ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဥေရာပ ၃ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္နဲ႔ ၾကက္ဥအေရာင္
DVB
·
May 8, 2017
ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ဌာနခ်ဳပ္ တည္ရွိရာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ၊ အီတလီႏိုင္ငံနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေတြကို သြားေရာက္မယ့္ ဥေရာပ ၃ ႏိုင္ငံခရီးစဥ္ကို ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔က စတင္ထြက္ခြာခဲ့ပါတယ္။
အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့၂၀၁၇ ခုႏွစ္ မတ္လတုန္းက ဥေရာပသမဂၢက ဦးေဆာင္တင္ျပခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက မဲခြဲဆံုးျဖတ္ အတည္ျပဳေပးခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႔ရွိထားခ်က္ေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြ ရွာေဖြစံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ စံုစမ္းရွာေဖြေရးအတြက္ စံုစမ္းေရးေကာ္မတီတရပ္ ဖဲြ႔စည္းေစလႊတ္မယ့္ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံကေတာ့ သူ႔ကို ခ်ီးျမႇင့္မယ့္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ေတာ္ လြတ္လပ္မႈဆုကို တက္ေရာက္ လက္ခံယူဖို႔လည္း ပါပါတယ္။ တျခား သံတမန္ေရးရာကိစၥေတြလည္း ပါမွာပါ။
ေနာက္တခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္မစတင္ခင္ ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔က လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ဥေရာပသမဂၢ ဒါ႐ိုက္တာ Lotte Leicht နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ အာရွဌာနခြဲ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ Brad Adams တို႔ ႏွစ္ေယာက္ ပူးတြဲၿပီး ဘရပ္စ္ဆဲလ္မွာရွိတဲ့ ဥေရာပေကာင္စီဥကၠ႒ Donald Tusk နဲ႔ ဥေရာပေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒၊ ႏိုင္ငံျခားေရးနဲ႔ လုံၿခံဳေရးမူဝါဒေရးရာ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္ Federica Mogherini တို႔ဆီကို ေဒၚေအာင္ဆနိးစုႀကည္ရဲ႕ ဥေရာပခရီးစဥ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာတေစာင္ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပ်က္ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိိဳးေဖာက္မႈ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾက ျဖစ္မိတဲ့အၾကာင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အလည္အပတ္ေရာက္လာမယ့္ ကာလအတြင္း ဒီကိစၥေတြကို တင္ျပေဆြးေႏြးေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့အေနနဲ႔ ေရးသားေပးပို႔ရတဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သူတို႔ အဓိက ပူပင္မိတာေတြထဲမွာ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္း၊ ကခ်င္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္ေနမႈေတြ၊ တိုးမ်ားလာေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကိစၥနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ အစိုးရကို ေဝဖန္သူေတြအေပၚ တရားစြဲဆို အျပစ္ေပးေနတဲ့ သက္ေရာက္မႈေတြ အပါအဝင္ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ေတြအေပၚ ဆက္လက္ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ အခြင့္အာာဏာအရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး စံုစမ္းေရးေကာ္မတီရဲ႕ လာေရာက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြ စစ္ေဆးမႈေတြကို အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းေဆာာင္ရြက္ေပးေစခ်င္တာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူတို႔ရဲ႕စာထဲမွာ ေရးသားေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။
