Home
ဆောင်းပါး
ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Typophobia)
DVB
·
November 23, 2017

တစ္စံုတစ္ခုကိုအေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ဆိုတာ

အေၾကာက္လြန္ျခင္းဆိုတာက အလြန္အမင္းေၾကာက္လန္႔ျပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္နဲ႔ တံု႔ျပန္လိုက္တဲ့ တံု႔ျပန္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ သင့္မွာ အေၾကာက္လြန္ေရာဂါ ခံစားေနရမယ္ဆိုခဲ့ရင္ သင့္အေနနဲ႔ စိတ္ထဲကေၾကာက္ေနတဲ့အရာနဲ႔ထိပ္တိုက္ေတြ႔ဆံုရတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ အရမ္းကို စိုးရိမ္ထိတ္လန္ပျပီး ေၾကာက္လန္႔တၾကားနဲ႔တံု႔ျပန္မိတာမ်ိဳးျဖစ္ေပၚလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါ အေၾကာက္လြန္တာမ်ိဳးက တစ္စံုတစ္ခုအေပၚ (သို႔) အေျခအေနတစ္ရပ္ရပ္ (သို႔) ေနရာတစ္ရပ္ရပ္အေပၚမွာသာျဖစ္တဲ့ ေၾကာက္လန္႔မႈမ်ိဳးပါ။ အျခားေသာ စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ အေၾကာက္လြန္ေရာဂါက တိက်တဲ့အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုခုနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အေျခအေနတစ္မ်ိဳးပါ။ အေၾကာက္လြန္ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈက စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္တာမ်ိဳးကေနစလို႔ ဘာမွကို မလုပ္နိုင္ေတာ့ေအာငျ္ဖစ္တာမ်ိဳးအထိ ျဖစ္ေပၚခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ အေၾကာက္လြန္ေရာဂါ ရွိသူေတြဟာ တခါတေလမွာ သူတို႔စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ေနတဲ့ ကိစၥေတြကဘာမွမဟုတ္မွန္းသိေပမယ့္လည္း သူတို႔ေၾကာက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ ကိစၥေတြကိုမလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဘဲျဖစ္ေနပါတယ္။ အဆိုပါ ေၾကာက္လန္႔မႈေတြက အလုပ္ခြင္၊ ေက်ာင္းဝန္းက်င္ နဲ႔ လူမႈဆက္ဆံေရးေတြမွာပါထိခိုက္မႈေတြရွိလာေစႏိုင္ပါတယ္။

Phobia ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းခံမ်ား

  • မ်ိဳးဗီဇ နဲ႔ ပတ္ဝန္က်င္အေၾကာင္းရင္းခံေတြေၾကာင့္ အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
  • ငယ္စဥ္ကတည္းက စိတ္ပူပန္မႈေတြအျမဲလိုလိုခံစားေနရတဲ့သူေတြ မွာလည္း အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
  • ေရနစ္ျပီးမွာ ျပန္ဆယ္ခံရတာလိုမ်ိဳး အရမ္းကိုဒုကၡျဖစ္ေစတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးနဲ႔ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရမႈကလည္း အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္ ေစႏိုင္ပါတယ္။
  • အရမ္းကို က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ေနရာ၊ အရမ္းျမင့္လြန္းတဲ့ေနရာေတြ၊တိရစာၦန္ေတြ (သို႔) အင္းဆက္ေတြကိုက္ခံရတာမ်ိဳးကလည္း အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းခံေတြပါ။
  • ေဆးကုသမႈခံယူေနရတာနဲ႔ ေဝဒနာခံစားေနရသူေတြမွာလည္း အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
  • မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲတာ နဲ႔ စိတ္က်ေဝဒနာ ခံစားေနရသူေတြမွာလည္း အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။

အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) အမ်ိဳးအစားမ်ား

လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သူတို႔မႏွစ္သက္တဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ အရာဝတၳဳေတြရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုမ်ိဳးမႏွစ္သက္မႈေတြက ေန႔စဥ္ဘဝကို ထိခိုက္ေစလာျပီဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ အေၾကာက္လြန္ျခင္း (phobia) ျဖစ္ေနပါျပီ။ Glossophobia (လူအမ်ားေရွ႕မွာ စကားေျပာရတာကိုေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း) – အမ်ားေရွ႕ေမွာက္မွာထြက္ျပီး ေျပာဆိုရတာကို ေၾကာက္ရြ႕ံ ျခင္း လိုပသိထားၾကပါတယ္။ အဆိုပါ Glossophobia (လူအမ်ားေရွ႕မွာ စကားေျပာရတာကိုေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း) ခံစားေနရသူေတြဟာ လူအမ်ားေရွ႕ေမွာက္မွာ စကားေျပာဆိုရမယ္လို႔ေတြးလိုက္တာနဲ႔ ဆိုးရြားတဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လကၡဏာရပ္ေတြျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ Acrophobia (အျမင့္ေၾကာက္ျခင္း) – အျမင့္ေၾကာက္ျခင္းလို႔သိၾကပါတယ္။ ဒီအမ်ိဳးအစားခံစားေနရသူေတြအေနနဲ႔ ေတာင္ေတြေပၚတက္တာ၊တံတားေတြနဲ႔ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးေတြပၚတက္တာမ်ိဳးေတြေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ သူတို႔မွာ အျမင့္ကေန ေအာက္ကို ငံု႔ၾကည့္ရင္ မူးေဝတာ၊မူးေနာက္ေနာက္ျဖစ္တာ၊ ေခၽြးထြက္တာ၊ တခါတေလမွာ သတိလစ္ေမ့ေျမာတာေတြအထိျဖစ္ေပၚခံစားရႏိုင္ ပါတယ္။ Aviophobia (အျမင့္ပ်ံသန္းတာကိုေၾကာက္ျခင္း)- ပ်ံသန္းသြားလာရျခင္း (ေလယာဥ္ပ်ံနဲ႔သြားလာရျခင္း) ကိုေၾကာက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Hemophobia (ေသြး (သို႔) ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာေတြကိုေၾကာက္ျခင္း) ေသြး (သို႔) ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာကိုေၾကာက္ျခင္း တစ္မ်ိဳးပါ။ မိမိေသြကို ထိေတြ႔မိရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အျခားသူရဲ႕ေသြးကိုထိေတြ႔မိရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သတိလစ္ေမ့ေျမာတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ Arachnophobia (ပင့္ကူေၾကာက္ျခင္း) – ပင့္ကူေတြကိုေၾကာက္တဲ့ အေၾကာက္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးပါ။ Cynophobia (ေခြးေၾကာက္ျခင္း) ေခြးေတြကိုေၾကာက္တဲ့ အေၾကာက္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ Ophidiophobia (ေျမြေၾကာက္ျခင္း)– ေျမြေတြကိုေၾကာက္တဲ့ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။

ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia)

ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia) ဆိုတာက အေပါက္ေတြကိုေၾကာက္တဲ့ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia) ရွိတဲ့သူေတြက အေပါက္ေတြအမ်ားၾကီးျဖစ္ေနတာနဲ႔ အရာဝတၳဳေတြအေပၚမွာ အေပါက္ေသးေသးေလးေတြအမ်ားၾကီးရွိေနတာကိုေၾကာက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia) ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းခံမ်ား

ေၾကာက္စိတ္ရင္းခံရွိေနတာ – ကေလးဘဝတုန္းက ပ်ားတုပ္ခံရတာလိုမ်ိဳး ခံစားခဲ့ရဖူးတာေၾကာင့္ အေပါက္ေတြတစ္စုတစ္ေဝးထဲ ရွိေနတဲ့အရာေတြကိုေၾကာက္တဲ့စိတ္ျဖစ္ေပၚလာတာျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ကေလးဘဝ ပ်ားတုပ္ခံရစဥ္က အေရျပားတြင္းေပါက္ထဲကို ပ်ားစူးစိုက္ဝင္သြားျပီး အေရျပားေရာင္ရမ္းမႈကိုခံစားခဲ့ရဖူးတာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အေပါက္ေတြတစ္စုတစ္ေဝးထဲရွိတာကိုေၾကာက္တဲ့စိတ္က တစ္စတစ္စၾကီးထြားလာျခင္း – ခ်ိဳင့္ခြက္ရာေတြပြထေနတဲ့ အရာဝတၳဳေတြနဲ႔ ထိေတြ႔မႈက ဦးေႏွာက္ကို အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ ခံစားရေစတာေၾကာင့္ အေပါက္ေတြတစ္စုတစ္ေဝးထဲရွိတာကိုေၾကာက္တဲ့စိတ္က တစ္စတစ္စၾကီးထြားလာတာျဖစ္ပါတယ္။ အေရျပားေပၚမွာျဖစ္တဲ့ အဖုအပိမ့္ထြက္တာမ်ိဳးေတြခံစားရဖူးတာ – ဝက္သက္နဲ႔ ေက်ာက္ေပါက္တာလိုမ်ိဳး အေရျပားနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြခံစားရျပီးတဲ့ေနာက္အေရျပားေပၚမွာ အဖုအပိမ့္ေတြထြက္တာနဲ႔ေရၾကည္ဖုေတြထြက္တာလိုမ်ိဳး ေတြခံစားခဲ့ရတာတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

