ဖိလစ္ပင္း၊ အိုင္အက္စ္ရန္စြယ္နဲ႔ အႏၲရာယ္
DVB
·
June 5, 2017
အင္အားဒါဇင္ အေတာ္မ်ာမ်ားရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခား ဂ်ီဟတ္တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြဟာ အစ္စ္လမ္မစ္ႏိုင္ငံလို႔ေခၚတဲ့ အၾကမ္းဖက္ အစြန္းေရာက္ဝါဒီေတြအပၚ တိမ္းညႊတ္ၾကသူေတြနဲ႔ တြဲၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကစၿပီး ဖိလိပင္း လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြကို ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ေနခဲ့ၾကတာကို ကမာၻ႔စာနယ္ေတြနဲ႔ မီဒီယာသတင္းေတြမွာ ေတြ႔ျမင္လာခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ မေက်မနပ္ျဖစ္ေနၾကတဲ့ ဖိလိပိုင္္ေတာင္ပိုင္းေဒသဟာ အစြန္းေရာက္တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြရဲ႕ အာရွဗဟိုခ်က္မ အျဖစ္ အလ်င္အျမန္ ျဖစ္လာေနၿပီလို႔ ေျပာရမယ့္ အေျခအေန ေရာက္လာေနၿပီ ဆိုတာကို ျပသလိုက္တာပါပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဖိလိပင္း ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းရင္းျမစ္တခုအရ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ အဂၤါေန႔က အင္အား ၄ဝဝ ကေန ၅ဝဝ ေလာက္ရွိတဲ့ တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေရးသမားေတြဟာ မင္ဒါေနာင္ကၽြန္းေပၚက မာရာဝီၿမိဳ႕ကို အခ်ိန္တိုအတြင္း တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္လိုက္ၾက ပါတယ္။ အဲဒီအုပ္စုထဲမွာ မၾကာေသးခင္ကပဲ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသက ႏိုင္ငံေတြ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက အင္အား ၄ဝ ေလာက္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီရင္းျမစ္ရဲ႕ အဆိုအရ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားေတြအျပင္ အနည္းဆံုး ပါကစၥတန္တေယာက္ ေဆာ္ဒီတေယာက္၊ ခ်ီခ်င္ တေယာက္၊ ယီမင္နီ တေယာက္၊ အိႏၵိယ တေယာက္နဲ႔ တူရကီ ပတ္စ္ပို႔စ္ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ မေရာ့ကို ႏိုင္ငံသားတေယာက္ ပါဝင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံက အက္စ္ရာဂ်ာရတ္ထ္နမ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလ့လာေရး ေက်ာင္းက လံုၿခံဳေရးဘက္ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူတဦးျဖစ္တဲ့ ႐ိုဟင္ ဂူနာရတ္ထ္နာ ကေတာ့ “အိုင္အက္စ္ေတြဟာအီရတ္နဲ႔ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံေတြမွာ အင္အား ေလ်ာ့ပါးလာေနၿပီး အာရွေဒသ အစိတ္အပိုင္းတခ်ိဳ႕နဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသေတြဘက္ကို ျဖန္႔ခြဲ တိုးဝင္လာေနပါတယ္။ သူတို႔ ျဖန္႔ထုတ္လာတဲ့ ေဒသေတြထဲက ေဒသတခုကေတာ့ အာရွနဲ႔ ဖိလိပင္းဟာ ဆြဲေဆာင္အားရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မ ေနရာျဖစ္လာပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အစ္စ္လမ္မစ္နိုင္ငံ တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြနဲ႔ သူ႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ တြဲဖက္ပါဝင္တဲ့ အုပ္စုေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္စၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွတခြင္မွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဝန္ခံေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ဖိလိပင္းေတာင္ပိုင္း မာရာဝီ တိုက္ပြဲကေတာ့ ပထမဆံုး အခ်ိန္ယူၿပီး ဖိလိပိုင္လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ တုိက္ပြဲျဖစ္ပါတယ္။ မႏွစ္ကလည္း ဆီးရီးယားႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စစ္ေသြးႂကြ တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြက ဗီဒီယိုတခုကို ထုတ္ၿပီး သူတိ႔ုႏိုင္ငံေတြမွာ ရွိေနတဲ့ တိမ္းညႊတ္သူေတြကို ဆီးရီးယားကို လာၿပီးပူးေပါင္းဖို႔ထက္ ဖိလိပိုင္ေတာင္ပိုင္းက တိုက္ခိုက္မႈမွာ ပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီး ကိုယ့္ေဒသမွာပဲ တိုက္ပြဲဝင္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ အိုင္အက္စ္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြကို ႏိုင္ငံတကာကို ျဖန္႔ၾကက္ေစလႊတ္တိုက္ခိုက္ေနသလို သူတို႔ ဦးတည္ထားတဲ့ ေဒသေတြက အိုင္အက္စ္ တိမ္းညြတ္သူေတြကို စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းၿပီး ပူးေပါင္းတိုက္ခိုက္ တိုက္ပြဲဆင္ေနၾကတယ္ဆိုတာကေတာ့ ေပၚလြင္ထင္ရွားပါတယ္။
ဂ်ာကာတာ အေျခစိုက္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ကၽြမ္းက်င္သူ ဆစ္ဒ္နီဂ်ံဳးက အင္တာနက္ တယ္လီဂရမ္ ပ႐ိုဂရမ္စကားေျပာခြက္ထဲက အသံုးျပဳသူတေယာက္ရဲ႕ မၾကာခင္က ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ေျပာစကားတခ်ိဳ႕ကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနကို ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ စကားေျပာ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မွာ သူဟာ မာရာဝီၿမိဳ႕ရဲ႕ အခ်က္အခ်ာေနရာမွာ ေရာက္ေနၿပီး ရန္သူစစ္သားေတြ ဝက္ေတြလို ေျပးလႊားေနၾကတာကို ေတြ႔ေနရတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ညစ္ညမ္းတဲ့ ေသြးေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ က်ဆံုးသြားတဲ့ တိုက္ပြဲဝင္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြရဲ႕ ေသြးေတြ ေရာေႏွာေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းလည္း ေရးသားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သူကပဲ စကားေျပာအုပ္စုထဲက တျခားသူေတြကို သတင္းစကားေတြကို အစ္စ္လမ္မစ္ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အာေဘာ္သတင္းဌာန ျဖစ္တဲ့ အမက္ခ္သတင္းေအဂ်င္စီကို ေပးပို႔ၾကဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုထားခဲ့ပါေသးတယ္။ ေနာက္ သံုးစြဲသူတေယာက္ကလည္း “ဖိလိပင္းကို ဘုရားဖူးသြားၾကမယ္။ တံခါးက ပြင့္ေနပါၿပီ” လို႔ ေရးသားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အဲဒီအခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ အစၥလာမ္မစ္ႏိုင္ငံေတာ္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ေရးအဖြဲ႔ဟာ သူတို႔ရဲ႕ အမာခံ တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြ အင္အား က်ဆင္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔ ရွာေဖြေတြ႔ရွိထားတဲ့ သူတို႔ကို တိမ္းညြတ္ေထာက္ခံသူေတြ မ်ားမ်ားစားစား ရႏိုင္မယ့္၊ သူတို႔ ဦးတည္ခ်က္နဲ႔လည္း ကိုက္ညီမယ့္ ေနရာေဒသေတြမွာ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းေရးလုပ္ငန္းေတြကို လၽွဳိ႕လၽွဳိ႕ဝွက္ဝွက္ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့သလို အတိုင္းအတာတခုထိလည္း ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိေနခဲ့တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။
အဲဒီလို အိုင္အက္စ္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ေရးသမားေတြက ဖိလိပိုင္ေတာင္ပိုင္း မာရာဝီၿမိဳ႕ကို တိုက္ခိုက္စီးနင္း အရပ္သားေတြကို သတ္ျဖတ္ ကြပ္ညႇပ္ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ေနၾကတာကို ေခ်မႈန္းႏွိမ္ႏွင္းဖုိ႔ ဖိလိပိုင္အစိုးရက သူ႔ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ အလံုးအရင္းကို ေစလႊတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ ၾကာသပေတးေန႔ တိုက္ပြဲ တတိယေန႔မွာေတာ့ ဖိလိပိုင္အစိုးရတပ္ေတြက တင့္ကားေတြနဲ႔ ေလေၾကာင္းက တိုက္ခိုက္မႈေတြ သံုးၿပီး အိုင္အက္စ္ေတြနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့ မာရာဝီၿမိဳ႕မွာရွိေနတဲ့ ေမာင္တီးအၾကမ္းဖက္အုပ္စုအဖြဲ႔ကိုိ ပိုၿပီးျပင္းထန္တဲ့ တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ေပါက္ကြဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။
