကပညာ႐ွင္ေတြကလည္း ၇.၉ ထိ ျမန္မာနုိင္ငံအလယ္ပုိင္းမွာ လႈပ္နုိင္တယ္။ ေနျပည္ေတာ္ အနီးတ၀ိုက္အထိေတာင္ ေျပာတယ္ဆုိေတာ့ အခုက ေနျပည္ေတာ္နဲ့က ေတာ္ေတာ္ကင္းလြတ္သြားလား။ ဘယ္လိုမ်ိုးလဲ။ “အဲလိုသေဘာမ်ိုး မဟုတ္ဘူး။ ဒီျပတ္ေ႐ြ့ၾကီးက အေရးၾကီးတယ္။ ျပတ္ေ႐ြ့တေလွ်ာက္မွာ အပိုင္းတုိင္း အပိုင္းတုိင္းမွာ ၇ ကေန အထက္ ေပါ့။ တပုိင္းနဲ့ တပိုင္းေတာ့ မတူဘူးေပါ့၊ ပမာဏေတြ ျဖစ္နုိင္တယ္ဆုိတာ တြက္ျပထားပါတယ္။ ေနာက္ ၂ ဂဏန္းကိုလည္း ဘယ္နနွစ္ေလာက္အၾကာမွာ ျဖစ္နုိင္တယ္ဆိုတာ တြက္ထားတယ္။ ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို့တြက္တာက နွစ္ ၁၀၀၊ ၁၃၀ မွာဆိုရင္ ၇.၃ ျဖစ္နုိင္တယ္လုိ့ တြက္တယ္ဆိုတာဟာ နွစ္ ၁၃၀ မွာမွ ၁ ၾကိမ္ျဖစ္မယ္ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ နွစ္ ၁၃၀ မွာဆိုရင္ အဲ့ပမာဏျဖစ္မယ္ေျပာတာ။ ဆိုလုိတာက နွစ္ ၆၀ ဆို သူ့ထက္နည္းတဲ့ ပမာဏေပါ့။ သူ့ထက္ပိုၾကာသြားရင္ ဒီထက္ပုိၾကီးတဲ့ ပမာဏလည္းျဖစ္နုိင္တယ္၊ အဲလိုပါ။ ငလ်င္ဒဏ္အားေတြ စုေနျပီး အခ်ိန္ကာလတခုမွာ လႈပ္သြားတဲ့ သေဘာမ်ိုးျဖစ္ပါတယ္။” ျမန္မာနုိင္ငံ ငလ်င္နဲ့ပတ္သက္လို့ ေနာက္နွစ္ အကန့္အသတ္အားျဖင့္ ျပင္ဆင္မႈေတြက ျမန္မာျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ ပညာေပးမႈနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ေရာ။ “က်ေနာ္တုိ့ ေတာက္ေလွ်ာက္လည္း လုပ္ေနပါတယ္။ လူေတြ ပုိျပီး သိနုိင္ေအာင္၊ အထူးသျဖင့္ အေဆာက္အအုံေတြက ပုိအေရးၾကီးတာေပါ့။ ငလ်င္အနၱရာယ္မွာ အေဆာက္အအုံေတြ ျပိုက်လုိ့ ေသဆုံးၾကရတာ၊ ပ်က္စီးၾကတာ မ်ားတဲ့အတြက္ အေဆာက္အအုံေတြကုိ ငလ်င္ဒဏ္ခံနုိင္ေအာင္ ေဆာက္ဖို့အတြက္ လုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဂ်ပန္ပညာ႐ွင္ေတြ၊ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ (ADPC)၊ စင္ကာပူအေျခစုိက္ အေမရိကန္ပညာ႐ွင္ေတြအားလုံး အဖြဲ့ေတြနဲ့ က်ေနာ္တုိ့ေပါင္းျပီး လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တုိ့ ပညာေပးမႈေတြက အမ်ားၾကီး ထိေရာက္မႈမ႐ွိေသးဘူး။” ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္ကမွ ႐ွမ္းျပည္နယ္ တာေလမွာ လႈပ္တယ္။ အခုအၾကီးအက်ယ္ ထပ္ျဖစ္တယ္ ဆုိေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ငလ်င္ေၾကာနဲ့ပတ္သက္လို့ ဘယ္ေနရာေတြက သတိထားရမယ့္ ေနရာေတြလဲ။ “ျမန္မာျပည္ကုိယ္တုိင္က ငလ်င္ဇုန္ေပၚမွာ႐ွိေနေတာ့ ဘယ္ေနရာမဆုိေတာ့ အေရးၾကီးတာပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ့ ဦးစားေပးအေနနဲ့က စစ္ကုိင္းျပတ္ေ႐ြ့က ပုိျပီး အလႈပ္႐ွားဆုံးလည္း ျဖစ္တယ္။ စစ္ကုိင္းမွာ အခုလႈပ္တဲ့ေနရာက ၁၉၅၆ ခုနွစ္တုန္းကလည္း လႈပ္သြားေသးတယ္။ က်န္တဲ့ေနရာေတြက ၁၉၃၀ ေနာက္ပုိင္းေလာက္ကစျပီး ဘာမွ ထပ္မလႈပ္ေတာ့ဘူး။ ပဲခူး၊ ေတာင္ငူ၊ ျဖူး၊ ပ်ဥ္းမနား၊ ေနျပည္ေတာ္ အားလုံးက ငလ်င္မလႈပ္ခဲ့တာ အေတာ္ၾကာေနျပီ။ အားလုံးက သတိၾကီးၾကီးထားရမယ့္ ေနရာေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။” ျပည္သူေတြ၊ ပညာ႐ွင္ေတြ၊ အန္ဂ်ီအုိေတြ၊ အစုိးရပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာေတြမ်ား လုပ္ေဆာင္ဖုိ့ လုိပါသလဲ။ “ပထမဆုံးတဆင့္ကေတာ့ ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာေတြက အေဆာက္အအုံေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေဆာက္အအုံေတြကုိ ကုိယ့္ေဒသမွာ ငလ်င္ဒဏ္ ဘယ္ေလာက္ျပင္းအားအထိ ခံရနုိင္တယ္ဆုိတာ သိဖုိ့လုိတယ္။ သိမွ အဲဒါနဲ့ခံနုိ္င္ေအာင္ အေဆာက္အအုံေတြကုိ ေဆာက္ဖို့လုိတယ္။ သက္ဆုိင္ရာ ငလ်င္ပညာ႐ွင္ေတြ၊ ဒီဇုိင္းပညာ႐ွင္ေတြနဲ့ တုိင္ပင္ျပီး ေဆာက္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ သာမန္လူေတြက်ေတာ့ ကုိယ္ေနတဲ့အေဆာက္အဦ ခံနုိင္ရည္ ဘယ္ေလာက္႐ွိတယ္ဆုိတာ သိဖု့ိလုိတယ္။ တကယ္လို့ မ႐ွိရင္လည္း ခုိင္ခံ့ေအာင္ ျပင္သင့္ပါတယ္။ ျပင္တဲ့အဆင့္ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုိယ့္အိမ္မွာ ေနထုိင္တဲ့အခါမွာလည္း ေဘးအနၱရာယ္ျဖစ္ေစတာက အေဆာက္အအုံၾကီး ျပိုက်တဲ့ အဆင့္ျပီးသြားရင္ နံရံေတြ ကြာက်တာေတြ၊ မွီထားတဲ့ပစၥည္းေတြ ျပုတ္က်လုိ့ ထိခုိက္တာေတြ ဒါေတြလည္း ၾကိုတင္သိထားသင့္ပါတယ္။ အျမင့္မွာ႐ွိတဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ ခုိင္ခံ့ေအာင္ တြဲခ်ိတ္ထားသင့္တယ္။ ငလ်င္လႈပ္တဲ့အခါမွာလည္း အေဆာက္အအုံထဲက ထြက္ေျပးတာေတြ မလုပ္ဖုိ့၊ အေဆာက္အအုံထဲ ေျပး၀င္ျပီး ခုိတာတုိ့ အဲဒါေတြ မလုပ္ဖုိ့။ ကုိယ္႐ွိတဲ့ေနရာမွာ ခိုင္ခ့ံတဲ့ စားပြဲတုိ့ ေအာက္မွာ ၀င္ျပီး ပုန္းေနဖုိ့၊ အဲလုိ အခ်က္အလက္ေတြ ႐ွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ့လည္း တတ္နုိင္သမွ် ျဖန့္ျဖူးေပးေနပါတယ္။
Live

About DVB

The Democratic Voice of Burma (DVB) publishes daily independent news and information across Myanmar and around the world by satellite TV and the internet. DVB was founded in 1992 and is registered as a non-profit association in Thailand.

Follow Us

© Democratic Voice of Burma 2024