Home
ဆောင်းပါး
ရခုိင္ျပႆနာက ျမန္မာ့စီးပြားေရးကုိ ထိခုိက္ႏုိင္မွာလား
DVB
·
March 21, 2018
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြဟာ နာတာရွည္ေရာဂါတခုလုိ ျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ။ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡက စလုိ႔ ယေန႔အခ်ိန္ထိ မၿပီးဆုံးႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လုံၿခံဳေရးကင္းစခန္းေတြ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္ခံရမႈျဖစ္စဥ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အထူးအာ႐ံုစုိက္မႈ အရွိန္ျမင့္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပုိင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြဘက္က အင္အားအလြန္အကြၽံသုံး ေျဖရွင္းမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ UN အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈေပါင္းစုံကုိ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတာပါ။ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္နဲ႔ ျပင္သစ္တုိ႔လုိ UN မွာ ဗီတုိအာဏာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးေတြ အပါအဝင္ အျခားႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိခဲ့မႈေတြေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ တံခါးဖြင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ရသည္အထိ ရခုိင္အေရးဟာ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ႐ုရွားမွာလုပ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ပါလီမန္မ်ား ညီလာခံမွာလည္း အေရးေပၚကိစၥရပ္ ၁၈ ခု တင္ျပ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့အထဲမွာ ရခုိင္အေရး တင္ျပေဆြးေႏြးမႈက ၁၀ ခုအထိ ပါခဲ့တာပါ။ ဒါ့အျပင္ UN ရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာမွာ ဝင္ေရာက္ကာကြယ္ေပးေရး သေဘာတူမႈတခုျဖစ္တဲ့ R2P (International Coalition for the Responsibility to Protect) ဟာ ရခုိင္အေရးမွာ ဝင္လာႏုိင္၊ ဝင္မလာႏုိင္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးမႈေတြလည္း လတ္တေလာမွာ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအစုိးရအဖြဲ႔႐ံုး ဝန္ႀကီးဌာန  ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေသာင္းထြန္းက R2P ဝင္မလာႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ အခုအခ်ိန္ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကုိ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ပါ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျပန္လည္စိစစ္ လက္ခံဆဲကာလအျဖစ္ ရွိေနပါတယ္။ အေရးယူမႈ အရိပ္အႁမြက္ ရခုိင္ျပႆနာ အရွိန္ျမင့္လာတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ အေနာက္အုပ္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြနဲ႔အတူ အေရးယူမႈ အေျခအေနေတြလည္း ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ အီးယူ (ဥေရာပသမဂၢ) က ျမန္မာ့စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ အရာရွိေတြကုိ ဖိတ္ေခၚတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကုိ ရပ္ဆုိင္းခဲ့သလုိ ၿဗိတိန္ကလည္း ျမန္မာ့စစ္ဘက္အရာရွိေတြကုိ သင္တန္းေပးေနတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရ လက္ထက္ကတည္းက ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၿပီး အၿပီးသတ္ မခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္ေသးတဲ့ အီးယူ-ျမန္မာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အကာအကြယ္ေပးေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (EU-Myanmar Investment Protection Agreement) ကုိလည္း အီးယူဘက္က ဖ်က္လုိက္ပါတယ္။ အီးယူဟာ ျမန္မာျပည္ တံခါးဖြင့္ဝါဒ ျပန္လည္က်င့္သုံးတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ လက္ထက္မွာကတည္းက စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့တာပါ။ အေမရိကန္ကေတာ့ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရလက္ထက္ ေရာက္မွ အေရးယူပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ အီးယူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကပုိ႔တဲ့ ကုန္စည္ေတြအေပၚ အထူးအခြန္သက္သာခြင့္ (GSP) ကုိ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အကူအညီအေနနဲ႔ ယူ႐ိုေငြ သန္း ၉၀၀ ေက်ာ္ ေပးမယ့္အစီအစဥ္ကုိ အီးယူ ကုန္သြယ္ေရနဲ႔ စီးပြားေရးဌာန အႀကီးအကဲက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က တရားဝင္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးေတြ တခ်ိန္မွာ ရပ္တန္႔သြားႏုိင္မလား၊ ဆက္ရွိေနမလား ဆုိတာဟာ လက္ရွိ ရခုိင္အေရးမွာ အျမင္ၾကည္လင္မႈမရွိတဲ့ အီးယူရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ တုိက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္ကလည္း ေခ်းေငြ ေဒၚလာသန္း ၂၀၀ ေပးမယ့္ အစီအစဥ္တခုကုိ ရခုိင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆုိင္းငံ့သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကမာၻ႔ဘဏ္လုိ အဖြဲ႔အစည္း ဆုိတာကလည္း ႏုိင္ငံအလုိက္ ရန္ပုံေငြထည့္ဝင္မႈအေပၚ မဲေပးခြင့္အာဏာ (Voting Power) နဲ႔ သြားတာပါ။ Voting Power အမ်ားဆုံးေတြထဲမွာ ၿဗိတိန္၊ အေမရိကန္နဲ႔ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံေတြ ပါပါတယ္။ အေနာက္အုပ္စုနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ၾကည့္ရင္ အေနာက္အုပ္စုက ထိပ္ဆုံးမွာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၿဗိတိန္ဟာ နံပါတ္ ၅ ေနရာမွာ ရွိေနပါတယ္။ အေမရိကန္ လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ တုိက္႐ိုက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္အေျခစုိက္ လုပ္ငန္းေတြဟာလည္း စင္ကာပူကေနတဆင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ဝင္ခဲ့ၾကတာပါ။ “ရခုိင္မွာျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ တုံ႔ဆုိင္းသြားလိမ့္မယ္၊ အေနာက္အုပ္စု ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ေမၽွာ္လင့္လုိ႔ မရဘူး’’ လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရင္းႏွီးျမွႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမႉး ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ေျပာဆုိထားပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျမန္္မာႏုိင္ငံမွာ ဝင္လာမယ့္ အေနာက္အုပ္စုရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိသိသာသာ ထိခုိက္ေစတဲ့ အခ်က္ပါ။ မၿငိမ္သက္မႈေတြၾကားထဲက စီမံကိန္းမ်ား ပဋိပကၡေတြ ရွိေနေပမယ့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ အေရးပါတဲ့ စီမံကိန္းႀကီးေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴအထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ကြက္တုိ႔လုိ စီမံကိန္းႀကီးေတြပါ။ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ကုိ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ CITIC၊ ျမန္မာကုမၸဏီေတြ ေပါင္းထားတဲ့ ျမန္မာေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ကုမၸဏီ အဖြဲ႔ (MKSHC) နဲ႔ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ၾကမွာပါ။ ေက်ာက္ျဖဴ အထူးစီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္းကုိ အစပုိင္းက ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ စက္မႈဇုန္နဲ႔ အိမ္ရာစီမံကိန္း ဆုိၿပီး စီမံကိန္းသုံးခုနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းနဲ႔ စက္မႈဇုန္စီမံကိန္းကုိပဲ လုပ္သြားဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ေနာက္ဆုံးညႇိႏိႈင္းမႈေတြအရ သိရတာက ေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းကုိ တ႐ုတ္ကုမၸဏီက ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျမန္မာကုမၸဏီအဖြဲ႔က ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ အစုိးရက ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ပူးေပါင္းမႈနဲ႔ သြားမွာပါ။ စက္မႈဇုန္စီမံကိန္းကုိေတာ့ တ႐ုတ္ဘက္က ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္း မွန္းထားပါတယ္။ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔လုပ္ကြက္ကေတာ့ ကုိရီးယား ေဒဝူးကုမၸဏီ၊ အိႏၵိယ ONGC ကုမၸဏီ၊ ကုိရီးယား KOGAS ကုမၸဏီ၊ ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းနဲ႔ တ႐ုတ္က CNPC ကုမၸဏီတုိ႔ ပူးေပါင္းပတ္သက္ေနတဲ့ စီမံကိန္းပါ။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ကုိ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာကတည္းက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ စတင္ပုိ႔ေနခဲ့တာပါ။ မတည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ စီးပြားေရးခရီး ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးသမားေတြ ဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ၾကဖုိ႔ ဆုိတာမွာ အေရးႀကီးဆုံးအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးတည္ၿငိမ္မႈကုိ ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ လၽွပ္စစ္မီး၊ လမ္း၊ တံတားကအစ အေျခခံအေဆာက္အအုံ ေရခံေျမခံကုိ ၾကည့္သလုိ စီးပြားေရး လုပ္သာကုိင္သာရွိမႈ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္ (Ease of Doing Business Ranking) ကုိလည္း ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနက ဒါေတြအားလုံးမွာ လုိအပ္ခ်က္ ျဖစ္ေနရတာမုိ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြလာဖုိ႔ မနည္းေခၚေနရတာပါ။ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္က တဖက္၊ ဒီမုိကေရစီခရီးကုိ သြားရတာက တဖက္၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ေနာက္ေကာက္က်ခဲ့လုိ႔ အေျခခံအေဆာက္အအုံ မျပည့္စုံမႈက တဖက္ စတာေတြနဲ႔ လုံးလည္ပတ္လည္႐ိုက္ရင္း စီးပြားေရး လုပ္သာကုိင္သာရွိမႈ အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္မွာ အဆင့္ ၁၇၁ နဲ႔ ေနာက္ဆုံးနား ေရာက္ေနတာကုိလည္း တက္ဖုိ႔ရာ အခုမွ စနစ္တက် လုပ္ရမယ့္ အေျခအေနပါ။ ဒီလုိအခ်ိန္မွာ ရခုိင္ျပႆနာက ႏုိင္ငံတကာ အျမင္မေကာင္းလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေရွ႕တုိးရမယ့္ခရီးကုိ ဖင့္ေစမွာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ သစ္ေနမိုး
Live

About DVB

The Democratic Voice of Burma (DVB) publishes daily independent news and information across Myanmar and around the world by satellite TV and the internet. DVB was founded in 1992 and is registered as a non-profit association in Thailand.

Follow Us

© Democratic Voice of Burma 2024