“စိန္႔ ဂႏၶာလရာဇ္နဲ႔ တ႐ုတ္တရက္” ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရအေၾကာင္း (သုတကေဖး)
DVB
·
October 9, 2018
ျမန္မာ့သမိုင္းေၾကာင္းတေလ်ာက္မွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အသုံအႏႈန္းမ်ားစြာရွိပါတယ္။ စိန္႔၊ စိန္႔တိုင္း၊ ဂႏၶာလရာဇ္၊ တ႐ုတ္၊ တရက္တို႔ေပါ့။ ဒါေတြဟာ ပုဂံေခတ္ကတည္းက သုံးခဲ့ၾကတာပါ။
စိန္႔ (သို႔) စိနလို႔ ေခၚတာက ခ်င္မင္းဆက္နဲ႔ပတ္သက္တယ္။ ခ်င္ရွီဟြမ္တီ လက္ထက္ေလာက္ကတည္းက အိႏၵိယနဲ႔ကုန္သြယ္ရာက တ႐ုတ္အုပ္စိုးတဲ့ မင္းဆက္ Chin ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး Cinadesa စိနေဒသ (သို႔) စိနရ႒ Cinna Rattha လို႔ ေခၚခဲ့ၾကတာ။
အဲ့လို အိႏၵိယသားတို႔အေခၚက အေနာက္ဘက္တခြင္ကို ပ်ံ႔ႏွံ႔လာၿပီး အိႏၵိယသားတို႔အတိုင္း အသံဖလွယ္ကာ စိနလို႔ေခၚလာၾကတာ။ အဂၤလိပ္လိုေတာ့ China လို႔ ဖလွယ္ခဲ့တာပါ။ စိနဆိုေတာ့ ရႊံ႕တိုင္းျပည္ေပါ့။ ေႂကြထည္ကို ရည္ညႊန္းဟန္ပါပဲ။ ဒီလိုနဲ႔ျမန္မာ တို႔ကလည္း အိႏၵိယတိုင္းသားတို႔အေခၚအတိုင္း စိန္႔တိုင္းျပည္လို႔ ေခၚခဲ့ၾကတာ။
ဂႏၶာလရာဇ္ကေတာ့ ဘာသာအယူကေန ဆင္းသက္လာဟန္ပါပဲ။ တ႐ုတ္ၾသဇာခံ နန္ေစာ (၆) နယ္ဆိုတာ ရွိတယ္။ ပိုးလမ္းမႀကီးကေန နန္ေစာတို႔ကုန္သြယ္ရာမွာ ကာမပူရလို႔ေခၚတဲ့ ေရွးေဟာင္း အိႏၵိယျဖစ္တဲ့ အာသန္နယ္အထိေရာက္တယ္။
အဲ့ဒီကေန အိႏၵိယယဥ္ေက်းမႈကို ဆက္ခံရာက အိႏၵိယၿမိဳ႕အမည္ကိုပါ ဆက္ခံလာဟန္ပါပဲ။ ဒါအျပင္ ေရွးေဟာင္း အိႏၵိယရဲ႕ ဂႏၶာရတိုင္းနဲ႔ နန္ေစာ (၆) နယ္ဟာ ပထဝီဝင္အေနအထားပါ တူညီေနတာေၾကာင့္ နန္ေစာေတြက သူတို႔ေဒသကို ဂႏၶာလရာဇ္ ဆိုၿပီး ဝိၿဂိဳလ္ျပဳေခၚေဝၚရာက ဂႏၶာလရာဇ္အမည္တြင္လာခဲ့တာ။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔လည္း အေသာကအႏြယ္ေတာ္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုၾကပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလာေတာ့ စိနရ႒ကိုလည္း ေစာနယ္ျဖစ္တဲ့ ဂႏၶာလရာဇ္နဲ႔ ေရာေထြးၿပီး သုံးလာခဲ့ၾကတာ။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မွတ္တမ္းေတြမွာေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ဂႏၺာလရာဇ္တိုင္း၊ ယူနန္နယ္ကို ဝိေဒဟတိုင္းလို႔ ဗမာေတြက သုံးစြဲခဲ့တာလည္းရွိပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ငယ္ငယ္က “တ႐ုတ္တရက္” ဆိုတဲ့ေ ဝါဟာရကို မၾကာခဏၾကားခဲ့ရဖူးတယ္။ အရြယ္ေရာက္လာေတာ့ ဒီေဝါဟာရဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့တယ္။ သကၠရာဇ္ ၂ဝဝဝ ေလာက္ေရာက္ေတာ့ ျပန္ၾကားလာရျပန္တယ္။ ဒီတခါေျပာတာနဲ႔ အရင္ကေခၚခဲ့တာနဲ႔ အဓိပၸာယ္မတူေတာ့ဘူး။ ဒီတခါေျပာၾကတာက တ႐ုတ္ပစၥည္းသုံးရင္ တရက္ပဲခံတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ “တ႐ုတ္တရက္” လို႔ အရပ္ထဲမွာ သေရာ္တဲ့သေဘာနဲ႔ေခၚၾကတာ။ ေရွးလူႀကီး ေတြေျပာခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္တရက္ ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာရယ္၊ ဘာေၾကာင့္ဒီလိုေခၚလဲဆိုတာကို သိခ်င္လာတယ္။
ဟုတ္တယ္ အရင္ေရွးေခတ္က တ႐ုတ္တရက္လို႔ ေခၚခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြဟာ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာေတြက “စိန” ဆိုတာကို အဂၤလိပ္က China လို႔သုံးတယ္။ ရႊံ႕တိုင္းျပည္ေပါ့။ ပုဂံေခတ္ကေတာ့ “စိန္႔” လို႔ ေခၚခဲ့ၾကတာပါ။ အင္းဝေခတ္ေရာက္မွ “စိန္႔”လို႔ မေခၚေတာ့ပဲ “တ႐ုတ္” လို႔ ေခၚခဲ့ဟန္ရွိတယ္လို႔ ျမန္မာပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ၾကပါတယ္။
တ႐ုတ္ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကလည္း အိႏၵိယတို႔နဲ႔ အျခားသူေတြက Taruk ,Taruook ကေန Tarok, Tayok ျဖစ္လာတာကိုပဲ အသံဖလွယ္ၿပီး “တ႐ုတ္” လို႔ပဲ အင္းဝသားေတြက ေခၚခဲ့ၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ၁၈ ရာစုထဲအေရာက္မွာေတာ့ ျမန္မာေတြက တ႐ုတ္ကုိ “ေပါက္ေဖာ္” ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရနဲ႔ အစားထုိးသုံးစြဲခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ “ေပါက္ေဖာ္” ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရက ျမန္မာေတြပါးစပ္ထဲမွာ ၁၈ ရာစုမွေရာက္လာခဲ့တာလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕မွတ္တမ္းေတြအရေျပာရရင္ ျမန္မာေတြက မြန္ဂိုနဲ႔ စိန္႔တိုင္းသားေတြကို ကြဲကြဲျပားျပား မခြဲျခားေတာ့ဘဲ တ႐ုတ္လုိ႔ ေရာေထြးစြာ ေခၚခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ မြန္ဂိုနဲ႔စိန္႔တိုင္းသားတို႔ဟာ ဘာသာစကား၊ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈကအစ ကြဲျပားၾကတယ္။ မြန္ဂိုတို႔က တုရက္ရ္ (Turk) လို႔ေခၚတဲ့ စိန္႔တိုင္းသားေတြနဲ႔ မတူညီဘူးလို႔ သေဘာေပါက္လာတာက ေညာင္ရမ္းေခတ္ေရာက္မွလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲ့ဒီအရင္ကေတာ့ ျမန္မာေတြက အေရွ႕ေျမာက္ကလာတဲ့ လူတိုင္းကို သိမ္းက်ဳံးၿပီး တ႐ုတ္လုိ႔ေခၚခဲ့ၾကတာ။