ဒီအခ်က္အလက္ရွာေဖြစံုစမ္းေရးအဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္္ဖို႔၊ အဲဒီခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအေပၚ တာဝန္ယူမႈကို လုပ္ေပးႏိုင္ဖို႔၊ အနာဂတ္ ကာလမွာ အဲဒီလို ခ်ိဳးေဖာက္က်ဴးလြန္မႈေတြ မျဖစ္ေပၚရေအာင္ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့အတြက္ အဲဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သူ႔ရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ကို အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔၊ ဖိအားေပး တိုက္တြန္းေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔က ေတာင္းဆိုရတာ ျဖစ္ပါတယ္လို႔လည္း သူတို႔က ေဖာ္ျပေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုမႈေတြအျပင္ ျပည့္စံုၿခံဳငံုမိတဲ့ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အကဲျဖတ္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ခြင့္ျပဳဖို႔ အပါအဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ေပးပို႔ေနတဲ့ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားမႈေတြအားလံုးကို အျမန္ဆံုး ဖယ္ရွားေပးဖို႔ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြကို ေတာင္းဆိုေပးဖို႔ကိုလည္း သူတို႔က ဥေရာပေကာင္စီဥကၠ႒နဲ႔ ဥေရာပေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒န႔ အဆင့့္ျမင့္ ကိုယ္စားလွယ္တို႔ကို တိုက္တြန္းထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရအေနနဲ႔ အဲဒီလို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုရင္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ရာ၊ ခ်ိဳးေဖာာက္က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ သတ္မွတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးရာလည္းက်မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူတို႔က တင္ျပထားပါတယ္။
အဲဒီလို လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ စာနဲ႔ ေရးသား တင္ျပ ေတာင္းဆိုမႈကို ဥေရာပေကာင္စီ ဥကၠ႒ကေရာ ဥေရာပေကာ္မရွင္ ဒုတိယဥကၠ႒နဲ႔ သမဂၢ အဆင့္ျမင့္သံတမန္ ႏွစ္ဦးစလံုးက အေလးအနက္ လက္ခံခဲ့ၾကပါ တယ္။ လက္ခံတဲ့အတိုင္းလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
ထိပ္တန္းသံတမန္ Ms.Mogherini က သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာႀကားရာမွာ “အခ်က္အလက္ရွာေဖြစံုစမ္းေရးအဖြဲ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့အခ်ိန္က ျဖစ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမွန္တရားကို တည္ေဆာက္ေပးဖို႔ အဓိကထားပါတယ္၊ က်မတို႔က ဒီအဖြဲ႔ဟာ အခ်က္အလက္ေတြကို ေဖာ္ျပတည္ေဆာက္ေပးအပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေဘးမွာ ရပ္ရင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ထိပ္တန္းသံတမန္ Ms. Ms.Mogherini နဲ႔လည္း အေတာ္မေျပမလည္ျဖစ္ခဲ့ရတယ္လို႔ သိခဲ့ရပါတယ္။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အျမင္အရကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းၾကည္ဟာ သူရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥမွာ သူ႔ကို အခ်က္အလက္ရွာေဖြစံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကို အျပည့္အဝ ကူညီအားေပးမႈ ေပးဖို႔ သူ႔ကို အတင္း ဖိအားေပးေျပာဆိုေနတဲ့ အီးယူ ထိပ္တန္းသံတမန္ Ms. Ms.Mogherini ကို သူ႔ရဲ႕မိန္းမသားစိတ္နဲ႔ တံု႔ျပန္ခ်င္တာကတပိုင္း၊ အေဖ မွာတဲ့အတိုင္း စစ္အာဏာရွင္ေတြ ၿငိဳျငင္သြားမွာစိုးလို႔၊ စစ္တပ္နဲ႔ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ထိခိုက္မွာစိုးလို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဦးစီးေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ တိုက္တြန္းေျပာဆိုမႈေတြကိုေတာင္ ဆတ္ဆတ္ထိမခံႏိုင္ျဖစ္ခဲ့ရလို႔ ျမန္မာစကားအရဆို ခြန္ုးႀကီးခြန္းငယ္ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ပူးတြဲက်င္းပေပးခဲ့ရတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္ ဆုိတာကိုလည္း အထင္အရွား ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရပါတယ္။
