ရာသီတုပ္ေကြး H1N1 ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာဖုိ႔ အစီစဥ္မရွိေသးေၾကာင္း သဘာ၀ေဘးနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါတုိက္ဖ်က္ေရးဌာန ဒုညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ သန္းထြန္းေအာင္က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ညေနပုိင္းက ရာသီတုပ္ေကြး (H1N1) ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ လုပ္ငန္းညိႇႏႈိင္းအစည္း အေဝးအၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ အခုလုိ ေျပာဆုိပါတယ္။ “အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာဖို႔ဆိုတာ သူ႔ရဲ႕ ပ်ံ႔ႏွံ႔မႈႏႈန္းေပၚ မူတည္တယ္။  သူကအျခားႏိုင္ငံကိုလည္း အႏၱရာယ္ျပဳလာၿပီ၊ သူက ကူးဖို႔က မ်ားလာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့သူေတြရဲ႕ ခရီးသြားလာမႈေတြ ထိခိုက္တယ္။ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ကုန္စည္မ်ားရဲ႕ စီးဆင္းမႈ ထိခိုုက္လာမယ္၊ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ သြားလာမႈ ထိခိုက္မယ္၊ သံုးမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ဒါကလည္း အခ်က္တခ်က္ေပါ့။ ေနာက္တခါ အမ်ားျပည္သူအတြက္ အမ်ားႀကီး က်န္းမာေရး ထိခိုုက္တယ္၊ အမ်ားႀကီးေသတယ္၊ ေနာက္ႏိုင္ငံတကာ ပ်ံ႔ႏွွံ႔ဖို႔လည္း အေျခအေနရွိေနၿပီ၊ အဲဒီ ၄ မ်ဳိးထဲက ၂ ခုေလာက္ ျပည့္စံုရင္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔က အေရးေပၚ ေၾကညာပါတယ္။ သူတို႔မွာ ျမန္မာတႏိုင္ငံတည္းလည္း ေၾကညာလို႔ မရဘူး။ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြ ၾကည့္ရတယ္။ အျခားေသာ ေဒသ ျပင္ပ ႏိုင္ငံေတြကို ၾကည့္ရတယ္။ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ျဖစ္ေနလဲ၊ ဥေရာပမွာ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္ေနလဲ၊ အေမရိကားႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ေ္လာက္ျဖစ္လဲ၊ အာဆီယံႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္လဲ၊ WHO က မနက္ကပဲ ၀န္ႀကီးဆီကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြရဲ႕ H1N1 ျဖစ္ပြားမႈေတြ ျပလာေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံထက္ မ်ားတဲ့ႏိုင္ငံေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ထိုင္း၊ ဘူတန္၊ သီရိလကၤာ အဲသုံးႏုိင္ငံပဲ ကိုယ့္ထက္နည္းတယ္။ က်န္တာေတြက ကိုယ့္ထက္မ်ားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြခ်ည္းျဖစ္ေနတယ္။ ဒီပံုစံအတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေသဘူး။” ဒါ့အျပင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူနာေတြကို ကိုင္တြယ္ကုသေနရတဲ့ အ႐ုိးအေၾကာ ဆရာ၀န္တဦးကလြဲရင္ က်န္တဲ့ ဆရာ၀န္ေတြ၊ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြမွာေတာင္ ကူးစက္မႈ မရိွတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေၾကာင္းလည္း ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ သာထြန္းေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ “ေျမာက္ဥကၠလာပ ျပည္သူ႔ေဆး႐ံုမွာ အထူးျပဳတက္ေနတဲ့ ဒုတိယႏွစ္ေက်ာင္းသား ဆရာ၀န္ တဦးကလြဲၿပီး အခုလက္ရွိ လူနာေတြက ကိုင္တြယ္ကုသေနတဲ့ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းထဲက တဦးတေယာက္မွ H1N1 ပိုးကူးစက္မႈ မရွိေသးဘူးလို႔ ဆိုတဲ့သတင္း