လိမ္လည္မႈ
DVB
·
May 19, 2019
လူမႈကြန္ရက္ကေန ေမးျမန္းလာတဲ့ စုမဲလိမ္လည္မႈ၊ အိမ္ၿခံေျမဆုိင္ရာ လိမ္လည္မႈ စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးေက်ာ္ေဇယ်ာ (ဥပေဒပညာရွင္၊ စာေရးဆရာ) ကုိ ဒီဗြီဘီသတင္းေထာက္ ေနရီရီက ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေမး။ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့သူေတြစုၿပီး စုမဲထည့္တဲ့ လုပ္ငန္းတခု လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တပတ္ကို ၅ ေသာင္း ထည့္ရပါတယ္။ စုတဲ့သူ ၂၃ ေယာက္ရိွေပမယ္႔ စုမဲဒိုင္ကိုင္တဲ့သူက ၁၂ ေယာက္ေျမာက္အထိ စုေငြထုတ္ေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေငြမေပးေတာ့ပါ။ စုမဲမထုတ္ရေသးတဲ့ သူေတြအနဲ႔ ေငြေၾကးဆံုးရံႈးမႈေတြ ျဖစ္ခဲ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာ လိမ္လည္မႈေျမာက္ပါသလား။ ဒိုင္ကိုင္တဲ့သူကို တရားစဲြရမွာလား။ ဘယ္သူ႔ကို တရားစဲြရမလဲဆိုတာ သိလိုပါတယ္။
ေျဖ။ ဒိုင္ကိုင္တဲ့လူက ထုတ္ေပးရမယ့္ အလွည့္မွာ ရသင့္တဲ့သူကို မထုတ္ေပးႏိုင္ရင္ ယံုၾကည္အပ္ႏွံေရး ေဖာက္ဖ်က္မႈ ၄၀၆ နဲ႔စဲြလို႔ရပါတယ္။ ေငြထည့္ဖို႔ ပ်က္ကြက္သူကလည္း လိမ္လည္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းက ေငြေခ်း သက္ေသခံလက္မွတ္ လဲလွယ္ေရးႏွင့္ ေရာင္းဝယ္ေရးဥပေဒနဲ႔လည္း ညိႇေနပါတယ္။ ပုဒ္မ ၅၅(က) မွာ ဒါမ်ဳိးလုပ္ငန္းက တရားဝင္လိုင္စင္မရိွရင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္မရိွပါဘူး။ သူတို႔က လိုင္စင္မရိွဘဲ နားလည္မႈနဲ႔ လုပ္တာကိုး။ အဲလိုဆိုရင္ ပုဒ္မ ၆၁ အရ ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္ထက္မပိုတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္းခံရႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒပုဒ္မေတြကို သတိထားဖို႔ေတာ့လိုပါတယ္။
ေမး။ ဆရာခင္ဗ်ား။ ယံုၾကည္အပ္ႏွံေရးေဖာက္ဖ်က္မႈ နဲ႔ လိမ္လည္မႈ ဆိုတာကို ရွင္းသလိုလိုနဲ႔ မရွင္းမလင္းျဖစ္ ေနပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခု ဘယ္လိုကဲြျပားျခားနားသလဲ ဆိုတာကို ဥပေဒဗဟုသုတအေနနဲ႔ သိပါရေစ။
ေျဖ။ ယံုၾကည္အပ္ႏွံတယ္ဆိုတာက လူတေယာက္က ကိုယ္စား ေငြသြားထည့္ခိုင္းတာကို မထည့္ဘဲနဲ႔ အလြဲသံုးစား လုပ္ရင္ ၄၀၆ ၊ စီမံခန္႔ခဲြမႈအတိုင္း မေဆာင္ရြက္တာလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ၄၀၆ နဲ႔ ၄၂၀ နဲ႔က ဘာကြာသလဲ ဆိုေတာ့ ဥပမာ- ရွင္ျပဳအလႉတခုမွာ ဝတ္ဖို႔အတြက္ဆိုၿပီး ေရႊ၊ ေငြ လက္ဝတ္ရတနာေတြကို ငွားတယ္။ ေနာက္ျပန္မေပးဘူး။ သူျပန္မေပးရင္ ပုဒ္မ ၄၀၆ ပါ။ သူက ေဖာက္ဖ်က္တယ္၊ ျပန္မေပးဘူး၊ ၄၀၆ ရဲ႕ သဘာဝ ပါ။ ၄၂၀ ရဲ႕သဘာဝကေတာ့ ရွင္ျပဳအလႉတခုမွာ ဝတ္ဖို႔ဆိုၿပီးငွားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွင္ျပဳအလႉက တကယ္မရိွဘူး။ လုပ္လည္း မလုပ္ဘူး၊ ယံုေအာင္လို႔ တမင္ေျပာၿပီး ယူသြားတာ။ ဒါက ၄၂၀ ပါ။ ဘာကြာသလဲဆိုေတာ့ ပစၥည္းကို ယူစဥ္တုန္းက မ႐ုိးမေျဖာင့္တဲ့ သေဘာက ၄၂၀ မွာပါေနတာ။ ၄၀၆ မွာက မ႐ုိးမေျဖာင့္တဲ့ သေဘာ မပါဘူး။ မ႐ုိးမေျဖာင့္တာကို ရာဇသတ္ႀကီး ဥပေဒ ၂၃ မွာ အဓိက ဖြင့္ထားတာက လူတေယာက္က မ႐ုိးမေျဖာင့္တဲ့ သေဘာနဲ႔ မတရားရယူရန္ အၾကံနဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ မတရားဆံုးရံႈးေစရန္ အၾကံနဲ႔ ျဖစ္ေစ ျပဳမႈရင္ လိမ္လည္မႈ ေျမာက္တယ္လို႔ ဖြင့္ထားပါတယ္။ အဲေတာ့ သူက မတရားရယူရန္ အၾကံရိွတယ္၊ ဆံုးရံႈးေစရန္ အၾကံလည္း ရိွေနတယ္ဆိုေတာ့ လိမ္လည္မႈေျမာက္ပါတယ္။ ၄၂၀ က ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ထိရိွပါတယ္။ ၄၀၆ က ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ရိွပါတယ္။
ေမး ။ အိမ္နဲ႔ျခံေျမကို ၀ယ္ဖို႔အတြက္ စရန္ေငြေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေငြအေၾကေခ်ဖို႔ ရက္ေရာက္မွ အဲဒီအိမ္ၿခံေျမဟာ အေမြဆိုင္ပစၥည္းျဖစ္ေနလို႔ သူ႔ေမာင္ႏွမေတြက ကန္႔ကြက္တဲ႔အတြက္ မေရာင္းေတာ့ဘူးလို႔ေျပာပါတယ္။ စရန္ေငြေတာ့ျပန္ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိမ္ၿပီးေရာင္းသလို ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ကို လိမ္လည္မႈနဲ႔ တရားစဲြလို႔ရမရ သိလိုပါတယ္။
ေျဖ။ ဒါက ပဋိဉာဥ္ ေဖာက္ဖ်က္တာေပါ့။ အေရာင္းအဝယ္လုပ္တယ္၊ ပိုက္ဆံ စရန္ယူထားတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ မေရာင္းေတာ့ဘူးေျပာတယ္။ မေရာင္းတာက အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ခုေျပာတဲ့ ကိစၥေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အရင္ဝယ္ထားသူထက္ ေစ်းပိုေပးလို႔လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကတိစာခ်ဳပ္ကို ေဖာက္ဖ်က္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူက မ႐ုိးမေျဖာင့္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ လုပ္တယ္လို႔ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမာင္ဖိုးခ်က္ နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၉၈၃ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာမ်က္နွာ ၁၃၂ မွာ အဲအတိုင္းဆိုထားပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္ရင္ ေရာင္းစဥ္တုန္းက မ႐ုိးမေျဖာင့္တဲ့ သေဘာနဲ႔ မတရား ငါယူလိုက္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွလား၊ မရိွဘူးလား.. ဒါက အဓိကပါပဲ။ တကယ္ေရာင္းလို႔ပဲ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ခ်ဳပ္ၾကၿပီးေတာ့ ေငြယူတာေလ။ ဒါေပမယ့္ ပ်က္ကြက္တဲ့သူက အေရာင္းအဝယ္ ပ်က္ကြက္တယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ဆ၊ ဝယ္တဲ့သူ ပ်က္ကြက္တယ္ဆိုရင္ စရန္အဆံုး ဆိုတာ ရိွၿပီးသားပါ။ ႏွစ္ဆ သူကေလ်ာ္မယ္ ေျပာထားေတာ့ လိမ္လည္မႈ မေျမာက္ပါဘူးလို႔ပဲ ေျဖခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ မိတ္ေဆြတဦးက အကူအညီေတာင္းလို႔ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ေငြသိန္း တစ္ရာကို ႏွစ္က်ပ္တိုးနဲ႔ ေခ်းေပးခဲ႔ပါတယ္။ သူ႔အိမ္ရဲ႕ ဂရန္မူရင္းကိုလည္း အာမခံအျဖစ္ ေပးထားခဲ႔ပါတယ္။ ႏွစ္လေလာက္ပဲ အတိုးေပးၿပီး ေနာက္ပိုင္း အဆက္အသြယ္မလုပ္ေတာ့ပါ။ လိမ္လည္မႈနဲ႔ တရားစဲြလို႔ရမလား။ ျပန္မဆပ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ အိမ္ကိုသိမ္းလို႔ရပါသလား။
