လိင္အဂၤါတဝိုက္၊ စအိုတဝိုက္မွာျဖစ္တဲ့ ႂကြက္ႏုိ႔ပါ။ ကာလသားေရာဂါတမ်ဳိးပါ။ Human Papilloma Virus (HPV) ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္အမ်ဳိးေပါင္း ၈ဝ ေက်ာ္ ရွိတဲ့အနက္ HPV-16 နဲ႔ HPV-18 တို႔က သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ၊ လိင္အဂၤါကင္ဆာ၊ စအိုကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ေစတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေယာက်္ားမွာ ေရာဂါျဖစ္ရင္ မိန္းမလည္းပဲ သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသၿပီး သားအိမ္ေခါင္းစစ္ေဆးမႈ လုပ္သင့္ရင္ လုပ္ရပါတယ္။ လိင္အဂၤါႂကြက္ႏို႔ျဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားကေတာ့ ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ နည္းပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွာ ႂကြက္ႏို႔ရွိရင္ ကေလးငယ္ကိုလည္း ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လိင္အဂၤါႂကြက္ႏို႔ဟာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မ်ားနဲ႔ ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ရွိေနသူမ်ားမွာ အလြယ္တကူ ျဖစ္ပြားတတ္တယ္။ ခုခံအားက်ေနသူမ်ားဆုိတာ ကင္ဆာေရာဂါရွင္မ်ား၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္၊ ကိုယ္အဂၤါအစားထိုးကုသမႈ ခံယူထားသူ စတာေတြပါ။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ေရာဂါလကၡဏာမျပဘဲ ပိုးထုတ္လႊတ္ၿပီး တျခားသူကို ကူးစက္ေစတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ပိုးဝင္ၿပီး လအနည္းငယ္အၾကာမွာ ေရာဂါစျဖစ္တယ္။ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာတာလည္း ရွိတတ္တယ္။ ဘယ္လို ေတြ႔ရသလဲ … တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာတဲ့ အသားေရာင္ အဖုငယ္ေလးေတြအေနနဲ႔ပါ။ တခုခ်င္း သို႔မဟုတ္ အစုလိုက္၊ အေသးအႀကီး အစံု လိင္အဂၤါတဝိုက္မွာ ေပၚလာတာပါ။ စအိုနဲ႔ မိန္းမကိုယ္အတြင္းပိုင္းမွာလည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ ကုသဖို႔ လိုသလား … လိင္အဂၤါမွာ ႂကြက္ႏို႔ျဖစ္ရင္ ပြားလာတတ္တာရယ္၊ ၾကည့္လို႔မေကာင္းတာရယ္၊ စိုးရိမ္တာရယ္ေၾကာင့္ ကုသမႈျပဳၾကေလ့ရွိတယ္။ ေသြးထြက္လြယ္တာ၊ ယားတာ၊ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္လို႔ မေကာင္းတာ၊ လိင္ဆက္ဆံလို႔ မေကာင္းတာေတြေၾကာင့္လည္း ကုသမႈ ခံယူတတ္ၾကတယ္။ ကုသၿပီးရင္ ကူးႏိုင္ေသးလား … ႂကြက္ႏို႔ အဖုေပ်ာက္ေအာင္ ကုသၿပီးေပမယ့္ ကူးႏိုင္ေသးတယ္။ လကၡဏာမျပဘဲ ပိုးထုတ္လႊတ္ျခင္း ရွိတတ္လို႔ပါ။ ဒါေပမယ့္ ကုသၿပီးရင္ ကူးစက္ႏႈန္းေတာ့ နည္းသြားပါတယ္။ ေရာဂါ ဘယ္လိုသတ္မွတ္သလဲ … ဆရာဝန္က ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးၿပီး ေရာဂါသတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခါတေလ ခြဲစိတ္အသားစ စစ္ေဆးျခင္းလည္း လိုအပ္တယ္။ ဘယ္လို ကုသ သလဲ … ေနရာေပၚလိုက္ၿပီး ကုသရခက္တယ္။ ျပန္ျဖစ္တာေတြလည္း ရွိတယ္။ ႂကြက္ႏို႔ အေရအတြက္၊ ျဖစ္တဲ့ေနရာနဲ႔ အျခားအေၾကာင္းအရာေတြ ေပါင္းစပ္စဥ္းစားၿပီး ကုသမႈ ေရြးခ်ယ္ရပါတယ္။ ခြဲစိတ္ကုသျခင္း၊ လၽွပ္စစ္အပ္ျဖင့္ တို႔ျခင္း၊ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္အရည္ျဖင့္ ေအးခဲျခင္း၊ ေလဆာျဖင့္ကုသျခင္းမ်ား ျဖစ္တယ္။ ထံုေဆးလိုအပ္တယ္။ နာက်င္မႈ၊ ေသြးထြက္မႈ၊ အနာက်က္တုန္း ပိုးဝင္မႈမ်ား ျဖစ္တတ္တယ္။ ေဆးလိမ္းကုသျခင္းမွာ 5-FU လိမ္းေဆး၊ ပိုဒိုဖိုင္လင္လိမ္းေဆးမ်ား ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကလည္း စပ္တာ၊ အသားေကာင္းကို ေလာင္တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ အင္တာဖရြန္ထိုးေဆးဆိုတာလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖ်ားတာ၊ ခ်မ္းတာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ စတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး အရမ္းမ်ားတာေၾကာင့္ အသံုးျပဳေလ့မရွိဘူး။ ေနာက္ဆံုးေပၚ တိုးတက္မႈကေတာ့ Podofilox Gel နဲ႔ Imiquimod လိမ္းေဆးမ်ား ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြက ေရာဂါရွင္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအားနဲ႔ ေရာဂါၿပီးစနစ္ကို တိုးပြားေစၿပီး ဗိုင္းရပ္စ္ဆဲလ္မ်ား ႀကီးထြားမႈကို ရပ္တန္႔ေစပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေဆးလည္း စမ္းသပ္မႈ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ကာကြယ္တဲ့ နည္းလမ္းမ်ားက ဘာေတြလဲ … ျပန္႔ပြားမႈနည္းေအာင္ ေရာဂါျဖစ္ရင္ ကုသျခင္းနဲ႔ ကြန္ဒံုးအသံုးျပဳျခင္းတို႔ ျဖစ္တယ္။ ရာႏႈန္းျပည့္ ကာကြယ္ခ်င္ရင္ေတာ့ အေၾကာင္းမသိသူနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံမႈ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းပါ။ ေဒါက္တာစိုးဝင္းဦး (အေရျပားအထူးကု ဆရာဝန္ႀကီး)