အမွန္တရား၊ သတင္းသမားနဲ႔ ႀကီးမားလာတဲ့ အႏၲရာယ္
DVB
·
December 19, 2017
ဒီကေန႔ေခတ္ဟာ အိုင္တီလို႔ေခၚတဲ့ သတင္းနည္းပညာေတြ အ့ံမခန္း တိုးတက္လာခဲ့လို႔ ကမာၻျပန္႔ ျဖစ္စဥ္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံအသီးသီးက ျပည္သူလူထုေတြဟာ ကမာၻတဝန္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ အေကာင္းအဆိုးေတြကို အခ်ိန္တိုကေလးအတြင္း သိႏိုင္လာခဲ့တဲ့ေခတ္ ျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းေခတ္လို႔လည္း ေခၚလာၾကပါတယ္။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္လ္ နည္းပညာကို သံုးစြဲႏိုင္လာတဲ့အတြက္ ကမာၻတဝန္းကို သတင္းေတြ အလ်င္အျမန္ ေပးပို႔ႏိုင္လာတဲ့အတြက္ ကမာၻ႔ေျမာက္ဖ်ားက သတင္းကို ေတာင္ဖ်ားက ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္သလို အေရွ႕ဖ်ားက သတင္းကိုလည္း အေနာက္ဖ်ားက ခ်က္ခ်င္းသိႏိုင္လာတဲ့ေခတ္ ကမာၻျပန္႔ေခတ္လို႔လည္း ေခၚတြင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒစ္ဂ်စ္တယ္လ္ နည္းပညာေတြ ဘယ္လိုပဲ ေခတ္မီတိုးတက္လာတယ္ေျပာေျပာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရယူကိုင္တြယ္ေပးပို႔တဲ့ ေနရာမွာေတာ့ လူသားေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကို ပစ္ပယ္လို႔ မရေသးတာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကမာၻတဝန္းမွာ အခ်ိန္နဲ႔အမၽွ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို သိႏိုင္ဖို႔ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ပ်က္ရာေနရာကို သြားေရာက္သတင္းရယူ၊ မွတ္တမ္းတင္ စိစစ္ၿပီး တင္ျပေပးမယ့္သူေတြ ရွိရပါမယ္။ အဲဒီလူေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ သူတို႔ေတြကေတာ့ ဂ်ာနယ္လစ္လို႔ ေခၚတဲ့ သတင္းသမားေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းသမားေတြဟာ သတင္းအျဖစ္အပ်က္ေတြကို အမွန္အတိုင္း သိရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရယူ၊ မွန္ကန္ေၾကာင္း အတည္ျပဳလို႔ရတာနဲ႔ အမ်ားျပည္သူေတြ သိရွိေအာင္ တင္ျပေပးရတဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာရွိၾကတဲ့ အစိုးရေတြနဲ႔ အဲဒီႏိုင္ငံေတြမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြကို ေပါင္းကူးထိေတြ႔ေပးတဲ့ သူေတြလို႔လည္း စာနယ္ဇင္းပညာက ဆိုပါတယ္။
အစိုးရလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ျပည္သူေတြကို တင္ျပေပးရသလို ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ အလိုဆႏၵနဲ႔ အေျခအေနေတြကိုလည္း အစိုးရေတြကို သိေအာင္ တင္ျပေပးၾကရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ပဲ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကမ႑ိဳင္ႀကီးသံုးရပ္ျဖစ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ ဥပေဒျပဳေရးအျပင္ အဲဒီမ႑ိဳင္ႀကီးသံုးခု မွန္မွန္ကန္ကန္ အလုပ္လုပ္ဖို႔လည္း ခ်ိဳ႕ယြင္းအားနည္းမႈ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမႈေတြ ရွိလာရင္ ေဝဖန္ေထာက္ျပ ထိန္းေက်ာင္းေပးရတဲ့အတြက္ စတုထၳမ႑ိဳင္အျဖစ္ သတ္မွတ္လာခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစတုထၳမ႑ိဳင္ မရွိရင္ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္၊ မရႏိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္ အဲဒီမ႑ိဳင္ႀကီးအတြက္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ သတင္းသမားေတြဟာ အေရးႀကီးသလို တာဝန္လည္း ႀကီးမားပါတယ္။ သူတို႔ေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံ့တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့သူေတြအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ တန္ဖိုးထားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕မွာ အဲဒီသတင္းသမားေတြ အသတ္ခံရ၊ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရ၊ အႏၲရာယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနရတာကို စိတ္မေကာင္းစရာ ၾကားေန ျမင္ေနရပါတယ္။ နယူးေယာက္အေျခစိုက္ သတင္းသမားကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီ (CPJ) အဖြဲ႔ႀကီးကေတာ့ ကမာၻတဝန္းမွာ သတင္းသမား သတင္းအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေနရင္း အစိုးရေတြရဲ႕ အဖမ္းအဆီးခံထားရတဲ့ သတင္းသမားေပါင္း ၂၆၂ ေယာက္ရွိေနၿပီလို႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔က အတည္ျပဳ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က မွတ္တမ္းထက္ ၃ ေယာက္ ပိုမ်ားလာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အခု ဒီေဆာင္းပါး ေရးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ထပ္ၿပီး တိုးလာေနၿပီလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။
