ကခ်င္ျပည္နယ္ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသ႐ွိ ဖားကန့္ျမို့နယ္ မုိးေကာင္းေခ်ာင္း အနီးမွာ ယုဇန ကုမၸဏီရဲ့ ေ႐ြွႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ အနီးနားက ေက်း႐ြာေတြ လယ္ေျမသိမ္းခံရတဲ့ အတြက္ ေဒသခံေတြက လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖို့ အခက္ေတြ့ေနရတယ္လို့ ကခ်င္လူမႈဖြံ့ျဖိုးေရး အဖြဲ့က ေျပာပါတယ္။ [caption id="attachment_29587" align="alignright" width="300" caption="ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသအတြင္း႐ွိ ေ႐ြွႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ကြက္တခု"][/caption] ဒီေ႐ြွႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကုိ ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသမွာ ယုဇနကုမၸဏီက  အခုနွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလကတည္းက စတင္လုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ျပီး  ဒီလုပ္ငန္းေၾကာင့္ ေျမယာ သိမ္းခံရမႈျပဿနာေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခုိက္ပ်က္စီးေနျပီး ေဒသခံေတြ  မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးစြဲမႈကေန လိင္လုပ္ငန္းေတြလုပ္ရတဲ့ ဘ၀အထိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ့ ကခ်င္လူမႈဖြံ့ျဖိုးေရးအဖြဲ့က  ကုိဆာက်ီက ေျပာပါတယ္။ “အမ်ိုးသမီးေတြက တခ်ို့က လိင္လုပ္ငန္းပါ လုပ္လာတဲ့အထိ ျဖစ္လာတယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါးေက်းကၽြန္ေတြျဖစ္လာတယ္။ လူဦးေရရဲ့ ၈၀ ရာခုိင္နႈန္းက ဘိန္းသံုးစြဲလာတာကို ေတြ့လာရတယ္။ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ ၁၄ နွစ္၊ ၁၅ နွစ္အ႐ြယ္ေတြပါ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲတဲ့ အေျခအေနမွာ ႐ွိတယ္။ ဘိန္းမည္းနဲ့ ဘိန္း႐ႉတယ္၊ ယာဘေဆး အဲဒီသံုးခုက အဲဒီေဒသမွာ ၈၀ ရာခုိင္နႈန္းေလာက္ကို သံုးစြဲေနတယ္။” “ယုဇနကုမၸဏီစက္႐ုံစြန့္တဲ့ဟာ ေမ်ာလာတဲ့မည္းနက္ေနတဲ့ အပုပ္ေတြက အင္မတန္မွ အနံ့ဆုိးတယ္။ မိုးေကာင္းေခ်ာင္းမွာ ျပန္စီးတယ္၊ စက္႐ုံထဲက အပုပ္ေတြက ေရထဲမွာ႐ွိတဲ့ ငါးေတြေသတယ္။ ေတာ္ေတာ္ကုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးတဲ့အေနအထားမွာ ႐ွိတဲ့အတြက္ ေတာရိုင္းတိရစၦာန္သာမဘူး၊ အိမ္ေမြးတိရစၦာန္ေတြရဲ့ နယ္ေျမေတြပါ ေပ်ာက္ဆံုးကုန္ တယ္။ ေနာက္ လူေတြရဲ့ စား၀တ္ေနေရးျပဿနာ၊ လုပ္ကိုင္စားေသာက္မယ့္ေနရာေတြ ယာအခင္းေတြ အားလံုးေပ်ာက္ကုန္တဲ့ အေနအထားမွာ ႐ွိတယ္။ က်န္းမာေရးဆိုး၀ါးစြာ ထိခုိက္ေနတယ္။ ကေလးေတြရဲ့ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနတယ္၊ ပညာေရးကအစ။” ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္၀ွမ္းေဒသကုိ  အေမရိကန္အေျခစိုက္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္မ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေ႐ွာက္ေရး အဖဲြ့ (Wildlife Conservation Society)နဲ့ ျမန္မာအစိုးရက က်ားထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ ယုဇနကုမၸဏီရဲ့ ေ႐ြွႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေၾကာင့္ သစ္ေတာပ်က္စီးတဲ့ အတြက္ ေတာ႐ုိင္းတိရိစာၦန္အျပင္ ေမြးျမူေရးတိရိစာၦန္ေတြရဲ့စားက်က္ေျမပါ ေပ်ာက္ေနျပီလုိ့ အဲဒီအဖြဲ့က ဆုိပါတယ္။ ဒီေ႐ြွႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းၾကီးမစတင္ခင္ ၂၀၀၆ - ၂၀၀၇ခုနွစ္က  ယုဇနကုမၸဏီဟာ ဖားကန့္ျမို့နယ္၊ ဝရာဇြပ္ ေက်း႐ြာအုပ္စုအတြင္းက  ဝရာဇြပ္၊ နမ္ဆိုင္၊ နာဂ်ာပါ၊ ေအာင္ရာ၊ ဘန္ေကာက္နွင့္ ႐ွာဒူဇြပ္ ေက်း႐ြာေတြရဲ့ လယ္ေျမမ်ား၊ ဥယ်ာဥ္ျခံေျမေတြကုိ သိမ္းယူခဲ့ျပီး အခ်ဳိ့ေက်း႐ြာေတြမွာ လူေနအိမ္ေတြကုိ ေျပာင္းေ႐ြွႊ့ခုိင္းခဲ့ဖူးပါတယ္။ လယ္ယာဥယ်ာဥ္ျခံေျမ သိမ္းခံရျပီးေနာက္ ေဒသခံေတြ  စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲျဖစ္ရပုံကုိလည္းကုိ ဆာက်ီက အခုလုိ ဆက္ေျပာပါတယ္။ “၂၀၀၆ က စသိမ္းျပီး ၂၀၀၇၊ ၂၀၀၈ မွာ ေတာ္ေတာ္ကို ငတ္ျပတ္တဲ့ အေနအထားမွာ ႐ွိလာတယ္။ စား၀တ္ေနေရးျပဿနာေပါ့။ ကန့္သတ္နယ္ေျမ မက်ဴးေက်ာ္ရ က်ဴးေက်ာ္ပါက ထိေရာက္စြာ အေရးယူမယ္ဆိုတဲ့ ပုိစတာေတြ ကပ္ထားတယ္။ အဲဒီလို့ ကန့္သတ္နယ္ေျမေတြ ႐ွိေနေတာ့ သူတို့လယ္ယာဆီလည္း  သြားလို့ မရဘူးေလ။ သြားမယ့္ေနရာေတြအားလံုးကို သိမ္းလိုက္ေတာ့ ေတာင္သူေတြ စား၀တ္ေနေရး အဓိက မွီခိုေနရတဲ့ လယ္ေျမေတြ မ႐ွိေတာ့ အလုပ္အကိုင္ မဲ့ကုန္တာေပါ့။ ” လယ္ေျမသိမ္းခံရမႈေၾကာင့္ ဆံုးရံႈးနစ္နာမႈေတြအတြက္ ေဒသခံ႐ြာသားေတြက  ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖုိ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ တရား႐ုံးမွာ အမႈဖြင့္တုိင္ၾကားခဲ့ျပီး ယုဇနကုမၸဏီက ၁ ဧက က်ပ္ ၈ ေသာင္းနႈန္းနဲ့ သာ ေလ်ာ္ေၾကးေပးခဲ့ပါတယ္။ ေဒသခံေတြကေတာ့  လုပ္ကိုင္စားေသာက္ရမယ့္  ေျမယာေတြ ဆံုးရံႈးခဲ့ျပီးေနာက္ ရရာအလုပ္ လုပ္ကုိင္ေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။