Homeမေးမြန်းခန်း
“လက္နက္ႀကီးက်တဲ့ က်ည္ဆန္ ႏွလုံးမွာ တည့္တည့္မွန္ေတာ့”- ကခ်င္စစ္ေဘးေရွာင္တဦးႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္
“လက္နက္ႀကီးက်တဲ့ က်ည္ဆန္ ႏွလုံးမွာ တည့္တည့္မွန္ေတာ့”- ကခ်င္စစ္ေဘးေရွာင္တဦးႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္
နော်နိုရင်း
·
May 10, 2018
ျမန္မာတပ္မေတာ္နဲ႔ ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားလုိ႔ ေတာတြင္း ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရတဲ့ ေအာင္ေလာဒ့္ေက်းရြာသား ၁၁၈ ဦး ေမလ ၈ ရက္ေန႔က အစိုးရရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ၁၀ မုိင္ ႏွစ္ျခင္းဘုရားေက်ာင္းမွာ ခိုလံႈဖို႔ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။
ရြာသား ၂၀၀၀ ေလာက္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလဆန္းကတည္းက တလနီးပါးၾကာ ေတာတြင္း ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနခဲ့ၾကရၿပီး ခက္ခက္ခဲခဲနဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ကုိ ထြက္ေျပး ေရာက္ရွိလာခဲ့တာပါ။
ရြာသားေတြနဲ႔အတူ ျမစ္ႀကီးနားကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာတဲ့ ေအာင္ေလာ့ဒ္ေက်းရြာသား ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္က ဆရာမဆုိင္းဂ်ာကုိ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ေမး- ဆရာမတုိ႔ ေအာင္ေလာ့ဒ္ေက်းရြာကေန ျမစ္ႀကီးနားကုိ အခက္အခဲၾကားက ဘယ္လုိ လာခဲ့ရသလဲ၊ လမ္းမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာခဲ့သလဲ ဆုိတာ ေျပာျပေပးပါလား။
ေျဖ- “က်မတုိ႔ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔ကတည္းက ရြာမွာ လက္နက္ႀကီးက်တဲ့ေန႔ကတည္းက ညေန ၅ နာရီမွာ ရြာသူရြာသားေတြအားလုံး ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ၾကပါတယ္။ အဲဒီမွာ တရက္ ႏွစ္ရက္ ေနၿပီးမွ ရိကၡာေတြျပတ္ေတာ့ လက္နက္ႀကီးသံ တိတ္သြားရင္ ရြာထဲ ျပန္ဝင္ရဲတဲ့သူေတြက ဆန္ေတြ၊ အဝတ္အစားေတြ အုိးခြက္ပန္းကန္ေတြ ျပန္ယူၿပီးမွ အဲဒါနဲ႔ပဲ မၽွၿပီး စားသုံးေနၾကတာေပါ့ေနာ္။”
