လိင္မႈကိစၥဆိုတာ တစ္ျခားကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ ကိစၥေတြထက္ ေရာဂါ ကူးစက္ႏိုင္ေျခ ျမင့္မားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လိင္မဆက္ဆံခင္ကတည္းက သင့္အေနနဲ႔ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ေရာဂါ (STD) ေတြနဲ႔ သေႏၶတားဖို႔အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသင့္သလို လိင္ဆက္ဆံအၿပီးမွာလည္း ေဆာင္ရန္၊ ေရွာင္ရန္ အခ်က္ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အခုဒီမွာေတာ့ Hello ဆရာ၀န္္ ပရိတ္သတ္ႀကီးအတြက္ လိင္ဆက္ဆံၿပီးေနာက္ လုပ္သင့္တဲ့ အရာေတြနဲ႔ ေရွာင္သင့္တဲ့ အရာ (၁၁) ခ်က္ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

၁။ ေဆးေၾကာပါ။

လိင္ဆက္ဆံၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ျခင္း ေရခ်ိဳးခန္းကို သြားၿပီး ေဆးေၾကာစရာေတာ့ မလိုအပ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီးေနာက္ လိင္အဂၤါေတြကို ေဆးေၾကာေပးျခင္းဟာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါ (UTIs) ေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆးေၾကာတဲ့ အခါမွာလည္း လိင္အဂၤါနားတစ္ဝိုက္ (အတြင္းကို မဟုတ္ပါ) ေနရာေတြကို ေရနဲ႔ ေဆးေၾကာေပးလို႔ရပါတယ္။ ဆပ္ျပာ အေပ်ာ့စားေလးေတြကိုလည္း သုံးလို႔ရေပမဲ့ သင္မွာ ဓာတ္မတည့္တဲ့ အေရျပား (သို႔) ကူးစက္ေရာဂါရွိမယ္ဆိုရင္ ဒီလို ဆပ္ၾကာနဲ႔ ေဆးေၾကာျခင္းဟာ အေရျပားကို ေျခာက္ေသြ႕ယားယံေစႏိုင္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားေတြဆိုရင္ လိင္တံထိပ္ငုံအေရျပားကို ေနာက္သို႔ ဆြဲလွန္ၿပီး ေရနဲ႔ ျဖည္းညႇင္းစြာ ေဆးေၾကာေပးႏိုင္ပါတယ္။

၂။ လိင္အဂၤါ အတြင္းသို႔ ေဆးေၾကာတာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။

အမ်ိဳးသမီး တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီးတဲ့ အခါမွာ လိင္အဂၤါ အတြင္းပိုင္းကို ေရအေျခခံၿပီး ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ သန္႕စင္ေဆးရည္ေတြနဲ႔ ေဆးေၾကာေပးသင့္တယ္လို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို လုပ္ျခင္းက ကူးစက္ေရာဂါေတြကို ပိုျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီလို ေဆးေၾကာလိုက္တဲ့အခါမွာ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကို ကာကြယ္ေပးေနတဲ့ ဘတ္တီးရီးယားပမာဏကို နည္းပါးသြားေစႏိုင္လို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကို အေကာင္းဆုံး ဂ႐ုစိုက္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီး ေမြးလမ္းေၾကာင္းကို ဒီအတိုင္းထားလိုက္ဖို႔ပါပဲ။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းဟာ သူ႔ဘာသာ သန္႕ရွင္းေရး လုပ္တဲ့အဂၤါျဖစ္ၿပီး ႏူးႏူးညံ့ညံ့ကိုင္တြယ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွ သိပ္မျပင္းတဲ့ အနံ႔တစ္မ်ိဳးထြက္ေနတာဟာ သာမန္သာျဖစ္ၿပီး ေရာဂါျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း မွတ္ထားဖို႔လိုပါတယ္။

