Live
Home
ဆောင်းပါး
ဖက္ဒရယ္စနစ္ႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ
DVB
·
February 22, 2018
အစက ဤအေၾကာင္းကို မေရးေတာ့ဟု ဆံုးျဖတ္ထားမိသည္။ အစကဆိုသည္မွာ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕တြင္၊ ေဒါက္တာေအးေမာင္ ေဟာေျပာခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဖမ္းဆီး တရားစဲြဆိုရာ ေဟာေျပာခ်က္မွာပါသည့္ “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ” ဆိုသည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘဝင္မက်မိခိ်န္က ျဖစ္သည္။ ထိုေဟာေျပာပဲြတြင္ သူက အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုသည့္ ေဝါဟာရကို ေနရာတခိ်ဳ႕တြင္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုသြားသည္။ ေဟာေျပာပဲြျပဳလုပ္သည့္ ေခါင္းစဥ္မွာ “ႏွစ္ေပါင္း (၂၃၃) ႏွစ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ က်ဆံုးတဲ့ေန႔” အေၾကာင္းျဖစ္ၿပီး သကၠရာဇ္ ၁၇၈၅ ခုႏွစ္က ရခုိင္ကို ျမန္မာဘုရင္ ဘုိးေတာ္ဘုရားက တိုက္ခိုက္ သိမ္းပိုက္ခဲ့သည့္ အခိ်န္ကာလကို ရည္ညႊန္းသည္။ “အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က... (၂၃၃) ႏွစ္ ... ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ (၂၃၄) ႏွစ္... ေရာက္တိုင္း ေရာက္တိုင္းမွာ ျပန္ၿပီးေတာ့ ငါတို႔ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ဘယ္လိုရမွာလဲ...။ ဒီလိုစိတ္မ်ိဳး ေမြးဖို႔လိုတဲ့အခါမွာ ... အခုနက က်ေနာ္တို႔ တင္ျပတဲ့အတိုင္း ေတာ္လွန္ေရး၊ လက္နက္ကိုင္ရင္ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး၊ လူထုကိုစည္း႐ံုးရင္ လူထုနည္းနဲ႔ ဗဟိုျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ အားလံုးရဲ႕ပန္းတိုင္ဟာ အခု အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ဘယ္လိုျပန္ရမွာလဲ၊ တနည္းအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရား အာဏာကို ဘယ္လိုျပန္ရမွာလဲ၊ ဆိုတဲ့နည္းမွာ သြားၿပီး ဦးတုိက္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အာဏာကို ရမယ့္နည္းေပါင္းစံုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ လူထုကို စည္း႐ံုးတယ္... လက္နက္ကိုင္ တြန္းလွန္တယ္... အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲကို ဆင္ႏဲႊတယ္... ဆိုတာ အားလံုးသည္... ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္တခုကို သြားေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရား”  စသျဖင့္ ေျပာဆိုခဲ့ရာ…. အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျပန္လည္ရရိွေအာင္ ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုသည္က မည္သို႔ အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္သြားသနည္း၊ အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပဲြဝင္ေနၾကသည့္ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔မ်ားေရာ၊ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားပါ၊ ခဲြထြက္ေရးကိုမေျပာဘဲ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို လိုလားပါသည္ဟု ေျပာေနၾကေလရာ၊ အဆိုပါ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္တြင္ ပါဝင္သည့္ ျပည္နယ္အစုိးရမ်ား၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရမ်ားတို႔တြင္လည္း အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာရိွသည္ဟု ေဒါက္တာေအးေမာင္က နားလည္ထားသလား၊ သို႔မဟုတ္ ခဲြထြက္မည္၊ သီးျခားတိုင္းျပည္ ထူေထာင္မည္ဟု တည့္တည့္ဆိုလိုသလား စသျဖင့္ ေတြးေတာေနမိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မိမိအျမင္ကို ေဆာင္းပါးအျဖစ္ ေရးလိုက္လၽွင္ တရားစဲြဆိုခံေနရေသာ ေဒါက္တာေအးေမာင္အတြက္ လဲေနသူကို ဖိေထာင္းသလိုမ်ား ျဖစ္သြားေလမလားဟု ယူဆမိ၍ မေရးေတာ့ဟု စိတ္ကူးမိသည္။ ထိုသို႔ေနရင္းမွ သမိုင္းပါေမာကၡ(ၿငိမ္း) ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္း ေရးသည့္ “ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ျခင္း ဆိုသည့္ စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၄ ပါ၊ “ျပည္ေထာင္စု ေခၚ ဖက္ဒရယ္ပံုစံ ဆိုသည္မွာ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံမ်ား တန္းတူရည္တူ၊ ဆႏၵအေလ်ာက္ ပူးေပါင္းဖဲြ႔စည္းကာ ဗဟုိျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား၊ အာဏာႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အတိအက် ခဲြေဝေပးထားေသာစနစ္ ျဖစ္သည္” ဆိုသည့္ စာပိုဒ္ကို ဖတ္လိုက္ရသည့္အခါတြင္ ဤေဆာင္းပါးကို ေရးသားရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္မိေတာ့သည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ဆိုသည္မွာ အြန္လုိင္းစြယ္စံုက်မ္းျဖစ္ေသာ Wikipedia တြင္ (sovereign state) အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏို္င္ငံ ဆိုသည္ကို ဤသို႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားသည္။ A sovereign state is, in international law, a nonphysical juridical entity that is represented by one centralized government that has sovereignty over a geographic area. International law defines sovereign states as having a permanent population, defined territory, one government, and the capacity to enter into relations with other sovereign states.