ကမာၻေပၚမွာ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်တဲ့ ေနရာမွာ အမ်ားဆံုး စံခ်ိန္တင္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံကေတာ့ တူရကီႏိုင္ငံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံထားရတဲ့ သတင္းသမားေတြရဲ႕ အေရအတြက္ရဲ႕ တဝက္ဟာ တူရကီ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံေတြမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တူရကီႏိုင္ငံကေတာ့ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ သတင္းသမား အေရအတြက္ရဲ႕ ေလးပံုတပံုေက်ာ္ အေရအတြက္ျဖစ္တဲ့ ၇၃ ေယာက္ကို ဖမ္းဆီးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စီပီေဂ်ရဲ႕ အယ္ဒီတိုရီယယ္ ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္တဲ့ အယ္လ္လာနာေဘဆာကေတာ့ “ကမာၻတဝန္း သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ ကပ္ဆိုက္တာကို ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စိတ္ပ်က္စရာ ပ်က္ယြင္းမႈကို ထင္ဟပ္တာပါပဲ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
စီပီေဂ်က အထူးသျဖင့္ အျပစ္တင္တာကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ရဲ႕ အစၥလာမ္ အစြန္းေရာက္ဝါဒအေပၚ အမ်ိဳးသားေရးအစြဲ ေလလံုးပစ္ေနတာ၊ သတင္းမီဒီယာကို သတင္းလိမ္ေတြ ထုတ္ေနတယ္လို႔ ေျပာၿပီး တူရကီသမၼတ အာဒိုဂန္၊ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္နဲ႔ တျခားသူေတြရဲ႕ သတင္းမီဒီယာ ႏွိပ္ကြပ္မႈေတြကို အားေပးအားအားေျမႇာက္ လုပ္ေနတာကိုပါပဲ။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အာရီဇိုးနား ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္းကေတာင္ “ထရမ့္ နားလည္ရမွာက သူ႔ရဲ႕ အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္တဲ့ ေလလံုးက သတင္းေထာက္ေတြကို ေထာင္ခ်တာေတြနဲ႔ အမွန္တရားကို အသံတိတ္သြားေအာင္လုပ္ဖို႔ ဖိႏွိပ္အုပ္စိုးေနတဲ့ အစိုးရေတြကို အားေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားမွာကိုပဲ ျဖစ္တယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီအခ်က္အလက္ေတြထဲမွာ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔က တညီတညြတ္တည္း အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြသာျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့့ရက္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေတာ္လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈ အက္ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးအေရးယူခံခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုက္တာသတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုဝလံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္အထိ ျပစ္ဒဏ္က်ခံရႏိုင္တဲ့ အမႈကိစၥ မပါဝင္ေသးလို႔ပါပဲ။ အာဏာရွင္အစိုးရေတြက ဒီလို အမွန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ သတင္းရယူ စုေဆာင္းေနတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြကို လံုးဝႏွိပ္ကြပ္ အလုပ္ဆက္မလုပ္ရဲေအာင္ လုပ္ဖို႔အထိ အာဏာသံုး ဖိႏွိပ္ဖို႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သံုးစြဲၿပီး အတင့္ရဲ ႏွိပ္ကြပ္လာလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြကို တရားမဝင္ အာဏာသိမ္း အစိုးရေတြက တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးစြဲၿပီး သူတို႔ရဲ႕ တရားမဝင္မႈကို ႏိုင္ငံတကာက ဝင္မစြက္ႏိုင္ေအာင္ ဒိုင္းလို အသံုးျပဳၿပီး သူတို႔ရဲ႕ မတရားမႈန႔ဲ ရာဇဝတ္မႈေတြကို ကာကြယ္ေနၾကတာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂၽြန္မက္ကိန္းက သိေနၿပီး ျဖစ္လို႔ပါပဲ။
