ကရင္နီနွင့္မြန္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ ကေလးငယ္မ်ား ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ လက္မွတ္ေရးထုိး
ပီတာအောင်
·
August 21, 2012
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြျဖစ္တဲ့ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီနဲ့ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီတို့ဟာ ကေလးစစ္သား အသံုးမျပုေရး အပါအ၀င္ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡတြင္းမွာ ကေလးေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ တရပ္ကို ဆြစ္ဇာလန္နိုင္ငံ ဂ်နီဗာျမုိ ့မွာ လက္မွတ္ေရး ထိုးလိုက္ပါတယ္။
ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ (ေကအန္ပီပီ)နဲ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီတို့က ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဆြစ္ဇာလန္နိုင္ငံ၊ ဂ်နီဗာျမို့ကို သြားေရာက္ျပီး လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡ ဒဏ္ခံေနရတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို ကာကြယ္ေပးေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ကို Geneva Call အဖြဲ့နဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တာပါ။
Geneva Call အဖြဲ့ဟာ အမ်ဳိးသမီးနဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရးနဲ့ ေျမျမႈပ္မိုင္း အသံုးျပုမႈ တားဆီးေရးလုပ္ငန္းေတြကို အစိုးရမဟုတ္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြနဲ့ ဆက္သြယ္ညိွနိႈင္း ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အဖြဲ့ျဖစ္ျပီး အဖြဲ့ဥကၠ႒ အဲလ္လီဇဘက္ ဒီေရ ၀ါနာ (Elisabeth Decrey Warner) နဲ့ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့နွစ္ခုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အၾကား ၾသဂုတ္ ၂ ရက္ေန့မွာ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့တာပါ။
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မွာ စာသင္ေက်ာင္း ဒါမွမဟုတ္ ကေလးေတြ အဓိကအသုံးျပုေနတဲ့ ေနရာ ပရ၀ုဏ္ေတြကို စစ္ေရးအရ အသုံးျပုျခင္းမွေ႐ွာင္ၾကဥ္ဖို့၊ စစ္ပြဲနဲ့စစ္ဆင္ေရးေတြမွာ ကေလးမ်ား အနၱရာယ္မျဖစ္ေစေအာင္ ေ႐ွာင္႐ွားဖုိ့ စတဲ့ အခ်က္ ၁၆ ခ်က္ ပါ၀င္တယ္လို့ ကရင္နီလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ့ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဂ်နီဗာမွာ သြားေရာက္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တဲ့ ေကအန္ပီပီ အတြင္းေရးမႉး ၁ ခူးဦးရယ္က ေျပာပါတယ္။
“ကေလးေတြကုိ စစ္သားအျဖစ္ သြတ္သြင္းတာမ်ိုး မလုပ္ရဘူးဆိုတာလည္း တခ်က္ပါတယ္။ အခ်က္ေတြေတာ့ အမ်ားၾကီးေပါ့။ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အခ်က္ေတြက ၁၆ ခ်က္ေပါ့။ ၁၆ ခ်က္မွာ action plan ေတြလည္းပါတယ္။ ကေလးသူငယ္ေတြကုိ သူတို့ရဲ့လိုအပ္မႈေတြကုိ ဘယ္လိုပံ့ပုိးျပီး ေဆာင္႐ြက္ေပးရမလဲ၊ ေနာက္ သူတို့ကုိ ဘယ္လို အစီအစဥ္ေတြခ်မွတ္ျပီး ဘ၀လံုျခံုမႈ႐ွိေအာင္ ဘာေတြ တာ၀န္ယူေဆာင္႐ြက္ေပးရမလဲ၊ စသည္အားျဖင့္ ဘ၀လံုျခံုတယ္ဆိုတာကုိ က်ေနာ္တုိ့က အာမခံေပးနုိင္ရမယ္။ ဥပမာ အေၾကာင္းတစံုတရာေၾကာင့္ ကေလးသူငယ္ေတြကုိ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ ကေလးနဲ့အညီ ျပုမႈဆက္ဆံရမယ္ ဆိုတာမ်ိုးေတြ၊ ေနာက္ ရန္သူဘက္က ကေလးစစ္သားေတြပါတယ္။ ကေလးစစ္သားေတြကုိ ဖမ္းဆီးရတယ္ဆိုရင္ သူတုိ့ကုိဘယ္လို ျပုမႈဆက္ဆံရမယ္ဆိုတာလည္း ပါတယ္။”