ဆရာေပးပါရေစ။ အဲဒီေတာ့ ေျပာခ်င္တာ အဓိကဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီေလာက္အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပိုးေတြ႔တဲ့လူနာေတြကို ကိုင္တြယ္ကုသေနတဲ့ က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ ဆရာတို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထား သလို ကူးစက္ထားတဲ့ အေျခအေန လက္ရွိအေနအထားမွာ လံုး၀မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ လူထုအေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေလး ေပးခ်င္ပါတယ္။” ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ႀကီး (WHO) ရဲ႕  ျမန္မာျပည္ဌာေန ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာ စတီဗင္ ေပါ႐ုိ႔စ္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့   ရာသီတုပ္ေကြး   H1N1 ေရာဂါဟာ  သမား႐ုိးက်ျဖစ္ေနတဲ့ တုပ္ေကြးနဲ႔တူတာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ လက္ေဆးတာအျပင္၊ အစားအေသာက္စားဖုိ႔၊ အိပ္ေရး ၀၀ အိပ္ဖုိ႔နဲ႔ ကုိယ္လက္လႈရႈားမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ အႀကံဳျပဳထားပါတယ္။ ႏွာေခါင္းစည္းေတြ တပ္ဆင္ၿပီးကာကြယ္ၾကတာထက္၊ လက္ကိုသန္႔ရွင္းေအာင္ မၾကာခဏေဆးေပးတာက ေရာဂါပိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကာကြယ္ေရးအတြက္ ပိုၿပီး ထိေရာက္မႈရွိေၾကာင္း၊ WHO အဖြဲ႔ႀကီးကလည္း နည္းပညာပိုင္းအရ အကူညီေပးေနတာေၾကာင့္ အစုိးရိမ္ မလြန္ကဲၾကဖုိ႔ကုိလည္း ေျပာပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြး H1N1 ကူးစက္ခံလူနာေတြကုိ ေျမာက္ဥကၠလာပမွာရွိတဲ့ ေ၀ဘာဂီ အထူးကုျပည္သူ႔ေဆး႐ံုႀကီးမွာပဲ ဆက္လက္ကုသသြားမယ္လုိ႔ ေဒါက္တာ သာထြန္းေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ “ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ လတ္တေလာအသက္႐ႉလမ္းေၾကာင္း ပုိး၀င္တဲ့လူနာေတြကုိ ေရာဂါပ်ံ႔ႏွံ႔မႈကေန လ်င္ျမန္စြာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေျမာက္ဥကၠလာမွာရွိတဲ့ ေ၀ဘာဂီ အထူးကု ေဆးရုံႀကီးကုိပဲ ဦးစားေပးပုိ႔ေဆာင္ကုသေပးသြားမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ တျခားတုိင္း နဲ႔ျပည္နယ္ေတြက ေရာဂါပုိးေတြ႔တဲ့ လူနာမ်ားကုိလည္း ေ၀ဘာဂီမွာ လက္ခံကုသဖုိ႔ စီစဥ္ၿပီးၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ပဲခူးကေန ပုိးေတြ႔တဲ့လူနာတဦးကုိ မေန႔က ညေန ၄ နာရီ ၁၅ မိနစ္မွာ ဆရာတုိ႔ ေ၀ဘာဂီျပည္သူ႔ေဆး႐ံုက လက္ခံၿပီးေတာ့ ကုသေပးလ်က္ရွိပါတယ္။” ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈအေျခအေနနဲ႔ ေသဆုံးမႈအေျခအေနကုိ ရွင္းလင္းရာမွာလည္း ဒီကေန႔ မနက္ H1N1 ပုိးေတြ႔တဲ့ ကုိယ္၀န္ေဆာင္အမ်ဳိးသမီးတဦး ေ၀ဘာဂီေဆး႐ုံမွာ ထပ္မံေသဆုံး သြားတယ္လို႔ ေဒါက္တာသာထြန္းေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္ေန႔အထိ တႏုိင္ငံလုံးမွာ H1N1 သံသယနဲ႔  ေဆး႐ုံတက္ေရာက္ကုသသူ ၁၃၈ ေယာက္မွာ အတည္ျပဳလူနာ ၄၁ ေယာက္၊ ေသဆံုးသူ ၇ ေယာက္ရွိေနၿပီလို႔ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ျပည္သူေတြၾကားမွာေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ပြားေနတဲ႔ H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါ နဲ႔ H5N1 ၾကက္ငွက္တုပ္ေကြးေရာဂါေတြေၾကာင့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ ျမင့္တက္ေနၾကပါတယ္။