ဖိလိပင္း အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီး ဂ်ိဳအာဟာေရရာကေတာ့ “အင္မတန္ တိက်စိစစ္တဲ့ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈေတြ” ကို ဟယ္လီေကာ့ပ္ပတာေတြသံုးၿပီး ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ တိုက္ခိုက္ေနၾကတဲ့ လက္က်န္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုဝင္ ၃ဝ ကေန ၄ဝ ေလာက္ကို ဖယ္ရွားရွင္းလင္းပစ္ခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး ၂၁ ေယာက္ကို သုတ္သင္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မာရာဝီၿမိဳ႕ကိုလည္း ဝိုင္းရံပိတ္ဆို႔ထားႏိုင္ခဲ့ၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဖိလိပိုင္အစိုးရသတင္းရပ္ကြက္ေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာေတြရဲ႕ အဆိုအရ အၾကမ္းဖက္ အိုင္အက္စ္ေတြ လက္ထဲမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ အရပ္သားျပည္သူလူထု တခ်ိဳ႕ကိုလည္း ကယ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့၊ ကယ္ထုတ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က အဲဒီၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တခုမွာ… “အၾကမ္းဖက္သမားေတြက သတၱိေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ပဲ ဖိလိပိုင္ တရားဥပေဒ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအရာရွိေတြကို သတ္ျဖတ္ပစ္ခဲ့ၿပီး အျပစ္မရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အသက္ကိုလည္း ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ ဖိလိပိုင္ေတြရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို ဖိလိပိုင္ေတြအတြက္ ဂုဏ္ယူ အရာေကာင္းတဲ့ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ကူညီပံ့ပိုးေပးသြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။
ဖိလိပိုင္အစိုးရရဲ႕ အိုင္အက္စ္တပ္ဖြဲ႔ေတြကို တိုက္ခိုက္မႈဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ အဂၤါေန႔က အစ္စ္နီလန္ဟာပီလန္လို႔ ေခၚတဲ့ အဘူေဆးရစ္္ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ခိုေအာင္းေနတဲ့ အိမ္တလံုးကို ဝင္ေရာက္စီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈနဲ႔ စတင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဟာပီလန္ ဆိုသူဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အိုင္အက္စ္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အဓိကပုဂၢိဳလ္တေယာက္ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ သူဟာ အေမရိကန္နိုင္ငံ ျပည္ေထာင္စု စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ (FBI) က အလိုရွိေနသူ စာရင္းဝင္တေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီစီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈမွာ ဟာပီလန္ကို ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ျခင္းမရွိဘဲ လမ္းေတြကို လႊမ္းမိုးထားႏိုင္တဲ့ စစ္ေသြးႂကြအုပ္စုေတြရဲ႕ အျပင္းအထန္ ျပန္လည္တိုက္ခိုက္မႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ဝင္တဦး ေခါင္းျဖတ္ အသတ္ခံရၿပီး ကက္သလစ္ ဘုန္းႀကီးတပါးန႔ဲ ဝတ္ျပဳ လာသူ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ တန္ဆာခံအျဖစ္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။ တၿမိဳ႕လံုး အိုင္အက္စ္အလံေတြ လြင့္ေနခဲ့ၿပီး အေဆာက္အဦေတြ မီး႐ိႈ႕ခံခဲ့ရတယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာေတြက ဆိုပါတယ္။
ဖိလိပိုင္သမၼတ ႐ိုဒရီဂို ဒူတာေတးကေတာ ဗုဒၶဟူးေန႔က မင္ဒါေနာင္ကၽြန္းေပၚမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကညာခဲ့ၿပီး အဲဒီအမိန္႔ဟာ က်န္တဲ့ တႏိုင္ငံလံုးအထိလည္း တိုးခ်ဲ႔သြားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဖိလိပိုင္သမၼတ ဒူတာေတးက သူ႔ရဲ႕႐ုရွား ႏိုင္ငံခရီးစဥ္အၿပီးမွာ “အဲဒါကို အစိုးရက အဆံုးသတ္ပစ္ရမွာပါပဲ။ က်ေနာ္က အိုင္အက္စ္ေတြနဲ႔ အေလာင္းအစား မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သူတို႔က ေနရာအႏွံ႔မွာ ရွိေနခဲ့လို႔ပါပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔က ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိမွာပါ။ ဒါမွမဟုတ္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ ဆိုတာကို ခင္ဗ်ားတို႔ အမ်ားႀကီး သိျမင္သေဘာေပါက္ထားရပါမယ္” လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတဲ့ သမၼတက ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံကို ၁၉၇၂ ႏွစ္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၁ဝ ႏွစ္နီးပါးၾကာ ခ်မွတ္ျပ႒ာန္းခဲ့ၿပီး အဲဒီကာလအတြင္း ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈ၊ ဥပေဒပ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ၊ အက်င့္ပ်က္မႈ၊ ျခစားေလာက္ကိုက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ကာလအျဖစ္ လူေတြက သေဘာထား သတ္မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ကာလကို ျပန္ေျပာင္းေျပာဆိုၿပီး… “ဒါဟာ သမၼတမားကိုစ္ လုပ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ဘာမွ မကြာျခားပါဘူး” လို႔ သူ႔ရဲ႕႐ုရွားႏိုင္ငံကေန မနီလာအျပန္ခရီးမတိုင္ခင္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့တဲ့ တိုက္႐ိုက္႐ုပ္သံထုတ္လႊင့္မႈ တခုမွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါကို လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုေတြက ခ်က္ခ်င္းပဲ ႏိႈင္းယွဥ္ေဝဖန္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ မူဝါဒေရးရာ ဒါ႐ိုက္တာ ဂ်ိမ္းစ္ေရာ့စ္က “ဖာဒီနန္မားကိုစ္ လက္ေအာက္မွာ စစ္ဥပေဒနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တာကို ခံခဲ့ရတဲ့ ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံသားေတြအဖို႔ ဒူတာေတးရဲ႕အရင္က အာဏာရွင္ေဟာင္းႀကီးကို ကိုးကားၿပီး ခပ္ေပါ့ေပါ့ ေျပာလိုက္တဲ့ အေျပာဟာ အထူးသျဖင့္္ သတိေပးလိုက္တာ ျဖစ္တယ္” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဖိလိပိုင္ႏိုင္ငံမွာ ခုႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အိုင္အက္စ္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္တိုက္ခိုက္မႈကို လက္ရွိႏိုင္ငံအတြင္း မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္၊ အေျပာၾကမ္းၾကမ္းနဲ႔ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း အုပ္ခ်ဳပ္လာတဲ့ သမၼတ ဒူတာေတး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းႏိုင္ပါ့မလား။
ေျဖရွင္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ရင္း ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကေရစီေရးေတြကို ေရာ ထိပါးၿခိမ္းေျခာက္လာေလဦးမလား။ ဖိလိပိုင္ျပည္သူေတြအဖို႔ကေတာ့ ရင္ေမာစရာ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စိုးေနလင္း