ARSA အၾကမ္းဖက္သမားေတြကိုႏွိမ္နင္းတဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေအာက္မွာ လူမ်ဳိးတံုးဖယ္ရွားမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ကုလသမဂၢကေျပာေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႐ုိက္တာသတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ဟာ အမွန္တရားေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာျဖစ္တယ္ ဆုိတာကို ကမၻာ့ႏုိင္ငံႀကီးေတြက ခ်က္ခ်င္း သိျမင္နားလည္ သေဘာေပါက္လိုက္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈနဲ႔ နာမည္တပ္ တရားစြဲရေအာင္ ဘာေတြကမ်ား ႏိုင္ငံေတာ္လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ျဖစ္ေနလို႔ပါလဲ။ ရွင္းေနတဲ့အခ်က္က ရခိုင္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က အႀကီးအက်ယ္ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းေတြကို ရယူဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အလြန္ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာရရင္ေတာ့ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ္မႈႀကီးေတြ မေပါက္ၾကားေရးဟာ တပ္မေတာ္ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အဓိကအေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္မႈ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ၿပီး ႏႈတ္ပိတ္ပစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာက ထင္းခနဲ ျမင္ၿပီးျဖစ္လို႔ပါပဲ။
စီပီေဂ်အဖြဲ႔ႀကီးက သတင္းသမား ဂ်ာနယ္လစ္ဆိုတာ လူထုေရးရာ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ ေဝဖန္ခ်က္ေတြကို ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပ၊ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းျပဳ ေရဒီယိုနဲ႔ အြန္လိုင္းမီဒီယာေတြကေန တင္ျပေနသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။
အဲဒီလူေတြဟာ မတရားမႈေတြကို က်ဴးလြန္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ရာဇဝတ္မႈေတြကို မတရားလုယူထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို သံုးၿပီး ဖံုးဖိထားရင္း ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား အစုအပံုကို ကာကြယ္ေနတဲ့သူေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဲဒီအာဏာနဲ႔ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ နာမည္ေက်ာ္ မာဖီးယားဂိုဏ္းႀကီးတဂိုဏ္း ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ကာကြယ္ေနတာကို ႏိုင္ငံတကာက နားခြက္က မီးေတာက္ေနၾကပါၿပီ။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအရ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ အက်ိဳးတူ ေပါင္းဖြဲ႔ၿပီး စီးပြားျဖစ္ေနသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရး အေခ်ာင္သမားေတြနဲ႔ နလပိန္းတံုးေတြကေတာ့ ခုထိ ဆက္ၿပီး စစ္အုပ္စုကို ေထာက္ခံေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္နဲ႔ တကယ့္အဖိႏွိပ္ခံ နင္းျပား ျပည္သူလူထုဘက္ကိုေတာ့ တခ်က္မၽွ လွည့္မၾကည့္ေလာက္ေအာက္ အတၱႀကီးမားသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလိုလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ အုပ္စုေတြအတြက္ကေတာ့ အမွန္တရားကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ သတင္းသမားေတြဟာ သူတို႔အတြက္ အႏၲရာယ္ႀကီးမားတဲ့ ဆူးေျငာင့္ခလုတ္ေတြပဲ ျဖစ္ေနမွာကေတာ့ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
မၾကာခင္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ဒီဗီြဘီနဲ႔ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ေတြကို ဘယ္လိုမၽွ မပတ္သက္တဲ့ ပုဒ္မ ၁၇(၁) နဲ႔ တရားစြဲခဲ့တဲ့ကိစၥ (ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘယ္လိုမွ ဆက္စပ္လို႔ မရႏိုင္တာကို သိလို႔ တပ္မေတာ္ သိကၡာမက်ေအာင္ သေဘာထားပဲ ႀကီးျပသေယာင္နဲ႔ ျပန္႐ုပ္သိမ္းေပးသြားခဲ့တာမ်ဳိးေတြနဲ႔) ခုရက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး သတင္းယူေနတဲ့ ႐ိုက္တာသတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ကို ႏိုင္ငံေတာ္လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ေပါက္ၾကားမႈ ဥပေဒဆိုတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးၿပီး ဘယ္မွာ ဖမ္းထားတယ္ ဆုိတာေတာင္ မေျပာႏိုင္တဲ့ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေတြေၾကာင့္ ေဆာင္းပါးေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကကို ေျပာမွျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အေတြးေၾကာင့္ ဒီေဆာင္းပါးကို ေထာင့္နည္းနည္း ေျပာင္းေရးျဖစ္တာပါ။
တကယ္က ႏိုင္ငံတကာမွာ သတင္းသမားေတြ အႏၲရာယ္ကပ္ေဘး သင့္ေနၾကပံုေတြကို တင္ျပလိုရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ။