ဘုရားသခင္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ သိပၸံပညာေပၚလာတာ မဟုတ္ဘူး။ သိပၸံရဲ႕ စူးစမ္းေတြ႔ရွိခ်က္ အမွန္တရားဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို လွစ္ဟလိုက္သလို ျဖစ္သြားခဲ့ရင္လည္း သိပၸံပညာရွင္မွာ တာဝန္မရွိပါဘူး။ သတင္းသမား ဆိုတာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္တာ မဟုတ္ဘူး။ လူထုရဲ႕ သတင္းသိပိုင္ခြင့္နဲ႔ အမွန္တရားကို ရွာေဖြရင္း ေစ့ထားတဲ့တံခါး ပြင့္သြားျခင္းအတြက္လည္း သတင္းသမားမွာ တာဝန္မရွိဘူး။ ပိတ္ထားတဲ့အဖုံး ပြင့္သြားျခင္း အတြက္ကေတာ့ အဖုံးပိတ္သူမွာပဲ တာဝန္ရွိတာ။ သတင္းသမားတေယာက္ျဖစ္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူခံယူထားတဲ့ အေျခခံရပ္တည္မႈ ငါးခု ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ “သတင္း လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္ပိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူပိုင္ခြင့္၊ လူထုရဲ႕ သတင္းသိပိုင္ခြင့္၊ အမွန္တရားနဲ႔ မီဒီယာဟာ ျပည္သူ႔အတြက္သာ” ဆိုတာေတြပါပဲ။ ဒီငါးခ်က္စလုံးကေတာ့ အေရးႀကီးဆုံး တပါးသီလ ျဖစ္တဲ့ “မီဒီယာဟာ ျပည္သူ႔အတြက္သာ” ဆိုတာအေပၚ အေျချပဳထားတာ။ ျပည္သူဟာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ သိပိုင္ခြင့္ရွိတာေၾကာင့္လည္း သတင္းသမားဟာ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို ရယူခြင့္ရွိပါတယ္။ ရယူၿပီး အခ်က္ေတြကိုလည္း လူထုသိရွိပိုင္ခြင့္ ရွိတာေၾကာင့္ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ထုတ္တင္ျပပိုင္ခြင့္ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီလိုတင္ျပရာမွာ အမွန္တရားျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ ငါးခ်က္ဟာ တခုနဲ႔တခု ခ်ိတ္ဆက္ေနတာ။ သီးျခားစီ တည္ရွိေနၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ျမဴးနစ္ ေၾကညာစာတမ္းမွာလည္း “သတင္းေထာက္တေယာက္အေနျဖင့္ အမွန္တရားကို တန္ဖိုးထားျခင္းေၾကာင့္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲကိစၥမ်ား မိမိအေပၚ က်ေရာက္လာႏိုင္သည္ျဖစ္ေစ အမွန္တရားအတြက္ ခုခံကာကြယ္ရမည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ အမွန္တရားကို သိခြင့္ရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လူထုရဲ႕ သတင္းသိရွိပိုင္ခြင့္တို႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတာက “လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ဥပေဒ” ပါ။ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိတတ္တဲ့ ဥပေဒပါ။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ရွိတာပါပဲ။ အေမရိကန္မွာလည္း ရွိတာပဲ။ ဗမာႏိုင္ငံမွာလည္း ရွိတာပဲ။ ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕ “ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရလၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္မ်ား အက္ဥပေဒ” ကိုေတာ့ အိႏၵိယအက္ဥပေဒ အမွတ္ (၁၉) အရ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂ ရက္ေန႔မွာ ျပ႒ာန္းခဲ့တာ။ အခုဆို ႏွစ္ေပါင္း ၉၄ ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ပါၿပီ။ ႏွစ္တရာျပည့္ဖို႔ ငါးႏွစ္ေက်ာ္ပဲ လိုေတာ့တယ္။ စတင္ျပ႒ာန္းကတည္းက