၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ပုဒ္မ ၂၆၁ ကို ျပင္ဆင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ႀကံ့ခုိင္ေရးပါတီက တင္သြင္းထားသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ဒုတိယအႀကိမ္ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒၾကမ္းကိစၥ လႊတ္ေတာ္၌ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ား ျပင္းထန္ေနသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ပုဒ္မ ၂၆၁ သည္ တခုတည္းျပင္ဆင္၍ မရဘဲ အျခားပုဒ္မမ်ားႏွင့္ပါ ခ်ိတ္ဆက္ေနသျဖင့္ သီးျခားျပင္ရန္မသင့္ဘဲ လႊတ္ေတာ္က ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီ၏ လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ထည့္သြင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္၌ ေကာ္မတီက ယမန္ေန႔က အႀကံျပဳခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းအႀကံျပဳခ်က္ကို တပ္မေတာ္ႏွင့္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လက္မခံဘဲ ပယ္ခ်ခဲ့သည့္အျပင္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိဟုဆိုကာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ နာယကကို တာဝန္မွ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းရန္အထိ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီက ႀကဳိးပမ္းလာသည္။ တကယ္ေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံသည္ စသေႏၶတည္ကတည္းက အေျခခံမမွန္ခဲ့ေပ။ ၁၉၉၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ေရးဆြဲခဲ့ျခင္းမဟုတ္ဘဲ အာဏာသိမ္း စစ္အစိုးရက ေမြးဖြားခဲ့သည့္ သေႏၶသားတခုသဖြယ္ ျပည္သူတို႔ ႐ႈျမင္ၾကသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ ေၾကညာၿပီးခ်ိန္တြင္ အာဏာသိမ္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေစာေမာင္က “တပ္မေတာ္က အေျခခံဥပေဒကို မေရးဆြဲပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ တရားခံအျဖစ္မခံႏိုင္ဘူး။ အႏိုင္ရပါတီနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကပဲ ေရးဆြဲၾကပါ” လို႔ ေျပာခဲ့သည္။ သု႔ိေသာ္ သူကိုယ္တိုင္ အာဏာအသိမ္းခံခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ စစ္အစိုးရကပဲ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ဦးေဆာင္က်င္းပကာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ေရးဆြဲခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒသည္ စစ္အာဏာ ထာဝစဥ္တည္တံ့ေရးႏွင့္ စစ္ေဘာင္က်ယ္ေစရန္  အခိုင္အမာခ်ဲ႔ထြင္ ပႏၷက္႐ိုက္ထားသည့္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယင္းသို႔ စစ္ေဘာင္က်ယ္ေအာင္ ခ်ဲ႔လာမည္ကို  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ႀကိဳျမင္ခဲ့ဟန္ရွိသည္။ ၁၉၄၂ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ဘီအိုင္ေအတပ္မ်ား ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳရဟု အမိန္႔တရပ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ လုပ္ႀကံခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္းကစ၍ ျမန္မာျပည္တြင္ စစ္ေဘာင္ခ်ဲ႔ထြင္ရန္ အေၾကာင္းဖန္လာခဲ့သည္။ စစ္ေဘာင္ခ်ဲ႔ထြင္ျခင္းအစသည္ ၁၉၄၉ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္ေန႔ စစ္ေသနာပတိ စမစ္ဒြန္းေနရာကို ဗိုလ္ေနဝင္း ေရာက္လာခ်ိန္ကစၿပီး ၁၉၅၈ အိမ္ေစာင့္အစိုးရကာလသည္ ဒုတိယအႀကိမ္ခ်ဲ႔ထြင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ အာဏာသိမ္းမႈကေတာ့ စစ္ေဘာင္ခ်ဲ႔ထြင္႐ုံမက တျပည္လုံး လႊမ္းၿခဳံလိုက္ပါသည္။ တခါ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအေရးေတာ္ပုံကို စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီး စစ္ေဘာင္ခ်ဲ႔ျပန္သည္။   ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသစ္ကို စစ္အစိုးရကပဲ စိတ္ႀကဳိက္ေရးဆြဲ၍ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ျပည္သူမ်ား နာဂစ္မုန္တိုင္းေဘး သင့္ေနခ်ိန္တြင္ အသက္သြင္းခဲ့သည္။ ယခုေတာ့ ဤဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ဆင္ရန္ အသံေတြ ထပ္မံေပၚထြက္လာျပန္ပါၿပီ။ အခ်ိန္အခါကို ေစာင့္ေနသည့္ ျမန္မာလူထုကလည္း ပူးေပါင္းပါဝင္လာၾကသည္။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပားတြင္  ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရး လူထုေထာက္ခံ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲသဲ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ယခင္ကလည္း ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရး လႈပ္ရွားမႈကို လူထုဆႏၵမဲေကာက္ယူရာမွာ ျပည္သူလူထု၏ လက္မွတ္ေပါင္း ၅ သန္းေက်ာ္ ရရွိခဲ့ဖူးသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ လူထုဘက္က အၿမဲတာဝန္ေက်ခဲ့သည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ျပင္ဆင္ရန္ တပ္မေတာ္ကလည္း မဆန္႔က်င္ပါဟု လက္ရွိတပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္က ကတိေပးထားသည္။ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၆၁ ကို ျပင္ဆင္မည့္ကိစၥတြင္လည္း တပ္မေတာ္က ႀကံ့ခုိင္ေရးပါတီႏွင့္ တသေဘာတည္းရွိသည္ဟု အသံထြက္ေနသည္။ ထိုသို႔ အသံတူထြက္ေနသျဖင့္ ပုဒ္မ ၂၆၁ ျပင္ဆင္မည့္အေပၚ လူထုသံသယေတြ ပိုလာျပန္သည္။ ဤပုဒ္မပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အရ ျပည္နယ္/တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔အပ္ေရးသည္ သမၼတက ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္မႈအစား ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း လႊတ္ေတာ္တြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ အမ်ားဆံုးရသူက  ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားမည့္ပံုစံကို ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္လိုဟန္ရွိသည္။ ထိုသုိ႔ျပင္ဆင္လိုက္ပါက ျပည္နယ္/တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေရြးခ်ယ္သည့္ကိစၥတြင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အသီးသီး၌ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ေလးပံုတပံု အလိုအေလ်ာက္ရထားသည့္ တပ္မေတာ္ႏွင့့္ သူႏွင့္နီးစပ္သည့္ ပါတီတို႔၏ ၾသဇာပိုရွိလာၿပီး စစ္ေဘာင္ ပိုက်ယ္လာႏိုင္သည္ဟု ေဝဖန္ေထာက္ျပမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စစ္ေဘာင္မက်ယ္ရေအာင္ ပုဒ္မ ၂၆၁ ကို ျပင္ဆင္လိုပါက ပုဒ္မ ၂၆(ည) ကိုပါ လုံးဝဖ်က္သိမ္းရန္လိုသည္ဟု တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕ႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းပုံေလ့လာသူ ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရးသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု အေရး ျဖစ္ေနသည္ကတေၾကာင္း၊ စစ္ေဘာင္က်ယ္ေနမႈကို ျပန္ခ်ဳံ႕ပစ္ရန္ တာဝန္ရွိေနသည္က တေၾကာင္းျဖစ္၍ အလြန္သတိျပဳ ျပင္ဆင္သုံးသပ္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမည့္ကိစၥျဖစ္သည္။ အဓိကထားရမည့္အခ်က္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံျပင္ဆင္ေရးသည္ စစ္ေဘာင္ ပိုမိုက်ယ္ေစသည့္ ျပင္ဆင္မႈမ်ဳိးမျဖစ္ေအာင္ ဥပေဒျပဳသူတို႔ အထူးသတိထား ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ဒီဗြီဘီက တုိက္တြန္းလိုက္ပါသည္။