‘တေပေလာက္ရွိေသာ ကုလားေလး ေနသြားဖူးသျဖင့္ တေပကုလားရြာဟု ေခၚဆိုေလသည္။’ ဒီလိုစာမ်ိဳး သိပံၸေမာင္ဝ စာေတြထဲ ဖတ္ရေလ့ရွိတယ္။ ‘ေက်ာက္တံုးေတြႏွင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ တံတားရွိ၍ ဤၿမိဳ႕နယ္ကို ေက်ာက္တံတားဟု အမည္ေပးထား၏။” ဒါကေတာ့ ဝင္ဒီေလာ႐ံုေရးတဲ့ ‘ရွင္ရင္ေရႊထီး’ စာအုပ္ထဲမွာ ရန္ကုန္က ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္အေၾကာင္း ပံုေဖာ္ေရးသားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ရေလေအာင္ ဗိုလ္တေထာင္-တြံေတး ရန္ကုန္ ဝါးတားဘတ္စ္ခရီး သေဘၤာစီးမယ္ ႀကံေတာ့ ဗိုလ္တေထာင္အေၾကာင္း ဖတ္ရတယ္။ တဖုႆနဲ႔ ဘလႅိကညီေနာင္က ျမတ္စြာဘုရား ဆံေတာ္ရွစ္ဆူ ပင့္လာေတာ့ အခု ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္း ေနရာကေန ဥကၠလာပမင္းႀကီးက ပင့္ေဆာင္တယ္။ သူက ဗိုလ္ေျခ ၁၀၀၀ နဲ႔ ၿခံရံပင့္ေဆာင္ ပူေဇာ္တာကို အစြဲျပဳရာကအစ ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္းနားက ေစတီေတာ္ကို ဗိုလ္တေထာင္ေစတီလို႔ ေခၚတြင္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္ နာမည္ကိုလည္း ဗိုလ္တေထာင္ၿမိဳ႕နယ္လို႔ ေခၚခဲ့တာပါတဲ့။ အခုေတာ့ ဆံေတာ္ရွင္ ပင့္ေဆာင္တဲ့ ဗိုလ္တေထာင္ဆိပ္ကမ္းမွာ ရန္ကုန္ဝါးတားဘတ္စ္ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာ အဝါႀကီးေတြ ဆိုက္ကပ္ ေနရာယူထားတယ္။ ဝါးတားဘတ္စ္နဲ႔ ဗိုလ္တေထာင္-တြံေတး ခရီးမထြက္ခင္ ရန္ကုန္သားေတြ ဘယ္လို အပန္းေျဖတယ္ဆိုတာ ျပန္ၾကည့္တယ္။ အားလပ္ရက္ေတြဆို ေဈးဝယ္စင္တာေတြသြားၿပီး ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္သူၾကည့္၊ ခရီးေဝးထြက္သူထြက္ လုပ္ၾကတာ ေတြ႔ရၿပီး ေန႔ခ်င္းျပန္ အပန္းေျဖခရီး ဆိုတာလည္း ကားနဲ႔သြားရတဲ့ သံေတာင္ႀကီးလို ခရီးေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဆူညံၿပီး ပူျပင္းတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ခဏထားခဲ့ၿပီး ေအးေဆးတဲ့ မနီးမေဝး တေနရာကုိ ေလး ငါးနာရီေလာက္ စိတ္ေအးလက္ေအး နားေအးပါးေအး ခရီးထြက္ၿပီး အပန္းေျဖခရီး ထြက္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဝါးတားဘတ္စ္နဲ႔ ဗိုလ္တေထာင္-တြံေတး ခရီးေလး သြားၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ေဈးသင့္ၿပီး သန္႔ရွင္းလတ္ဆတ္တဲ့ေလကို ႐ႉသြင္းရင္း ရန္ကုန္ျမစ္ အလွနဲ႔ တြံေတးတူးေျမာင္းရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ေတြ၊ တူးေျမာင္း တဖက္တခ်က္က က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ျမင္ကြင္းေတြက အေတာ့္ကို စြဲမက္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ မတ္လ ၂၇ ရက္က ဗိုလ္တေထာင္-တြံေတး ဝါးတားဘတ္စ္ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာခရီးကို မနက္ ၉ နာရီမွာ ႀကိဳေၾကညာထားသလို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ထပ္သေဘာၤအျပည့္ ခရီးသည္ ၁၀၀ ေလာက္ လိုက္ပါစီးနင္းလာတဲ့ သေဘၤာဟာ စတင္ထြက္ခြာလိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ သေဘၤာဥၾသသံ တညံညံ ေပးရတယ္။ ပန္းဆိုးတန္းဆိပ္ကမ္းနဲ႔ ဒလဆိပ္ကမ္းတို႔ကို လူးလာဆန္ခတ္ ေျပးေနတဲ့ ခရီးသည္တင္ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာေတြ ျမင္ၿပီး ဥၾသသံေပးတာ ျဖစ္တယ္။ ေမာ္တင္ဘက္ေလာက္ သေဘၤာေရာက္ေတာ့ ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ တြံေတးတူးေျမာင္းက ဆီးႀကိဳေနပါၿပီ။ ဝင္ဝင္ခ်င္း ညာဘက္ျခမ္းမွာ ေရလမ္းခြဲတခု ေတြ႔ရၿပီး အဲဒီေရလမ္းခြဲထိပ္မွာ တည္ထားတဲ့ ဆိပ္ကမ္းက ဆိုင္းဘုတ္ကို လွမ္းဖတ္လိုက္ေတာ့ ဆိပ္ႀကီး-ခေနာင္တိုၿမိဳ႕နယ္ ဆိုတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ ေတြ႔ရတယ္။ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ကာလေတြက ဒီေရလမ္းခရီးကို ဧရာဝတီ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာေတြနဲ႔ သြားလာစုန္ဆန္ဖူးၿပီး အခုလည္း ျမင္ကြင္းေတြက သိပ္မေျပာင္းလဲတာ သတိထားမိတယ္။ တူးေျမာင္းထဲမွာ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ ကာလေတြတုန္းကလို ခရီးသည္တင္ ႏွစ္ထပ္သေဘၤာေတြ မျမင္ရဘဲ ကုန္တင္သေဘၤာငယ္တခ်ိဳ႕သာ ခုတ္ေမာင္းသြားလာေနၿပီး တူးေျမာင္းထဲ ေရလမ္းရွင္းတယ္။ “မိတ္ေဆြမ်ား ခရီးသြားရင္ ဧည့္လမ္းညႊန္ အသံုးျပဳၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။ ဘာလို႔ဆို စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ဖတ္ထားစရာမလိုဘဲ ကိုယ္သြားမယ့္ခရီးအေၾကာင္း သူက ရွင္းျပမွာျဖစ္လို႔ပါ"။ တူးေျမာင္းျမင္ကြင္းအေပၚ အာ႐ံုေရာက္ေနတုန္း ျဗဳန္းခနဲ ၾကားလိုက္ရတဲ့ အသံေၾကာင့္ အနီးအနားၾကည့္မိေတာ့ အသက္ ၄၀ ဝန္းက်င္ေလာက္ရွိတဲ့ ဧည့္လမ္းညႊန္ အမ်ိဳးသားတဦးက လက္ကိုင္မိုက္တလံုးနဲ႔ ေျပာေနတာ ျဖစ္တယ္။ သူကပဲ တြံေတးတူးေျမာင္းနဲ႔ တြံေတးၿမိဳ႕အေၾကာင္း ခရီးသည္ေတြကို ဆက္ရွင္းျပေနပါေတာ့တယ္။ တြံေတးတူးေျမာင္းကို သကၠရာဇ္ ၁၈၀၀ ေက်ာ္ကာလကတည္းက ေဖာက္လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္လို႔ တူးေျမာင္းရဲ႕ သက္တမ္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၈၀ ေလာက္ရွိၿပီး တူးေျမာင္းအရွည္က ကီလိုမိတာ ၃၀ ေက်ာ္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္ျမစ္နဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္ကို ဆက္သြယ္ေပးထားတဲ့ တူးေျမာင္းျဖစ္ၿပီး ေရလမ္းခရီးအတြက္ အင္မတန္ အသံုးဝင္ပါေၾကာင္း၊ တြံေတးၿမိဳ႕မွာျဖင့္ ဆံေတာ္ရွင္ေစတီတဆူရွိၿပီး တြံေတးၿမိဳ႕ရဲ႕ အိုးလုပ္ငန္းက နာမည္ေက်ာ္ပါေၾကာင္း။ တူးေျမာင္းေဘးဝဲယာ႐ႈခင္းေတြကို အငမ္းမရ ၾကည့္ေနလို႔ ဧည့္လမ္းညႊန္အသံက နားထဲ ဝင္တခ်က္ မဝင္တခ်က္။ တူးေျမာင္းအဝင္မွာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုးပစၥည္းေတြ စုပံုထားတာေတြ႔ရလို႔ ဒါေတြကေတာ့ တူးေျမာင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းဖို႔ ကိုရီးယားေခ်းေငြနဲ႔ လုပ္မယ့္ စီမံကိန္းအတြက္ပဲ ျဖစ္မယ္လို႔ ေျပးျမင္တယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကပဲ တြံေတးတူးေျမာင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စီမံကိန္းအတြက္ ေခ်းေငြသေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ျမန္မာ-ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၿပီး   တြံေတးတူးေျမာင္းကမ္းပါး ထိန္းသိမ္းတာ တြံေတးတူးေျမာင္း (ဝ) မိုင္အနီး ေရဝဲအတြင္း ေက်ာက္ႀကီး ျဖည့္တာနဲ႔ တူးေျမာင္းတေလၽွာက္ ေရႀကီးေရလၽွံ ကာကြယ္ေရး၊ ေရထိန္းကမ္းပတ္တာ တည္ေဆာက္တာေတြလုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သတင္းေတြထဲ ဖတ္ထားမဟုတ္လား။ မနက္ ၁၀ နာရီခြဲေလာက္ အေရာက္မွာေတာ့ တြံေတးၿမိဳ႕က တခုတည္းေသာ သေဘၤာဆိပ္ကို ေရွးျဖစ္ေဟာင္း ေအာက္ေမ့ဖြယ္ သေဘၤာဆိုက္တယ္။ ၁၉၇၀ ေက်ာ္ ကာလေတြတုန္းကအတိုင္း မေျပာင္းမလဲ ရပ္တည္ေနတဲ့ ဆိပ္ခံေဘာနဲ႔ ဆိပ္ခံတံတားကို ၾကည့္ၿပီး တခ်ဳိ႕ေတြ ေနႏိုင္လြန္းတယ္ဆိုတဲ့ ခိုင္ထူး သီခ်င္းတစ ရြရြရြတ္ဆိုမိတယ္။ ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႔ ဆိပ္ခံသစ္သားတံတားေလးေပၚက လွမ္းတက္လိုက္ေတာ့ ၿမိဳ႕ထဲလွည့္ၿပီး ဘုရားဖူးေလ့လာဖို႔ ခရီးသည္တင္ကားေတြ တန္းစီရပ္ထားတာ ျမင္ရတယ္။ ခရီးသည္တင္ ဟီးႏိုးကားႏွစ္စီး၊ အံစာတံုးကားတစီး၊ ဟိုင္းဂ်က္ကားေလးတစီးအျပင္ လူမေလာက္လို႔ ငွားထားတဲ့ ၿမိဳ႕ခံတကၠစီႏွစ္စီး စုစုေပါင္း ကား ၅ စီးနဲ႔ တြံေတးၿမိဳ႕ခရီး စတယ္။ တြံေတးၿမိဳ႕ဟာ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ ကာလေတြတုန္း တြံေတးမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဆိုင္ကယ္ေတြ အငွားကားေတြနဲ႔ သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနတယ္။ ၁၉၉၀ ေက်ာ္ကာလေတြတုန္းက တြံေတးကေတာ့ ဟိုနား ဒီနား ဆိုက္ကားငွားစီးရင္စီး မစီးရင္ ေျခက်င္သာ ႀကိတ္ရတယ္။ ၿမိဳ႕လမ္းေတြေပၚ ကားရွင္းလို႔ ဒီတုန္းကေတာ့ ေျခက်င္ႀကိတ္သူေတြပဲ မ်ားတယ္။ အခုေတာ့ ကားေတြ၊ ဆိုင္ကယ္ေတြနဲ႔ စည္သေလ။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ အဲဒီ မတ္လ ၂၇ ရက္က တြံေတး ေရႊဆံေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးရဲ႕ ၆ ရက္တိုင္ က်င္းပျပဳလုပ္မယ့္ ဘုရားပြဲေတာ္ စတဲ့ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္စတဲ့ေန႔ ျဖစ္သလို ေႏြေနက ျပင္းတာေၾကာင့္လည္း ဘုရားရင္ျပင္ေတာ္ေပၚမွာ ဝါးတားဘတ္စ္ခရီးသည္ ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ယူနီေဖာင္းဝတ္ အမ်ဳိးသမီး တသိုက္ေလာက္ပဲ ဘုရားဖူးေနတာ ျမင္ခဲ့ရတယ္။ (သြားရင္းလာရင္း ဝါးတားဘတ္စ္ ကုမၸဏီက တာဝန္ရွိသူတဦးနဲ႔ စကားစပ္မိလို႔ အခုခရီးမွာ ခရီးသည္ ၁၁၂ ဦး လိုက္ပါလာၿပီး သူတို႔ကုမၸဏီက ခရီးသည္ ၁၂၀ ဦးထိပဲ လက္ခံေျပးဆြဲဖို႔ စီစဥ္ထားတာျဖစ္ေၾကာင္း သိရတယ္)။ ဘုရားဖူးခ်ိန္ေပးတဲ့ နာရီဝက္အတြင္း တခ်ိဳ႕ခရီးသည္ေတြဟာ က်ယ္ဝန္းတဲ့ ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚက တန္ေဆာင္းေတြထဲ ဝင္ၿပီး သေဘၤာက ကမ္းထားတဲ့ ထမင္းဘူးေတြ ဖြင့္စားၾကတယ္။ ထမင္းတထုပ္၊ ၾကက္သားဟင္းတထုပ္၊ သရက္သီး ပိုးတီသုပ္ တထုပ္နဲ႔ အသင့္အတင့္ေတာ့ စားလို႔ေကာင္းေပမယ့္ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ အိမ္ကေန ထမင္းဟင္း ထည့္လာၿပီး စားရင္ အထူးသျဖင့္ လူႀကီးေတြအတြက္ ပိုအဆင္ေျပမယ္။ သေဘၤာေပၚမွာ ထမင္းခ်ိဳင့္ေလးထုတ္ၿပီး ေလတျဖဴးျဖဴးနဲ႔ ထမင္းစားရတဲ့ အရသာက တမ်ိဳးထူးတာမို႔ ထမင္းခ်ိဳင့္ယူသြားဖို႔ အႀကံျပဳတာျဖစ္ၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း ေျပာသလို စားခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားဖူးၿပီး တြံေတး အိုးလုပ္ငန္းေတြဆီ ခရီးဆက္ေတာ့ ေနမြန္းတည့္ၿပီ။ တြံေတးအိုးဘိုအေနာက္ရပ္ကြက္ အိုးလုပ္တဲ့႐ံုေတြက ခတ္အုပ္အုပ္ေလးေတြ ျဖစ္လို႔ အထဲမွာ ပူမယ္ထင္ရေပမယ့္ ထင္သလိုမဟုတ္ဘဲ ေအးေနတယ္။ အခုလေတာ့ လုပ္ရတယ္၊ မနားရဘူးလို႔ အိုးလုပ္ေနသူက ေျပာေတာ့ သူလုပ္ေနတဲ့အိုး ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါ သႀကၤန္အတာအိုး ျဖစ္ေနတယ္။ သူ႔အေျပာအရ ဘုရားပန္းအိုးနဲ႔ ေသာက္ေတာ္ေရအိုးေလာက္ပဲ လုပ္ရတာမ်ားၿပီး အိုးအလုပ္႐ံု  ၂၀ ေလာက္ ဒီအရပ္ရွိရာက အခုေတာ့ အလုပ္မေကာင္းလို႔ ၇ ႐ံုေလာက္ပဲ ရွိေတာ့ေၾကာင္းလည္း တဆက္တည္း သိရတယ္။ အိုးကို လက္နဲ႔ လိုသလိုပံုေဖာ္ၿပီး အိုးလုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကေတာ့ သူတို႔အလုပ္ကို တရစပ္လုပ္ေနသလို ဧည့္သည္ေတြ ေမးသမၽွလည္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေျဖေပးၾကတယ္။ ေရသန္႔ဘူးေတြ၊ ေရေအးစက္ေတြနဲ႔ သာသာယာယာ ရွိလာတဲ့ ရန္ကုန္လို ၿမိဳ႕ေတြမွာ ရႊ႔ံ႕နဲ႔လုပ္တဲ့ ေရအိုးေတြ မျမင္ရသေလာက္မို႔ တြံေတးအိုးလုပ္ငန္း သိပ္အလုပ္မျဖစ္တာ အဆန္းတၾကယ္ေတာ့လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။ တြံေတးကအျပန္ တူးေျမာင္းထဲမွာေတာ့ ေက်ာက္စရစ္နဲ႔ ေက်ာက္ခဲတင္ တြန္းသေဘၤာ ေလးငါးစီးကို ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရၿပီး တူးေျမာင္းထဲ ေက်ာက္ခ်ရပ္နားထားတဲ့ ေက်ာက္တင္ တြန္းသေဘၤာေတြလည္း ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတယ္။ တြံေတးတူးေျမာင္း ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းအတြက္ ေက်ာက္ေတြ သယ္ေဆာင္ေနၾကတာျဖစ္ႏိုင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ တူးေျမာင္းထဲ ေက်ာက္ျဖည့္လုပ္ငန္းလုပ္ဖို႔ ျဖစ္မယ္။ သိပ္မမ်ားလွတဲ့ ေငြက်ပ္ ၇၀၀၀ သံုးၿပီး ၿမိဳ႕ျပက ခဏတာ ၅ နာရီခရီး ထြက္သင့္ပါတယ္။ ေနပူဒဏ္က ကာကြယ္ဖို႔ ဦးထုပ္၊ ထီး၊ ေနေလာင္ခံကရင္၊ ေရဘူး ေဆာင္သြားပါ။ ထမင္းခ်ိဳင့္နဲ႔ မုန္႔ပဲသေရစာ ေဆာင္သြားပါ။ ခရီးသြားခရီးစဥ္ စီစဥ္ေပးတဲ့ ကုမၸဏီဘက္က အေပါ့အပါးသြားဖို႔ အစီအစဥ္တခု ထည့္သြင္းေရးဆြဲၿပီး စီစဥ္ေပးဖို႔ အထူးတလည္ လိုတယ္။ ခရီးသည္ စံု မစံု စစ္ေဆးတဲ့ အစီအစဥ္တက် လုပ္ေဆာင္မႈတခု လိုတယ္။ တြံေတးၿမိဳ႕က ဆိပ္ခံေဘာနဲ႔ ဆိပ္ခံတံတားကို ခရီးစဥ္အတြင္း ကုမၸဏီဘက္က အဆင့္ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ရင္ လူသာဓုေခၚ နတ္သာဓုေခၚ အလုပ္ျဖစ္မယ္။ ဗိုလ္တေထာင္-တြံေတး ေရလမ္းခရီးမွာ အႏၲရာယ္မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းေမာင္းႏွင္ ဝန္ေဆာင္မႈေပးခဲ့ၾကတဲ့ ႏွစ္ထပ္ဝါးတားဘတ္စ္က ဝန္ထမ္းအားလံုးကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကိုေရႊေအာင္