ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ေနထိုင္တဲ့ ဒုကၡသည္ ၁ သိန္းေက်ာ္ကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို့ဖို့အတြက္ စတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ ျပုလုပ္ၾကဖို့ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ့ေတြကို ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီး႐ုံး (ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာရ္) က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လည္ပို့ေဆာင္ဖို့အတြက္ တရားေရး၊ လူမႈနိုင္ငံေရးနဲ့ ေထာက္ပံ့ပို့ေဆာင္ေရး စတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆြးေနြးလုပ္ေဆာင္ၾကဖို့ လိုေနျပီလို့ ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာရ္ ေဒသတြင္း ကိုယ္စားလွယ္ ဂ်ိမ္စ္းလင့္ခ်္က  ထိုင္းနိုင္ငံထုတ္ ဘန္ေကာက္ပို့စ္ သတင္းစာမွာ ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။ [caption id="attachment_20206" align="alignleft" width="300" caption="မယ္လဒုကၡသည္စခန္း​"][/caption] ေျမျမႈပ္မိုင္းကိစၥ၊ ဒုကၡသည္ေတြ ေနေရးထုိင္ေရးနဲ့ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့ေတြနဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရေသးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာေပမယ့္  ဒုကၡသည္ေတြဟာ အိမ္ျပန္ဖို့  ပထမဆုံးအၾကိမ္အျဖစ္ စဥ္းစားထားရမွာျဖစ္တယ္လုိ့ သူကဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္  ဒုကၡသည္ေတြကို ေနရပ္ျပန္ပို့ဖို့ အေျခအေနေတြက အတည္တက် မသတ္မွတ္ရေသးဘူးလို့ ဆုိပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ့ လာမယ့္နွစ္ ျပည္တြင္းမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ဖို့ အဆင္သင့္ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို့ ကရင္ဒုကၡသည္ေတြ ေသာင္းနဲ့ခ်ီေနထိုင္တဲ့ ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္  မယ္လ ဒုကၡသည္စခန္း ဥကၠ႒ ေစာထြန္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။ “၃ နွစ္ေလာက္ေတာ့ ၾကိုတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ရဦးမယ္။ အဲလိုမ်ိုး အစီအစဥ္ေတြ စလုပ္ေနျပီဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို့ ေလာေလာဆယ္ အေနအထားမွာ အခက္အခဲေတြ ႐ွိနုိင္တယ္။ အခက္အခဲေတြက ေသခ်ာျပင္ဆင္မႈမ႐ွိဘူးဆိုေတာ့ ျပန္တဲ့အခါ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးေနရာေတြ အခက္အခဲ႐ွိနုိင္တယ္။ ဥပမာ ေနရာေဒသအတြက္၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ပတ္၀န္းက်င္နဲ့ လုိက္ေလ်ာညီေထြ႐ွိမႈတုိ့ ဒါေတြ အမ်ားၾကီးလုိတယ္ေလ။” ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ လက္႐ွိ ဒုကၡသည္ ၈ ေသာင္း ၄ ေထာင္ေလာက္ မွတ္ပုံတင္ထားျပီး ၆ ေသာင္း ၇ ေထာင္ကေတာ့ မွတ္ပုံမတင္ရေသးပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၀၅ ခုက စတင္ျပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ ၇ ေသာင္း ၈ ေထာင္ အေမရိကန္အပါအ၀င္ တတိယနုိင္ငံေတြမွာ အေျခခ်ေနထိုင္ေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာရ္အေနနဲ့ ထိုင္း-ျမန္မာအစိုးရေတြနဲ့ ေနာက္နွစ္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ အေျခခ်ေနထိုင္ဖို့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို စတင္ေဆာင္႐ြက္နိုင္လိမ့္မယ္လို့ လင့္ခ်္က ေျပာပါ တယ္။ ေ႐ွ့နွစ္မွာေတာ့ ထုိင္းအေျခစိုက္ မဲ့ဖလင္းေဖာင္ေဒး႐ွင္းက ရတ္ခ်္ဘူရီခရိုင္မွာ႐ွိတဲ့  ထမ္ဟင္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ့ မူလေဒသနဲ့ ပညာအရည္အခ်င္းေတြကို စတင္ စုေဆာင္းဖို့ ႐ွိေနပါတယ္။ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကလည္း ထုိင္းကိုလာျပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ျပန္လည္ အေျခခ် ေနထိုင္ဖို့ ကိစၥေတြကို ေဆြးေနြးသင့္တဲ့အေၾကာင္းနဲ့ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ေရးကိစၥ ေအာင္ျမင္ဖို့အတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ့ အမ်ိုးသားရင္ၾကားေစ့ေရးဟာ အေရးၾကီးတယ္လို့ ယူအန္အိပ္ခ်္စီအာရ္ တာ၀န္႐ွိသူက ေျပာတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ  အလုပ္လက္မဲ့ေတြ အလုပ္အကိုင္ရ႐ွိဖို့ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ုံေတြ တည္ေဆာက္ေနသလို ျပန္လာသူေတြ အတြက္ နိုင္ငံသားကတ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးေနေၾကာင္းနဲ့ ဒါဟာ စိတ္ဆနၵအေလ်ာက္ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္ေစျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို့ ဂ်ိမ္စ္းလင့္ခ်္က  ေျပာ ပါတယ္။