“အဲဒီမွာ တရက္ ႏွစ္ရက္ေနၿပီးမွ ေရအခက္အခဲေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ က်မတုိ႔ ေရရွိတဲ့ ေခ်ာင္းဘက္မွာ ေရႊ႕လုိက္တယ္။ အဲဒီမွာ ႏွစ္ရက္ျပန္ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မတုိ႔ ေတာင္တခု အေပၚမွာတခုမွာ တက္ေနတယ္။ လက္နက္ႀကီးသံ မၾကားရတဲ့အထိ အဲဒီမွာ ေနတယ္။ အဲဒီကေန ေခ်ာင္းႀကီးရွိတဲ့ေနရာဘက္ကုိ က်မတုိ႔ ျပန္ေရႊ႕တယ္။ အဲဒီေနရာမွာလည္း ႏွစ္ညအိပ္ သံုးရက္။ ကေလးေတြ၊ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ၊ ေလျဖတ္တဲ့လူေတြ၊ လမ္းမေလၽွာက္ႏိုင္တဲ့သူေတြ အဲဒီမွာပဲ ေနေနရတယ္။ ညမွာဆုိလုိ႔ရွိရင္ က်မတုိ႔သြားတဲ့လမ္းမွာ သူတုိ႔က မမီဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔ကုိ ေတာထဲမွာ တေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္ အဲဒီလို ထားခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရွိတယ္။”
ေမး- ထြက္ေျပးတုန္းက ရြာသားေတြအားလံုးေပါင္း ဘယ္ႏွေယာက္ေလာက္ ရွိခဲ့လဲ။
ေျဖ- “ထြက္ေျပးတာ အားလုံး ၂၀၀၀ ေက်ာ္တယ္။ ျမစ္ႀကီးနားကုိ က်မနဲ႔အတူ ပါခဲ့တာ က ၁၁၈ ဦးပါ။ က်မတုိ႔က ေတာေတာင္ေတြကုိ ေက်ာ္ၿပီးေတာ့မွ ေရေခ်ာင္းေတြကုိ ေက်ာ္ၿပီးေတာ့မွ တလျပည့္ဖို႔ ၃ ရက္အလုိ ဒီကို မေန႔က ေရာက္တယ္။”
ေမး- စစ္ေဘးေရွာင္ေတြအေနနဲ႔ ေတာထဲမွာ ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ ႀကံဳခဲ့ရသလဲ။
ေျဖ- “ေတာထဲမွာ မုိးရြာလုိ႔ က်မတုိ႔က ပလတ္စတစ္အျဖဴေတြနဲ႔ က်မတုိ႔ ေနေနရေတာ့ မုိးရြာ ေလတုိက္ရင္ အားလုံးစုိရဲႊၿပီးမွ ဒီလုိပဲ ေနေနရတယ္။ ကေလးေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြက အဲဒီလုိပဲ ဒုကၡေရာက္ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေတာထဲမွာ ကေလးေမြးတဲ့လူေတြက ေဆးဝါး မျပည့္မစုံ၊ ဆရာမလည္း မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကေလးေမြးတဲ့ မိခင္ေတြက အဲဒီလုိ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတယ္။ ေတာထဲမွာ ကုိယ္ဝန္ေဆာင္ ၂ ေယာက္ ေမြးပါတယ္ရွင္။ သူတုိ႔က လက္သည္ေတြနဲ႔ပဲ ေမြးၾကတာေပါ့ေနာ္။”
ေမး- ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔ကတည္းက တုိက္ပြဲေၾကာင့္ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနရ တယ္ဆုိေတာ့ ဒီတုိက္ပြဲၾကားမွာ ရြာသားေတြ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ေသဆုံးတာ ေတြရွိလား။
“ရြာသားေတြထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာက သားအဖ ႏွစ္ေယာက္၊ ၿပီးေတာ့ ေနာက္တေယာက္ အားလံုး သုံးေယာက္ေပါ့ေနာ္။ တေယာက္က ဒူးေခါင္းနဲ႔ ေခါင္းေတြမွာ ဒဏ္ရာရတယ္။ သားျဖစ္သူက လက္နက္ႀကီးက်တဲ့ က်ည္ဆန္မွန္လုိ႔ ႏွလုံးမွာ တည့္တည့္မွန္ေတာ့ အဲမွာပဲ ဆုံးသြားတယ္။ ေနာက္တေယာက္ ေမးေအာက္မွာနဲ႔ ပခုံးမွာ ဒဏ္ရာရပါတယ္။ ”
ေမး- အဲဒီဒဏ္ရာရတဲ့သူေတြကေရာ အခုသက္သာသြားၿပီလား။
ေျဖ။ “ဟုတ္ကဲ့အခု က်မတုိ႔ ေတာထဲမွာေနရင္းနဲ႔ ေဆးျမစ္ေတြတူးၿပီး ျပဳတ္ေသာက္၊ လိမ္းနဲ႔ အဲလုိလုပ္လုိ႔ နည္းနည္းသက္သာလာပါၿပီ။ ”
ေမး-ေတာထဲမွာ တလနီးပါး တိမ္းေရွာင္ခ့ဲရၿပီး အခု ဒီဆရာမတုိ႔ျမစ္ႀကီးနားကုိ ၁၀၀ ေက်ာ္ ေရာက္လာတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲေတာ့ က်န္တဲ့သူေတြကေကာ ဘယ္လုိေတြ ရွိေနလဲ။
ေျဖ။ “က်န္တဲ့လူေတြကေတာ့ မေန႔က က်မတုိ႔လာတဲ့လမ္းကို အခု စစ္ေၾကာင္းေတြ ထုိးထားတယ္လုိ႔ၾကားတယ္။ က်န္တဲ့လူေတြက က်မတုိ႔ လာတဲ့ဘက္ကုိပဲ ထြက္မယ္ဆုိၿပီးမွ သူတုိ႔လာခဲ့တာ။ ဒါေပမယ့္ အခု စစ္ေၾကာင္းေတြ အဲဒီဘက္မွာအရမ္းထုိးထားလုိ႔ သူတုိ႔လည္း အခက္အခဲေတြျဖစ္ေနမွာပဲလုိ႔ က်မ စဥ္းစားမိပါတယ္။”
ေမး- တုိက္ပဲြျဖစ္တုန္းက ေလေၾကာင္းကေန ပစ္တယ္လုိ႔ ၾကားသိရပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႔ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ အဲဒီအေျခအေနကုိ ေျပာျပေပးပါလား။
“က်မတုိ႔ ထင္တာက တႏုိင္းက လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ပစ္တာလုိ႔ပဲ ထင္တာ။ ပထမအေခါက္က ေခ်ာင္းနားမွာ တခုက်တယ္။ ရြာထိပ္ကေန က်တယ္။ အဲဒီကေန ဆက္တုိက္ က်မတုိ႔က ကတုတ္က်င္းထဲမွာေနရင္း လက္နက္ႀကီးသံ ဆက္တုိက္ အရမး္ၾကားရေတာ့ အဲဒီမွာေနၿပီးမွၾကတာ။ က်မတုိ႔ ေခါင္းေပၚကေန၊ အိမ္ေပၚကေန ပစ္ပစ္ေနေတာ့ ဟုိဘက္ ေကအုိင္ေအ တပ္ရွိတဲ့ဘက္ကုိ သူတုိ႔က အဲျမဲတမ္း ပစ္တယ္။ ေကအုိင္ေအတပ္နဲ႔ က်မတုိ႔က သိပ္အလွမ္းမေ၀းဘူး။ ရြာသူရြာသားေတြကလည္း ေၾကာက္တယ္။ ရြာသား ၃ ေယာက္ကလည္း ဒဏ္ရာရတယ္။ေသဆုံးတယ္ဆုိေတာ့ အဲဒီညေန ၅ နာရီကတည္းက ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။”
ေမး-ထြက္ေျပးသူေတြထဲမွာ ကေလးငယ္ေတြပါတယ္ ဆုိေတာ့ ကေလးငယ္ေတြရဲ့ အေျခအေန ဘယ္လုိရွိလဲ။
“ ကေလးငယ္ေတြကလည္း တခါမွ မၾကားဖူးတဲ့ လက္နက္ႀကီးသံေတြၾကားေတာ့ ေၾကာက္လန္႔ၿပီးေတာ့ ေတာထဲမွာေရာက္တဲ့အခါမွာ ဖ်ားတဲ့ဟာေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လူႀကီးေတြကလည္း စိတ္က ဒဏ္ရာရေတာ့ ေတာထဲမွာ အမ်ားႀကီးဖ်ားနာတာကုိ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
ေမး- အခု ျမစ္ႀကီးနား ေရာက္လာေတာ့ေရာ ဘယ္ေနရာမွာ ခိုလံႈေနရလဲ။
“ အခု ျမစ္ႀကီးနား ၁၀မိုင္ ႏွစ္ျခင္းဘုရားေက်ာင္း၀င္းမွာရွင္။ အခုေနဖုိ႔ထုိင္ဖုိ႔က စစေရာက္တယ္ဆုိေတာ့ မုိးကာတဲေတြနဲ႔ က်မတုိ႔ကုိ ထားတယ္။ အစုိးရဌာနဘက္က ဘယ္သူမွမလာေသးပါဘူး။ ဘာမွမကူညီေသးပါဘူး။ အခုက ဒီမွာ အသင္းေတာ္ကေန ကူညီတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႔ အန္ဂ်ီအုိအဖြဲ႔ကေန ဆပ္ျပာ၊ သြားတုိက္ေဆး၊ သြားတုိက္တံ ေတြ အဲလုိကူညီပါတယ္။”
ေမး -ဒီမတုိင္ခင္က ေအာင္ေလာ့ဒ္ရြာမွာ တုိက္ပြဲေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းသြားပါၿပီ။ ရြာသူ ရြာသားေတြအေနနဲ႔ အိမ္ျပန္လာလုိ႔ရပါၿပီဆုိၿပီး တပ္ကေနၿပီး တႏုိင္းၿမိဳ႕မွာ ေၾကညာထားတာ ရွိတယ္ေလ။ ဆုိေတာ့ ရြာျပန္ဖုိ႔ အစီအစဥ္ရွိလား။
“ စစ္တပ္က ေလာ္မစပီကာေတြနဲ႔ ေအာ္တယ္လုိ႔ သူမ်ားေတြေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မတုိ႔က ေတာထဲမွာေနေတာ့ အဲဒီအသံကုိမၾကားရဘူး။ လက္နက္သံေတြၾကားထဲမွာ က်မတုိ႔က ရြာထဲမွာေနဖုိ႔ဆုိေတာ့ ဘယ္လုိမွမျဖစ္ႏုိ္င္ဘူးေပါ့ေနာ္။ တကယ္လုိ႔ စစ္တပ္ကေနမရွိဘူး။ ႏွစ္ဖက္တပ္ကေန စစ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြ မရွိဘူး ဆုိမွ အာမခံခ်က္ရွိမွ က်မတုိ႔ ျပန္ရဲပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်မတုိ႔ မျပန္ေသးဘူး။ ”
ေမး -ဒီလုိ တလနီးပါးၾကာ ထြက္ေျပးလာရတ့ဲေပၚ တျခား ဘာေျပာခ်င္တာ ရွိဦးမလဲ။
“က်မတုိ႔ ရြာသူရြာသားေတြအေနနဲ႔ ဒီလုိစစ္ပြဲျဖစ္လုိ႔ ကုိယ့္အိမ္၊ ကိုယ့္ယာ ကုိယ့္ရဲ့ကြ်ဲႏြား တိရစာၦန္ေတြက ပစ္ထားခဲ့ရလုိ႔ က်မတုိ႔က ခုိလံႈေနဖုိ႔ စိတ္ခ်ရတဲ့ေနရာ ေရာက္ေပမယ့္ ကုိယ့္အိမ္ကုိယ့္ယာအတြက္ က်မတုိ႔က အရမ္းစိတ္ဆင္းရဲရတာေပါ့ေနာ္။ အခုခ်ိန္ က်တုိ႔ ေျပာခ်င္တာက ဒီစစ္ပြဲက ျမန္ျမန္ၿငိမး္မွ က်မတုိ႔ ျပည္သူျပည္သားေတြအတြက္က အသက္ရွဴနည္းနည္းေခ်ာင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ မထြက္လာေသးတဲ့ ရြာသူရြာသားေတြအတြက္လည္း က်မတုိ႔က ျမန္ျမန္ထြက္လာႏုိင္ေအာင္ အဘက္ဘက္ကေန အားလုံးကူညီၿပီး စစ္တပ္ကုိ ေျပာေပးၾကပါလုိ႔ က်မတုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်င္ပါတယ္။ ”