အစိုးရအဆက္ဆက္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကတာ။ အခုထိလည္း ဆက္လက္က်င့္သုံးေနဆဲပါ။ ဒီဥပေဒနဲ႔ပဲ အေရးယူခံရတာေတြ၊ အမႈရင္ဆိုင္ရတာေတြ ရွိေနဆဲ။ အေရးယူခံရသူေတြကို ေလ့လာၾကည့္ေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြ၊ သတင္းအယ္ဒီတာေတြ၊ မီဒီယာသမားေတြ။ လၽွဳိ႕ဝွက္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃/၁- အပိုဒ္ခြဲ(ဂ) နဲ႔ အမ်ားဆုံး အေရးယူခံၾကရတယ္။ စႏိုးဒင္ ျပည္ေတာ္မျပန္ႏိုင္တာလည္း အေမရိကန္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ဥပေဒ အဟန္႔အတားေၾကာင့္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ စႏိုးဒင္ရဲ႕ ေျပာစကားမွာ “အေမရိကန္ျပန္ၿပီး တရားရင္ဆိုင္ခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မၽွတမွန္ကန္စြာ တရားစီရင္မႈကို ရမွျဖစ္မယ္။ အား အဆမတန္ႀကီးထြားၿပီး ၾသဇာႀကီးလြန္းတဲ့အဖြဲ႔ကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ဆိုရင္ မၽွတမႈရွိမွျဖစ္မွာ” လို႔ ဆိုတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ တရားစီရင္ေရးကိုေတာင္ သံသယရွိေနခဲ့ရင္ မလြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတခုမွာဆိုရင္ မစဥ္းစားရဲေလာက္ေအာင္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ တရားစီရင္ေရးမွာ လၽွဳိ႕ဝွက္ဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲဆိုခံထားရတဲ့ သတင္းသမားေတြကို အႏိုင္ေပးခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ ရွိပါတယ္။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာ။ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲမွာ အေမရိကန္အစိုးရဟာ ေတာင္ဗီယက္နမ္တို႔ဘက္က ဝင္တိုက္ေပးခဲ့ရာက အေမရိကန္နဲ႔ ဗီယက္နမ္စစ္လို ျဖစ္ခဲ့တာ။ သမၼတ သုံးဆက္တိုင္တိုင္ ျဖစ္ခဲ့တာ။ ကေနဒီ၊ ဂြၽန္ဆင္၊ နစ္ဆင္ ကာလအထိ ရွည္ၾကာခဲ့တယ္။ စစ္ျဖစ္တာက အဓိက မဟုတ္ေသးဘူး။ ျပည္သူကို လိမ္ညာၿပီး စစ္ဆင္ခဲ့တာက အဓိကပဲ။ ၁၉၄၅ က စတင္ေရတြက္ရင္ အိုက္ဆင္ေဟာင္ဝါနဲ႔ ထ႐ူးမင္းတို႔ကစၿပီး အေမရိကန္လူထုကုိ လိမ္ညာခဲ့တာ။ အေမရိကန္လူထုဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ ေလာက္ လိမ္ညာ စစ္တိုက္ေနျခင္းကို ခံစားခဲ့ရတယ္။ အမ်ိဳးေကာင္းသားေတြ မ်ားစြာ ေသဆုံးခဲ့တယ္။ ႏွစ္ ၃ဝ စာ မက္နမာရာ (Mc Namara) ရဲ႕ အေမရိကန္၊ ဗီယက္နမ္စစ္ ေလ့လာခ်က္ေတြမွာလည္း ေတာင္ဗီယက္နမ္ အ႐ႈံးမ်ားမယ္ဆိုတာ သိသိန႔ဲ စစ္ကို ဆက္ဆင္ႏႊဲခဲ့တာေတြ၊ ဟိုခ်ီမင္းကို စစ္ထဲဆြဲေခၚၿပီး ဒိုမီႏိုသေဘာအရ လုပ္ေဆာင္မႈ၊ ေငြေၾကး လက္နက္ ေထာက္ပံ့မႈ စတဲ့ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရာ စာမ်က္ႏွာေပါင္း ၇ဝဝဝ ေက်ာ္ မွတ္တမ္းျပဳခဲ့တယ္။ အဲဒီအထဲက စာမ်က္ႏွာ ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ကို နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာက ရရွိခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာပဲ နယူးေယာက္တိုင္းသတင္းစာက Vietnam Archive:Pentagon Study Traces 3 Decades of Growing Us.Involement ဆိုတဲ့ ပင္တဂြန္ေလ့လာခ်က္ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အထူးလၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပ ထုတ္ေဝလိုက္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအတြက္ တရားသူႀကီး လာဖိန္းက နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာကို ဆက္မထုတ္ဖို႔ တားျမစ္တယ္။ တၿပိဳင္တည္း နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာကို လၽွဳိ႕ဝွက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၈ အပိုဒ္ခြဲ ၇၉၃ နဲ႔ တရားစြဲဆိုတယ္။ ေနာက္ရက္ေတြမွာေတာ့ Top scret;Vietnam Relation 1945-67 (Top Secret Sensition) ျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အထူးလၽွဳိ႕ဝွက္ဖိုင္ေတြမွာ ပါရွိတဲ့ အခ်က္ေတြ၊ ႏွစ္သုံးဆယ္ လိမ္လည္မႈေတြကို ဝါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာက ထပ္မံဖြင့္ခ် ေဖာ္ထုတ္လိုက္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီလို သတင္းစာႏွစ္ေစာင္လုံးရဲ႕ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္သူေတြဟာ အမွန္ကိုသိၿပီး လမ္းေပၚထြက္ ဆႏၵျပရင္း အေမရိကန္၊ ဗီယက္နမ္ စစ္ရပ္စဲေရးကို အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ေတာင္းဆိုလာၾကတယ္။ ႏွစ္သုံးဆယ္ၾကာ အစိုးရရဲ႕ လိမ္လည္မႈေတြကို ကန္႔ကြက္ ဆန္႔က်င္လာၾကပါေတာ့တယ္။ အစိုးရကလည္း သတင္းစာႏွစ္ေစာင္လုံးကို ႏိုင္ငံေတာ္ လၽွဳိ႕ဝွက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၈ အပိုဒ္ခြဲ ၇၉၃ အရ တရားစြဲဆိုခဲ့တယ္။ အမႈကို ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မယ့္ေန႔မွာေတာ့ သတင္းသမားေတြအျပင္ ျပည္သူလူထု တရပ္လုံးကလည္း အေျဖကို ေစာင့္ေနၾကတယ္။ တရား႐ံုးဝန္းက်င္မွာေတာ့ ကိုယ္ထင္ရာ ခန္႔မွန္းေျပာေနၾကေလရဲ႕။ ဒါကလည္း အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အေရးပါတဲ့ စီရင္ခ်က္တခု ျဖစ္ေနတာကိုး။ ဂ်ဴရီလူႀကီး ကိုးဦးရဲ႕ မဲနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ “၆ မဲ ၃မဲ” နဲ႔ ဝါရွင္တန္ပို႔စ္နဲ႔ နယူးေယာက္တိုင္း သတင္းစာတို႔က အႏိုင္ရလိုက္တယ္။ ဂ်ဴရီလူႀကီးေတြကေတာ့ တရားသူႀကီး “ဘလက္ခ္” ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ကို အေလးနက္ထား စဥ္းစားခဲ့ၾကတယ္။ ဘလက္ခ္က “လူႀကီးမင္းမ်ားက သတင္းဌာနေတြကို ဒီမိုကေရစီအတြက္၊ တရားမၽွတမႈအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ကာကြယ္မႈေတြ ေပးရမွာ ျဖစ္တယ္။ မီဒီယာဆိုတာ ျပည္သူအတြက္၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူအတြက္ မဟုတ္ဘူး”…တဲ့။ ဒီအခ်က္နဲ႔ပဲ အႏိုင္ေပးလိုက္တာပါ။ အစကို ျပန္ေကာက္ရရင္ သိပၸံရဲ႕ စူးစမ္းေတြ႔ရွိခ်က္ အမွန္တရားဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ေတြကို လွစ္ဟလိုက္သလို ျဖစ္သြားခဲ့တာအတြက္ သိပၸံပညာရွင္မွာ တာဝန္မရွိပါဘူး။ ဒီလိုပါပဲ။ လူထုရဲ႕ သတင္းသိပိုင္ခြင့္အတြက္ အမွန္တရားကို ရွာေဖြရင္း ေစ့ထားတဲ့တံခါး ပြင့္သြားျခင္းဟာလည္း သတင္းသမားမွာ တာဝန္မရွိဘူး။ အဖုံးပြင့္သြားျခင္း အတြက္ကေတာ့ အဖုံးပိတ္သူမွာပဲ တာဝန္ရွိပါတယ္။ တရားသူႀကီး “ဘလက္ခ္” ရဲ႕ အႀကံျပဳစကားအတိုင္း ေျပာရရင္ “မီဒီယာဟာ ျပည္သူအတြက္” ျဖစ္တာေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ အမွန္သိပိုင္ခြင့္အတြက္သာ မီဒီယာမွာ တာဝန္ရွိပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ သတင္းသမားတိုင္း လၽွဳိ႕ဝွက္အက္ဥပေဒေဘးမွ ကင္းေဝးၾကပါေစ။ ထြန္းေဇာ္ေ႒း