၃။ ႐ိုး႐ိုးေရ ျဖင့္သာ သန႔္ရွင္းေရး လုပ္ပါ။

အမ်ိဳးသမီးေမြးလမ္းေၾကာင္း သန္႕ရွင္းေဆးရည္ေတြအျပင္ ေဆးဆိုင္ေတြမွာ သင့္ရဲ႕ အဂၤါကို သန္႕ရွင္းသြားေစႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေဆးေတြ၊ လိမ္းေဆးေတြ ဖ်န္းေဆးေတြ ေရာင္းခ်ၾကပါတယ္။ ဒီလို ပစၥည္းေတြဟာ ဆပ္ျပာအျပင္းစားေတြ၊ ေၾကးခြၽတ္ေဆးေတြ၊ ေဆးေၾကာေဆးရည္ေတြ၊ ေရေမႊးေတြ၊ လိမ္းေဆးဆီေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားၿပီး ဒီလိုျပင္းထန္တဲ့ အရာေတြက သင့္ရဲ႕ အေရျပားကို ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံအၿပီး ေဆးေၾကာခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း သာမန္ေရေႏြးေႏြးေလးနဲ႔သာေဆးေၾကာေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အထူးသျဖင့္ သင္မွာ ကူးစက္ေရာဂါရွိေနမယ္ဆိုရင္ အနံ႔ဆြတ္ထားတဲ့ မီးယပ္လာခ်ိန္တြင္ ရာသီေသြးထိန္းရန္ ထည့္ရ ေသာ အေတာင့္ေတြ၊ မီးယပ္လာခ်ိန္ကပ္ထားရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးသုံးအခ်ပ္ေတြ၊ ေပါင္ဒါေတြနဲ႔ ဖ်န္းေဆးေတြကိုလည္း လုံးဝအသုံးမျပဳဖို႔လိုပါတယ္။

၄။ ဆီးအိမ္ကို ရွင္းပါ။

လိင္ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ ခႏၶာကိုယ္မွ ဆီးမ်ားကို စြန႔္ထုတ္ေပးတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွာ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ရွိေနမယ္ဆိုရင္ သင့္အေနနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါ ခံစားရႏိုင္ေျခ မ်ားပါတယ္။ သင္ဆီးသြားလိုက္တဲ့ အခါမွာ ဒီဘတ္တီးရီးယားပိုးေတြကို ရွင္းလင္းပစ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံအၿပီး ခဏအၾကာမွာ ဆီးသြားေပးဖို႔လိုၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုရင္လည္း ဆီးသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘတ္တီးရီးယားေတြ ပ်ံ႕ပြားျခင္းမွ ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ေရေဆးရင္ ေရွ႕မွ ေနာက္သို႔ေဆးေၾကာေပးသင့္ပါတယ္။

၅။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ပါ။

ေရမ်ားမ်ားေသာက္တာက ခႏၶာကိုယ္က်န္းမာေရးအတြက္လည္း ေကာင္းတဲ့ အျပင္ လိင္ဆက္ဆံေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာလည္း ေရမ်ားမ်ားေသာက္ဖို႔မေမ့ပါနဲ႔။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သင့္မွာ ေရဓာတ္ျပည့္ဝေနရင္ ပိုၿပီးဆီးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခါ ကူးစက္ေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဘတ္တီးရီးယားေတြကို ပိုၿပီး ရွင္းထုတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၆။ အဝတ္အစားေခ်ာင္ေခ်ာင္ခ်ိခ်ိ ဝတ္ဆင္ပါ။

ပူေလာင္ၿပီး ေခြၽးထြက္မ်ားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဘတ္တီးရီးယားေတြနဲ႔ မႈိေတြ ပိုရွင္သန္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းမယ့္ အတြင္းခံေဘာင္းဘီမ်ိဳးကို ဝတ္ဆင္ဖို႔လိုပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔လည္း အရမ္းက်ပ္တဲ့ အသားကပ္ေဘာင္းဘီေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးအတြင္းခံေဘာင္းဘီေတြ ဝတ္ဆင္တာကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ ခ်ည္သား အတြင္းခံေတြက ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းၿပီး ေအးျမေစႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒီလို ခ်ည္ထည္အတြင္းခံမ်ိဳးကိုသာ ဝတ္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္။

၇။ လက္ကို ေသခ်ာေဆးေၾကာပါ။

ကိုယ္အေဖာ္ရဲ႕ လိင္အဂၤါေတြကို ထိေတြ႕လိုက္မယ္ဆိုရင္ သင့္အေနနဲ႔ ဘတ္တီးရီးယားပိုးေတြ ကူးစက္ခံရႏိုင္ေျခ ျမင့္မားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလို ထိေတြ႕ၿပီးရင္ လက္ကို ေသခ်ာေဆးေၾကာျခင္းက ကူးစက္ေရာဂါေတြ ျပန႔္ပြားျခင္းကို ကာကြယ္ဖို႔ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ လိင္ဆက္ဆံအၿပီးမွာ လက္ကို ေသခ်ာေဆးေၾကာျခင္းကိုလည္း ေသခ်ာျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။

