ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ အဂၤါေန႔ (ၾသဂုတ္ ၂၉ ရက္) က သူ႔ရဲ႕ တာလတ္ပစ္ဒံုးက်ည္တစင္းကို ဂ်ပန္နိုင္ငံ ဟိုကိုင္းဒိုးကြၽန္းေပၚကို ေက်ာ္ၿပီး ပစိဖိတ္သမုဒၵရာထဲ က်ေရာက္ေအာင္ ပစ္လႊတ္ျပလိုက္ရင္း အေမရိကန္နဲ႔ သူ႔မဟာမိတ္ႏုိင္ငံေတြကို သတိေပး အစြမ္းျပလိုက္ျပန္ပါၿပီ။ အဂၤါေန႔ အေစာပိုင္းက ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့ ေခတ္မီဆန္္းသစ္တဲ့ ဒံုးက်ည္ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ အာရွေဒသက မဟာမိတ္ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ဟုိကိုင္းဒုိးကၽြန္းေပၚက ေက်ာ္ၿပီး ပစ္လိုက္တာ ျဖစ္လို႔ ကြၽန္းေပၚမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြကို အကာအကြယ္ယူၾကဖို႔ အာဏာပိုင္ေတြက သတိေပးရတဲ့အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ပစ္ခတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဒါဟာ ‘ပထမေျခလွမ္း’သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံက သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကိုလည္း ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ စစ္စခန္းေတြ တည္ရွိရာ ဂူအမ္ကြၽန္း ဒါမွမဟုတ္ ပစိဖိတ္ေဒသက တျခားေနရာေတြကိုလည္း အလြယ္တကူ ပစ္မွတ္ထား ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္း ရွိတယ္ ဆုိတာကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သတိေပးလိုက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီပစ္ခတ္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံတို႔ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ ျပဳလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္လည္း ျဖစ္သလို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ရက္ခ္ဆ္ ေတလာဆန္က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ကမ္းလွမ္းေျပာဆိုခဲ့ၿပီးခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ကေတာ့ “ကမာၻကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ခုေပးပို႔လိုက္တဲ့ သတင္းစကားကို ဒီႏုိင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံေတြအားလံုးအေပၚ အေရးမစိုက္ဘူးဆိုတာ ျပသလိုက္တာပဲ။ ႏုိင္ငံတကာ လက္ခံႏုိင္စရာ စံႏႈန္းအရ လက္သင့္ခံႏုိင္စရာမရွိတဲ့ အျပဳအမူကို ျပသလိုက္တာပဲ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့သလို “ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို ေဒသထဲမွာ အထီးက်န္ ပိုၿပီးျဖစ္ေအာင္ လုပ္လိုက္တဲ့၊ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့၊ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေစတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြပဲ ျဖစ္တယ္”လို႔လည္း တုံ႔ျပန္ေျပာၾကားရင္း “ေရြးခ်ယ္စရာေတြက စားပြဲေပၚမွာ ရွိေနၿပီ” လို႔လည္း သတိေပးလိုက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး နစ္ကီဟာေလကလည္း “လူေပါင္း သန္း ၁၃၀ ေနထိုင္တဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံလိုမ်ိဳး ႏုိင္ငံတခုကို ဘယ္လိုႏုိင္ငံမ်ိဳးကမွ ဒံုးက်ည္ေတြကို ေက်ာ္ျပီး မပစ္သင့္ပါဘူး။ ဒါဟာ လက္ခံႏုိင္စရာ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ တုံ႔ျပန္အေရးယူဖို႔ ေရြးခ်ယ္စရာေတြက ဘာေတြလဲဆိုတာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့… ပထမ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္းက ခ်ဲ႔ထြင္ၿခိမ္းေျခာက္လာမႈေတြကို ကာကြယ္ေရးစနစ္ ခ်ထားဖို႔ပါ။ ကာကြယ္ေရးပညာရွင္ေတြကေတာ့ အဲဒီနည္းဟာ အႏၲရာယ္အနည္းဆံုး ျဖစ္သလို ထိေရာက္မႈအနည္းဆံုး ျဖစ္တာကို ကာလရွည္ၾကာ တည္ေဆာက္ခ်ထားခဲ့တာေတြဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံရဲ႕ တိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးက်ည္နဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားစမ္းသပ္မႈေတြကို တားဆီးရာမွာ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိသေလာက္ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ သူ႔ရဲ႕ အျငင္းပြားေနဆဲ ေျမျပင္အေျခစိုက္ ဒုံးက်ည္ ကာကြယ္ေရးစနစ္ သဒ္ (Thaad system) အပါအဝင္ ေျမျပင္တပ္ေတြ၊ လက္နက္ႀကီးေတြ၊ သံခ်ပ္ကာယာဥ္ေတြကို ထပ္ေရႊ႕ေျပာင္းျဖည့္ဆည္းၿပီး သူ႔ရဲ႕လိုအပ္မႈအရ လုိလိုလားလား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တာကို ျပသႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံက လက္ရွိ သဒ္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနမႈေတြကို ယာယီရပ္ဆိုင္းထားခဲ့သလို အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေျမျပင္တပ္ဖြဲ႔ေတြ တိုးျမႇင့္ခ်ထားေရးကိုလည္း အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ေနခဲ့တာပါပဲ။ အေၾကာင္းကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားကို စိတ္ဆိုးေအာင္ သြားစသလို ျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ေနခဲ့လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရိွလုပ္ေနတဲ့ အေမရိကန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား ၂ ႏုိင္ငံ ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈေတြ အားလံုးကို ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံက အဲဒီလုပ္ေဆာင္မႈေတြ အားလံုးဟာ ေျမျပင္ကေန က်ဴးေက်ာ္ထိပါးလာဖို႔ ပဏာမႀကိဳးစားခ်က္ပဲလို႔ နားလည္ထားလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား တႏိုင္ငံတည္းတင္မကဘဲ တ႐ုတ္နဲ႔ ႐ုရွားႏုိင္ငံေတြကလည္း အေရွ႕ဥေရာပနဲ႔ ေတာင္နဲ႔ အေရွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ျပင္လို ေနရာမ်ိဳးေတြမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္ အခက္အခဲႀကံဳရေအာင္ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အင္အားရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကလည္း အဲဒီလို အေမရိကန္က ေျမျပင္က က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ဖို႔ ႀကိဳးစားမွာကို အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ထားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ေဒသကို ဒံုးက်ည္ေတြ ပစ္ခ်ႏုိင္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ခ႐ူဇာသေဘၤာေတြနဲ႔ ဖ်က္သေဘၤာေတြ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ တိုက္ခိုက္ေရး ေလယာဥ္တင္သေဘၤာအုပ္စုေတြကိုလည္း တိုးၿပီးခ်ထားႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီေရတပ္ေတြကို တုိက္ေလယာဥ္ေတြ၊ ေထာက္ပံ့ေရးေလယာဥ္ေတြ၊ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ေလယာဥ္ေတြ၊ ဂူအမ္ကၽြန္း၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ အႀကီးစား ဗံုးႀကဲဲေလယာဥ္ႀကီးေတြနဲ႔လည္း အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ေရတပ္နဲ႔ ေလတပ္ေတြဟာ အီရတ္နဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ႏုိင္ငံေတြ အပါအဝင္ ကမၻာတဝွမ္းလံုးမွာရွိတဲ့ စစ္ဆင္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ အင္အားျမႇင့္ခ်ထားမႈေတြကို ပံ့ပိုးကူညီေနရတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ တာဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ဒဏ္ကို ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ိီၿပီး ခံလာခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနမွာ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက သူ႔ရဲ႕စစ္တပ္ကို တိုးခ်ဲ႔ခ်ထားခဲ့ေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ အလွ်င္အျမန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေနတဲ့ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈေတြကိုေတာ့ ရပ္တန္႔သြားေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့တာကေတာ့ ပကတိအေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေလပိုင္နက္ျပင္ပကို ပစ္လႊတ္လိုက္တဲ့ ဒံုးက်ည္ေတြကို ပစ္ခ်ဖို႔ဆိုရင္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေရတပ္ကို ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ဝန္းက်င္မွာ အဓိက တိုးမ်ားလာေအာင္ ခ်ထားေပးဖို႔ လိုအပ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားျပႆနာတခုကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ႀကီးမားတဲ့ ဒံုးက်ည္လက္နက္တိုက္တခု ရွိေနၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၾကားျဖတ္တိုက္ဖ်က္ေရး ဒံုးက်ည္ေတြက အလြန္အမင္း ေစ်းႀကီးၿပီး သေဘၤာတစီးစီမွာ တင္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အေရအတြက္ကလည္း အကန္႔အသတ္ ရွိေနတာပါပဲ။ တကယ္တမ္း တိုက္ခိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒံုးက်ည္ျပတ္လပ္သြားၿပီး အကာအကြယ္မဲ့ ျဖစ္သြားႏုိင္တဲ့အတြက္ မူလဆိပ္ကမ္းကို မျဖစ္မေန ျပန္လွည့္ရမယ့္သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကာကြယ္ေရးမူဝါဒဟာ အကုန္အက် မ်ားလြန္းသလို ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ စိန္ေခၚမႈအတြက္ မလံုေလာက္ဘူးလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး တိုက္႐ုိက္စစ္ေရးပဋိပကၡျဖစ္ဖို႔ အႏၱရာယ္လည္း ျမင့္တက္လာႏုိင္တဲ့အတြက္ သံုးလုိ႔မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလို႔ စစ္ေရးကၽြမ္းက်င္သူေတြက ယူဆပါတယ္။ ဒုတိယ ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းကေတာ့ ထိုးခြဲတိုက္ခိုက္မႈပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေလတပ္နဲ႔ ေရတပ္ေတြြမွာ ေခတ္မီတဲ့ ထိုးခြဲတိုက္ခိုက္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ လက္နက္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ပစ္မွတ္ကို တိတိက်က် ပစ္ခတ္ႏိုင္တဲ့ တြမ္ေဟာ့ခ္ ဒံုးက်ည္ေတြကို ေျမာက္ကိုရီးယားကမ္းလြန္ကေန ေရငုပ္သေဘၤာကေန ပစ္ခတ္တာ။ ဘီ-၂ လို လၽွဳိ႕ဝွက္ဗံုးႀကဲေလယာဥ္ေတြ သံုးၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ အဓိက ႏ်ဴကလီးယားစခန္းေတြနဲ႔ ဒံုးက်ည္လက္နက္တိုက္ေတြကို တိုက္ခိုက္တာမ်ိဳး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေျမေအာက္မွာ နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ျမႇဳပ္ထားတဲ့ ေျမေအာက္အခိုင္အမာ အေဆာက္အဦေတြမွာ ထားတဲ့ တန္ဖိုးႀကီး ပစ္မွတ္ေတြကိုလည္း ေပါင္ ၃၀၀၀၀ ေလးတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ လက္နက္တိုက္ထိုးခြဲတိုက္ခိုက္ေရး (အမ္အိုပီ) ဗံုးႀကီးေတြ တိုက္ခိုက္မယ္ဆိုရင္ ပ်က္စီးမႈ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္မွာကေတာ့ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရးကြန္ရက္ရဲ႕ အင္အားကို မွန္းဆဖို႔ကလည္း ခက္ခဲလွပါတယ္။ ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္လုပ္ေျမျပင္က ေဝဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္ေတြ၊ ျပည္တြင္းျဖစ္ဒံုးက်ည္ေတြ၊ ေရဒါစနစ္ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ကာလအတြင္း ဘယ္ေလာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ မ်ားျပားေနၿပီဆိုတာ ေျပာဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္သေလာက္ပါပဲ။ အေမရိိကန္ေလယာဥ္ေတြ ပစ္ခ်ခံရလို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ မေတာ္တဆျဖစ္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလယာဥ္မႉးေတြကို ကယ္ဆယ္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္သေလာက္ျဖစ္ၿပီး စြန္႔ပစ္လုိက္ရမယ့္ အေနအထား ေရာက္ရမွာပါ။ ေနာက္အႏၱရာယ္တခုက ေျမာက္ကိုရီးယား ျပည္သူ႔တပ္မေတာ္ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ အနီးကပ္ဆံုး ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို လက္တုံ႔ျပန္တိုက္ခိုက္မယ္ဆိုရင္လည္း အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးေအာင္ တိုက္ခိုက္ႏုိင္စြမ္း ရွိေနတာပါပဲ။ အၿမဲတမ္းတပ္အင္အား တသန္းေက်ာ္နဲ႔ အရန္တပ္ အကူတပ္ အင္အား ၆ သန္းေက်ာ္ရွိတယ္လို႔ တခ်ိဳ႕အကဲခတ္ေတြက ခန္႔မွန္းၾကတဲ့အတြက္ လက္တုံ႔ျပန္လာရင္  လူဦးေရ ၁၀ သန္းေက်ာ္ ေနထိုင္တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္အထိ သမား႐ုိးက် ေရာ့ကက္ေတြနဲ႔ တိုက္ခိုက္ႏုိင္တဲ့အတြက္ အမ်ားႀကီး အႏၱရာယ္ႀကီးပါတယ္။ အသံုးခ်လို႔ရတဲ့ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ မပါဘဲ၊ အင္အားနဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားကို က်ဴးေက်ာ္မဝင္ေရာက္ဘဲနဲ႔ေတာင္ အေမရိကန္ရဲ႕ မဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ကိုရီးယားကို ေျမာက္ကိုရီးယားက အဆံုးသတ္ပစ္လိုက္လို႔ ရတယ္လုိ႔ ေျပာရင္ မမွားႏုိင္ပါဘူး။ တတိယ ေရြးခ်ယ္စရာျဖစ္တဲ့ အျပည့္အဝ က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ဖို႔ လမ္းကလည္း အေမရိကန္စစ္တပ္ကို အသင့္ျဖစ္ဖို႔ လေပါင္းအေတာ္ၾကာ အခ်ိန္ယူရမွာ ျဖစ္သလို ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ အင္အားျပည့္ ပူးေပါင္းပါဝင္ဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ အသက္ေတြ ဆံုး႐ႈံးရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ မဟာမိတ္ႏုိင္ငံတခုျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ႀကံဳေတြ႔ရႏိုင္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ တိုက္ခိုက္လာႏိုင္စရာရွိတဲ့ အႏၲရာယ္ကို ထည့္မေျပာေသးပါဘူး။ ဒီပဋိပကၡဟာ အေမရိကန္သမၼတ၊ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္းနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြတင္မက ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကပါ အေလးထား စဥ္းစားရမယ့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ ေရြးခ်ယ္စရာရွိတဲ့ ၃ လမ္းလံုးကေတာ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးအတြက္ေရာ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြအတြက္ပါ ႀကီးမားတဲ့ ဆိုးက်ိဳးအႏၲရာယ္ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို သတိထားဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။         ။