ေျဖ။ ေခ်းစဥ္တုန္းက စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္တဲ့ေနရာက အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပမာ- ေငြေခ်းတဲ့ကိစၥဆိုရင္ ေငြေခ်းတာကို ခ်ဳပ္ထားမယ္၊ ဂရန္အပ္ထားတာ မပါဘူး။ ဂရန္ကို သီးသန္႔ အပ္ထားတယ္ဆိုပါေတာ့။ ေငြျပန္မေပးရင္ ေခ်းေငြရ လိုမႈနဲ႔ ေတာင္းရမွာပါ။ အိမ္ကို အပိုင္သိမ္းလို႔မရပါဘူး။ တကယ္လို႔ ေငြျပန္မေပးႏိုင္တဲ့အခ်ိန္ အိမ္လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ စာခ်ဳပ္မွာ တခါတည္း ထည့္ခ်ဳပ္ရမယ္။ ဘယ္လိုထည့္ခ်ဳပ္ရမလဲ ဆိုေတာ့ သူက ဂရန္ကို အာမခံအေန နဲ႔ေပးထားတယ္၊ ေငြကို ျပန္မေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ေငြထုတ္ေခ်းေပးတဲ့သူက ဒီေျမႀကီးနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ကို ေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ ရိွတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ထည့္ထားေပးရပါမယ္။ အဲဒါဆိုရင္ သူေငြျပန္မေပးႏိုင္ရင္ တရားစဲြတဲ့အခါမွာ ေခ်းေငြရလိုမႈ၊ မေပးႏိုင္ရင္ ေျမႀကီးပါ စာခ်ဳပ္ပါအတိုင္း လက္ေရာက္ေပးအပ္ေစလိုမႈ၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ကို အတည္ျဖစ္ေစေအာင္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ အရ တရားစြဲ ေတာင္းဆိုလို႔ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူက စာခ်ဳပ္ စခ်ဳပ္ ကတည္းက အဲဒီအခ်က္ေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ထည့္ခ်ဳပ္ထားမယ္ဆိုရင္ ဒီအခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္ ဆိုတာ ေျဖၾကားေပးခ်င္ပါတယ္။
ေမး။ မိဘမ်ားကြယ္လြန္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အေမြမခဲြရေသးပါ။ ေမာင္ႏွမ ၅ ေယာက္ရိွပါတယ္။ အေမြဆိုင္ ပစၥည္းမ်ားအနက္ ၿခံေျမတစ္ကြက္ကို အကိုႀကီးျဖစ္သူက လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ကတည္းက ေရာင္းစားခဲ႔ပါတယ္။ လိမ္လည္မႈနဲ႔ တရားစဲြလို႔ရပါသလား။
ေျဖ။ သားသမီး ၃ ေယာက္ရိွတယ္ဆိုပါစုိ႔။ မိဘေတြဆံုးရင္ သူတို႔ခံစားခြင့္ရိွတာေပါ့။ အစ္ကုိႀကီးက အျပင္မွာေနတယ္၊ ဂရန္ကလည္းသူဆီမွာ ရိွတယ္။ ဘာလုပ္တတ္လဲဆိုေတာ့ သားသမီး က်ေနာ္ တဦးတည္း ရိွပါတယ္ ဆိုတဲ့အေနနဲ႔ က်မ္းက်ိန္တယ္၊ သူ႔နာမည္နဲ႔ ေျပာင္းတာေတြလုပ္တယ္၊ သူတဦးတည္းပိုင္တဲ့ အေနနဲ႔ျပန္ ေရာင္းတာမ်ဳိးေတြလုပ္တယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ေတာ့ က်န္တဲ့သားသမီးက သိခ်င္မွသိမယ္၊ ဝယ္တဲ့သူကလည္း ဝယ္တာေပါ့။ အဲလို႔ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာကို တိုင္ရမွာေပါ့။ အရင္ေခတ္က “စ” သံုးလံုး ကိုတိုင္ၾကပါတယ္။ ခုေတာ့ အဂတိလိုက္စားမႈတို႔၊ လႊတ္ေတာ္၊ သမၼတ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ စသည္ျဖင့္ တိုင္လို႔ရပါတယ္။
အဲလိုတိုင္ရင္ ဝယ္လိုက္တဲ့သူကလည္း ေရာင္းတဲ့သူကို သူ႔တဦးတည္းပိုင္ပစၥည္းဆိုျပီး လိမ္လည္ေရာင္းတဲ့အတြက္ တရားစဲြလို႔ရတယ္။ က်န္တဲ့ေမာင္ႏွမေတြက သူ႔ကို လိမ္လည္မႈနဲ႔ တရားစဲြဖို႔ ခက္ပါတယ္။ မရပါဘူး။ သက္ဆိုင္ရာက ေနၿပီး ေျမစာရင္း႐ုံးမွာ သူ႔နာမည္ေျပာင္းတယ္ဆိုရင္ ေျမစာရင္း႐ုံးက သူ႔ကိုစဲြရမွာပါ။ မမွန္မကန္ က်မ္းက်ိန္ၿပီးေလ်ွာက္တဲ့အတြက္ ေျမစာရင္း႐ုံးက သူ႔ကိုစဲြ။ ဝယ္လိုက္တဲ့ သူကလည္း စဲြ၊ ေမာင္ႏွစ္မ ေတြကေတာ့ လိမ္လည္ေနတယ္ဆိုတာကို သက္ေသျပဖို႔ အေထာက္အထားေတြ သက္ဆုိင္ရာသိေအာင္ ေၾကာ္ျငာရမယ္၊ တိုင္ရပါမယ္။ အဲလို႔ပဲ လုပ္လို႔ရမယ္လို႔ ေျဖၾကားခ်င္ပါတယ္။