မြန္ျပည္သစ္ပါတီကေတာ့ သေဘာတူ လက္မွတ္မေရးထိုးခင္ ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္ကတည္းက မြန္ျပည္သစ္ပါတီ တာ၀န္႐ွိသူေတြနဲ့ Geneva Call အဖြဲ့တုိ့ အလုပ္႐ုံေဆြးေနြးပြဲေတြ ၾကုိတင္ျပုလုပ္ခဲ့ၾကျပီး လက္မွတ္ေရးထိုးျပီး ေနာက္မွာလည္း သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို လိုက္နာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္နိုင္ေအာင္ ေအာက္ေျခ အထိ ႐ွင္းျပမႈေတြ လုပ္ေနျပီလို့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ နိုင္ငံျခားေရးတာ၀န္ခံ နိုင္ဟံသာဗြန္ခုိင္က ေျပာပါတယ္။
“ဒီကိစၥက က်ေနာ္တို့အတြက္ေတာ့ လုပ္လည္း လုပ္နိုင္တယ္။ လိုက္လည္း လိုက္နာနိုင္တယ္။ ဂ်နီဗာေကာ အဖြဲ့က လက္မွတ္ထိုးနိုင္ မနိုင္ ေဆာင္႐ြက္နိုင္ မနိုင္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို့က ေဆာင္႐ြက္နိုင္တယ္ ဆိုျပီး လက္မွတ္ထိုးေပးတယ္။ ကိုယ့္တပ္မႉး တပ္သားေတြ လိုက္နာနိုင္ေအာင္ အရင္ဆံုး အဲဒီစာကို ဘာသာျပန္ျပီး သူတို့ကို အရင္ေပးထားတယ္။ ႐ြာသားေတြလည္း နားလည္ေအာင္ ျပန္႐ွင္းျပရမယ္။ အဲဒီ နည္းလမ္းကို အခု လုပ္ေနတယ္ေလ။”
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစိုးရစစ္တပ္ေရာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြမွာပါ ကေလးစစ္သား အသံုးျပုမႈ ႐ွိေနတယ္လို့ ကုလသမဂၢနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ့ေတြရဲ့ နွစ္စဥ္ ထုတ္ျပန္တဲ့အစီအရင္ခံစာေတြမွာ ေဖာ္ျပေလ့႐ွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုလို ျမန္မာတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့နွစ္ဖြဲ့ရဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး Geneva Call အဖြဲ့ဥကၠ႒ အဲလ္လီဇဘက္ ဒီေရ ၀ါနာ (Elisabeth Decrey Warner) ကေတာ့ ပဋိပကၡ တေလွ်ာက္ ကေလးငယ္ေတြဟာ စစ္ပြဲအတြက္ အလြန္ၾကီးေလးစြာ ေပးဆပ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့နွစ္ဖြဲ့ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ကေလးသူငယ္ေတြ အေရးကို သူတို့ရဲ့ ဦးစားေပးကိစၥအျဖစ္ ထားဖို့နဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို ပိုေကာင္းတဲ့ဘ၀ အေျခအေနမွာ ေနခြင့္ေပးဖို့ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခ်ီးက်ဴးသင့္တယ္။ ဒါဟာ တျခား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြ အတြက္ အလြန္ေကာင္းတဲ့ နမူနာျဖစ္တယ္လို့ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာပါတယ္။
ကရင္နီနဲ့ မြန္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြဟာ ျမန္မာလက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ ေတြထဲမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို ကာကြယ္ေပးေရး ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္ကို ပထမဆံုး လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အဖြဲ့ေတြျဖစ္တယ္လို့လည္း Geneva Call အဖြဲ့ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။