၈။ လိင္မႈဆိုင္ရာ အ႐ုပ္ေတြကို ေသခ်ာေဆးေၾကာေပးပါ။

ဒီလို လိင္မႈဆိုင္ရာ အ႐ုပ္ေတြကို သင္အသုံးျပဳတဲ့အခါမွာ ဘတ္တီးရီးယားေတြ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ နဲ႔ မႈိေတြ ကပ္တြယ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုလိုတဲ့ သေဘာက သင့္ရဲ႕ လိင္အ႐ုပ္ေတြက လိင္မွ တစ္ဆင့္ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါ (STD) ေတြနဲ႔ တစ္ျခားေသာကူးစက္ေရာဂါေတြကို ပ်ံ႕ပြားေစႏိုင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီအ႐ုပ္ေတြကို အသုံးျပဳၿပီးတဲ့ အခါတိုင္း ဘယ္လိုေဆးေၾကာရမလဲဆိုတဲ့ ၫႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို ဖတ္ၿပီး ေဆးေၾကာေပးပါ။ ေရာဂါပိုးေတြ ကူးစက္ေစႏိုင္တဲ့အတြက္ လိင္မႈ အ႐ုပ္ေတြကို တစ္ေယာက္တည္းသုံးတာက အေကာင္းဆုံးပါပဲ။ တကယ္လို႔ မျဖစ္မေန ေဝမွ်ၿပီး သုံးရေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္း သုံးတဲ့အခါ ကြန္ဒုံး အသုံးျပဳသင့္ပါတယ္။

၉။ မႈိကူးစက္ေရာဂါေတြကို ေသခ်ာေစာင့္ၾကည့္ပါ။

လိင္ဆက္ဆံခ်ိန္မွာ မႈိေရာဂါေတြဟာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အျပန္အလွန္ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ သင့္အေနနဲ႔ ယားယံျခင္း၊ ပူစပ္ျခင္းနဲ႔ အျဖဴေရာင္ ျပည္ေတြ ေမြးလမ္းေၾကာင္း (သို႔) လိင္တံမွ ထြက္လာတာကိုေတြ႕ရမယ္ဆိုရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ အျမန္ဆုံးသြားေရာက္ျပသသင့္ပါတယ္ ။

၁၀။ ေသြးစစ္ဖို႔ အၿမဲတမ္း သတိရွိပါ။

သင္က လိင္မႈကိစၥေတြကို ပုံမွန္လုပ္တတ္သူတစ္ေယာက္ (သို႔) လိင္ဆက္ဆံေဖာ္သစ္တစ္ေယာက္နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံၿပီးမယ္ဆိုရင္ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ခံရတဲ့ ေရာဂါ (STD) ေတြကို သြားေရာက္စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္။ အစပိုင္းမွာ ဒီေရာဂါေတြက လုံးဝ ေရာဂါ လကၡဏာမျပတဲ့ အတြက္ ေသြးစစ္ျခင္းကပဲ သင့္မွာ ေရာဂါ ကူးစက္ခံထားရလားဆိုတာ သိေစႏိုင္မွာပါ။ သင့္အေနနဲ႔ ျပည္ထြက္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း၊ မီးေလာင္ရည္ၾကည္ဖုေတြ၊ အနာမ်ား၊ အနီဖုမ်ားနဲ႔ အဖုမ်ား သင့္ လိင္အဂၤါနား ေပါက္လာသလားဆုိတာကိုလည္း ၾကည့္ရႈလို႔ရပါတယ္။

၁၁။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတဲ့ အခ်ိန္ ပိုၿပီး ဂ႐ုစိုက္ပါ။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ လိင္မႈကိစၥဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ စိတ္ခ်ရေပမဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ကူးစက္ေရာဂါေတြ ရႏိုင္ေျချမင့္မားတဲ့ အတြက္ ကိုယ္ဝန္ရွိတဲ့အခ်ိန္ ပိုၿပီး ဂ႐ုစိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီလိုကာကြယ္ဖို႔အတြက္ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားခဲ့တဲ့ လိင္ဆက္ဆံၿပီး ဆီးသြားတာမ်ိဳး၊ ေမြးလမ္းေၾကာင္း တစ္ဝိုက္ညင္သာစြာ ေဆးေၾကာေပးျခင္းမ်ိဳးကို ျပဳလုပ္ေပးသင့္ၿပီး သင့္ရဲ႕ အေဖာ္ျဖစ္သူကိုလည္း ဒီလို ထပ္တူ လုပ္ခိုင္းသင့္ပါတယ္။ ေရးသားသူ Arkar Hein ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win ဤေဆာင္းပါးကို DVB ၏ မိတ္ဘက္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေဆးပညာဝက္ဘ္ဆိုဒ္ hellosayarwon.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။