အေစာပိုင္းကာလ ေဝဖန္မႈေတြမွာေတာ့ ဖခင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး သူရဲေကာင္း သမီးျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ႀကပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒီအပတ္အတြင္းမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ရက္ခ္ဆ္ ေတလာဆန္နဲ႔ ဝါရွင္တန္မွာ အဂၤါေန႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံ အစည္းအေဝးမွာလည္း တျခားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူ ေတြ႔ဆံုဖို႔ကိုလည္း ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ တ႐ုတ္ထက္ အေနာက္အင္အားႀကီးကဒ္ ေတြကို အဓိက ကိုင္စြဲခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ စီးပြားေရး အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ပယ္ဖ်က္ေပးၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံမႈကာလ အေတာ္ရွိလာတဲ့အခ်ိန္မွာ သေဘာထားေျပာင္းလာၿပီး အေနာက္နဲ႔ ဥေရာပတို႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တြန္းအားေတြကို တ႐ုတ္အလိုက်၊ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ အလိုက်မ်ား လိုက္ေလ်ာပးခဲ့ၿပီလားလို႔ သံသယရွိစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
မၾကာခင္ကပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း ဒါးရက္ မစ္ခ်ဲက ဂ်ပန္နိုင္ငံထုတ္ Nikei Asian Review မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရအေပၚ ေဝဖန္ထားထားတဲ့ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ ေရးသားေဖာ္ျပရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရဟာ တကယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနေတြမွာ အရည္အခ်င္းမျပည့္မီတဲ့ ဝန္ႀကီးေတြ ခန္႕ထားတာ၊ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ရွင္းလင္းတိက်တဲ့ မူဝါဒ ခ်မွတ္ႏိုင္မႈမရွိတာေတြနဲ႔ အစိုးရရဲ႕ ပထမဆံုးႏွစ္မွာ ျဖစ္သင့္တဲ့ ႐ႈျမင္သံုးသပ္မႈေတြ ခ်မွတ္တာ၊ ႏိုင္ငံေရး မဟာမိတ္ေတြ အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္တာေတြ လုပ္သင့္ပါရဲ႕နဲ႕ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ သူ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလက ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိတ္ပ်က္စရာေတြ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ ေဝဖန္ ေရးသားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္မွာ သိခဲ့ရတာေတြထဲမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာတခုမွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုတာမ်ိဳး မရွိခဲ့တဲ့အတြက္ တိုင္းရင္းသားေတြက အံ့ၾသေနၾကတာကို သိခဲ့ရသလို ဘယ္လိုကိစၥ ႀကီးငယ္မဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အဆံုးအျဖတ္နဲ႔သာ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း ည့ံက်မႈေတြကိုလည္း ေတြ႔ရွိခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပသြားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အရင္ သူ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္ခါစနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ခင္ကာလက ႏိုင္ငံတကာမွာ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ သူရဲေကာင္းျပယုဂ္အျဖစ္ ထင္ရွား လူႀကိဳက္မ်ားခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ဟာ ခုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာခရီးစဥ္ေတြမွာ အေျဖရက်ပ္ ခက္ခဲတဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုသာ ရင္ဆိုင္ေနခဲ့ရ သေဘာတရားအရ အမွန္ေတြကိုသာ ေျဖႏိုင္ၿပီး တကယ့္လက္ေတြ႔လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕ေနာက္မညီတဲ့ အေျဖေတြ၊ အေျပာေတြကို ေပးေနတာသာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ခု ကမာၻ႔ကုလသမဂၢနဲ႔ ဥေရာပသမဂၢတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ရွာေဖြ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး နိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔တခု ေစလႊတ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္တာကိုလည္း စစ္အာဏာရွင္ အလိုက် ကန္႔ကြက္ျငင္းဆန္ မပူးေပါင္းမေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါဘူးလို႔ ႏိုင္ငံတကာေရွ႕ေမွာက္မွာ အတိအလင္း ျငင္းဆိုခဲ့တဲ့ အလားအလာအရေတာ့ သူ အရင္က လူထုအင္အားကဒ္ကို မသံုးဘဲ ႏိုင္ငံတကာ ကဒ္ကို ဆက္လက္သံုးစြဲဖို႔မ်ား ဆက္ၿပီး သံုးစြဲခ်င္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေအာင္ျမင္ဖို႔ အလား အလာ အမ်ားႀကီး နည္းသြားမယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
ၾကက္ဥအေရာင္ကေတာ့ ဥပုပ္ အေရာင္မ်ား….။ ။