[1] It is also normally understood that a sovereign state is neither dependent on nor subjected to any other power or state.[2] “အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံတခု ဆိုသည္မွာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအရဆိုလၽွင္ ပထဝီနယ္ေျမေဒသတခုအေပၚတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ပိုင္စိုး၍ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈရိွသည့္ အစိုးရတရပ္က ကိုယ္စားျပဳေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အဝန္းအဝိုင္းကို ဆိုသည္။ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒက အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံ ဆုိသည္ကို တည္ၿငိမ္ေသာ လူဦးေရ၊ သတ္မွတ္ထားသည့္ နယ္ေျမေဒသႏွင့္ အစိုးရတရပ္တို႔ရိွၿပီး တျခားေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံႏိုင္သည့္ အရည္အခ်င္းရိွျခင္းဟု သတ္မွတ္သည္။ ထို႔ျပင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံ ဆိုသည္မွာ တျခားေသာ အင္အား (သို႔မဟုတ္) ႏိုင္ငံကို မွီခိုျခင္း၊ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ျခင္း မရိွသည့္ႏိုင္ငံဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္ နားလည္ႏုိင္သည္။” ဟု ဆိုထားေပရာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ အစိုးရတရပ္သာ ရိွရမည္မွာ ထင္ရွားေလသည္။ ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၁) ပုဒ္မ ၁။ တြင္…. ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လြတ္လပ္သည့္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ (Myanmar is an independent sovereign Nation. ) ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။ ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္စာရင္းအရ ကမာၻေပၚတြင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀၄ ႏိုင္ငံႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ မပိုင္ေသာ လြတ္လပ္စြာ ဖဲြ႔စည္းထားသည့္နယ္ေျမ (ေဟာင္ေကာင္၊ မကာအုိ စသည္တို႔ကဲ့သို႔) ၇၃ နယ္ ရွိသည္။ အဆိုပါ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ၂၀၄ ႏိုင္ငံစာရင္းတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ျပည္နယ္ ၅၀ ၏ အမည္စာရင္း မပါဝင္သကဲ့သုိ႔ ကေနဒါ၊ ဂ်ာမနီ၊ အိႏိၵယ စသည့္ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္နယ္မ်ားစာရင္းလည္း မပါဝင္ေခ်။ သုိ႔ျဖစ္ေလရာ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုအတြင္း ပါဝင္သည့္ ျပည္နယ္ သို႔မဟုတ္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမမ်ားကို အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံမ်ားဟု မသတ္မွတ္သည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ယခုအခါ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ တႏိုင္ငံခ်င္းစီ၏ မတူကဲြျပားေသာ သမိုင္းေရး အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ျဖတ္သန္းမႈမ်ားအေလ်ာက္ သင့္ေတာ္ရာပံုစံမ်ားျဖင့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို က်င့္သံုးလ်က္ရိွၾကရာ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ႐ုရွား၊ အေမရိကန္၊ ဘရာဇီး၊ ကေနဒါ၊ ၾသစေၾတးလ်၊ အိႏိၵယတုိ႔အျပင္ အေသးငယ္ဆံုးေသာႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ ကာရစ္ဗီယန္ ပင္လယ္တြင္းမွ (Saint Kitts and Nevis) စိန္႔ကစ္ႏွင့္ နီးဗစ္ စသည့္ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ ၂၇ ႏိုင္ငံ (၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလအထိ) ရိွၿပီဟု ဆုိပါသည္။ က်င့္သံုးသည့္ပံုစံမ်ားမွာလည္း တႏိုင္ငံႏွင့္ တႏိုင္ငံ အပ္ခ်မတ္ခ် တူညီၾကသည္ မဟုတ္ေခ်။ သို႔ျဖစ္ေလရာ “ဖက္ဒရယ္စနစ္ဆုိသည္မွာ ဘာလဲ” ဆိုသည္ကို နားလည္ သေဘာေပါက္ရန္ အေရးႀကီးလာသည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာဂြၽန္ေအ မကၠေဒၚနယ္က ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ ေျပာၾကားခဲ့ရာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရိွလွသည္။ “ေဒသဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ ‘ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားႏွင့္ ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔အစည္းမ်ား ပါဝင္ၿပီး’၊ တႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္ အမိ်ဳးသား အစိုးရတရပ္ႏွင့္ ဥပေဒျပဳအဖဲြ႔အစည္း” တို႔ ပါဝင္ေပါင္းစပ္ထားသည့္စနစ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုေလသည္။ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ကို မတူေသာ ဒီဂရိီအမိ်ဳးမိ်ဳးျဖင့္ က်င့္သံုုးေနၾကေသာ္လည္း အဓိကက်သည့္အခ်က္မွာ အာဏာခဲြေဝမႈႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး က်င့္သံုးမႈ ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အာမခံသည့္အရာ အာဏာခဲြေဝမႈဆိုသည္မွာ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ဗဟိုႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာခဲြေဝမႈႏွင့္အၾကား ခဲြေဝက်င့္သံုးျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတခုလံုးကို အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ဗဟိုအစိုးရအာဏာႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး သို႔မဟုတ္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ အာဏာတို႔အၾကား မည္သုိ႔ ခဲြေဝထားသနည္း ဆိုျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တခိ်ဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ႏွစ္ဆင့္မက သံုးဆင့္မၽွ ခဲြျခားထားသည္လည္း ရိွသည္။ ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆိုသည္မွာကား အဆိုပါ ခဲြေဝထားေသာ အာဏာမ်ားကို မိမိတို႔ေဒသအတြက္ အေကာင္းဆံုးဟု ယံုၾကည္ယူဆသည့္အတိုင္း စြက္ဖက္မႈမရိွ လြတ္လပ္စြာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွေရးပင္ ျဖစ္သည္။ တခိ်န္တည္းမွာပင္ ၎တို႔အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတခုလံုး၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္ကို သိရိွနားလည္ရမည္ျဖစ္ၿပီး တႏိုင္ငံလံုးႏွင့္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒမ်ားကို ႐ိုေသလိုက္နာရန္ လိုအပ္သည္။ သေဘာထားခ်င္း မတိုက္ဆိုင္ ျငင္းခံုမႈမ်ားမွာ ဤကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ကိစၥမွ ထြက္ေပၚလာေလ့ရိွသည္။ မည္သည့္အရာမ်ားက ေဒသဆိုင္ရာတုိ႔၏ တာဝန္ဝတၱရားမ်ား ျဖစ္၍ မည္သည့္အရာမ်ားက ဗဟိုအစိုးရ၏ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္တြင္ ရွိသင့္သည္ဆိုေသာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အျငင္းပြားရတတ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ အာဏာခဲြေဝမႈ၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္လၽွင္ တိက်ေသခ်ာမႈ ရိွေစရန္ ေရးသားထားေသာ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ အာမခံၾကရသည္။ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဝီကီပီဒီယား အြန္လိုင္းစြယ္စံုက်မ္းတြင္… “အေျခခံဖက္ဒရယ္စနစ္၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္အရ ဆုိရလၽွင္ တည္ေထာင္ထားေသာ နယ္ေျမတခုအတြင္း အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ဆင့္ထက္ ပိုေသာ အစိုးရမ်ား ပါဝင္ေသာစနစ္ ျဖစ္သည္။ ထိုအစိုးရမ်ားသည္ အေျခခံဥပေဒတရပ္ျဖင့္ ျပ႒ာန္းထားေသာ ထပ္တူ သုိ႔မဟုတ္ ခဲြေဝထားေသာ အာဏာမ်ားကို ဘံုအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားျဖင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ဖက္ဒရယ္အစိုးရသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံအဆင့္ အစိုးရ ျဖစ္သည္။” ဟု ဖြင့္ဆိုထားခ်က္အရ ၾကည့္လၽွင္ ေဒါက္တာေက်ာ္ဝင္း၏ စာအုပ္ပါ ဖက္ဒရယ္စနစ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ လဲြမွားေနေၾကာင္း သိႏိုင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္တြင္ အစိုးရတရပ္မက ရိွႏိုင္ေသာ္လည္း ဗဟိုအစိုးရ သို႔မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရတြင္သာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ၿပီး က်န္ေသာ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားအေနျဖင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကိုယ္စားမျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ထင္ရွားလွေပသည္။ ရဲထြန္း (သီေပါ)

About DVB

The Democratic Voice of Burma (DVB) publishes daily independent news and information across Myanmar and around the world by satellite TV and the internet. DVB was founded in 1992 and is registered as a non-profit association in Thailand.

Follow Us

© Democratic Voice of Burma 2024