ရွင္ဒိသာပါေမာက္ေက်ာက္စာမွာ မြန္ဂုိေတြကို “တ႐ုတ္” လို႔သုံးထားတယ္။ ရွင္ဒိသာပါေမာက္စစ္ေျပၿငိမ္းေရးအတြက္ တေကာင္းကိုေရာက္ေတာ့ မြန္ဂိုတပ္ဖြဲ႔ထဲမွာ “တုရက္ရ္” (Turk) လူမ်ိဳးေတြပါတယ္။ တိဘက္လိုေတာ့ Drug ဒ႐ုဂ္ လို႔ဆိုတယ္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရရင္ေတာ့ မြန္ ဂိုတပ္ဖြဲ႔ႀကီးကို တ႐ုတ္လုိ႔ အသံဖလွယ္ေခၚရာက စိန္႔၊ စိနတိုင္းကို တ႐ုတ္လုိ႔ ေခၚဆိုလာခဲ့ၾကတာ။ ျမန္မာေတြက အေရွ႕ေျမာက္က ဝင္လာသူတိုင္းကို ခြဲျခားမေနေတာ့ဘဲ တ႐ုတ္လုိ႔ သိမ္းက်ဳံးေခၚလိုက္တာပါပဲ။
ဒါဟာ ပုဂံေခတ္ကတည္းက ေခၚခဲ့တာ။ တကယ္ေတာ့ စိန္႔သားေတြနဲ႔ မြန္ဂိုေတြဟာ မတူညီၾကဘူး။ ဝတ္စား ဆင္ယင္ပုံ။ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈကအစ ကြဲတာ။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ စိန္႔သားေတြကိုပဲ ျမန္မာတို႔က တ႐ုတ္လုိ႔ ေခၚလာတယ္။
တ႐ုတ္ကုိ မန္ခဴ်းတို႔ လႊမ္းမိုးလာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာေတြက စိန္႔သားနဲ႔ မန္ခ်ဴးကို ခြဲျခားေခၚလာတယ္။ စိန္႔သားေတြကို တ႐ုတ္လုိ႔ေခၚၿပီး မန္ခ်ဴးေတြကိုေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ အသံထြက္နီးစပ္ရာကိုယူၿပီး “တရက္” လို႔ ေခၚခဲ့ရာက စတင္ခဲ့တာပါ။ မန္ခ်ဴးကို “တရက္” လို႔ ေခၚခဲ့တာက ေညာင္ရမ္းေခတ္က စတင္ခဲ့တာလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းေတာ့ ျမန္မာတို႔က တ႐ုတ္တရက္ ဆိုၿပီးတြဲေခၚခဲ့ၾကတာ။
အခုေတာ့ တရက္ ဆိုတာ ေပ်ာက္လို႔ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ႏိုင္ငံကို တ႐ုတ္ (China) ဆိုတဲ့ ေဝါဟာတခုတည္းကိုပဲ အစဥ္တစိုက္ အသုံးျပဳလာၾကပါေ်တာ့တယ္။ တခိ်န္က “တ႐ုတ္တရက္”ဆိုတဲ့ အသုံးရွိခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ပစၥည္း တရက္သာခံတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ အသုံးျပဳခဲ့တာမဟုတ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။
အခုတင္ျပခဲ့တာကေတာ့ သုေတသီေတြနဲ႔ သမိုင္းေလ့လာသူေတြအတြက္ အေထာက္ကူျဖစ္မယ္ထင္လို႔ ရွာေဖြတင္ျပလိုက္ရေၾကာင္းပါ။
ကိုးကား- တ႐ုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးအပိုင္း(၂) ထြန္းေဇာ္ေ႒း