Trypophobia (ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ) လကၡဏာေတြက ဘာေတြျဖစ္မလဲ

ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia) မွာ အေျခခံက်တဲ့ လကၡဏာေတြရွိတတ္ပါတယ္။ အျခားေအၾကာက္လြန္ေရာဂါေတြလိုပဲ ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (trypohobia) ကလည္း ေရျမွဳပ္၊ ခ်ိစ္ခဲနဲ႔ပ်ားအံုလိုမ်ိဳးအရာေတြကိုေတြ႔တဲ့အခါ ခႏၶကိုယ္တစ္ခုလံုးက ယားယံလာတာ နဲ႔စိတ္လက္မအီမသာျဖစ္တာမ်ိဳးေတြခံစားရတာမ်ိဳးေတြျဖစ္ေပၚခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ (Tyrpophobia) ရွိသူတစ္ဦးက အေပါက္ေသးေသးေလးေတြအမ်ားၾကီးပါတဲ့ အရာေတြကိုၾကည့္ျပီးတဲ့အခါမ်ိဳး မွာ –
  • အေရျပားေပၚကို တစ္ေကာင္ေကာင္တက္လာသလိုမ်ိဳး ရြစိရြစိျဖစ္တာ
  • ေအာ္ဂလီဆန္တာ
  • မအီမသာျဖစ္ျပီး ေဒါသျဖစ္လာတာ
  • ဆံပင္ေတြဆြဲဆုပ္ခံထားရသလို တင္းတင္းနာနာၾကီးျဖစ္လာတာ
  • မူးေဝတာ
  • Trypophobia (ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ) ေရာဂါေၾကာင့္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈကိုခံစားရတာ

Trypophobia (ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ) ကိုဘယ္လိုကုသမလဲ

Behavioural Therapy – ေၾကာက္လန္႔ေနတဲ့အရာေတြကိုေတြ႔ရင္ ေၾကာက္တတ္တဲ့စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ေအာင္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမယ့္ ကုသမႈေတြကို ဆက္တိုက္ခံယူတာမ်ိဳးလုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ behavioural therapy ကလူနာေတြကို သူတို႔ေၾကာက္ရြ႔ံ ေနတဲ့အရာေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ေစတဲ့ကုထံုးတစ္ရပ္ပါ။ Cognitive Therapy – ဒီကုထံုးကေတာ့ လူနာကို အပ်က္သေဘာေဆာင္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြဆီကေန အာရံုေျပာင္းေပးတဲ့ နည္းပါ။ လူနာကို ဘာကအစစ္အမွန္ျဖစ္ျပီး ဘာကအစစ္အမွန္မဟုတ္ဘူးလဲဆိုတာကို ခြဲျခားသိျမင္ႏိုင္ေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ Combination Therapy – အထက္ေဖာ္ျပပါ ကုထံုးႏွစ္ရပ္ကုိ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ကုထံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကုထံုးမွာ လူနာကို အေၾကာက္တရားကို မတူညီတဲ့နည္းလမ္းေတြနဲ႔ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ အေၾကာက္တရားကို တြန္းလွန္ေနရတယ္ဆိုရင္ေတာင္မွဘဝကိုပံုမွန္အတိုင္း ျဖတ္သန္းေနထိုင္သြားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ Exposure Therapy  – အသံုးမ်ားတဲ့ကုထံုးတစ္ရပ္ပါ။  trypophobia (ၾကာကြက္ေၾကာက္ေရာဂါ) ကိုကုသရာမွာထိေရာက္မႈရွိတဲ့ ကုထံုးတစ္ရပ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကုထံုးမွာ လူနာက သူေၾကာက္ေနတဲ့အရာေတြနဲ႔ အၾကိမ္ၾကိမ္ထိေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေၾကာက္ေနတဲ့အရာေတြကို အၾကိမ္ၾကိမ္ထိေတြ႔တာက ေၾကာက္စိတ္ေလ်ာ့ပါးေစမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဆာင္းပါးအား hellosayarwon.com အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Live

About DVB

The Democratic Voice of Burma (DVB) publishes daily independent news and information across Myanmar and around the world by satellite TV and the internet. DVB was founded in 1992 and is registered as a non-profit association in Thailand.

Follow Us

© Democratic Voice of Burma 2024