သီေပါတြင္ ေက်ာက္မီးေသြးတူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ အဆုတ္နာေရာဂါျဖစ္ႏႈန္း ျမင့့္တက္ဟုဆို
နန်းမြနဒီ
·
July 13, 2017
ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲခရိုင္ သီေပါၿမိဳ႕နယ္ နမၼေက်းရြာအုပ္စုထဲမွာ ေက်ာက္မီးေသြး တူးေဖာ္မႈလုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ရြာသားေတြၾကား တီဘီလို႔ေခၚတဲ့ အဆုတ္နာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း ျမင့္တက္ေနတယ္လို႔ ရွမ္းလူ႔အခြင့္အေရးမ႑ိဳင္အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
နမၼအုပ္စု နားကြန္၊ ၀မ္လံုနမၼ၊ ေနာင္ေႏြးနဲ႔ နားကြန္ႏြဲ႔ စတဲ့ရြာက ရြာသား ၁၀ ဦးဟာ ေလာေလာဆယ္ သီေပါေဆး႐ုံမွာ ဆရာ၀န္ခ်ိန္းတဲ့အတိုင္း ပံုမွန္သြားေရာက္ျပသေနရၿပီး၊ သူတို႔ ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ ရြာအနီးရွိ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကလာတဲ့ အနံ႔အသက္ဆိုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရြာသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သူ ရွမ္းလူ႔အခြင့္အေရးမ႑ိဳင္မွ ေျပာခြင့္ရ စိုင္းေဟာ္ရွဲန္က ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။
“ရြာသားေတြက သူတို႔ဟာ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းကလာတဲ့ အနံံ႔အသက္ေတြ ရွဴ႐ႈိက္မိလို႔ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ အသက္ရွဴရခက္တာလို႔ ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေက်ာက္မီးေသြးတင္တဲ့ ကားႀကီးေတြ ျဖတ္သြားရင္လည္း အဲဒီကဖုန္မႈန္႔ေတြ၊ သဲမႈန္႔ေတြ ရြာထဲက်န္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အရင္ ေက်ာက္မီးေသြးလာမတူးခင္ကဆို ဒီေရာဂါမ်ိဳးသိပ္မျဖစ္ၾကဘူးတဲ့၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး ျဖစ္လာၾကတယ္။ နားကြန္ရြာက အမ်ိဳးသမီးတေယာက္ဆို ေခ်ာင္းတအားဆိုးၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လ ေလာက္က ေသဆံုးသြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကဆင္းရဲေတာ့ ၿမိဳ႕တက္ၿပီးေဆးမကုႏိုင္ဘူး။ သူဆံုးေတာ့ သူ႔ေယာက်္ားပါ အခုေခ်ာင္းဆိုးေနတယ္။”
နမၼအုပ္စု နားကြန္နဲ႔ ပန္ငါးေက်းရြာမွာ ေငြရည္ပုလဲကုမၸဏီက လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄ ကစလို႔ ေက်ာက္မီးေသြး တူးေဖာ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ေနာက္ထပ္လုပ္ငန္းတိုးခ်ဲ႔တူးေဖာ္လာတယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
ရြာထဲမွာ အခုလိုက်န္းမာေရးထိခိုက္မႈရွိတာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာကုမၸဏီအေနနဲ႔ ေက်ာက္မီးေသြး တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းကိုရပ္တန္႔ေပးဖို႔ ရြာသားေတြက အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဧၿပီလကလည္း ရြာသားေပါင္း ၂၅၀ ခန္႔ ကုမၸဏီမန္ေနဂ်ာကို သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုကာ ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းေဟာင္းကို ေျမျပန္ဖို႔ေပးဖို႔နဲ႔ တြင္းသစ္ေတြဆက္လက္တူးေဖာ္ျခင္းမျပဳဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ကုမၸဏီက လာမယ့္ ၂၀၁၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ လုပ္ငန္းရပ္တံ့မယ္လို႔ သတင္းေတြထြက္ေပၚေနေပမယ့္ ရြာသားေတြဆီတရား၀င္လာေျပာတာ မရွိေသးေၾကာင္း၊ ဒီလုပ္ငန္းေတြ မရပ္တန္႔ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ေဒသတြင္း ေရာဂါကူးစက္မႈေတြ ပိုမ်ားလာမွာျဖစ္သလို သဘာ၀၀န္းက်င္ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးကာ ေက်းလက္ျပည္သူေတြရဲ႕ လူမႈစီးပြားေရးေတြလည္း ထိခိုက္လာမွာျဖစ္တယ္လို႔ စိုင္းေဟာ္ရွဲန္က ေျပာသြားပါတယ္။
သီေပါက ရြာသားေတြ တီဘီျဖစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သီေပါ ေဆး႐ုံနဲ႔ ေက်ာက္မဲခ႐ုိင္ေဆး႐ုံ၊ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနေတြပါ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေပမယ့္ တာ၀န္ယူေျဖၾကားေပးမယ့္သူ မရွိပါဘူး။
အမည္မေဖာ္လိုသူ ေက်ာက္မဲမွ ဆရာ၀န္တဦးကေတာ့ “ေက်ာက္မီးေသြးရယ္လုိ႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ မုိင္းတြင္းလုပ္သားေတြက တီဘီအျဖစ္မ်ားတယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး ေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ယတိျပတ္ေျပာလုိ႔မရဘူး” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
